Minnewanka là một trong những hồ nước đẹp nhất của vườn quốc gia Banff, nhưng ít người biết bí mật dưới đáy sâu của nó: thị trấn ma.

Hồ Minnewanka tọa lạc ở vùng phía đông vườn quốc gia Banff, cách thị trấn Banff khoảng 5 km. Hồ dài 21 km và sâu khoảng 142 m. Ảnh: Paul Zizka Photography/Banff & Lake Louise Tourism.

Khoảng giữa những năm 1800, Canada có ngôi làng tên là Minnewanka Landing. Khách du lịch từ thành phố Calgary gần đó từng đổ xô đến thị trấn nghỉ dưỡng nằm bên rìa của hồ nước nhỏ hơn Minnewanka ngày nay. Họ đi tàu xuyên hồ, thư giãn trong những khách sạn, nhà nghỉ mùa hè hay nhà hàng...

Mọi thứ bắt đầu thay đổi vào năm 1895, theo cơ quan chính phủ Parks Canada. Một con đập được dựng trên con lạch Devil's Creek để "cải tạo bờ hồ", tiếp đó một con đập khác hoàn thành vào năm 1912 trên vực núi Devil's Canyon. Đập nước thứ hai do công ty điện lực Calgary xây dựng để trữ nước. Không may, nó khiến mực nước dâng lên 3,5 m, và vùng Devil's Creek bị lụt. Chính quyền phải xây một cây cầu dài khoảng 100 m bắc qua lạch nước này để duy trì đường đi từ Banff đến Minnewanka.

Khách sạn bên bờ hồ Minnewanka năm 1890. Ảnh: S. A. Smyth/Bảo tàng Whyte Museum of the Canadian Rockies.

Đến thời kỳ đầu Thế chiến II, công ty Calgary phải phát triển thủy điện. Theo luật thời chiến, một con đập thứ ba ra đời - ngày nay nó vẫn hiện diện trong vườn quốc gia Banff. Con đập này khiến mực nước dâng lên 30 m - nghĩa là toàn bộ thị trấn nghỉ dưỡng Minnewanka, con đập từ năm 1912, và một cây cầu bắc ngang Devil's Creek chìm dưới nước. Tất cả biến thành hồ Minnewanka trải dài khoảng 21 km ngày nay.

Bill Perry, nhà khảo cổ của Parks Canada, nhận định trên tạp chí Smithsonian rằng, suốt Thế chiến II, bất kỳ ai cũng cần điện. "Thành phố Calgary và vùng lân cận ngày càng phát triển vào thời điểm đó, nên tiêu thụ nhiều điện năng hơn, vì vậy cái kết của hồ Minnewanka có thể dễ dàng đoán trước", Perry cho hay.

Minnewanka Landing ngày nay ẩn sâu dưới đáy hồ. May mắn, thị trấn bỏ hoang này còn vẹn nguyên trong làn nước mát lạnh từ sông băng và tuyết tan chảy vào lòng hồ. Nó trở thành một điểm tham quan độc đáo với những người thích lặn có ống thở, để tận mắt thấy những căn nhà nghỉ mùa hè, khách sạn, tàn tích của những bến cảng... nhộn nhịp một thời. Hàng năm có khoảng 8.000 khách đến hồ Minnewanka để ngắm nhìn thị trấn ma ngập nước này.

Chuyến lặn khám phá thị trấn ma dưới lòng hồ. Video: Alan Keller, Master Instructor/YouTube.

Bên dưới làn nước xanh, những thợ lặn còn có thể thấy những điểm cắm trại của người bản địa - những người định cư quanh hồ từ hàng nghìn năm trước. Các nhà khảo cổ đã tìm thấy những mảnh giáo, đầu mũi tên... trong vài năm gần đây. Phía trên thị trấn Minnewanka Landing, hồ nước tiếp tục là địa điểm yêu thích cho những tour du thuyền, chèo kayak thám hiểm vào mùa hè.