Người lái có xu hướng chủ quan khi sử dụng hệ thống tự lái

Mặc dù hệ thống lái xe bán tự động đang rất được ưa chuộng, nghiên cứu mới đây khẳng định người lái xe nhanh chóng trở nên quá phụ thuộc vào tính năng này.

Được thực hiện bởi Viện Bảo hiểm An toàn Xa lộ và AgeLab của Viện Công nghệ Massachusetts, nghiên cứu tập trung vào “sự chủ quan của người lái ” trên phương tiện được trang bị hệ thống tự lái tiên tiến.

Một nhóm 20 người tình nguyện tham gia nghiên cứu, trong đó 10 người lái chiếc Range Rover Evoque được trang bị hệ thống điều khiển hành trình thích ứng. Mười người còn lại lái chiếc Volvo S90 được trang bị điều khiển hành trình thích ứng cũng như hỗ trợ thí điểm, chức năng định tâm làn đường.

Chiếc Volvo S90 trong cuộc nghiên cứu được trang bị nhiều tính năng tự lái hiện tại

Theo nghiên cứu, có “rất ít hoặc không có sự khác biệt” về tần suất người lái xe có dấu hiệu bỏ cả hai tay ra khỏi vô lăng hoặc rời mắt khỏi cuộc hành trình khi đối tượng thử nghiệm lần đầu tiên.

Tuy nhiên, hành vi của họ đã thay đổi đáng kể trong một tháng vì “về cơ bản có nhiều khả năng để mất trọng tâm hay rời tay khỏi bánh xe khi sử dụng tự động hóa.” Đặc biệt, nghiên cứu cho thấy mức độ tự động hóa cao hơn tỉ lệ thuận tới mức độ chủ quan của người lái vì “tác động của hệ thống Cấp độ 2 của Volvo mạnh hơn tác động của riêng ACC, bộ phận điều khiển hành trình thích ứng.”

Nhà khoa học nghiên cứu cấp cao của IIHS Ian Reagan cũng lưu ý “Những người lái xe có dấu hiệu chán nản sau một tháng sử dụng Pilot Assist cao hơn gấp đôi so với khi bắt đầu nghiên cứu. Bên cạnh đó, khả năng người lái bỏ cả hai tay ra khỏi vô lăng cao hơn 12 lần sau khi họ đã quen với cách hoạt động của hệ thống căn giữa làn đường.”

Nghiên cứu tiếp tục phát hiện những người lái xe Evoque thường xuyên sử dụng hệ thống điều khiển hành trình thích ứng, có nhiều khả năng bị phân tâm bởi điện thoại di động trong khi sử dụng công nghệ này. IIHS tiết lộ “xu hướng này ngày càng tăng mạnh khi họ đã quen với ACC.”

Hệ thống tự động của Evoque có khả năng khiến người lái chủ quan

Qua cuộc nghiên cứu, IIHS muốn khẳng định tầm quan trọng của việc đảm bảo người lái chú ý và không “bị ru ngủ trong cảm giác an toàn sai lầm.” Do đó, họ kêu gọi giám sát chặt chẽ hơn các tài xế để đảm bảo họ có thể kiểm soát hành vi trong vài tình huống nhất định.”

Honda khai mở công nghệ tự lái cấp 3 cho phân khúc xe phổ thông

Không ít hãng xe sang đã đưa vào ứng dụng công nghệ tự lái cấp 3 vào xe thành phẩm nhưng ở hạng mục xe phổ thông Honda mới là cái tên đi đầu tiên.

Công nghệ tự lái cấp 3 là cột mốc mà, ở thời điểm hiện tại, phần lớn các hãng xe tham gia chạy đua mảng này đều đã sở hữu. Tuy nhiên, những thương hiệu dám đưa chúng vào sử dụng tới giờ vẫn chỉ đếm trên đầu ngón tay và nằm toàn bộ ở phân khúc hạng sang, đơn giản vì ngoài độ chín của công nghệ vẫn còn nhiều yếu tố cần được cân nhắc chẳng hạn quy định an toàn của mỗi quốc gia và hơn cả, ai là người phải chịu trách nhiệm khi xe kích hoạt công nghệ tự lái gặp tai nạn.

Tesla vẫn đang gây tranh cãi từng ngày vì ứng dụng công nghệ tự lái sớm.

Trong thông cáo báo chí của mình, Honda cho biết họ đã được chính phủ Nhật bật đèn xanh đưa xe tự lái cấp 3 vào sử dụng, đồng nghĩa hãng có thể tích hợp rộng rãi công nghệ này vào các mẫu xe của mình và khách hàng của họ cũng sẽ được sử dụng công nghệ trên (tạm thời giới hạn ở một số trường hợp).

5 điều khoản cho phép người dùng kích hoạt công nghệ tự lái như sau:

- Việc tích hợp công nghệ tự lái lên xe phải không làm mất khả năng an toàn và bảo vệ người dùng của xe vốn có.

- Công nghệ tự lái chỉ có thể được kích hoạt khi môi trường bên ngoài đạt đủ chuẩn cho phép.

- Khi điều kiện bên ngoài không còn cho phép hệ thống tự lái vận hành tối ưu, hệ thống phải cảnh báo người dùng chiếm lại quyền điều khiển và hoàn tất công đoạn này, nếu không xe sẽ phải dừng lại tại làn an toàn.

- Hệ thống tự lái phải có công nghệ theo dõi người lái để đảm bảo họ có thể chiếm quyền điều khiển trở lại khi được cảnh báo ngay lập tức.

- Hệ thống tự lái phải được đảm bảo bảo mật để tránh các cuộc tấn công tin học từ bên ngoài.

Ngoài ra, xe Honda trang bị hệ thống tự lái phải có "hộp đen" ghi lại ít nhất 2.500 chuyến đi hoặc quãng thời gian 6 tháng gần nhất (để dàn xếp các kiện tụng trong trường hợp xảy ra va chạm sau này). Xe trang bị công nghệ tự lái cũng sẽ có sticker cảnh báo riêng gắn kính chắn gió trước.

Honda Legend là dòng tên đầu tiên của thương hiệu Nhật trang bị công nghệ tự lái cấp 3 hoàn chỉnh.

Do công nghệ tự lái cấp 3 cho phép người dùng không cần nhìn hay điều khiển nữa, việc xe yêu cầu họ lấy lại quyền điều khiển chính xác và kịp thời là vô cùng cần thiết, dẫn tới các quy định nói trên.

Thực tế, Audi đã hoàn tất công nghệ tự lái cấp 3 trên sedan chủ lực A8 nhưng không dám đưa vào bản thành phẩm cuối cùng vì có quá nhiều trở ngại pháp lý. Mercedes-Benz thì vượt qua được bước trên với S-Class đời mới (bằng cách giới hạn sử dụng công nghệ tự lái còn ở mức dưới 55 km/h và chỉ được kích hoạt ở một số cung đường đã được cấp phép nhất định tại Đức) nhưng xe vẫn chưa thể bắt đầu bàn giao (khởi động vào hè 2021).

Trong khi đó, công nghệ tự lái của Honda (hiện tạm dùng tên Traffic Jam Pilot) sẽ chính thức có mặt trên thị trường thông qua sedan Legend mới mở bán "trước khi năm tài khóa 2020 - 2021 kết thúc", nghĩa là trước 31/3 tới.