Phát hiện đầu tượng đá 700 năm tuổi của vua

Bức tượng vỡ từng khiến các nhà khoa học bối rối vì khó xác định giới tính của người được điêu khắc.

Tiến sĩ Julian Richards và đầu tượng đá 700 năm tuổi. Ảnh: ZacharyCulpin/BNPS.

Các nhà khảo cổ xác định đầu tượng đá khai quật ở tàn tích tu viện Shaftesbury, Dorset, Anh, nhiều khả năng khắc họa chân dung vua Edward II, Guardian hôm 1/10 đưa tin. Khi mới tìm thấy bức tượng, họ rất băn khoăn về giới tính của nó. Những lọn tóc xoăn khiến bức tượng trông giống phụ nữ, nhưng đường nét của hàm lại giống đàn ông.

Ban đầu, trưởng nhóm khai quật Julian Richards cho rằng đầu tượng đội một loại mũ nào đó. Nhưng sau đó nhóm nghiên cứu nhận ra, người này đang đội vương miện. Những hạt nhỏ được chạm khắc nổi trên vương miện chính là để tượng trưng cho đá quý.

Các phân tích chỉ ra bức tượng tồn tại từ khoảng những năm 1340. “Đây rõ ràng là một nhân vật hoàng gia, có khả năng là vua Edward II nhưng chúng tôi không chắc chắn. Đây cũng có thể là chân dung của một vị vua Saxon, ví dụ Alfred Đại đế. Chất lượng điêu khắc vô cùng tuyệt vời. Bạn thậm chí nhìn thấy cả mí mắt”, Richards nhận xét. Vương triều của vua Edward II kéo dài từ năm 1307 đến năm 1327.

Với Richards, danh tính của bức tượng không phải vấn đề then chốt. Ông chú trọng hơn đến những thông tin về lịch sử tu viện mà bức tượng mang lại. Tu viện Shaftesbury do Alfred Đại đế lập ra vào năm 888. Đây là công trình tôn giáo đầu tiên chỉ dành cho phụ nữ. Alfred Đại đế giao cho con gái Aethelgifu quản lý tu viện . Nó phát triển rực rỡ suốt nhiều thế kỷ nhưng bị đóng cửa vào năm 1539 theo lệnh của vua Henry VIII. Vài năm sau, tu viện trở thành đống đổ nát.

Các nhà khảo cổ cho rằng đầu tượng đá có thể là một phần trong kho tàng tượng hoàng gia chưa từng được biết tới. Những bức tượng này bảo vệ cho các nữ tu. Khi tu viện bị phá hủy, người dân địa phương lấy đi các khối đá để xây nhà và tường chắn. “Người dân chỉ muốn đá tảng để xây nhà. Họ không cần những thứ như đầu tượng này. Nó chẳng có tác dụng gì với họ cả”, Richards giải thích.

Có thể người của vua Henry VIII đã cố tình phá hoại bức tượng, nhóm chuyên gia nhận định. “Ai đó đã lấy một chiếc búa và đập bức tượng vì nó bị vỡ ngang cổ. Nhưng cũng có khả năng họ chỉ đẩy ngã bức tượng. Nó đổ xuống và vỡ mũi”, Richards nói.

Đầu tượng được phát hiện trong một cuộc khai quật năm 2019. Từ đó đến nay, các nhà khoa học cố gắng xác định niên đại và danh tính của nó. Nhóm chuyên gia chưa thể trưng bày bức tượng do Covid-19. Tuy nhiên, họ hy vọng mọi người có thể đến quan sát nó trong bảo tàng vào mùa xuân tới.

Ngoài đầu tượng, các nhà khảo cổ cũng tìm thấy nhiều vật thể khác tại Dorset như tẩu đất sét, đồ gốm sản xuất công nghiệp, những mảnh gốm quý hiếm cuối thời Saxon, đá lửa 7.000 năm tuổi và ba đồng xu bạc thời Trung Cổ. Trong đó, đáng chú ý là một hạt tròn lớn màu đen làm bằng huyền thạch từ Kimmeridge. Hạt tròn này có thể từng là một phần chuỗi hạt của một nữ tu, trở nên mòn nhẵn qua nhiều năm sử dụng.

Đào vàng, phát hiện tàn tích ngoài hành tinh quý hơn vàng

Tàn tích lạ lùng giữa "thị trấn vàng" Goldfields (Úc) cho thấy một kẻ xâm nhập ngoài hành tinh có đường kính hơn 100 mét từng đâm sầm vào nơi đây.

Quá trình khoan vào lòng đất để khai thác vàng ở Goldfieids, thị trấn có cái tên mang ý nghĩa "những cánh đồng vàng" thuộc địa phận Ora Banda Tây Úc đã làm lộ diện những đặc điểm địa chất kỳ quái. Dưới kính hiển vi, những mẫu đá sâu trông như thủy tinh vỡ. Bản thân quặng vàng khoan được cũng như bị đập vỡ bởi thứ gì đó mạnh khủng khiếp.

Các lõi khoan sâu cho thấy cấu trúc kỳ lạ của đá và quặng vàng: một thứ gì đó cực kỳ mạnh mẽ đã đập vỡ chúng - ảnh: DR JAYSON MEYERS

Vùng đất thuộc sở hữu của công ty khai thác vàng Evolution Mining lập tức được các nhà địa chất học tiếp quản.

Nhóm nghiên cứu, đứng đầu bởi tiến sĩ Jayson Meyers từ Đại học Curtin nhanh chóng xác nhận đó chính là một miệng hố va chạm cổ xưa, tàn tích của một cuộc tấn công ngoài hành tinh cực kỳ mạnh mẽ. Quá trình khai quật, lập bản đồ đem đến kết quả choáng váng: miệng hố này rộng tới 5 km, cộng với các thông số khác, thứ tạo nên miệng hố này phải là một tiểu hành tinh có đường kính lên tới 100 m.

Như vậy, miệng hố va chạm này lớn gấp 5 lần Wolfe Creek ở Kimberley (Tây Úc), một miệng hố va chạm khổng lồ và nổi tiếng, từng đi vào phim kinh dị.

ảnh: ABC Kimberley: Matthew Moreton-Deakin

Wolfe Creek nổi tiếng, một trong những hố va chạm lớn nhất thế giới đủ tạo nên một kỳ quan như ở hành tinh khác. Hố va chạm mới phát hiện lớn hơn gấp 5 lần.

Các phân tích ban đầu cho thấy niên đại của miệng hố va chạm là 100 triệu năm, tức vào kỷ Phấn Trắng, thời đại hưng thịnh của loài khủng long.

Theo tiến sĩ Meyers, phát hiện này cung cấp một bằng chứng cho thấy nước Úc ngày nay từng là một "bãi chiến trường" hứng chịu vô số cú "dội bom" ngoài hành tinh. Ông và các đồng nghiệp đã lên danh sách vài điểm nghi ngờ khác, đều ở Tây Úc, và sẽ khảo sát bằng cách khoan. Riêng miệng hố va chạm vừa được tìm thấy sẽ tiếp tục được khảo sát. Với niên đại và độ lớn đáng kinh ngạc, đây là một phát hiện có giá trị cực kỳ lớn.