Thấy 10 dấu hiệu này nên đi khám gan ngay kẻo “hối không kịp”

Nhiều người không biết khi nào gan có vấn đề. Chỉ khi tình hình nghiêm trọng thì mới hay gan bị tổn thương , thậm chí đã mắc ung thư gan.

Gan là một trong những bộ phận trọng yếu nhất nhì của cơ thể con người. Chức năng của gan là thải lọc các chất độc từ ngoài xâm nhập vào cơ thể nên nếu gan có vấn đề, sức khỏe của chúng ta sẽ giảm sút nhanh chóng.

Tuy nhiên không phải lúc nào các bệnh về gan cũng xuất hiện triệu chứng rõ ràng. Vì vậy, để kịp thời phát hiện và hạn chế tiến triển của bệnh gan, chúng ta cần lưu ý đến một số dấu hiệu sau:

Hôi miệng, hôi nách

Hơi thở có mùi là dấu hiệu cảnh báo gan đang bị tổn thương. (Ảnh minh họa)

Trong trường hợp không mắc bệnh răng miệng nhưng vẫn cảm nhận được mùi hôi, bạn nên cẩn trọng vì có thể gan đang có vấn đề. Gan suy yếu làm cho quá trình giải độc và trao đổi chất bị ảnh hưởng. Lúc này, các chất độc sẽ đào thải ra ngoài cơ thể qua lỗ chân lông hoặc hơi thở khiến không chỉ miệng mà vùng da dưới cánh tay cũng có mùi hôi đặc trưng. Ngoài mùi khó chịu, vùng áo dưới nách sẽ xuất hiện những mảng ố vàng, rất dễ nhận biết.

Nước tiểu có mùi trứng thối

Chúng ta có thể quan sát được các dấu hiệu sức khỏe thông qua màu sắc và mùi của nước tiểu . Nếu nước tiểu sẫm màu và có mùi hôi như trứng thối, không loại trừ khả năng gan đang bị bệnh. Khi gan bị tổn thương , methionine trong cơ thể kết hợp với quá trình tiêu hóa và vi khuẩn, dẫn đến giải phóng lượng lớn amoniac, tạo ra mùi đặc biệt khi đi tiểu.

Đau tức ở hạ sườn phải

Hạ sườn phải là vùng nằm ngay bên dưới xương sườn phía bên phải của bụng. Đây cũng chính là vị trí có lá gan “cư ngụ”. Những cơn đau nhói ở hạ sườn phải thường xuất hiện khi các cơ quan nằm ở khu vực này có vấn đề. Theo thống kê nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau tại hạ sườn phải là những căn bệnh liên quan đến gan.

Đau vai phải

Nguyên nhân phổ biến của đau vai là do làm việc quá sức, ngủ sai tư thế, tập luyện sai cách,… nhưng cũng có thể do gan bị tổn thương. Khi có một khối u lớn ở gan, nó sẽ chèn ép các mô xung quanh, lan xuống vai phải, dẫn đến tình trạng đau vai gáy.

Vàng mắt, vàng da

Vàng mắt, vàng da là một trong những dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về gan.(Ảnh minh họa)

Đây là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất khi gan có vấn đề. Nguyên nhân là do một chất có tên gọi là bilirubin, chất thải có màu vàng được sinh ra từ mật, thông thường sẽ được xử lý tại gan. Khi gan yếu, bilirubin có nhiều trong máu có thể rò rỉ vào các mô như da và mắt, khiến chúng chuyển thành vàng. Theo các chuyên gia, lòng trắng mắt chuyển sang màu vàng có lẽ là dấu hiệu cụ thể nhất của bệnh gan.

Đầy bụng

Người có gan bị tổn thương thường ăn uống không ngon miệng và xuất hiện các biểu hiện của rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, chướng hơi, ăn không tiêu. Tình trạng chướng hơi là do dịch tích tụ nhiều trong bụng. Trong khi đó áp lực gia tăng trong các mạch máu xung quanh gan có thể là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tích tụ chất dịch ở vùng bụng. Vì vậy, nếu bỗng nhiên có cảm giác bụng căng chướng và kéo dài hơn chứng đầy hơi thông thường thì hãy tới gặp bác sĩ để được thăm khám.

Chán ăn, sụt cân bất thường

Sụt cân, chán ăn là triệu chứng phổ biến của nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm một số bệnh ung thư và vi-rút. Sụt cân chưa chắc là do ung thư, nhưng nếu xuất hiện cùng một số triệu chứng khác như vàng da, chướng bụng, hôi miệng ,… bạn chớ nên chủ quan vì có thể liên quan đến ung thư gan.

Thường xuyên bị dị ứng, mẩn ngứa

Gan có vấn đề khiến các chất có hại tích tụ nhiều ngày trong cơ thể biểu hiện thành dấu hiệu bất thường như mẩn ngứa trên da.(Ảnh minh họa)

Khả năng lọc và loại bỏ các chất có hại cho cơ thể từ thức ăn, nước uống là một chức năng quan trọng của gan. Gan có vấn đề sẽ không thực hiện tốt các hoạt động chuyển hóa, bao gồm việc lọc và thải các độc tố. Các chất có hại tích tụ nhiều ngày trong cơ thể sẽ biểu hiện thành dấu hiệu bất thường như mẩn ngứa trên da.

Tình trạng này còn có thể liên quan đến mật. Mật là một chất tiêu hóa do gan sản xuất, nhưng ở những người bị xơ gan mật nguyên phát (một bệnh gan tự miễn làm cho ống mật bị xẹp), mật có thể tích tụ và gây ra một số triệu chứng như ngứa da.

Mệt mỏi, căng thẳng

Mệt mỏi kéo dài là tín hiệu cảnh báo một số cơ quan trong cơ thể đang có vấn đề, trong đó có gan. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Liver International năm 2018 cho thấy mối liên quan giữa bệnh gan mạn tính và trạng thái trầm cảm lo lắng. Như vậy mệt mỏi, căng thẳng cũng là một trong những triệu chứng quan trọng của ung thư gan.

Bối rối, hay quên

Khi gan hoạt động không tốt, các chất độc sẽ tích tụ, thậm chí gây ra các vấn đề cho não. Tình trạng này còn được gọi là bệnh não gan (Hepatic Encephalopathy). Người bệnh sẽ hay nhầm lẫn, rối loạn ý thức và mất phương hướng. Bệnh não gan cũng là dấu hiệu gan suy yếu nặng.

Làm cách nào để nhận biết dấu hiệu ngộ độc do khí từ rác thải?

H2S hay còn gọi là mùi trứng thối, có tên hóa học là Hydrogen Sulfide, ảnh hưởng trực tiếp tới hệ thần kinh khi hít phải, đặc biệt là trong thời gian dài. Khí này sản sinh khi rác vô cơ bị phân hủy bởi nhiệt độ và các vi sinh vật.

Rác thải bao gồm nhóm hữu cơ và rác thải vô cơ. Trong đó rác thải vô cơ khi phân hủy tạo ra nhiều khí thải độc hại gây tác động tới hệ hô hấp của người hít phải. Vậy làm cách nào để nhận biết dấu hiệu ngộ độc do khí từ rác thải? Mức độ nguy hiểm do khí từ rác thải lên đường hô hấp như thế nào?

1. Nhận biết dấu hiệu ngộ độc do khí từ rác thải

Như đã nói ở trên rác hữu cơ khi phân hủy dưới tác dụng của nhiệt độ, ánh sáng mặt trời và vi sinh vật thì sẽ sinh ra khí Hydrogen Sulfide hay còn gọi là H2S. Khi này có mùi trứng thối - có tác động cực mạnh lên hệ thần kinh khi bị ngộ độc.

Biểu hiện của ngộ độc khí từ rác thải do H2S theo các mức độ như sau:

- Nhiễm độc cấp tính khi hít phải lượng H2S lớn

Nạn nhân sẽ bị suy hô hấp tức thời. Sau đó cảm thấy ho sặc, bị tức ngực và ngột ngạt. Đồng thời cuống họng thấy nóng bỏng, nước mắt và nước mũi bị trào ra. Ngoài ra, hệ thần kinh vận động sẽ bị ảnh hưởng, chẳng hạn như vận động kém, luống cuống.

Rác được chia thành hai loại rác vô cơ và rác hữu cơ (Ảnh: Báo TNMT)

Biểu hiện ở hệ tiêu hóa là nôn nao, buồn nôn. Da nạn nhân chuyển màu xanh tím. Nạn nhân có thể xuất hiện các cơn co giật, nói lảm nhảm rồi hôn mê.

- Nhiễm độc mãn tính do hít phải khí H2S trong thời gian dài

Biểu hiện ngộ độc do hít khí từ rác thải H2S trong thời gian dài, mặc dù với liều lượng thấp như sau:

Ban đầu: cay mắt, khó chịu, xuất hiện các cơn ho nhẹ hay khó thở khi nằm ngửa

Về sau, cơn ho kéo dài hơn, biểu hiện khó thở cũng xảy ra thường xuyên hơn ảnh hưởng tới sinh hoạt. Nếu như xảy ra tình trạng bị viêm phổi hay viêm phế quản do ngộ độc H2S thì sẽ kèm thêm triệu chứng sốt cao, tức ngực. Khi ho sẽ khạc ra nhiều đờm màu đục.

2. Khí từ rác thải nguy hiểm như thế nào? Tác động tới hệ hô hấp theo bao nhiêu cấp độ?

TS Nguyễn Ngọc Minh (giảng viên bộ môn tai - mũi - họng, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch) cho biết không khí bình thường khi bạn hít thở sẽ bao gồm hỗn hợp các khí O2, CO2, N2,.. khi ô nhiễm không khí xảy ra thì đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải hít thêm các vi sinh vật như vi khuẩn, nấm mốc, virus,... Lúc này hệ hô hấp của bạn sẽ bị đe dọa.

Nếu hít khí từ rác thải trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới đường hô hấp (Ảnh: Internet)

Ô nhiễm không khí được biết là hệ quả do các chất hữu cơ hay các chất thải sinh hoạt từ gia đình, chất thải từ nhà máy, doanh nghiệp,.. chưa được tiêu hủy đúng quy trình gây ra các khí có độc đối với hô hấp, được gọi chung là khí gây ô nhiễm như CO, NH3, CH4, H2S,... Nếu như tiếp xúc trong thời gian dài/ngắn thì sẽ có mức độ ảnh hưởng khác nhau.

Dưới đây là một dạng phân loại cấp độ chịu tác động của ô nhiễm không khí từ rác thải căn cứ theo thời gian tiếp xúc và mức độ mà cơ thể chịu đựng:

- Cấp độ tối cấp

Xảy ra khi hít phải khí từ rác thải trong thời gian ngắn. Bạn sẽ có biểu hiện như hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn, nhức đầu, khó thở, suy hô hấp hay suyễn.

Nhóm chịu ảnh hưởng nhiều đa phần là trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ đang mang thai và người lần đầu tiên tiếp xúc với không khí hôi thối.

- Cấp độ cấp tính

Xảy ra khi hít phải khí từ rác thải trong thời gian tương đối dài. Khi hít sẽ gây ra các vấn đề sức khỏe liên quan tới đường hô hấp trên như ho, họng có đờm, sổ mũi,...

Điều này thường xảy ra ở những khu vực có hộ dân sinh sống trong vùng không khí bị ô nhiễm.

- Cấp độ mãn tính

Xảy ra khi hít khí từ rác thải trong thời gian dài. Các bệnh lý mãn tính liên quan trực tiếp tới phổi và đường hô hấp như xơ phổi, giãn phế quản, nấm phổi, bệnh lao phổi và thậm chí là bị bội nhiễm áp-xe phổi.

Cấp độ mãn tính thường xảy ra ở nhân viên vệ sinh cầu cống,.. những người phải tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm liên tục.