Pennsylvania – ‘trung tâm của vũ trụ chính trị’ bầu cử Mỹ 2024

Pennsylvania có nhiều khẩu hiệu và biệt danh: “ tiểu bang Keystone”, “bang Độc lập”, “quê hương của bia, sô cô la, tự do và Taylor Swift”, và bây giờ, là “trung tâm của vũ trụ chính trị”.

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris (trái) và cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Theo phân tích gần đây của nhà thống kê chính trị Nate Silver, cách Pennsylvania biến động bầu cử vào ngày 5/11 có thể sẽ quyết định nhà lãnh đạo tiếp theo của nước Mỹ. Nếu bà Kamala Harris giành chiến thắng ở tiểu bang này, tỷ lệ bà vào Nhà Trắng sẽ đạt 91%. Nếu ông Trump thắng, tỷ lệ của ông sẽ tăng vọt lên 96%.

Đó là mức độ quan trọng của 19 phiếu đại cử tri mà Pennsylvania nắm giữ (cần tối thiểu 270 phiếu để giành được Đại cử tri đoàn) và tiểu bang này là thước đo toàn quốc về hiệu suất của từng ứng cử viên với các cử tri “phải thắng”.

Hầu như mọi cuộc thăm dò toàn tiểu bang được tiến hành tại Pennsylvania trong tháng qua đều cho thấy sự cân bằng về mặt thống kê trong cuộc đua giành chức tổng thống.

Năm 2016, ông Trump đã gây bất ngờ sít sao ở Pennsylvania, đánh bại ứng cử viên đảng Dân chủ Hillary Clinton với tỷ lệ sít sao 48,2 so với 47,5%. Chiến thắng này đã phá vỡ “Bức tường xanh” quan trọng, cùng với Michigan và Wisconsin, mở đường cho ông Trump vào Nhà Trắng.

Năm 2020, Tổng thống Joe Biden, một phần nhờ vào việc quảng bá nguồn gốc gia đình mình thuộc tầng lớp lao động ở thành phố Scranton (bang Pennsylvania), đã đánh bại ông Trump ở bang này với tỷ lệ 50% so với 48,8%. Trong 10 cuộc bầu cử gần đây nhất, Pennsylvania đã “chọn” người vào Phòng Bầu dục đến 8 lần.

Tiểu bang “Chuông báo hiệu”

Thu nhỏ lại, bản đồ bầu cử của Pennsylvania trông rất giống với bản đồ của cả nước Mỹ: những mảng lớn màu đỏ của Đảng Cộng hòa ở vùng nông thôn, vùng trung tâm của tiểu bang và những mảng màu xanh đậm của Đảng Dân chủ ở phía đông và phía tây biểu thị các trung tâm dân số.

Pennsylvania phản ánh sự sắp xếp lại chính trị của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa trong hơn một thập kỷ qua. Người Mỹ chủ yếu là người da trắng, lao động chân tay đã chuyển sang đảng Cộng hòa. Trong khi đó, những người thành thị giàu có đã biến đảng Dân chủ – vốn trước đây là cơ sở của tầng lớp lao động – trở thành đảng của những người có trình độ đại học và những người ít có khả năng theo đạo. Nhưng đảng Dân chủ vẫn giành được 49% số người không có trình độ đại học và tỷ lệ phiếu bầu của họ ở vùng ngoại ô đang tăng lên.

Biểu ngữ trên một con phố ở Chambersburg, Pennsylvania, thể hiện sự ủng hộ dành cho ông Donald Trump. Ảnh: Conversation

Tuy nhiên, không ứng cử viên tổng thống nào đang bỏ qua các khu vực bầu cử quan trọng ở Pennsylvania. Nhóm bà Harris đã mở 50 văn phòng chiến dịch trên khắp Pennsylvania trong nỗ lực thâm nhập vào các cộng đồng bảo thủ, nông thôn. Trong khi đó, ông Trump đã có một bước tiến lớn đối với các cử tri da đen và có vẻ như ông đang trên đường giành được sự ủng hộ cao nhất từ ​​các cử tri da đen so với bất kỳ ứng cử viên tổng thống Cộng hòa nào trong lịch sử.

Đặc biệt là những người ôn hòa ở ngoại ô, chẳng hạn như những người ở “Main Line” của Philadelphia (một khu vực ngoại ô khá giả) và ở vùng ngoại ô cao cấp tại thủ phủ Harrisburg của tiểu bang, những người có xu hướng tự do hơn về các vấn đề xã hội và bảo thủ hơn về các vấn đề kinh tế.

Đảng Dân chủ có lợi thế nhỏ về số lượng cử tri đăng ký chung ở Pennsylvania, ở mức 44% so với Đảng Cộng hòa ở mức 40% (trong khi 12% người Pennsylvania tự nhận là cử tri độc lập). Tuy nhiên, lợi thế đăng ký như vậy của đảng Dân chủ là mỏng nhất trong nhiều thập kỷ.

Chi phí “khủng” và các vấn đề “ nóng”

Với tư cách là “giải thưởng” bầu cử lớn nhất năm 2024, không có tiểu bang nào được đầu tư nhiều tiền mặt và sự chú ý hơn Pennsylvania. Hai đối thủ Harris và Trump đã đi khắp tiểu bang trong nhiều tháng qua.

Bà Harris và các đồng minh của bà đã chi 21,2 triệu USD cho các quảng cáo chính trị ở Pennsylvania (gấp ba lần số tiền họ chi ở Georgia, gấp đôi số tiền chi ở Michigan và gấp 18 lần số tiền họ chi ở Bắc Carolina). Để tương xứng, ông Trump và các đồng minh của ông đã chi 20,9 triệu USD ở Pennsylvania (gấp đôi số tiền họ chi ở Georgia, gấp 3 lần số tiền chi ở Michigan và gấp 8 lần số tiền họ chi ở Bắc Carolina).

Tiền đã được đổ vào vô số quảng cáo về nhiều vấn đề tiêu cực mà người Mỹ nói chung phải đối mặt, bao gồm lạm phát và khủng hoảng chi phí sinh hoạt, tội phạm, phá thai và nhập cư. Bên cạnh đó, cuộc chiến ở Ukraine là vấn đề đặc biệt quan trọng đối với cộng đồng người Ba Lan đông đảo ở Pennsylvania trong nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm khai thác những lo ngại về Nga.

Tuy nhiên, không có chủ đề nào gây ra nhiều tranh cãi hơn “fracking”, quá trình khai thác dầu và khí đốt từ đá ngầm. Pennsylvania đã trở thành bang đi đầu toàn quốc về fracking, gây phẫn nộ trong những người bảo vệ môi trường, ngay cả khi những người ủng hộ coi ngành công nghiệp này là nguồn thu khổng lồ và tạo ra việc làm cho tiểu bang.

Bà Harris, người từng tuyên bố với tư cách là ứng cử viên sơ bộ của đảng Dân chủ năm 2019 rằng: “Không còn nghi ngờ gì nữa, tôi ủng hộ lệnh cấm fracking”, giờ đây lại “quay xe”, nói rằng “hãy để tôi nói rõ ràng, như tôi đã nói vào năm 2020, tôi sẽ không cấm fracking”. Ông Trump đã ủng hộ fracking một cách rõ ràng như một phần trong thông điệp “Khoan, khoan, khoan” của ông về việc hạ giá và tạo ra vị thế độc lập về năng lượng cho nước Mỹ.

Điều gì đang chờ đợi

Nếu cuộc đua giành chức tổng thống của Pennsylvania diễn ra căng thẳng như các cuộc thăm dò cho thấy, người chiến thắng có thể không được công bố ở Pennsylvania hoặc trên toàn quốc vào đêm bầu cử. Với việc kiểm phiếu vắng mặt và ở nước ngoài (và khả năng kiểm phiếu lại), quá trình này có thể kéo dài trong nhiều ngày, nếu không muốn nói là nhiều tuần.

Cử tri xếp hàng bỏ phiếu sớm tại điểm bầu cử ở Atlanta, bang Georgia, ngày 14/12/2020. Ảnh tư liệu: Getty Images/TTXVN

Đó là một lý do tại sao cả hai bên đều đã thuê luật sư để chuẩn bị cho cuộc chiến pháp lý. Năm 2020, Tòa án Tối cao Mỹ đã từ chối can thiệp vào một vụ án ở Pennsylvania liên quan đến việc kiểm tra các quy tắc xung quanh thời điểm vẫn có thể kiểm phiếu qua thư. Tuy nhiên, các khía cạnh khác của giao thức bầu cử hoặc tính toàn vẹn của lá phiếu vẫn có thể lại bị thách thức ở năm nay.

Ngay trong năm 2024, Pennsylvania đã dính đến căng thẳng chính trị. Vụ ám sát hụt đầu tiên nhằm vào ông Trump xảy ra tại thị trấn nhỏ Butler của bang này. Quyết định của bà Harris khi từ chối thống đốc nổi tiếng Josh Shapiro làm người liên danh tranh cử cũng làm dấy lên lo ngại và có thể dẫn đến sự hoài nghi đáng kể nếu bà thua Pennsylvania và chức tổng thống. Pennsylvania cũng là nơi diễn ra cuộc tranh luận đầu tiên (và có khả năng là duy nhất) của cặp Trump – Harris.

Việc bà Harris hay ông Trump trở thành tổng thống sẽ phụ thuộc vào việc các “ngôi sao chính trị” của họ có tỏa sáng hay không. Dù thế nào đi nữa, những ngôi sao đó đều xoay quanh Pennsylvania, trung tâm của vũ trụ chính trị.