Phân tích nguyên nhân dẫn đến tiêu cực trong việc luyện thi tiếng Anh TOEFL 'bao đỗ', Tổ chức Giáo dục IIG VN cho rằng nên xem xét mức chuẩn cận dưới của dải điểm bài thi để loại bỏ luyện thi theo 'mẹo'. Tuy nhiên theo các chuyên gia, tiêu cực nằm ở vấn đề khác.

Một lớp ôn luyện thi TOEFL ITP tại Quảng Ninh - Ảnh: Lã Nghĩa Hiếu

Bài thi TOEFL ITP có dải điểm từ 310 - 677, thang bậc điểm xếp loại kết quả thi trải rộng nhiều cấp độ, có sự phân chia rõ rệt giữa các trình độ. Hiện tại A2 là cấp độ thấp nhất được đánh giá qua kết quả bài thi TOEFL ITP. Theo quy định của Viện Khảo thí giáo dục Mỹ (ETS), bậc A2 (Khung tham chiếu chung châu Âu) sẽ được quy đổi từ 337 - 459 điểm TOEFL ITP. Theo ông Đoàn Hồng Nam, Chủ tịch Hội đồng IIG VN, ETS hay các nước tiên tiến không có khái niệm "luyện thi" hay "dạy mẹo" thì chuẩn này là chính xác. Tuy nhiên, ở VN do có hiện tượng dạy mẹo trong ôn thi nên gây ảnh hưởng đến cận dưới của chuẩn A2 dẫn đến nhiều trường hợp, trình độ tiếng Anh rất thấp vẫn đạt chuẩn này. Vì thế cần nghiên cứu xem xét mức chuẩn cận dưới phù hợp.

Mức thấp của TOEFL ITP tương đương A2 không phù hợp

Tiến sĩ Vũ Thị Phương Anh, Giám đốc đảm bảo chất lượng giáo dục Tập đoàn giáo dục Nguyễn Hoàng, cho rằng nói như vậy là không đúng. "Nếu đề nghị xem xét thay đổi chuẩn này thì câu hỏi được đặt ra là ban đầu việc xác định chuẩn này được dựa vào đâu mà đến khi bị phản ứng lại muốn thay đổi?", tiến sĩ Phương Anh đặt vấn đề.

Theo tiến sĩ Phương Anh, TOEFL ITP là một kỳ thi tiếng Anh quốc tế mà điểm chứng chỉ này chỉ có giá trị ở mức khoảng trên dưới 500. Và theo khuyến cáo của nhiều đơn vị chuyên môn thì điểm bài thi đạt dưới mức này chỉ có giá trị tham khảo. "Do vậy, nếu thí sinh (TS) chỉ có điểm dưới mức này, đặc biệt là trên mức 300 thì chỉ có giá trị phủ nhận trình độ ở mức cao chứ không có giá trị xác nhận trình độ đạt được ở mức thấp. Do vậy, nếu sử dụng điểm thi mức thấp ở kỳ thi TOEFL ITP này để xác nhận trình độ tương đương A2 là không phù hợp", tiến sĩ Phương Anh nói.

Tiến sĩ Phương Anh nói thêm, ở kỳ thi TOEFL ITP này, với cách thức chọn đáp án theo lựa chọn A, B, C, D thì việc một người đánh bừa và một người thực sự suy nghĩ để đạt được mức điểm thấp là không phân biệt được. Do vậy, kỳ thi này không phù hợp để xác định trình độ thấp. Muốn đánh giá trình độ A2 thì cần phải có một bài thi ở trình độ phù hợp, với cách thi mà TS không thể đánh bừa để đạt điểm.

Theo tiến sĩ Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung tâm khảo thí và đánh giá chất lượng đào tạo (ĐH Quốc gia TP.HCM), trình độ A2 trong tiếng Anh có thể nói là hầu như chưa biết nhiều về ngoại ngữ này. Vì vậy, việc một người có trình độ thấp vẫn đạt A2 là có thật. Do vậy, có thể nói yêu cầu người dự tuyển phải đạt trình độ này gần như không có giá trị nhiều.

Càng nâng chuẩn càng đi luyện

Bà Cao Phương Hà, Tổng giám đốc Tổ chức Giáo dục quốc tế EF tại VN, cho rằng nếu IIG VN khẳng định nguyên nhân tình trạng trên do các nguyên nhân luyện thi, học mẹo thì cần có nghiên cứu đánh giá chỉ ra có bao nhiêu phần trăm TS tham dự bài thi này đạt điểm cận chuẩn vì điều này. Việc quy đổi điểm từ chứng chỉ TOEFL qua là theo chuẩn quốc tế. Nếu đề xuất để thay đổi riêng cho VN có lẽ không phải là giải pháp giải quyết vấn đề tận gốc. Và giả sử nếu có tình trạng TS không có năng lực nhưng đạt điểm cao nhờ "mẹo" làm bài thì dù có nâng chuẩn lên thì người tham gia luyện thi vẫn có cách để đạt được điểm cao hơn.

Ông Cao Huy Thảo, nguyên Hiệu trưởng Trường THPT Quốc tế Việt Úc, cho biết việc quy định mức điểm, trình độ đối với người tuyển dụng thuộc về nhu cầu sử dụng của đơn vị sử dụng lao động. Họ thấy cần trình độ ngoại ngữ của người lao động như thế nào thì họ có thể xây dựng tiêu chí thích hợp.

Ông Thảo cũng cho rằng chiêu trò quảng cáo "bao đậu" của các trung tâm luyện thi "bịp" người học cần cơ quan quản lý kiểm tra và xử lý. "Còn về phía đơn vị khảo thí, cần đảm bảo công tác tổ chức thi phải nghiêm túc, thực hiện đúng quy trình của tổ chức khảo thí quốc tế. Chứ việc nâng "chuẩn cận dưới" hay thay đổi chuẩn theo chiều hướng tăng điểm quy định trong dải điểm không phải là mấu chốt của vấn đề. Việc luyện thi tùy thuộc vào nhu cầu của người học và cũng không phải việc xấu. Không ai có thể khẳng định việc nâng chuẩn thì hạn chế luyện thi như hiện nay vì tâm lý, càng khó sẽ càng phải đi luyện", ông Thảo nhấn mạnh.

Trước những thực tế đang đặt ra trong tổ chức kỳ thi này, tiến sĩ Nguyễn Quốc Chính cho rằng cần có sự vào cuộc từ nhiều phía để trả lời cho câu hỏi có hay không sự tiêu cực trong việc tổ chức thi. "Đây là một kỳ thi mang tính quốc tế, đơn vị tổ chức thi phải có trách nhiệm hơn để đảm bảo uy tín của mình. Cơ quan quản lý nhà nước cần vào cuộc thanh tra để công bố sớm kết quả, đặc biệt là tránh tình trạng tiêu cực trong các cuộc thi tương tự có thể xảy ra", tiến sĩ Chính đề nghị.

Thay đổi cách đánh giá trong tuyển dụng

Theo bà Cao Phương Hà, vấn đề nằm ở chỗ bài kiểm tra để đánh giá đúng năng lực người thi. Ở VN hiện nay, vấn đề lớn hơn còn nằm ở chỗ cần thay đổi cách nhìn về khảo sát ngoại ngữ trong tuyển dụng và sử dụng nhân sự. Ở các tập đoàn đa quốc gia, việc có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế chỉ là tham khảo. Họ rất ít khi nhìn vào các chứng chỉ đó mà không kiểm tra năng lực trong thực tế khi phỏng vấn tuyển dụng.

Đồng ý kiến, ông Cao Huy Thảo cho rằng không phải ngẫu nhiên mà các tổ chức khảo thí quốc tế có quy định thời gian nhất định công nhận các chứng chỉ. Ngoại ngữ không chỉ là kiến thức mà còn là kỹ năng sử dụng, nếu sử dụng thường xuyên thì sẽ được trau dồi, ngược lại sẽ giảm sút. Vì vậy, đối với quy định tuyển dụng như hiện nay, hồ sơ đầu vào chỉ yêu cầu chứng chỉ và không cần phải bổ sung, cập nhật thực tế thì cũng chỉ là hình thức. Vì vậy việc yêu cầu ngoại ngữ trong tuyển cần làm nhưng phải thiết thực, tránh hình thức để dẫn đến những hệ lụy.

Theo Thanh niên