Tàu hàng từ Israel ‘phớt lờ’ lệnh phong tỏa của Nga ở Biển Đen
Một tàu dân sự treo cờ Israel đã “công khai thách thức” sự phong tỏa của Nga đối với các cảng Biển Đen ở Ukraine và tiến vào nhánh sông Danube của Ukraine.
Tuy nhiên, chiếc tàu này đã được một số máy bay tuần tra của NATO giám sát.
Một tàu chiến Nga ở Biển Đen. Ảnh: Reuters
Truyền thông Israel và quốc tế (Jerusalem Post, allisrael.com, Pravda) ngày 2/8 đồng loạt đưa tin tàu chở hàng Ams1 đã trở thành tàu đầu tiên vượt qua sự phong tỏa của Nga đối với các cảng của Ukraine ở Biển Đen, kể từ khi Moskva rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc.
Ams1, đăng ký tại Sierra Leone, đã rời cảng phía Nam của Israel ở Ashdod và đi thẳng đến Ukraine, rất có thể sẽ đến cảng Izmail. Theo sau Ams1 của Israel là Sahin 2 và Yilmaz Kaptan cắm cờ của Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ/Gruzia cũng tiến vào Biển Đen trong khi công khai thông báo rằng Ukraine là điểm đến của họ.
Các phương tiện truyền thông trên cho rằng tàu Ams1 đã tuyên bố đích đến và băng qua Biển Đen trên một tuyến đường trực tiếp. Nó tiến vào sông Danube bất chấp những lời cảnh báo của Nga rằng các tàu nước ngoài đi tới các cảng Ukraine sẽ được coi là tàu chở hàng quân sự tiềm năng.
Video đang HOT
Các con tàu trên được máy bay tuần tra P-8 của Hải quân Mỹ, máy bay không người lái RQ-4 của Không quân Mỹ và máy bay cảnh báo sớm E-3 của NATO giám sát chặt chẽ, tờ Forbes đưa tin.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở ở Washington, DC lưu ý: “Các báo cáo về việc 3 tàu dân sự đi đến Ukraine mà không bị cản trở có thể cho thấy rằng Nga không sẵn sàng hoặc không thể chặn để thực hiện các cuộc kiểm tra vào thời điểm này”.
Tờ báo Actualno của Bulgaria cũng nêu rõ: “Các hình ảnh giám sát tàu được công bố cho thấy ba tàu dân sự tuyên bố điểm đến của họ ở Ukraine thông qua Hệ thống nhận dạng tự động (AIS) và đến đó mà không bị Hạm đội Biển Đen của Nga chặn lại và lục soát. Các lực lượng Nga rõ ràng không không thể dùng vũ lực ngăn chặn và khám xét các tàu trung lập đang trên đường tới Ukraine qua Biển Đen”.
Vào ngày 17/7, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen với Ukraine. Ngày 19/7, Bộ Quốc phòng Nga thông báo rằng tất cả các tàu, bất kể mang cờ nước nào, đi đến các cảng Ukraine từ nửa đêm ngày 20/7 sẽ bị coi là tham gia vào một cuộc xung đột quân sự.
Sau các cuộc tấn công vào cảng Biển Đen chính của Ukraine ở Odessa trong tháng 7, Kiev phải tìm đến các cảng nhỏ hơn trên sông Danube như một tuyến đường thay thế. Hôm 31/7, Croatia và Ukraine đã đạt được thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine thông qua các cảng của Croatia trên sông Danube và biển Adriatic, theo Ngoại trưởng Ukraine Dmitro Kuleba.
Quân đội Nga phát cảnh báo trên Biển Đen; Mỹ đưa ra phản ứng
Sau khi chấm dứt thỏa thuận ngũ cốc, Bộ Quốc phòng Nga cho biết tất cả tàu thuyền hướng đến các bến cảng của Ukraine đều sẽ bị coi là có khả năng mang vũ khí.
Tàu chở ngũ cốc của Ukraine di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 2/11/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Ngày 19/7, quân đội Nga đã ban hành một cảnh báo đi lại mới trên Biển Đen, tuyên bố rằng một số khu vực trong vùng biển quốc tế tại đây là "tạm thời không an toàn" đối với các tàu thuyền. Ngoài ra, quân đội Nga khuyến cáo những người đi biển không nên đến các bến cảng của Ukraine vì sẽ bị coi là mục tiêu quân sự, bắt đầu từ ngày 20/7.
Do đó, nếu một con tàu cố ý cập cảng Biển Đen của Ukraine treo cờ của quốc gia nào thì quốc gia đó sẽ được xem như là một bên tham gia vào cuộc xung đột ở Ukraine theo phe Kiev.
Các khu vực "tạm thời không an toàn" cho hoạt động hàng hải trên Biển Đen nằm ở phía tây bắc và đông nam của tuyến đường thủy này.
"Với việc chấm dứt Sáng kiến Biển Đen và bãi bỏ hành lang nhân đạo trên biển, từ 00h00 ngày 20/7 theo giờ Moskva, tất cả các tàu trên đường đến các cảng của Ukraine ở Biển Đen sẽ được coi là tàu chở hàng quân sự", phía Nga nhấn mạnh.
Các hạn chế mới trên thực tế đã tái áp đặt lệnh phong tỏa trên biển của Nga đối với Ukraine, vốn được dỡ bỏ trên tinh thần thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen vào tháng 7/2022. Thỏa thuận trên, được ký kết với sự trung gian của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, cho phép vận chuyển ngũ cốc Ukraine an toàn qua Hành lang Biển Đen trong bối cảnh xung đột nổ ra giữa Moskva và Kiev.
Moskva đã rút khỏi thỏa thuận này vào ngày 17/7, với lý do phương Tây không giữ bất kỳ lời hứa nào với Nga theo thỏa thuận, bao gồm: dỡ bỏ một số hạn chế được áp đặt sau chiến dịch quân sự của họ ở Ukraine, tái kết nối các ngân hàng của Nga với hệ thống thanh toán SWIFT, mở một đường ống dẫn khí amoniac đến Italy, cho phép nhập khẩu máy móc nông nghiệp, đồng thời bỏ cấm vận bảo hiểm vận tải và hậu cần khác.
Trong hai ngày qua, Nga cũng tăng cường tấn công bằng tên lửa hành trình và máy bay không người lái cảm tử nhằm vào Ukraine, tấn công diện rộng các mục tiêu trong và xung quanh Odessa, thành phố cảng trọng điểm của nước này. Loạt không kích này là đòn trả đũa cho vụ tấn công cầu Crimea mới đây của máy bay không người lái Ukraine.
Phản ứng về lời cảnh báo của quân đội Nga, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre xác nhận Mỹ không có kế hoạch hỗ trợ an ninh cho các tàu cập cảng Ukraine.
Bà Jean-Pierre cho biết Washington sẽ tiếp tục ủng hộ các nỗ lực của Ukraine để đưa ngũ cốc trong nước ra thị trường thế giới thông qua gói viện trợ trị giá 250 triệu USD, cùng với hỗ trợ hạt giống, phân bón cũng như vấn đề bảo quản và chế biến nông sản.
Tuy nhiên, khi được hỏi về việc Mỹ dự định tăng cường năng lực hải quân cho Ukraine như thế nào, bà Jean-Pierre chỉ lưu ý rằng Washington đã "đảm bảo rằng Kiev có những gì cần thiết để tự vệ".
Những bình luận của Thư ký báo chí Nhà Trắng đã xác nhận lại lập trường của phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby về việc loại trừ khả năng sử dụng trang thiết bị quân sự của Mỹ để bảo vệ các chuyến hàng ngũ cốc vào và ra khỏi các cảng của Ukraine. Thay vào đó, Mỹ sẽ làm việc với các quốc gia khác để đảm bảo ngũ cốc đến được nơi cần đến.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 18/7 đã kêu gọi Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ khôi phục thỏa thuận ngũ cốc mà không có Nga. Ông nhấn mạnh: "Mọi thứ phải được thực hiện để chúng tôi có thể sử dụng hành lang Biển Đen này".
Kiev đang hướng tới việc thiết lập một tuyến vận tải biển tạm thời để duy trì hoạt động vận chuyển ngũ cốc sau khi Thỏa thuận Ngũ cốc Biển Đen hết hiệu lực ngày 17/7 vừa qua mà không được gia hạn. Theo Kiev, tuyến vận tải được đề xuất đi qua vùng lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế của Romania, một trong những nước láng giềng của Ukraine ven Biển Đen.
Căng thẳng leo thang, NATO tăng cường giám sát biển Đen Hôm 26/7, NATO cho biết liên minh quân sự này đang tăng cường giám sát khu vực biển Đen trong bối cảnh căng thẳng với Nga leo thang. Thông báo này được đưa ra sau cuộc họp của Hội đồng NATO - Ukraine - cơ quan được thành lập hồi đầu tháng này để điều phối hợp tác giữa liên minh quân sự...