Nghệ sĩ Lê Mai tuổi 85: Kể chuyện bị công an “bắt”, ngồi trà đá hàng ngày
Lê Mai là nghệ sĩ gạo cội trong làng sân khấu kịch Việt Nam. Ở tuổi 85, bà vẫn minh mẫn, ưa hoạt động. Sau nhiều thăng trầm, hiện tại bà sống bình yên bên con cháu.
NSƯT Lê Mai sinh năm 1938 tại Hải Phòng. Bà xuất thân trong một gia đình có cả bố và mẹ đều hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật sân khấu. Cha của bà là nhà thơ – nhà viết kịch Lê Đại Thanh, ông hoạt động trong Đoàn kịch Trung ương (nay là Nhà hát Kịch Việt Nam) cùng thời với Thế Lữ và Song Kim.
Hai người em trai của Lê Mai cũng tạo dựng tên tuổi trong lĩnh vực nghệ thuật là họa sĩ Lê Đại Chúc và đạo diễn, NSƯT Lê Chức.
Năm 1954, bà theo cha lên Hà Nội nhận công tác ở Đoàn kịch Trung ương do nhà văn, nhà viết kịch Học Phi làm trưởng đoàn. Tại đây, Lê Mai đã quen và kết hôn với NSND Trần Tiến.
Nhưng do những rạn nứt trong quan hệ gia đình, hai người sau này đã ly hôn, ông Trần Tiến đã qua đời cách đây gần 1 năm. Ba người con gái của bà và NSND Trần Tiến đều trở thành những nghệ sĩ thành danh là Lê Vân, Lê Khanh và Lê Vi.
Nghệ sĩ Lê Mai đã bước sang tuổi 85 (Ảnh: Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam).
Ở tuổi 85, nghệ sĩ Lê Mai vui vầy bên con cháu. Những lúc rảnh rỗi bà vẫn đi chợ, gặp gỡ bạn bè để nói chuyện, hàn huyên.
Chia sẻ với phóng viên Dân trí, nghệ sĩ Lê Mai cho biết, hơn 2 năm nay, gia đình NSND Lê Khanh đã chuyển về Phan Đình Phùng ở cùng nên bà vui hơn. Nếu thấy khỏe, hàng ngày bà vẫn đi chợ, giúp đỡ các con việc nhà. Ngoài đầu ngõ có quán trà đá nên hàng ngày bà ra đó để trò chuyện và ngắm người qua lại.
“Lịch trình của tôi là: Đi ăn sáng xong vào hàng nước ngồi đến trưa, chiều 3h ngủ dậy, tôi lại ra hàng nước. Ra đấy cũng vui lắm, khán giả nhận ra Lê Mai và xin chụp ảnh nhiều lắm”, bà tâm sự.
Nghệ sĩ Lê Mai cho biết thêm, ngày trước, bà ở với con gái út Lê Vi ở Phú Thượng (Tây Hồ). Sau đó, Lê Vi về Pháp thì bà cho Lê Khanh nhà đó. Mới đây, Lê Khanh đã chuyển về ở hẳn với bà ở Phan Đình Phùng. Còn Lê Vân ở phố Thụy Khuê với chồng người Hà Lan và các con. Thi thoảng, Lê Vân hay sang nhà chơi, đón bà đi dạo phố hay đi ăn những món ngon mà bà thích.
Nữ nghệ sĩ chia sẻ, bà cũng là người ít bạn nên khi về hưu, mình cũng không gặp gỡ nhiều người. Người bạn mà bà hay chơi nhất là nghệ sĩ Kim Xuyến. Hai người cùng công tác tại Nhà hát Kịch Hà Nội nên có nhiều kỷ niệm với nhau.
Nghệ sĩ Lê Mai và 3 con gái: Lê Vân, Lê Khanh, Lê Vi thời trẻ (Ảnh: Facebook nhân vật).
Video đang HOT
“Tôi hay gặp Kim Xuyến, Thanh Tú để trò chuyện. Chúng tôi công tác cùng nhau nên có thời gian gắn bó, khi gặp nhau có nhiều chuyện để nói hơn. Lê Khanh hay chở tôi sang nhà Kim Xuyến để… buôn chuyện. Hoặc thi thoảng, Xuyến cũng lên Phan Đình Phùng để nói chuyện với tôi”, nghệ sĩ Lê Mai chia sẻ.
Bà Lê Mai có gần 20 năm công tác tại Nhà hát Kịch Hà Nội, đó là những tháng ngày thanh xuân đáng nhớ của bà. Tuy nhiên, nghệ sĩ gạo cội cũng tiếc nuối vì những năm tháng sau này, vì sức khỏe mà bà không thể làm diễn viên sân khấu được.
“Sau 3 lần sinh nở, sức khỏe tôi yếu lắm, chỉ còn có 34kg. Với lý do mất sức không làm diễn viên được, cơ quan đề nghị tôi làm thủ quỹ. Tôi cũng đành gật đầu vì mình có con nhỏ, không thể toàn tâm toàn ý với công việc được.
Nếu đi diễn thì có tiền bồi dưỡng, có thể mua thêm cân bơ và vài hộp sữa hàng tháng, sang giữ quỹ là không có gì nhưng dù sao vẫn còn có lương, có công việc mà nuôi con”, nghệ sĩ Lê Mai kể lại.
Bà chia sẻ, hàng ngày, bà thu tiền diễn mỗi tối rồi sáng hôm sau lại đạp xe mang ra ngân hàng ở Bờ Hồ gửi. Hàng tháng, bà đi rút tiền về phát lương cho mọi người. Vì còn vất vả nên ngày đó, bà cũng đi làm thêm.
Nghệ sĩ Lê Mai kể lại: “Tôi nhận đồ ở chợ Đồng Xuân về may vá để kiếm thêm nuôi các con. Thời ấy nhà nước chống buôn bán, “phe phẩy” nên có lần tôi đèo bọc to sau xe đạp đi trả hàng, mấy chú công an gọi lại khám, định tịch thu. Khi hai anh công anh mở ra thì thấy có một tờ giấy, họ hỏi giấy gì đấy, tôi nói giấy mời đi đóng phim, thế là được tha. Ngày đó, khán giả hâm mộ diễn viên lắm…”.
Bà Lê Mai chia sẻ thêm, năm 1982 bà nghỉ hưu, sau đó cũng được một số đạo diễn mời đi đóng phim truyền hình với các tác phẩm như: Bà nội không thích ăn Pizza, Nếp nhà… Với mỗi vai diễn, bà đều làm tốt vai trò của mình để thể hiện tính cách nhân vật.
“Những năm sau này, chắc do tôi già rồi nên không nhận được lời mời đóng phim nữa. Hồi đi làm phim, tôi vẫn đi xe máy đến các bối cảnh đấy. Giờ thì không đi được vì tôi bị zona thần kinh, mắt không chớp được. Dạo này tôi lại bị đau xương khớp, đau chân, đi lại khó khăn nên phải nằm tại nhà điều trị một thời gian”, nghệ sĩ Lê Mai tâm sự.
Bà Lê Mai tự hào vì có 3 con gái tài giỏi, xinh đẹp (Ảnh: Facebook nhân vật).
Ở tuổi ngoài 80, nghệ sĩ Lê Mai đang có cuộc sống bình yên bên con cháu. Bà tự hào vì mình có 3 cô con gái giỏi giang, xinh đẹp, có một số thành tích nhất định trong nghệ thuật.
“Tôi nghĩ mình may mắn khi có 3 người con trưởng thành như vậy. Con gái Lê Vân và Lê Vi, nhiều năm qua lùi về sau sân khấu để chăm lo gia đình nhỏ. Chỉ còn Lê Khanh thời gian qua tham gia nhiều gameshow, đóng phim. Các con muốn làm gì cũng được, miễn là chúng thấy vui là mình cũng vui”, bà bộc bạch.
NSƯT Lê Mai: Mẹ của 3 nữ diễn viên nổi tiếng, từng bị đẩy sang vai phụ, làm đủ nghề kiếm sống
Con gái của NSƯT Lê Mai là NSND Lê Khanh kể lại, bà cứ làm việc quần quật tới một ngày chỉ còn đúng 34kg. Vì quá gầy nên bà không được đóng đào chính, phải đóng đào phụ.
Từ trái qua: NSƯT Lê Mai, nghệ sĩ Lê Vi và Lê Vân
Mẹ ruột 2 minh tinh đình đám
NSƯT Lê Mai sinh năm 1938 tại Hải Phòng, trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật, nên ngay từ nhỏ bà đã sớm bộc lộ đam mê, năng khiếu và được tạo điều kiện để theo đuổi nghề sân khấu.
Cha của Lê Mai là nhà thơ - kịch tác gia Lê Đại Thanh, từng hoạt động trong Đội kịch Trung ương, cùng thời với nhà thơ Thế Lữ và Song Kim. Ngoài sáng tác văn nghệ, ông cũng từng là giáo viên. Học trò của ông sau này có nhiều người nổi tiếng như nhà văn Nguyên Hồng, nhà văn Nam Cao.
Nghệ sĩ Lê Mai ngày trẻ
Mẹ của bà tên là Đinh Ngọc Anh, con gái một nhà giàu có học đất Hải Phòng, được giáo dục nề nếp về văn hóa. Bà Đinh Ngọc Anh từng là diễn viên kịch trong đoàn kịch Gió Biển của chồng mình (Lê Đại Thanh).
Hai người em trai của nghệ sĩ Lê Mai cũng là những nghệ sĩ có tiếng trong lĩnh vực nghệ thuật. Đó là họa sĩ Lê Đại Chúc và đạo diễn, NSƯT Lê Chức.
Như vậy, ngay từ khi sinh ra và trong quá trình lớn lên, nghệ sĩ Lê Mai đã được sống trong môi trường nghệ thuật, gặp gỡ những nhà thơ, nhà văn, nghệ sĩ danh tiếng lúc bấy giờ, lại được cha mẹ rèn giũa đến nơi đến chốn. Máu nghệ thuật cứ thế ngấm vào trong bà như hồn cốt, đam mê.
Những năm tháng tuổi thơ của Lê Mai gắn với mảnh đất cửa biển Hải Phòng, nơi cha mình đã sinh trưởng và hoạt động nghệ thuật gần như cả đời. Đất Hải Phòng ngày ấy cũng là cái nôi của nghệ thuật, nuôi dưỡng nhiều nghệ sĩ tài năng như nhạc sĩ Văn Cao, nhà văn Nguyên Hồng, nhạc sĩ Đoàn Chuẩn...
Lớn lên, nghệ sĩ Lê Mai theo cha lên Hà Nội nhận công tác ở Đoàn kịch Trung ương - do nhà văn, nhà viết kịch Học Phi khi đó làm Trưởng đoàn. Tại đây, bà được lao động, cống hiến hết mình với nghề sân khấu và phát triển tài năng. Một số vở diễn tiêu biểu của bà là Những người ở lại, Cái máy chém, Lam Sơn tụ nghĩa...
Lê Mai và 3 con gái
Ngoài kịch nói, nghệ sĩ Lê Mai cũng thành công trên lĩnh vực phim ảnh. Bà từng tham gia nhiều phim điện ảnh như Hoa đắng, Hoàng hôn dang dở, Chập cheng... cùng một số phim truyền hình như Vui buồn sau lũy tre, Hoa đắng, Tình yêu không hẹn trước, Bà nội không ăn pizza... Nhờ mảng phim truyền hình, nghệ sĩ Lê Mai để lại ấn tượng sâu đậm trong ký ức nhiều thế hệ khán giả, trở nên quen mặt với công chúng màn ảnh nhỏ.
Trong thời gian làm việc tại Đoàn kịch Trung ương, nghệ sĩ Lê Mai quen và kết hôn với NSND Trần Tiến. Nhưng do những rạn nứt trong quan hệ gia đình, hai người sau này đã ly hôn.
Cả 3 người con gái của nghệ sĩ Lê Mai là Lê Vân, Lê Khanh, Lê Vi đều thành danh trên lĩnh vực nghệ thuật. Trong đó, diễn viên Lê Vân là minh tinh điện ảnh nổi tiếng bậc nhất miền Bắc cuối thập niên 70, NSND Lê Khanh cũng là minh tinh của sân khấu kịch - diễn viên sân khấu trẻ nhất được phong NSND.
Từng bị đẩy khỏi đào chính vì chỉ còn 34kg, phải làm nhiều nghề nuôi gia đình
Tuy thành công và danh tiếng trong sự nghiệp diễn xuất, nhưng ít ai biết NSƯT Lê Mai cũng từng trải qua những giai đoạn khó khăn, khi phải gồng gánh kinh tế để nuôi cả gia đình.
Ngày đó, lương nghệ sĩ của Lê Mai rất thấp, trong khi chồng bà cũng không kiếm được bao nhiêu. Bởi vậy, bà lúc nào cũng phải bươn chải, kiếm được đồng nào đều chăm chút hết cho gia đình, chẳng tiêu pha, ăn uống gì vào bản thân.
Lê Mai và con gái Lê Khanh
Con gái bà là NSND Lê Khanh kể lại, bà cứ làm việc quần quật tới một ngày chỉ còn đúng 34kg. Vì quá gầy nên bà không được đóng đào chính, phải đóng đào phụ.
Không mặc được trang phục sân khấu nên nghệ sĩ Lê Mai phải đan những chiếc áo len thật dày để mặc, sau đó mặc thêm cả áo trần bông để người trông to lên. Lớp cuối cùng mới là áo phục trang.
Diễn xong, bà lại cởi thật nhanh phục trang sân khấu ra để về chăm con. Đi trên đường, mọi người cứ nhìn chằm chằm vào bà. Ban đầu, nghệ sĩ Lê Mai tưởng người ta nhận ra mình là nghệ sĩ nhưng hóa ra mọi người nhìn vì thấy bà đang mặc áo độn. NSND Lê Khanh tâm sự, đó là một tình huống bi hài khiến mẹ cô nhớ mãi.
Kể từ đó, nghệ sĩ Lê Mai quyết định không lên sân khấu hay màn ảnh nữa, lùi lại phía sau, làm tất cả các nghề để nuôi sống gia đình. Tại chương trình Chị chị em em, NSND Lê Khanh từng xúc động khi nói về mẹ: "Mẹ tôi đã chôn vùi ước mơ làm nghệ sĩ để thực hiện ước mơ cho chúng tôi. Hình ảnh của mẹ trong tôi là như thế".
Thông tin về tang lễ Nghệ sỹ Nhân dân Trần Tiến Tang lễ NSND Trần Tiến sẽ do gia đình phối hợp cùng Nhà hát Kịch Việt Nam - nơi ông gắn bó, cống hiến suốt từ năm 1954 đến 2012 (khi về nghỉ hưu) tổ chức. Lễ tang của NSND Trần Tiến sẽ diễn ra vào 9h15 ngày 27/1/2023, tức mồng 6 tháng Giêng năm Quý Mão tại Nhà tang lễ Quốc gia...