Sau 5 tháng xét xử, Tòa án Liên bang Mỹ tại New York đã tuyên phạt bị cáo Raj Rajaratnam 54 tuổi, tỉ phú Mỹ gốc Sri Lanka vì cố tình gian lận chứng khoán có hệ thống với phán quyết 11 năm tù, cùng 161,6 triệu USD tiền phạt. Đây là bản án nghiêm khắc nhất từ trước tới nay cho dạng tội danh tương tự.

Sinh ra trong một dòng họ giàu có chuyên sản xuất máy khâu ở Colombo (Sri Lanka), tới đầu thập niên 70 thế kỷ trước, gia đình Rajaratnam di cư sang Anh quốc. Raj từng tốt nghiệp Đại học Kỹ thuật Sussex, trước khi lấy bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh tại Đại học Wharton ở tiểu bang Pennsylvania (Mỹ) vào năm 1983. Nhà tỉ phú tương lai khởi nghiệp tại Ngân hàng Chase Manhattan, rồi trở thành chuyên gia phân tích thuộc Công ty Tài chính Needham & Co.

Đến năm 1997 Raj Rajaratnam đứng ra thành lập quỹ đầu tư chứng khoán khổng lồ Galleon Group, cùng giá trị cổ phiếu niêm yết lên tới 7 tỉ USD chỉ sau một thập niên tồn tại. Theo Tạp chí Forbes, thì Raj Rajaratnam là người Mỹ giàu nhất trong thang bậc tỉ phú có tài sản xấp xỉ 1,8 tỉ USD, từng được coi là "hình mẫu doanh nhân thành đạt".

Trong đợt kiểm tra hồ sơ tài liệu dạo năm 2007, Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (SEC) đã đặt nghi vấn về các hoạt động khuất tất của Galleon Group. Kế đến, các nhân viên Cục Điều tra Liên bang (FBI) vào cuộc, củng cố chứng cứ sau khi được phép nghe trộm điện thoại của kẻ tình nghi. Chưa đầy 2 năm sau, vào đầu tháng 10/2009 R. Rajaratnam bị bắt tại nhà riêng ở New York, trước khi đương sự định bỏ trốn sang Anh. Trùm lừa đảo được tại ngoại hầu tra, sau khi đã đóng 100 triệu USD tiền thế chân bảo lãnh.

Những nhân chứng giúp FBI kết tội R. Rajaratnam đều lần lượt xuất hiện trước tòa. Đầu tiên là cô Room Khan, cựu nhân viên Galleon Group đã chấp thuận việc theo dõi những cuộc điện đàm và trao đổi tin nhắn giữa cô với ông chủ. Hai người còn lại đều là bạn học cũ của Raj ở trường Wharton gồm Anil Kumar, chuyên viên của Hãng McKinsey & Kampani được Galleon Group thuê làm chuyên gia tư vấn và Rajiv Goel, người đã làm việc 8 năm cho Hãng Intel.

Hai người sau có thể được hưởng đặc quyền miễn tố vì sự hợp tác hữu hiệu với cơ quan điều tra, bởi họ từng cung cấp tin nội gián từ các hoạt động kinh doanh của những công ty hàng đầu niêm yết trên thị trường chứng khoán cho Raj. Điều đáng nói là cả 3 nhân chứng đều có gốc gác Ấn Độ, luôn được Rajaratnam tin tưởng vì... nhân chủng gần gũi (!).

Bản cáo trạng luận tội do công tố viên Preet Baharara đọc đã chỉ rõ, tuy là một người được đào tạo bài bản và thông minh, nhưng bị cáo đã để lòng tham lấn át khiến sự nghiệp tiêu tan. Tổng cộng Raj Rajaratnam đã kiếm được 72 triệu USD từ mạng lưới giao dịch nội gián phi pháp, trong đó 17 triệu USD từ các dữ liệu bảo mật nội bộ của Ngân hàng thương mại Goldman Sasch do cựu Giám đốc Rajat Gupta cung cấp. Nhân vật nổi cộm này sẽ bị đưa ra xét xử trong một vụ án khác.

Cựu Giám đốc Ngân hàng Goldman Sachs R. Gupta rời phòng xử.

Phiên tòa đã diễn ra suôn sẻ mà không gặp bất cứ trở ngại đáng kể nào. Dựa trên các bằng chứng thuyết phục cho cả 14 tội danh liên quan đến âm mưu gian lận chứng khoán, chánh án Richard Howell đã tuyên phạt R. Rajaratnam mức án 11 năm tù giam kèm 10 triệu USD tiền phạt. Ngoài ra, bị cáo phải bồi thường số tiền thiệt hại 58,8 triệu USD cho các nạn nhân, chưa kể 92,8 triệu USD tiền phạt bổ sung theo quy định của SEC.

"Tuy Viện Công tố đề nghị mức án 19 năm rưỡi tù giam - thẩm phán R. Howell giải thích với báo giới - nhưng xét thấy bị cáo chưa có tiền án tiền sự, bản thân lại mắc nhiều trọng bệnh mà vẫn năng nổ với công tác từ thiện, nên bồi thẩm đoàn đã nhất trí với bản án phù hợp". Quả thực vợ chồng tỉ phú Rajaratnam duy trì đều đặn khoản chu cấp 1/4 triệu USD mỗi năm cho một tổ chức phi chính phủ, hoạt động chủ yếu trong khu Harlem phía nam New York nhằm tài trợ việc học hành cho con trẻ các gia đình nhập cư nghèo khó.

Phán quyết có hiệu lực kể từ đầu tháng 11 vừa qua, Raj Rajaratnam được chuyển đến nhà tù liên bang ở tiểu bang Bắc Carolina, nơi đang giam giữ các phạm nhân cộm cán như trùm mạng lưới lừa đảo tài chính đa cấp Bernard Madoff, kẻ chủ mưu vụ tấn công Trung tâm Thương mại thế giới New York năm 1993 Omal Abdel Rahman, hay siêu bố già mafia Vincent Gigante...

R. Rajaratnam (trái) cùng luật sư Terence Lynam trên đường đến tòa.

"Vụ án của Raj Rajaratnam tái khẳng định một thông điệp rõ ràng, rằng không ai có thể đứng ngoài vòng pháp luật cho dù kẻ ấy có nhiều tiền đến mức nào", chánh án R. Howell kết luận.

Được biết, theo thống kê của nhật báo The Wall Street Journal lớn nhất ở Mỹ, tính đến thời điểm 2 năm trước hầu hết can phạm có tội danh tương tự chỉ bị kết án trung bình 3 tháng tù giam, nhưng 80% trong số họ đã không phải ngồi tù. Thực trạng hiện thời đã đảo ngược, khiến 80% những kẻ liên quan đến lừa đảo chứng khoán đều bị tước quyền tự do

Theo CAND