Sửa ngay sách giáo khoa có “sạn” để đảm bảo công bằng

Một số chuyên gia giáo dục cho rằng, lần đổi mới chương trình, SGK này được cả xã hội quan tâm, nếu thấy SGK có “sạn” cần phải xử lý sớm, phải yêu cầu các tác giả, NXB chỉnh sửa ngay, để đến sang năm sẽ khiến học sinh bị thiệt thòi.

Ngoài sách Tiếng Việt lớp 1 bộ Cánh Diều của Nhà xuất bản (NXB) ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh có nhiều lỗi và “sạn” thì cả 4 bộ sách do NXB Giáo dục Việt Nam biên soạn như: Cùng học để phát triển năng lực Kết nối tri thức với cuộc sống Chân trời sáng tạo Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục cũng đều có “sạn” như vấn đề bản quyền, một số ngữ liệu, từ ngữ bị cho là chưa phù hợp với học sinh lớp 1 .

Việc cả 5 bộ SGK lớp 1 cùng có “sạn” nhưng đến nay chỉ bộ SGK lớp 1 Cánh Diều điều chỉnh ngay, còn 4 bộ SGK của NXB Giáo dục Việt Nam lại xin lùi sang năm học sau mới điều chỉnh đã khiến dư luận nghi ngại về sự thiếu công bằng đối với người học và đơn vị cùng làm sách.

Bộ Giáo dục và &ETHào tạo (GD&ĐT) đã đồng ý phê duyệt phương án điều chỉnh nội dung ngữ liệu SGK Tiếng Việt 1, bộ Cánh Diều của NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh. Theo đó, tài liệu gồm 2 phần, trong đó phần 1 giới thiệu một số ngữ liệu để giáo viên sử dụng thay thế các bài đọc, bài tập chưa phù hợp phần 2 hướng dẫn điều chỉnh một số từ ngữ trong bài.

Nhiều “sạn” trong các bộ SGK lớp 1 của NXB Giáo dục cần được chỉnh sửa ngay để tránh thiệt thòi cho học sinh.

Cụ thể, về ngữ liệu, có 12 bài đọc được thay thế, ngoài ra, điều chỉnh từ ngữ ở 14 trang sách. Ở phần điều chỉnh từ ngữ, nhiều câu, từ bị đánh giá không phù hợp được loại bỏ, một số từ được thay thế để phù hợp hơn. Cùng với việc phê duyệt phương án điều chỉnh, Bộ GD&&ETHT cũng yêu cầu NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh khẩn trương cung cấp tài liệu này đến cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên và học sinh tiểu học đang sử dụng SGK môn Tiếng Việt 1 bộ Cánh Diều. Việc NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh nghiêm túc tiếp thu ý kiến đóng góp của xã hội và sự sát sao của Bộ GD&ĐT trong việc đốc thúc đơn vị làm sách điều chỉnh sai sót kịp thời đã và đang được dư luận đánh giá cao.

Tuy nhiên, mới đây, ngay sau khi NXB Giáo dục Việt Nam báo cáo kết quả rà soát 4 bộ SGK lớp 1 mới gồm “Kết nối tri thức với cuộc sống”, “Chân trời sáng tạo ”, “Cùng học để phát triển năng lực”, “Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục” theo yêu cầu của Bộ GD&ĐT với rất nhiều “sạn” đã khiến dư luận không khỏi bất ngờ. Kết quả rà soát cho thấy, cả 4 bộ sách đều có “sạn” với khá nhiều nội dung, ngữ liệu cần điều chỉnh để phù hợp hơn. Và trong 4 bộ SGK lớp 1 của NXB Giáo dục thì bộ SGK 1 “Kết nối tri thức với cuộc sống” phải chỉnh sửa nhiều nhất với 37 trang, gồm SGK tiếng Việt 1 tập 1 và tập 2 và SGK Giáo dục thể chất 1.

Điều đáng nói, với hàng loạt các lỗi phải chỉnh sửa ở cả bốn bộ SGK lớp 1, nhưng NXB Giáo dục Việt Nam không biên soạn tài liệu chỉnh sửa ngay như cách đơn vị biên soạn bộ “Cánh Diều” đang làm mà đề xuất sẽ chỉnh sửa khi tái bản các bộ sách để phục vụ cho năm học 2021-2022. Điều này khiến giáo viên, phụ huynh học sinh và dư luận xã hội bất bình bởi với việc trì hoãn sửa lỗi, điều chỉnh ngữ liệu của NXB Giáo dục, hàng triệu học sinh lớp 1 năm nay và giáo viên có thể vẫn phải dạy và học bằng SGK đang có nhiều lỗi.

Bên cạnh đó, việc cả 5 bộ SGK đều có lỗi, nhưng chỉ một bộ sách thực hiện chỉnh sửa ngay và bổ sung thêm tài liệu điều chỉnh sẽ tạo nên sự không công bằng với giáo viên và học sinh khi sử dụng các bộ SGK khác nhau để dạy và học. Thậm chí, điều này cũng tiềm ẩn nguy cơ không công bằng trong cạnh tranh giữa các đơn vị làm sách.

Một số chuyên gia giáo dục cho rằng, lần đổi mới chương trình, SGK này được cả xã hội quan tâm, nếu thấy SGK có “sạn” cần phải xử lý sớm, phải yêu cầu các tác giả, NXB chỉnh sửa ngay, để đến sang năm sẽ khiến học sinh bị thiệt thòi. Đặc biệt, Bộ GD&&ETHT đã yêu cầu NXB &ETHH Sư phạm TP Hồ Chí Minh chỉnh sửa ngay sách Tiếng Việt của bộ Cánh Diều thì các bộ sách khác của NXB Giáo dục cũng cần phải chỉnh sửa ngay mới tạo ra sự công bằng.

GS.TS Phạm Tất Dong , Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam nêu quan điểm: “Nếu SGK sai sót mà không sửa ngay là không ổn và học sinh sẽ là phải lãnh hậu quả”. PGS.TS Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT cũng cho rằng, để đảm bảo quyền lợi cho học sinh và tạo lập môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các đơn vị làm SGK, NXB Giáo dục Việt Nam cần phải chỉnh sửa ngay, đồng thời phải in thêm tài liệu chỉnh sửa, bổ sung và phát hành miễn phí cho học sinh và các trường đang sử dụng SGK này giống như cách mà NXB ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh đang làm đối với bộ sách Cánh Diều .

Bộ GD-ĐT nói gì về việc nhiều sách giáo khoa lớp 1 phải điều chỉnh?

Chiều 12.12, Bộ GD-ĐT chính thức thông tin xung quanh đề xuất điều chỉnh nội dung nhiều cuốn sách giáo khoa (SGK) lớp 1 của Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam.

Chân trời sáng tạo là một trong 4 bộ sách của Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam có chỉnh sửa nội dung sách giáo khoa lớp 1 - ĐÀO NGỌC THẠCH

Đại diện Bộ GD-ĐT cho biết ngày 30.11, bộ này nhận được văn bản báo cáo công tác rà soát SGK lớp 1 của NXB Giáo dục Việt Nam. Trong báo cáo này, NXB đề xuất điều chỉnh một số nội dung trong SGK tiếng Việt 1 thuộc 4 bộ sách: Kết nối tri thức với cuộc sống; Chân trời sáng tạo; Cùng học để phát triển năng lực; Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục .

Kết quả rà soát bộ sách lớp 1 Kết nối tri thức với cuộc sống phải chỉnh sửa nhiều nhất với hơn 37 trang, tập trung ở SGK tiếng Việt 1 (tập 1 và tập 2) và SGK giáo dục thể chất 1.

Trong đó, SGK tiếng Việt 1 chủ yếu cắt giảm, chỉnh sửa một số câu chữ trong một số văn bản để giảm số chữ, để học sinh (HS) không phải đọc văn bản quá dài; giảm hoặc thay thế một số từ ngữ khó; giảm yêu cầu để không gây quá tải, khó khăn cho HS trong quá trình học theo SGK.

Cụ thể, SGK tiếng Việt 1 (tập 1) của bộ Kết nối tri thức với cuộc sống được đề xuất điều chỉnh nội dung ở 18 trang. Một số câu như "sách đâu ếch học bài?" trang 129 được đề nghị sửa thành "sách đâu em học bài?"; cắt giảm câu "hàng bưởi ra bông trắng muốt" ở trang 152 để giảm số chữ trong bài đọc.

Đối với SGK tiếng Việt 1 (tập 2) điều chỉnh khoảng 16 trang. Một số điều chỉnh để nhằm đưa thêm tiếng có vần phù hợp với nội dung, tiến độ bài học của HS; giảm yêu cầu với HS như: thay vì yêu cầu HS kể lại cả một câu chuyện thì chỉ kể một đoạn của câu chuyện; giảm từ yêu cầu "nghe - viết" thành "nhìn - viết" ở một số bài,... cắt giảm cả mục "nghe đọc truyện và trả lời câu hỏi" ở trang 113-114. SGK môn giáo dục thể chất của bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống cũng được chính NXB GD đề xuất điều chỉnh nội dung ở 3 trang.

Học sinh một trường tiểu học ở TP.HCM tìm hiểu về bộ sách Chân trời sáng tạo của NXB Giáo dục Việt Nam - NGUYỄN LOAN

Những bộ SGK khác như: Chân trời sáng tạo , NXB đề xuất điều chỉnh ở 7 trang SGK môn tiếng Việt 1 (tập 1) và môn tiếng Anh. Trong đó, SGK tiếng Việt 1 (tập 1) sửa lỗi ở 5 trang. Bộ SGK Cùng học để phát triển năng lực điều chỉnh nội dung ở khoảng 24 trang cho các môn học. Bộ SGK Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục có 1 trang trong SGK tiếng Việt 1 (tập 1) phải đề xuất điều chỉnh...

Đây là những nội dung do đội ngũ tác giả chủ động rà soát trên cơ sở lắng nghe phản ánh của dư luận nhằm điều chỉnh từ ngữ trong một số câu văn để nội dung được hay hơn; điều chỉnh số lượng âm/vần trong một số bài học để giảm tải khối lượng kiến thức học sinh cần tiếp nhận trong bài học đó, tạo thuận lợi trong quá trình tổ chức dạy và học.

Bộ trưởng Bộ GD&DT Phùng Xuân Nhạ nói về những vấn đề của sách giáo khoa trước quốc hội

Sẽ điều chỉnh ngay trong năm học này

Bộ GD-ĐT cũng viện dẫn luật Giáo dục 2019 với quy định Bộ trưởng Bộ GD-ĐT chịu trách nhiệm "quy định tiêu chuẩn, quy trình biên soạn, chỉnh sửa SGK "; Thông tư 33 của Bộ GD-ĐT có riêng Điều 9 quy định cụ thể quy trình biên soạn, chỉnh sửa SGK.

Theo đó, quy định về quy trình biên soạn, chỉnh sửa SGK như sau: sau khi nhận được hồ sơ đề nghị thẩm định các bản mẫu SGK lớp 1 cần được chỉnh sửa, đính chính của NXB, Bộ GD-ĐT sẽ tổ chức thẩm định. Căn cứ trên kết luận của hội đồng thẩm định quốc gia, Bộ GD-ĐT sẽ ra quyết định cho phép điều chỉnh SGK lớp 1 để NXB kịp thời phối hợp với các địa phương, cơ sở giáo dục phổ thông sử dụng SGK hướng dẫn giáo viên, học sinh dạy học hiệu quả, kịp thời trong năm học này và thực hiện điều chỉnh các nội dung trong các lần in tái bản.

Cũng theo bộ này, việc rà soát, điều chỉnh SGK là trách nhiệm của NXB cùng tác giả theo quy định. Hoạt động này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà phổ biến cả ở các quốc gia khác.

Đối với SGK của chương trình giáo dục phổ thông năm 2000, Bộ GD-ĐT đã chỉ đạo NXB thực hiện việc rà soát để kịp thời điều chỉnh những nội dung đã lạc hậu, không còn phù hợp với thực tế và cập nhật những tri thức - tiến bộ khoa học mới, nhằm hỗ trợ tốt nhất cho việc dạy và học của giáo viên, học sinh. "SGK của chương trình giáo dục phổ thông năm 2000 cũng đã có hàng chục lần điều chỉnh, tái bản", Bộ GD-ĐT thông tin...

Được biết 4 bộ SGK của NXB GD Việt Nam chiếm khoảng 70% thị phần SGK lớp 1 mới.