Người Ai Cập cổ đại đã sử dụng thang máy thủy lực để xây dựng kim tự tháp!
Một nhóm các nhà khảo cổ học gần đây đã đưa ra một khám phá đầy hứa hẹn có thể giải mã bí ẩn đã tồn tại hàng thế kỷ về cách người Ai Cập cổ đại xây dựng các kim tự tháp khổng lồ. Nghiên cứu này cho thấy rằng người Ai Cập có thể đã sử dụng một dạng công nghệ thủy lực nguyên thủy để di chuyển các khối đá khổng lồ, một phát hiện có thể thay đổi cách chúng ta hiểu về khả năng kỹ thuật của họ.
Việc xây dựng các kim tự tháp của Ai Cập cổ đại luôn là chủ đề của nhiều giả thuyết, từ việc sử dụng dốc nghiêng, con lăn, đến các hệ thống kéo. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây đã gợi ý một khả năng thú vị: người Ai Cập cổ đại có thể đã phát triển một hệ thống thang máy thủy lực nguyên thủy để nâng những khối đá khổng lồ lên cao.
Nghiên cứu này tập trung vào Kim tự tháp Djoser, một trong những công trình kiến trúc lâu đời nhất của Ai Cập, được xây dựng khoảng 4.700 năm trước. Đây là kim tự tháp bậc thang đầu tiên, mở đầu cho loạt kim tự tháp sau này của các pharaoh. Nhóm nghiên cứu, do Xavier Landreau, chủ tịch Viện Nghiên cứu Khảo cổ học Cổ sinh vật học ở Paris, dẫn đầu, đã phát hiện ra rằng kiến trúc bên trong của kim tự tháp Djoser có thể chứa đựng bằng chứng về việc sử dụng một hệ thống nâng thủy lực.
Giả thuyết về việc người Ai Cập cổ đại sử dụng thang máy thủy lực để xây dựng kim tự tháp là một trong những ý tưởng hấp dẫn nhất trong khảo cổ học những năm gần đây. Ý tưởng này dựa trên việc phát hiện các cấu trúc thủy lợi gần các kim tự tháp, đặc biệt là kim tự tháp bậc thang Djoser. Các nhà nghiên cứu cho rằng, người Ai Cập có thể đã tận dụng hệ thống này để nâng các khối đá khổng lồ lên cao, thay vì chỉ dựa vào sức người.
Theo nhóm nghiên cứu, họ đã tìm thấy một hố lớn bên trong kim tự tháp cao 60 mét, có thể đã hoạt động như một phần của hệ thống nâng thủy lực. Cơ chế này có thể đã sử dụng nước để nâng các khối đá từ bên trong kim tự tháp, tương tự như cách mà thang máy hiện đại hoạt động, nhưng với công nghệ thủy lực sơ khai.
Nhóm nghiên cứu viết: “Chúng tôi đã phát hiện ra rằng kiến trúc bên trong của kim tự tháp bậc thang tương thích với cơ chế nâng thủy lực chưa từng được nghe đến trước đây. Các kiến trúc sư cổ đại có lẽ đã nâng những viên đá từ trung tâm của kim tự tháp theo cách giống như núi lửa, bằng cách sử dụng nước không có trầm tích.”
Công nghệ thủy lực trên thực tế không phải là điều mới lạ đối với người Ai Cập cổ đại. Họ đã nổi tiếng với sự làm chủ thủy lực trong các hệ thống tưới tiêu và vận chuyển hàng hóa thông qua các kênh rạch và sà lan. Tuy nhiên, việc sử dụng nước để nâng các cấu trúc xây dựng khổng lồ là một giả thuyết chưa từng được đề cập đến trước đây.
Video đang HOT
Một phát hiện khác của nghiên cứu là mối liên hệ giữa kim tự tháp Djoser và cấu trúc gần đó, Gisr el-Mudir. Theo giả thuyết của nhóm nghiên cứu, Gisr el-Mudir có thể đã đóng vai trò như một con đ.ập để thu thập nước mưa, sau đó dẫn nước qua các đường ống để hỗ trợ việc nâng các khối đá bên trong kim tự tháp.
Nước từ Gisr el-Mudir có thể đã được dẫn vào hố bên trong kim tự tháp, nơi áp lực nước sẽ đẩy trục trung tâm lên, từ đó nâng các khối đá nặng tới 100 tấn. Cơ chế này không chỉ giúp giải quyết vấn đề về việc nâng các khối đá khổng lồ lên cao, mà còn cho thấy một mức độ tiên tiến đáng kinh ngạc trong công nghệ và tư duy của người Ai Cập cổ đại.
Phát hiện này không chỉ mang lại ánh sáng mới cho việc hiểu biết về cách người Ai Cập cổ đại xây dựng các kim tự tháp, mà còn mở ra nhiều câu hỏi và hướng nghiên cứu mới.
Tuy nhiên, giả thuyết này vẫn còn nhiều tranh cãi:
Chưa có bằng chứng trực tiếp: Mặc dù có những dấu hiệu cho thấy sự tồn tại của một hệ thống thủy lực, nhưng chưa có bằng chứng trực tiếp nào chứng minh rằng nó được sử dụng để xây dựng kim tự tháp.Độ phức tạp của công trình: Việc xây dựng một hệ thống thang máy thủy lực đủ mạnh để nâng các khối đá khổng lồ lên độ cao hàng chục mét là một công trình kỹ thuật cực kỳ phức tạp, đòi hỏi kiến thức và kỹ năng cao.Các giả thuyết khác: Ngoài giả thuyết về thang máy thủy lực, vẫn còn nhiều giả thuyết khác về cách thức xây dựng kim tự tháp, như sử dụng các loại đòn bẩy, ròng rọc, hoặc thậm chí là các loại vật liệu xây dựng nhẹ hơn.
Nếu giả thuyết về thang máy thủy lực này được chứng minh là chính xác, nó có thể thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về trình độ công nghệ và khả năng sáng tạo của các nền văn minh cổ đại.
Nghiên cứu này cũng có thể thúc đẩy các cuộc khai quật và nghiên cứu sâu hơn về các kim tự tháp khác, tìm kiếm những bằng chứng khác về việc sử dụng công nghệ thủy lực hoặc các cơ chế tương tự. Hơn nữa, nó có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vai trò của nước trong các hoạt động xây dựng và tổ chức xã hội của người Ai Cập cổ đại.
Phát hiện mới về việc người Ai Cập cổ đại có thể đã sử dụng thang máy thủy lực để xây dựng kim tự tháp không chỉ là một bước tiến lớn trong khảo cổ học, mà còn là minh chứng cho sự tài tình và sáng tạo của con người trong việc chinh phục những thách thức khắc nghiệt nhất của thời đại mình.
Giả thuyết mới về cách xây dựng kim tự tháp
Cách xây dựng kim tự tháp cách đây hơn 4.000 năm luôn khiến giới khoa học tranh luận sôi nổi. Mới đây một nhóm kỹ sư cùng nhà địa chất lại đưa ra thêm giả thuyết người Ai Cập cổ đại dùng hệ thống nâng thủy lực đưa đá nặng lên giữa kim tự tháp lâu đời nhất.
Vào thế kỷ 27 trước Công nguyên, người Ai Cập cổ đại xây dựng kim tự tháp bậc thang cao khoảng 62 mét cho Pharaoh Djoser. Công trình được xây như thế nào, làm sao họ chuyển được đá khối lên đến 300kg là bí ẩn suốt hàng thế kỷ qua.
Kim tự tháp bậc thang xây cho Pharaoh Djoser - Ảnh: Getty Images
Theo giám đốc điều hành tổ chức tư nhân Paleotechnic Xavier Landreau: "Nhiều nghiên cứu đã xem xét quy trình xây dựng kim tự tháp và cung cấp bằng chứng hữu hình, hầu hết tập trung vào số kim tự tháp nhỏ có ghi chép đầy đủ, gần đây hơn (từ năm 1980 đến 1075 trước Công nguyên). Họ ghi nhận các phương pháp như ram dốc, cần cẩu, tời, thang nâng, trục quay, hoặc sử dụng kết hợp. Vậy kim tự tháp lớn hơn nhiều từ năm 2675 đến 2130 trước Công nguyên thì sao? Sức người cùng ram dốc có thể là lực lượng xây dựng duy nhất cho công trình nhỏ, còn công trình lớn cần kỹ thuật khác".
Với phương pháp tiếp cận liên ngành, tiến sĩ Landreau cùng một số chuyên gia khác tìm hiểu kết cấu bên trong của kim tự tháp Djoser để vén màn bí ẩn. Họ nhận định một hệ thống xử lý nước phức tạp sử dụng nguồn cung tại chỗ có thể cho phép lắp đặt thang chạy bằng nước di chuyển dọc trục thẳng đứng bên trong. Một số phao sẽ nâng đá khối lên giữa kim tự tháp.
Sa mạc ở Ai Cập từng là thảo nguyên
Dựa trên dữ liệu cổ khí hậu và khảo cổ học có sẵn, nhóm chuyên gia cho rằng nước từ các dòng suối cổ đại chảy từ phía tây cao nguyên Saqqara vào hệ thống rãnh và đường ống sâu bao quanh kim tự tháp Djoser. Nước cũng chảy vào cấu trúc đá vôi hình chữ nhật khổng lồ kích thước 650 x 350 mét tên Gisr el-Mudir, đóng vai trò đ.ập kiểm tra. Cấu trúc này kiểm soát và lưu trữ nước từ trận lũ lớn, cũng như lọc bớt trầm tích cùng bụi bẩn ngăn đường ống tắc nghẽn.
Nhóm chỉ ra đã có không ít nghiên cứu xác định sa mạc Sahara hàng nghìn năm trước từng nhận lượng mưa nhiều hơn hiện nay. Lúc đó cảnh quan nơi đây trông giống thảo nguyên.
Nước từ các dòng suối cổ đại chảy từ phía tây cao nguyên Saqqara vào hệ thống rãnh và đường ống sâu bao quanh kim tự tháp Djoser - Ảnh: Paleotechnic
Tiến sĩ khảo cổ học địa chất Judith Bunbury (Đại học Cambridge) tin rằng vào giai đoạn kim tự tháp Djoser được xây, lượng nước tại chỗ đủ để hệ thống nâng thủy lực mà nhóm chuyên gia đặt giả thuyết vận hành. Có bằng chứng máng xối nước mưa được xây dựng ở thời điểm đó, trong chế độ ăn của chim hàng nghìn năm trước có loài sống ở vùng ngập nước, chẳng hạn như ếch.
Giám đốc Viện khảo cổ thuộc Đại học Cardinal Stefan Wyszynski Fabian Welc thì lại chỉ ra giai đoạn xanh tươi của Sahara dường như kết thúc vào thiên niên kỷ thứ ba trước Công nguyên, nên lượng mưa ít không thể nào giúp hệ thống nâng thủy lực hoạt động.
Thừa nhận khả năng hệ thống nâng thủy lực luôn ngập nước không cao, nhóm chuyên gia lập luận có khả năng nguồn cung đến từ lũ lụt. Họ cần nghiên cứu thêm để biết chính xác lượng mưa lẫn tình hình lũ lụt thời điểm đó.
Kết cấu bí ẩn
Nhiều nghiên cứu trước đây chưa xác định được mục đích xây trục thẳng đứng bên trong kim tự tháp Djoser. Vài công trình sau này như kim tự tháp Giza có các trục dường như nhằm thông gió, chiếu sáng hoặc giảm áp lực cho buồng bên dưới. Nhưng kim tự tháp Djoser lại bắt đầu xây từ một ngôi mộ phẳng (mastaba) nên một số thành phần kết cấu vẫn còn là bí ẩn.
Bí ẩn xây kim tự tháp Ai Cập đã được sáng tỏ Cách thức xây dựng kim tự tháp Ai Cập có thể đã được các nhà khảo cổ giải đáp. Kim tự tháp Ai Cập Djoser. Ảnh: World History Djoser - kim tự tháp mang tính biểu tượng lâu đời nhất của Ai Cập - có thể đã được xây dựng với sự trợ giúp của một hệ thống nâng thủy lực độc đáo,...