Sắp được dùng internet vệ tinh Starlink tại Việt Nam

Starlink là dự án mạng vệ tinh xoay quanh các chòm sao của Tập đoàn SpaceX (Mỹ) do tỷ phú Elon Musk sáng lập.

Thời gian gần đây, nhiều động thái cho thấy internet vệ tinh Starlink sắp phủ sóng tại Việt Nam.

Chuẩn bị kết nối

Tại buổi làm việc với Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng vào đầu tháng 4-2025, Bộ trưởng Bộ KH-CN Nguyễn Mạnh Hùng đã nêu 2 nhiệm vụ chính của bộ trong năm nay: tăng tốc độ internet di động bằng việc nâng cấp, mở rộng mạng 5G và thí điểm dịch vụ internet vệ tinh Starlink.

Tại cuộc làm việc này, ông Nguyễn Thành Chung, Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ KH-CN) cho biết, đang làm việc với Tập đoàn SpaceX để hỗ trợ doanh nghiệp hoàn thiện các khâu tiếp theo trước khi có thể hoạt động ở Việt Nam. Trong đó có việc SpaceX sẽ sớm thành lập doanh nghiệp và lắp đặt các trạm cổng mặt đất (trạm gateway) tại Việt Nam. Trạm này dành cho kết nối internet vệ tinh Starlink trên lãnh thổ Việt Nam.

Cũng trong tháng 4-2025, Chính phủ đã cấp phép cho Tập đoàn SpaceX thực hiện thí điểm có kiểm soát đầu tư kinh doanh dịch vụ loại hình mạng viễn thông vệ tinh sử dụng công nghệ vệ tinh quỹ đạo tầm thấp tại Việt Nam (dịch vụ Starlink). Đây được xem là một bước chuyển mới đối với thị trường internet băng rộng ở Việt Nam.

Trạm tiếp sóng internet vệ tinh Starlink được thử nghiệm tại Khu công Nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội)

Theo quyết định của Chính phủ, SpaceX được cung cấp dịch vụ có điều kiện thí điểm thời hạn 5 năm và phải kết thúc trước 1-1-2031; số lượng thuê bao tối đa 600.000, đồng thời đảm bảo yêu cầu về quốc phòng, an ninh.

Nhà cung cấp phải đặt trạm gateway trên lãnh thổ Việt Nam, bảo đảm tất cả lưu lượng do thuê bao vệ tinh tạo ra trên lãnh thổ Việt Nam đều đi qua gateway và kết nối vào mạng viễn thông công cộng trong nước. Dịch vụ phải bảo đảm thông tin, dữ liệu của người sử dụng dịch vụ tại Việt Nam được lưu trữ tại Việt Nam; thực hiện các yêu cầu về ngăn chặn nguồn phát tán mã độc, tấn công mạng, thông tin xấu độc.

Hiện các hoạt động khác cho thấy trạm gateway của SpaceX có thể hoạt động sớm nhất cuối tháng 5 hoặc tháng 6 tại TP Đà Nẵng. Việt Nam có thể cho phép công ty internet vệ tinh của tỷ phú Elon Musk lắp đặt 10-15 trạm trên cả nước.

Nếu như các kế hoạch thực hiện đúng tiến độ, trong năm 2025, người dùng internet tại Việt Nam sẽ sớm được trải nghiệm dịch vụ internet vệ tinh Starlink, điều này cũng tạo nên động lực cạnh tranh mới để các nhà mạng nhanh chóng hoàn thiện hạ tầng viễn thông của mình, đưa cáp quang đến hộ gia đình và đẩy mạnh phủ sóng 5G trên toàn quốc.

Hỗ trợ vùng “vắng sóng”

Starlink là dự án cung cấp internet vệ tinh do SpaceX phát triển từ năm 2019. Hệ thống này có hơn 6.000 vệ tinh quỹ đạo tầm thấp, cung cấp kết nối internet đến nhiều khu vực trên thế giới , đặc biệt là những nơi hạ tầng mạng truyền thống còn hạn chế. SpaceX bắt đầu cung cấp dịch vụ Starlink ở Mỹ từ tháng 10-2020. Đến nay, dịch vụ này đang phục vụ gần 3 triệu khách hàng tại hơn 100 quốc gia trên thế giới. Mức giá trung bình mà Startlink cung cấp là 99 USD/tháng (khoảng 2,4 triệu đồng).

Theo các chuyên gia, việc triển khai dịch vụ Starlink được kỳ vọng sẽ thúc đẩy chuyển đổi số và thu hẹp khoảng cách số tại Việt Nam. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa SpaceX và các doanh nghiệp viễn thông trong nước, cùng với việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng và chuỗi cung ứng vì dịch vụ Starlink là phương án tối ưu cho các khu vực lõm sóng tại vùng sâu, vùng xa – nơi mạng 4G, 5G và cáp quang chưa thể phủ tới ở Việt Nam.

Trước mắt, có thể Starlink sẽ cung cấp internet tốc độ cao ở vùng sâu, vùng xa, hải đảo; những nơi các nhà mạng Việt Nam gặp khó khăn trong việc triển khai hạ tầng cáp quang và 4G, 5G. Tại các khu vực này, khách hàng có thể chọn Starlink thay vì dùng các giải pháp truyền thống như cáp quang, trong khi dịch vụ di động 4G và 5G phủ sóng yếu.

Đại diện một nhà mạng chia sẻ: “Starlink không thể thay thế hoàn toàn cáp quang hay mạng di động bởi nó vẫn có độ trễ cao hơn và phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. Starlink sẽ tạo nên động lực cạnh tranh mới để các nhà mạng nhanh chóng hoàn thiện hạ tầng viễn thông của mình, đưa cáp quang đến hộ gia đình và đẩy mạnh phủ sóng 5G trên toàn quốc”.

Theo thống kê của Cục Viễn thông (Bộ KH-CN), mạng di động của Việt Nam hiện đã phủ tới 99,8% dân số; tuy nhiên mới chỉ phủ sóng được khoảng 58% diện tích đất liền; 14,5% diện tích lãnh thổ nếu tính cả vùng biển. Cùng với đó, hiện còn 17% hộ gia đình Việt Nam chưa sử dụng dịch vụ cáp quang, trong đó có nhiều hộ ở vùng sâu, vùng xa.

Đến thời điểm này, cả 3 mạng di động lớn của Việt Nam là Viettel, VNPT và MobiFone đã chính thức cung cấp dịch vụ 5G. Về thuê bao, đầu tháng 3, Viettel cho biết có 5,5 triệu người dùng mạng 5G, còn VNPT VinaPhone đạt hơn 3 triệu. Trong khi đó, MobiFone cung cấp 5G từ cuối tháng 3 và cho biết đạt hơn 2,5 triệu người dùng sau 1 tháng triển khai…