Tát sông tìm manh mối, góp những chiến công thầm lặng
Trong các chuyên án lớn, án khó, án phức tạp đều có sự đóng góp, nỗ lực của lực lượng kỹ thuật hình sự vào chiến công chung.
Viện Khoa học hình sự (C09) Bộ Công an có trách nhiệm giúp Bộ trưởng Bộ Công an chỉ huy, chỉ đạo lực lượng kỹ thuật hình sự trong cả nước thực hiện các chủ trương, biện pháp kỹ thuật hình sự, tổ chức nghiên cứu khoa học và ứng dụng những thành tựu khoa học – công nghệ vào lĩnh vực khoa học hình sự, được lãnh đạo bộ và công an các địa phương, đơn vị phối hợp ghi nhận, đánh giá cao trong những chiến công phá án.
Lực lượng kỹ thuật hình sự “vạch lá tìm sâu” để xác định nguyên nhân, tìm dấu vết, hung thủ, manh mối vụ việc. Ảnh ĐÌNH HUY
Dù không được biết đến nhiều như những lực lượng khác, song công tác “vạch lá tìm sâu” của lực lượng kỹ thuật hình sự cũng không kém phần vất vả, gian nan.
Tát sông, sàng bùn để tìm manh mối
Tháng 11.2020, một vụ giết người rúng động xảy ra tại Hải Dương. Ông D.C.C (49 tuổi, trú TT.Gia Lộc, H.Gia Lộc, Hải Dương) mất tích cùng chiếc ô tô, gia đình và lực lượng chức năng ròng rã tìm kiếm nhưng không có kết quả. Nhiều tháng sau, gia đình phát hiện xe ô tô của ông C. tại Hà Nội và đầu tháng 7.2021, Cao Tài Năng (43 tuổi, trú P.Bình Hàn, TP.Hải Dương, tỉnh Hải Dương) ra đầu thú, khai nhận đã giết ông C. tại số nhà 126 Nguyễn Thượng Mẫn (P.Bình Hàn), sau đó đốt xác, phi tang thi thể nạn nhân.
Thông tin về vụ án này, đại diện C09 cho hay, sau khi tìm thấy xe ô tô và Năng ra đầu thú, Công an tỉnh Hải Dương đã mở chuyên án. Tuy nhiên, một vụ án mạng thì phải có nạn nhân, Năng khai đã sát hại ông C. từ 7 tháng trước nên việc tìm kiếm dấu vết hiện trường để chứng minh lời khai của Năng vô cùng khó khăn.
Hiện trường Cao Tài Năng sát hại chủ nợ. Ảnh T.N
C09 đã huy động những cán bộ dày kinh nghiệm về hỗ trợ Công an Hải Dương khám nghiệm hiện trường và phát hiện tường đã sơn lại, phát hiện vết máu, nhưng đã bị phân hủy theo thời gian, không thể giám định, phân tích.
“Đối tượng Năng đã khai nhận giết người. Tuy nhiên, chưa có chứng cứ khẳng định nạn nhân đã bị giết, nhiệm vụ của chúng tôi lúc này là buộc phải tìm được phần cơ thể của nạn nhân để chứng minh nạn nhân đã chết”, đại diện C09 kể.
Theo đại diện C09, trong vụ án này, Năng khai đã sát hại nạn nhân rồi phân hủy, đốt xác. Chính vì vậy, khi hung thủ khai phi tang thi thể nạn nhân ở đâu, lực lượng chức năng liền tức tốc tới đó khám nghiệm, tìm manh mối.
Bờ sông Kim Sơn, nơi Cao Tài Năng chôn xác nạn nhân. Ảnh T.N
Video đang HOT
“Khi đối tượng khai vứt ở dưới sông Kim Sơn, chúng tôi chặn sông lại, tát cạn, xúc bùn để sàng lọc, tìm xem có phần cơ thể nạn nhân không. Thậm chí, tìm ở nhiều đống rác, trong môi trường độc hại nhưng nhiều ngày vẫn chưa có kết quả vì cơ thể và xương của nạn nhân bị Năng đốt đã cháy hết nên rất khó tìm”, đại diện C09 cho hay.
Từ lời khai của Năng về một phần thi thể mà đối tượng phi tang bằng cách đập nát, qua kinh nghiệm, lực lượng kỹ thuật hình sự đã đến hiện trường và khoanh vùng tìm kiếm. Một mẩu xương nhỏ bằng đầu đũa được tìm thấy, giám định AND trùng khớp, lời khai của Năng cũng phù hợp với những dấu vết để lại hiện trường, từ đó Công an tỉnh Hải Dương đã có căn cứ khởi tố, bắt Năng.
Bắt hung thủ ngay ở hiện trường vụ án
Khoảng 21 giờ ngày 5.11.2018, Công an H.Phù Cừ (Hưng Yên) nhận tin báo bà Nguyễn Thị T. (66 tuổi) tử vong tại số nhà 96 phố Hòa Bình, thuộc thôn Cao Xá (xã Trần Cao, H.Phù Cừ).
Ngay sau khi nhận được tin báo, C09 đã phối hợp với Công an tỉnh Hưng Yên khám nghiệm hiện trường vụ việc. Thông tin đối tượng gây án xuất hiện rất mơ hồ vì không có nhân chứng, bởi nhân chứng duy nhất là người hàng xóm sang can ngăn vụ giết người đã bị đối tượng tấn công dẫn đến nguy kịch. Một người dân khác thì kể lại “có thấy một bóng đen, sau khi gây án đã nhảy xuống ao và tẩu thoát”.
Đoàn Hữu Khơi tại cơ quan điều tra. Ảnh CÔNG AN CUNG CẤP
Quá trình khám nghiệm hiện trường, lực lượng kỹ thuật hình sự phát hiện Đoàn Hữu Khơi (22 tuổi, trú cùng xóm với nạn nhân) có một số đặc điểm giống như miêu tả đang đứng ở hiện trường xem lực lượng chức năng khám nghiệm, nhà Khôi cách nhà nạn nhân khoảng vài chục mét.
“Vô tình theo mô tả thấy Khơi rất giống đối tượng giết người. Đặc biệt, chúng tôi phát hiện trên vành tai Khôi có vết màu nâu, giống máu nên đã giữ Khơi lại để kiểm tra. Khi kiểm tra thì phát hiện đó đúng là máu người, Khơi khai rằng lúc chiều bị đánh vào đầu nên máu chảy xuống tai. Tiếp tục kiểm tra đầu, chúng tôi phát hiện rất nhiều máu ở đầu đối tượng trong khi Khơi không bị thương”, đại diện C09 kể.
Biết không thể chối cãi, Khơi đề nghị được gặp mẹ. Khơi ôm mẹ khóc rồi thừa nhận hành vi của mình. Khơi khai nắm được giờ đi thể dục của bà T. nên lẻn sang để bắt trộm vịt. Tuy nhiên, hôm đó bà T. về sớm, Khơi bị phát hiện và đã dùng dao sát hại nạn nhân. Hàng xóm phát hiện chạy sang can ngăn cũng bị Khơi đâm trọng thương.
Hung thủ lộ diện từ dấu giày để lại
Ngày 5.1.2016, Công an TX.Hoàng Mai (Nghệ An) nhận được tin báo bà Nguyễn Thị H. (62 tuổi, trú P.Quỳnh Thiện, TX.Hoàng Mai) tử vong trong tư thế quần áo bị tụt ra, trong vùng kín bị xây xát, có dấu hiệu bị xâm hại.
Tại hiện trường, két sắt của nạn nhân có dấu hiệu bị cạy mở bằng xà beng nhưng không được. Ban đầu, Công an tỉnh Nghệ An nhận định đây là vụ án giết người, hiếp dâm, cướp tài sản, hung thủ là nam giới và đề nghị C09 về phối hợp điều tra.
Nhiều vụ án khó, tưởng chừng phải đóng lại nhưng lực lượng kỹ thuật hình sự vẫn tìm ra manh mối, buộc hung thủ phải cúi đầu nhận tội. Ảnh ĐÌNH HUY
“Nạn nhân làm nghề ghi lô đề nên có một số tờ giấy ghi đề có chữ ký rơi ở hiện trường. Ngoài ra, chúng tôi phát hiện 2 dấu giày để lại, một dấu vết là của con nuôi nạn nhân, một dấu vết khác nhỏ, nghi của phụ nữ”, đại diện C09 kể lại, và cho hay, qua điều tra, xác nhận con nuôi nạn nhân có bằng chứng ngoại phạm, vết giày của người này để lại hiện trường là do về nhà, phát hiện mẹ nuôi tử vong rồi báo công an.
Lúc này, lực lượng kỹ thuật hình sự tập trung vào dấu giày phụ nữ và loại trừ khả năng nạn nhân bị nam giới hiếp dâm. Qua truy xét, ban chuyên án nhận thông tin vào khoảng 21 giờ tối 4.1.2016 có thấy Hồ Thị Huệ (26 tuổi, trú P.Quỳnh Thiện) nói chuyện với nạn nhân. Ngay lập tức, lực lượng chức năng triệu tập Huệ để thẩm vấn. Huệ thừa nhận có gặp nạn nhân, nhưng chỉ đứng nói chuyện ngoài cổng về khoản tiền 5 triệu đồng mà Huệ vay, chứ không hề vào nhà.
Nhận thấy nhiều điểm nghi ngờ trong lời khai của Huệ, lực lượng kỹ thuật hình sự đã lấy toàn bộ giày dép của Huệ để đối chiếu với dấu vết để lại thì phát hiện một chiếc giày trùng khớp với dấu vết để lại tại hiện trường. Huệ phải cúi đầu nhận tội.
Theo đại diện C09, Huệ khá tinh vi khi đã tạo hiện trường giả sau khi sát hại nạn nhân. Khoảng 21 giờ tối 4.1.2016, Huệ có đến gặp nạn nhân thương thảo về khoản nợ 5 triệu đồng. Tuy nhiên, rạng sáng hôm sau, Huệ lẻn vào nhà bà H. và bóp cổ nạn nhân đến chết, sau đó vén áo quần bà H., dùng xà beng tấn công âm hộ và tạo vết đập phá ở két sắt để tạo hiện trường giả. Tuy nhiên, Huệ sau đó vẫn phải đền tội.
Với chức năng, nhiệm vụ của mình, trong 6 tháng đầu năm 2023, lực lượng kỹ thuật hình sự toàn quốc đã giám định khoảng 70.000 vụ, riêng Viện Khoa học hình sự đã tham gia giám định gần 7.000 vụ, trong đó có những vụ án phức tạp, mang yếu tố quyết định để tìm ra chân tướng thủ phạm, giúp công an các địa phương phá thành công nhiều vụ án khó.
Vụ chủ xe Mazda3 kiện CSGT Hà Nội ra toà: Các luật sư nói gì?
Theo các luật sư, việc anh Lê Minh Hoàng - chủ xe Mazda3 bị đánh cắp làm đơn khởi kiện Phòng CSGT (Công an TP. Hà Nội) ra toà án là hoàn toàn có căn cứ pháp lý.
Vụ việc anh Lê Minh Hoàng (37 tuổi, trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) bị lừa đánh cắp chiếc ô tô Mazda3 từ năm 2019 và hành trình dài trầy trật đi "khai sinh lại" cho xế cưng được VietNamNet đăng tải đã thu hút sự quan tâm, theo dõi của cộng đồng những ngày qua.
Chủ xe tỏ ra mệt mỏi vì gần 4 tháng sau khi nhận lại chiếc Mazda3 bị mất, anh vẫn chưa thể "danh chính ngôn thuận" sử dụng tài sản của mình. (Ảnh: Hoàng Hiệp)
Trong diễn biến mới đây nhất, "khổ chủ" đã quyết định khởi kiện Phòng CSGT (Công an TP. Hà Nội) lên Toà án Nhân dân TP. Hà Nội vì gần 4 tháng qua, không giải quyết cấp lại giấy đăng ký cho chiếc xe.
Một số chuyên gia pháp luật cũng bày tỏ góc nhìn của mình về vấn đề này.
Cần đảm bảo cho chủ xe thực hiện quyền tài sản của mình
Trao đổi với VietNamNet, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng, người bị hại có quyền nhận lại tài sản của mình theo quy định tại Bộ luật Tố tụng hình sự và được quản lý, sử dụng tài sản một cách hợp pháp.
Theo quy định, xe ô tô là tài sản phải được đăng ký quyền sở hữu, bởi vậy chủ phương tiện có quyền và nghĩa vụ thực hiện thủ tục đăng ký, đăng kiểm chất lượng để đảm bảo đủ điều kiện để tham gia giao thông.
Luật sư Cường cho rằng, trong vụ việc của anh Lê Minh Hoàng, cơ quan chức năng cần phải xem xét, tạo điều kiện cho chủ phương tiện thực hiện quyền sở hữu của mình sau khi vụ án lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đã được Toà án Nhân dân TP. Hà Nội giải quyết, làm rõ và xác định anh Hoàng là người bị hại.
Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, chủ xe có quyền khởi kiện vụ án hành chính.
Cũng theo vị luật sư này, trong mọi trường hợp, phán quyết của toà án có giá trị pháp lý cao nhất, có thể cao hơn cả các quyết định hành chính. Về nguyên tắc, toà án có quyền sửa đổi, huỷ bỏ hoặc giữ nguyên các quyết định hành chính.
Chính vì vậy, với bản án có hiệu lực của pháp luật thì các cơ quan quản lý nhà nước phải lấy làm căn cứ để thực hiện. Cụ thể với trường hợp này là thực hiện các thủ tục đăng ký, đăng kiểm và đảm bảo quyền sở hữu của chủ xe theo quy định pháp luật.
"Khi chủ xe đã xuất trình đầy đủ giấy tờ để chứng minh quyền sử dụng tài sản của mình, từ các giấy tờ đăng kiểm đăng ký trước đây, giấy tờ nhân thân và đặc biệt là cung cấp bản án có hiệu lực mà cơ quan chức năng vẫn từ chối đăng ký, đăng kiểm thì chủ xe có quyền khiếu nại, hoặc khởi kiện vụ án hành chính theo quy định của pháp luật", luật sư Đặng Văn Cường nhấn mạnh.
Anh Lê Minh Hoàng được Cục Thi hành án Dân sự TP. Hà Nội trả lại chiếc xe bị chiếm đoạt trái phép theo phán quyết của Toà án Nhân dân TP. Hà Nội. (Tài liệu do NVCC)
CSGT vận dụng quy định cứng nhắc, đẩy sự việc đi quá xa?
Cùng quan điểm như trên, luật sư Lê Văn Kiên - Trưởng Văn phòng Luật sư Ánh sáng Công lý (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) khẳng định, việc chủ xe là anh Lê Minh Hoàng gửi đơn kiện lên Toà án Nhân dân TP. Hà Nội về việc cơ quan chức năng không giải quyết cho anh thực hiện quyền sở hữu tài sản của mình là hoàn toàn có cơ sở.
"Quyết định của Toà án Nhân dân TP. Hà Nội ngày 24/11/2022 đã nêu rõ "trả lại cho anh Lê Minh Hoàng chiếc xe ô tô được mô tả chi tiết, cụ thể trong Biên bản về bàn giao nhân vật chứng, tài sản ngày 08/9/2022 tại khu vật chứng Cục Thi hành án dân sự, thành phố Hà Nội. Trong biên bản bàn giao có nêu rõ đặc điểm, số khung số máy của chiếc xe, đây chính là cơ sở để cơ quan quản lý thực hiện trách nhiệm công nhận quyền sở hữu tài sản đối với bị hại", luật sư Kiên nói với PV VietNamNet.
Phân tích sâu hơn về trường hợp Phòng CSGT Hà Nội từ chối cấp lại đăng ký chiếc Mazda3, luật sư Lê Văn Kiên cho rằng, Thông báo số 320/TB-CSGT-ĐKX của Phòng CSGT - Công an TP. Hà Nội trả lời anh Lê Minh Hoàng về việc giải quyết hồ sơ cho chiếc xe Mazda3 chỉ căn cứ vào khoản 1, Điều 18 Thông tư 58/2020/TT-BCA với nội dung "xe bị cắt hàn hoặc đục lại số máy, số khung hoặc số máy hoặc số khung thì không giải quyết đăng ký" là cứng nhắc.
Trong khi đó, phía cơ sở đăng ký xe của Phòng CSGT hoàn toàn có thể vận dụng theo khoản 5, Điều 18 (thuộc Mục E - hướng dẫn giải quyết một số trường hợp cụ thể) của Thông tư 58/2020/TT-BCA.
Cụ thể, khoản 5 nêu rõ: "Xe có quyết định tịch thu hoặc có quyết định xử lý vật chứng ghi có số máy, số khung, nhưng quá trình bảo quản xe lâu ngày dẫn đến số máy hoặc số khung bị ăn mòn, bị mờ, hoen gỉ hoặc cơ quan giám định kết luận số máy, số khung bị đục, bị tẩy xóa hoặc không xác định được số khung, số máy nguyên thủy thì cho đóng lại số theo số của biển số xe".
Với trường hợp của anh Hoàng, phán quyết của toà án cũng như giám định của Viện Khoa học hình sự đối với chiếc Mazda3 BKS 30G-027.73 có ghi " số khung, số máy được đóng trên miếng kim loại khác hàn ghép vào xe, không xác định được số khung, số máy nguyên thuỷ theo xe".
"Trong trường hợp này, thay vì áp dụng khoản 1 theo trả lời của Phòng CSGT thì phải áp dụng theo khoản 5, Điều 18 Thông tư 58 mới là đúng đối tượng. Như vậy, cơ quan chức năng hoàn toàn có thể thực hiện các thủ tục đóng lại số để đăng ký lại, đảm bảo quyền lợi cho chủ xe mà không sợ bị làm sai", luật sư Kiên bày tỏ quan điểm.
Trước đó, chiều 20/7, trả lời VietNamNet, Trung tá Nguyễn Mạnh Hùng, cán bộ Đội Đăng ký, Quản lý phương tiện giao thông cơ sở đăng ký số 3 (Phòng CSGT Công an TP Hà Nội) tiếp tục khẳng định, việc từ chối cấp lại đăng ký cho ô tô Mazda3 biển kiểm soát 30G-027.73 (BKS cũ là 30E-401.45) của anh Lê Minh Hoàng là đúng quy định của pháp luật.
"Chúng tôi đã nhiều lần trả lời anh Hoàng và có thông báo bằng văn bản (Thông báo số 320 ngày 7/7/2023) đến chủ xe này về việc không thể giải quyết đối với trường hợp của anh do vướng quy định tại khoản 1, Điều 18 Thông tư 58. Tuy vậy, chúng tôi cũng đã gửi công văn lên Cục CSGT đề nghị hướng dẫn giải quyết riêng đối với trường hợp hy hữu này", đại diện này của Phòng CSGT nói.
Lật tẩy nhiều thủ đoạn vận chuyển ma tuý qua đường hàng không Liên tiếp trong thời gian qua lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển ma tuý qua đường hàng không với thủ đoạn tinh vi. Đường đi của các kiện hàng hết sức phức tạp nhằm qua mặt lực lượng chức năng. Số lượng ma tuý vận chuyển qua đường hàng không tăng cao Phó Cục trưởng Cục...