Những điều nên biết về bột ngọt để tránh ảnh hưởng xấu tới sức khỏe

Bột ngọt (hay còn được gọi là mì chính ) là gia vị được sử dụng phổ biến trong bếp ăn của hầu hết mọi gia đình. Tuy nhiên, để bữa ăn trở nên ngon miệng hơn mà vẫn đảm bảo sức khỏe , người nội trợ cần có những hiểu biết về loại gia vị này.

Ảnh minh họa

Bột ngọt không phải chất dinh dưỡng

Bột ngọt thực chất là muối natri của axít glutamic, một axít amin rất cần thiết cho quá trình tổng hợp chất đạm (protein) của cơ thể. Axít glutamic tồn tại phổ biến trong các thực phẩm tự nhiên như thịt, cá, trứng, sữa (kể cả sữa mẹ) và các loại rau củ quả như cà chua , bí đỏ, đậu Hà Lan… Hiện nay, bột ngọt được sản xuất từ các nguyên liệu thiên nhiên như tinh bột khoai mì, mật mía đường, bắp,… bằng phương pháp lên men vi sinh tự nhiên – tương tự như phương pháp sản xuất bia, dấm, nước mắm….

Tuy nhiên, cần hiểu rõ bột ngọt chỉ là một phụ gia thực phẩm có tác dụng điều vị làm cho thực phẩm ngon và hấp dẫn hơn tương tự như các gia vị khác, chứ bản thân bột ngọt và các gia vị nói chung không phải là chất dinh dưỡng. Vì thế, không nên dùng bột ngọt để thay thế cho các chất dinh dưỡng có trong thịt, cá, trứng, sữa…

Bột ngọt làm hương vị các món ăn trở nên ngọt ngào, hấp dẫn hơn. Nhưng nó không hề có giá trị dinh dưỡng, thậm chí còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe nếu bị lạm dụng. Nhiều người giờ gần như không dùng bột ngọt trong nấu ăn. Bởi khi sử dụng, họ thường gặp các biểu hiện như căng thẳng , hoa mắt , nhức đầu , buồn nôn … Đây cũng được coi như là phản ứng dị ứng với bột ngọt .

Do đó, với những người dị ứng với bột ngọt cần cực kỳ cẩn thận để tránh tiêu thụ bột ngọt. Đặc biệt, đối với trẻ em, nên hạn chế tối đa sử dụng bột ngọt trong khẩu phần ăn. Phụ nữ mang thai cũng nên kiêng cữ dùng bột ngọt.

Dùng bột ngọt thế nào là hợp lý?

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, việc sử dụng chất điều vị là được phép nhưng phải có giới hạn nhất định. Nếu cho bột ngọt vào thức ăn chỉ được chiếm tỉ lệ 10g/1kg sản phẩm, tức 1% mà thôi.

Một số người lo ngại không biết nên nêm bột ngọt vào thời điểm nào trong quá trình nấu ăn vì sợ ở nhiệt độ cao bột ngọt sẽ bị biến đổi thành chất gây nguy hại cho cơ thể. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học đã cho thấy rằng, bột ngọt chỉ bị mất tác dụng điều vị (mất vị umami) và biến đổi thành chất gây hại khi bị đốt cháy liên tục ở nhiệt độ trên 300 ^o C trong 2 giờ. Cũng tại nhiệt độ và thời gian đó, các thực phẩm tự nhiên khác như thịt, cá, rau quả cũng đều bị cháy đen.

Trên thực tế, trong qua trình nấu nướng, đối với món canh, món luộc thì nhiệt độ sôi của nước chỉ khoảng 100 ⁰ C; hay các món chiên, xào, rán thì nhiệt độ khoảng 115 – 130 ⁰ C, mỡ lợn khoảng 150-160 ⁰ C, còn dầu ăn có nhiệt độ sôi khoảng từ 170-200 ⁰ C; và cao tối đa chỉ khoảng 260 ⁰ C. Do đó, nhiệt độ nấu nướng thông thường hầu như không thể đạt đến được 300 ⁰ C và chúng ta có thể nêm nêm bột ngọt vào bất kì thời điểm nào trong quá trình nấu ăn.

Điều kỳ diệu của ngáp

Ngáp là một hành động bản năng của con người khi cơ thể cần một lượng oxy và ngáp cũng là một phản ứng của cơ thể nhằm báo hiệu nó đã mỏi mệt và cần nghỉ ngơi.

Năm 1986, nhà khoa học Wolter Seuntjens (Hà Lan) đã cất công tìm hiểu cơ chế của sự ngáp. 18 năm sau, Wolter đã cho ra một công trình dày 464 trang đề cập tới vấn đề này.

Khi con người ngáp là lúc cơ thể mệt mỏi cần nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng, thậm chí cả thai nhi nằm trong bụng mẹ cũng biết ngáp. Ngáp cũng xảy ra thường xuyên ở những người đang làm những việc nhàm chán hoặc tẻ nhạt. Ngáp dường như còn lây giữa người và các động vật khác.

Ngáp rất dễ lây lan, chỉ cần nhìn người khác "ngáp" thôi bạn cũng có thể ngáp ngay được rồi. Ấy vậy mà có rất nhiều điều thú vị về ngáp mà không phải ai cũng biết.

Ảnh minh họa.

Các nhà khoa học chứng minh được rằng, ngáp là một phản xạ không tự nguyện, miệng mở to, hít thở sâu và khí tràn vào phổi. Khi đó màng nhĩ căng ra, mắt nhắm chặt và bị chảy nước.

Ngáp thường xảy ra trước hoặc sau khi ngủ nên được xem là một dấu hiệu của sự mệt mỏi. Em bé có thể ngáp, ngay cả trong bụng mẹ.

Chúng ta có thể ngáp trước khi đi ngủ là dấu hiệu cho thấy cơ thể chuẩn bị được nghỉ ngơi hoặc thiếu năng lượng. Ngoài ra, chúng ta có thể ngáp sau khi tập thể dục hoặc thể thao. Đây là dấu hiệu của việc chuyển từ năng lượng cao sang năng lượng thấp trong não.

Thuật ngữ trong y học của ngáp là oscitation, đừng coi thường, ngáp rất dễ lây lan, thậm chí bạn có thể ngáp ngay khi vừa nghe đến từ "ngáp" cũng như khi nhìn thấy hoặc nghe thấy người khác ngáp bạn cũng có thể ngáp theo.

Khi có một người trong nhóm ngáp, hơn một nửa số người trong nhóm sẽ ngáp trong vòng 5 phút và những người còn lại ít nhất sẽ bị cám dỗ để ngáp theo.

Nồng độ serotonin, axit glutamic và dopamine trong não càng cao, chúng ta càng ngáp nhiều hơn. Nồng độ endorphins càng cao, chúng ta càng ngáp ít đi.

Tại sao chúng ta không thể chống lại những cơn ngáp sau khi nhìn thấy người khác ngáp? Các nhà khoa học cho biết, đó chính là hiện tượng "ngáp lây".

Giới khoa học từ lâu tin rằng việc ngáp lây từ người này sang người khác là một dấu hiệu của sự đồng cảm. Đặc biệt, bạn càng có khả năng "bắt một cái ngáp" từ một ai đó thì chứng tỏ bạn càng gần gũi với người ấy.

Mặc dù ngáp là vô hại, nhưng ngáp quá nhiều có thể là dấu hiệu của cơn đau tim hoặc xuất huyết trong và xung quanh động mạch chính của tim.

Nếu bạn hay ngáp kết hợp với một số triệu chứng đau tim như có cảm giác một vật gì đó đang đè lên ngực khiến bạn khó thở, hãy đến bệnh viện ngay lập tức!