Những dấu ấn qua 10 năm xây dựng ‘Miền hoa thương nhớ’

Được tổ chức lần đầu tiên năm 2015, trải qua một thập kỷ với những nỗ lực của chính quyền địa phương, ngành chức năng và người dân, Lễ hội hoa Tam giác mạch trở thành thương hiệu nhận diện của du lịch (DL) Hà Giang, để mỗi dịp chớm Đông, những nụ Tam giác mạch tím, hồng bung nở, nhẹ nhàng lay động trong gió núi, níu hồn người vào hương sắc cao nguyên.

Trước đây, khi Tam giác mạch chưa mang trọng trách “đại sứ” DL của Hà Giang, loài hoa bé nhỏ, thân thảo mộc ấy lẩn khuất, vươn lên từ các hốc đá, là cây lương thực giúp bà con chống lại những ngày giáp hạt. Không ai nhớ cây Tam giác mạch xuất hiện từ bao giờ, nhưng người dân trên Cao nguyên đá kể rằng, ngày xưa, khi nàng tiên Gạo, tiên Ngô đi gieo hạt khắp hạ giới, mày trấu, mày ngô không biết làm gì nên đổ vào khe núi; khi mùa giáp hạt đến, hạt ngô, hạt lúa trong nhà đã cạn mà chưa đến vụ gieo trồng mới, người dân đi khắp núi rừng để tìm thức ăn, họ phát hiện trong các khe núi, một rừng hoa li ti trải dài, lá có hình tam giác, hạt đem về nấu ăn rất thơm ngon và Tam giác mạch được gọi tên từ đó.

Du khách thích thú chụp ảnh cùng hoa Tam giác mạch trên Cao nguyên đá.

Đến một ngày, Cao nguyên đá Đồng Văn gia nhập mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu, du khách đến với Hà Giang nhiều hơn, họ ngỡ ngàng khi thấy một loài hoa nhỏ bé, yếu mềm lại có thể vươn mình mạnh mẽ giữa miền đá xám khô cằn, đặc biệt, loài hoa ấy còn biến ảo diệu kỳ, chuyển màu theo thời gian, từ trắng, hồng, tím và đỏ sẫm làm đắm say lòng du khách. Hoa Tam giác mạch còn là hiện thân sức sống vươn mình mạnh mẽ, vượt qua bao khó khăn của người dân trên Cao nguyên đá, bởi vậy, bức tranh hoa khoe sắc trong nắng Cao nguyên càng thêm nhiều ý nghĩa. Những bức ảnh về hoa Tam giác mạch cứ thế theo du khách về xuôi, có mặt trên khắp các trang mạng xã hội, cơ quan truyền thông và trở nên nổi tiếng.

Nhận thấy sức hút mạnh mẽ từ loài hoa diệu kỳ này, đồng thời hướng tới mục tiêu xây dựng sản phẩm DL độc đáo, riêng biệt và định vị thương hiệu DL Hà Giang, tạo sinh kế cho người dân thoát nghèo bền vững, năm 2015, lần đầu tiên Lễ hội hoa Tam giác mạch được tổ chức quy mô cấp tỉnh với nhiều chương trình, hoạt động bên lề đặc sắc, ấn tượng, thu hút đông đảo du khách và thành công ngoài mong đợi khi lượng khách đến tỉnh tăng đột biến.

Hoa Tam giác mạch khoe sắc bên đường Hạnh Phúc.

Nối tiếp thành công đó, tỉnh từng bước nâng tầm Lễ hội hoa Tam giác mạch bằng việc tổ chức thành lễ hội thường niên, tập trung chỉ đạo gieo trồng Tam giác mạch thành những vùng rộng lớn, có điểm nhấn với quy mô hàng trăm ha để thu hút du khách như: Cánh đồng Tam giác mạch ở Pả Vi (Mèo Vạc); thung lũng Sủng Là, dọc theo tuyến đường từ ngã ba Sà Phìn, đi Lũng Táo, Má Lé, Lũng Cú (Đồng Văn); Quyết Tiến (Quản Bạ), hoa cũng được trồng dọc theo con đường Hạnh Phúc; tăng cường truyền thông, quảng bá về lễ hội bằng nhiều hình thức; tổ chức các hoạt động trong chuỗi sự kiện giúp du khách có thêm nhiều trải nghiệm thú vị; nâng cao chất lượng dịch vụ DL. Nhờ vậy, khách DL đến tỉnh ngày càng đông. Nếu năm 2015, Hà Giang thu hút khách DL đạt trên 762.000 lượt, doanh thu từ DL đạt trên 700 tỷ đồng; thì 10 tháng năm 2024, Hà Giang đã đón trên 2,5 triệu lượt khách, trong đó hơn 290 nghìn lượt khách quốc tế; tổng thu từ DL đạt trên 6.120 tỷ đồng. Công suất sử dụng phòng nghỉ vào mùa Lễ hội hoa Tam giác mạch đạt gần 100%. Bên cạnh trồng hoa, người dân trên Cao nguyên đá đã sáng tạo, nghiên cứu và sản xuất ra các loại rượu, bia, bánh từ Tam giác mạch rất ngon, chất lượng, giúp du khách có những trải nghiệm về ẩm thực độc đáo của Hà Giang và bánh Tam giác mạch được xếp vào Top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam (2021 – 2022) do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công bố.

Năm nay, Lễ hội hoa Tam giác mạch lần thứ X với chủ đề “Miền hoa thương nhớ” ghi dấu 10 năm Lễ hội hoa Tam giác mạch có mặt trên bản đồ DL; qua đó phát huy tinh thần đoàn kết dân tộc; thúc đẩy phát triển KT – XH của địa phương; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc; tôn vinh những giá trị đặc sắc, hình ảnh đẹp về cuộc sống, con người Hà Giang; quảng bá, giới thiệu sản phẩm DL đặc trưng đến với du khách. Lễ hội có nhiều hoạt động sôi nổi và hấp dẫn, trong đó ngoài chương trình lễ khai mạc được dàn dựng công phu, đặc sắc, lễ hội là dịp để du khách hòa mình vào nhịp sống cao nguyên khi tham gia và khám phá trưng bày gian hàng giới thiệu sản phẩm văn hóa, DL, nông sản, ẩm thực và dược liệu địa phương; trình diễn và trải nghiệm các công đoạn dệt lanh; thêu tay trang phục truyền thống; chế tác vật dụng sinh hoạt và các nhạc cụ dân tộc; hội thi văn nghệ, thể thao truyền thống; Lễ cúng thần rừng dân tộc Cờ Lao.

Từ sức hút lớn của loài hoa bé nhỏ, nhiều địa phương cũng trồng hoa Tam giác mạnh với mong muốn thu hút du khách, những Tam giác mạch không đâu đẹp bằng Hà Giang, vẻ đẹp ấy không chỉ nằm trên sắc hoa đặc trưng, phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng vùng cao, mà vẻ đẹp ấy là kết tinh từ văn hóa, tình người miền cực Bắc. Bởi thế, mùa hoa Tam giác mạch năm nay, DL Hà Giang đã phục hồi mạnh mẽ sau ảnh hưởng của thiên tai. Du khách yêu mến và đến với Hà Giang ngày càng nhiều vì đơn giản không ai muốn bỏ lỡ một “Mùa hoa thương nhớ”.