Nghệ thuật Niết bàn

Thưởng lãm bộ sưu tập đặc biệt của tỉ phú Singapore Oei Hong Leong.

Bốn thập niên trước, khi chuyến đến Singapore, Oei Hong Leong bắt đầu mua cổ vật Phật giáo làm đỏ trang trí nhà. Hồi ông 30 tuổi khi đó, ông có được nguồn lực cần thiết là cha mình, Eka Tjipta Widjaja, một tỉ phú của Indonesia. Giờ đây, Oei sở hữu một trong những bộ sưu tập tư nhân lớn nhất các tác phẩm Phật giáo, bao gồm nhiều món đồ cổ hiếm và giá trị ó từ đời đường, Tống và Minh của Trung Quốc. Lớn lên ở Trung Quốc và “không theo tôn giáo nào”, ông có vợ và bốn con gái theo Công giáo, ông xem niềm yêu thích dành cho nghệ thuật Phật giáo là “định mệnh”.

Hong Leong, với bộ tượng “18 vị sư,” cho biết mối liên kết giữa ông và nghệ thuật Phật giáo là “định mệnh.”

Phần lớn trong bộ suu tập 50 ngàn hiện vật của Oei được trưng bày tại Nei Xue Tang, bảo tàng tư nhân nằm trong tòa nhà ông được thừa kế đường Cantonmen của Singapore. Oei ghé thăm bảo tàng hai lần mỗi tuần để “tỏ lòng kính trọng và cầu sức khỏe và bình an cho gia đình mình”. Ông mang hoa đến cúng bức tượng rồng Phật giáo bảy đầu, có từ thế kỷ 17 của Thái Lan, giản lối vào bảo tàng.

Ở Nội Học Đường (Nei Xue Tang), khách chỉ được vào nếu có giấy mời và phải để giày, dép bên ngoài. Những món có vật đến từ khắp châu Á, bao gồm Ấn Độ (nơi khai sinh Phật giáo) và những quốc gia nơi tôn giáo này lan tỏa và được tu tập đến tận ngày hôm nay, như Thái Lan, Trung Quốc, Campuchia, Nhật Bản và Mông Cổ.

Bảo tàng có giám tuyến nói tiếng Hoa trông nom, các hiện vật được bày biện khắp mọi chỗ trống. Công trình kiến trúc Peranakan được bảo tồn này không còn chỗ nào để mở rộng, nên một phản trong bộ sưu tập của Oei bị khóa trong một nhà kho. Những món đồ quý giá nhất được cất giữ trong dinh thự của Ông trên đường Dalvey.

Trong số những món cổ vật đó là một bộ “18 vị sư” – những bức tượng gỗ cao khoảng 1,2 m nguồn gốc từ Trung Quốc, được ông mua lại từ một ngôi chùa Singapore cách đây 20 năm. Đặt trong phòng tiệc nơi Oei tỏ chức những buổi tiếp đón long trọng, bộ tượng tạo ra một sự sắp đặtuy nghi. Ông ước tính hiện bộ tượng có giả gấp ba lản con số 7 triệu đô la Mỹ giá gốc.

Những cổ vật từ Thái Lan, Trung Quốc, Campuchia, Nhật Bản, Mông Cổ và những quốc gia khác được trưng bày tại Nội Học Đường (Nei Xue Tang). Chỉ có khách mời mới được tham quan bộ sưu tập.

Nói thế không có nghĩa Oei đang muốn bán. Ông nhớ lại bộ sưu tập của mình tăng vọt vẻ số lượng trong thời gian ngay trước khi Hong Kong được Anh trao trả về Trung Quốc năm 1997, khi đồ cổ tràn ngập thị trường. Oei cũng mua được những bức tượng của nhiêu chùa ở Trung Quốc bán. Những nơi này chịu cảnh chìm trong nước do đập Tam Hiệp gây ra.

Năm 2007, Oei gặp vận may lớn khi Ông đạt được thỏa thuận mua lại bảo tàng này từ luật sư về hưu kiêm nhà sưu tâm cổ vật Woon Wee Teng với giá không được tiết lộ. Woon, người bạn của Oei, đã tạo ra không gian vào năm 2005 cho bộ sưu tập có 40 ngàn hiện vật.

Sau khi công bố kế hoạch xây dựng một bảo tàng mới đế trưng bày tất cả bộ sưu tập và mua đất để xây bảo tàng này, Oei đã từ bỏ ý định. Ông cho biết ông thích hiến tặng bộ sưu tập cho bảo tàng Quốc gia Singapore đẻ thế hệ tương lai có dịp chiêm ngưởng. Sở thích của ông, như lời ông khẳng định, đã mang lại cho ông vận may: “Tôi không phải một doanh nhân nhạy bén đâu, tôi chỉ rất may mắn thôi”.

Theo Forbes