Nga và Iran lên tiếng về diễn biến ‘nóng’ tại Syria

Một số nhóm nổi dậy tại Syria đã bất ngờ tấn công vào các khu vực do chính phủ kiểm soát tại phía Bắc tỉnh Aleppo , dẫn đến giao tranh dữ dội nhất trong vài năm trở lại đây.

Cả Nga và Iran đề lên tiếng bày tỏ quan ngại về diễn biến này.

Lực lượng cứu hộ khẩn cấp làm nhiệm vụ tại hiện trường vụ oanh tạc ở Damascus , Syria ngày 1/4/2024. Ảnh: THX/TTXVN

Syria đã chìm trong bất ổn do nội chiến dai dẳng hơn 1 thập niên, cho dù xung đột đã hạ nhiệt trong những năm gần đây.

Vào ngày 27/11, nhóm phiến quân Hayat Tahrir al-Sham (HTS) và một số nhánh liên kết đã tấn công tỉnh Idlib và Aleppo, nhiều mục tiêu chỉ cách ngoại ô thành phố Aleppo 10 km. Những kẻ nổi dậy đã cắt đường cao tốc nối Damascus với Aleppo. Theo Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR), đã có 182 người thiệt mạng trong vụ đụng độ, trong đó có 102 thành viên của HTS. Tiền thân của HTS là Mặt Trận Nusra. Cả Syria, Nga và nhiều quốc gia khác đều coi HTS là tổ chức khủng bố.

Một vị tướng trong Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran ( IRGC ) đã thiệt mạng tại Syria ngày 28/11, trong cuộc giao tranh giữa quân đội Syria và các nhóm nổi dậy. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmail Baghaei Hamaneh cùng ngày bày tỏ quan ngại về sự trỗi dậy của các nhóm khủng bố tại Syria. Ông Esmaeil Baghaei kêu gọi kiên quyết hành động và phối hợp để ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố lây lan trong khu vực.

Ông Esmail Baghaei cũng đề cập đến các thỏa thuận hiện có theo tiến trình Astana – sáng kiến do Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga dẫn đầu – chỉ định các khu vực như Aleppo và Idlib là vùng giảm leo thang. Ông chỉ trích các cuộc tấn công gần đây của nhóm nổi dậy nhằm những vùng này, gọi chúng là hành vi vi phạm nghiêm trọng các thỏa thuận và là mối đe dọa đối với tiến triển đạt được thông qua tiến trình Astana. Bên cạnh đó, ông Baghaei nhắc nhở cộng đồng quốc tế về trách nhiệm chung trong chống khủng bố và cảnh báo rằng tình trạng chậm trễ trong giải quyết các mối đe dọa ngày càng gia tăng ở Syria có thể đảo ngược nhiều năm thành tựu chống khủng bố.

Đến ngày 29/11, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cáo buộc Mỹ, Anh và một số quốc gia phương Tây khác gieo rắc hỗn loạn qua các nhóm khủng bố trên khắp Syria.

Bà cũng nhắc lại lập trường ủng hộ Syria của Nga. Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, người dân Syria là cơ sở để đảm bảo an ninh và ổn định ở khu vực Tây Á.

Phát biểu này được đưa ra sau khi chiến đấu cơ Syria và Nga ném bom vào nơi ẩn náu của nhóm khủng bố Takfiri được nước ngoài hậu thuẫn ở khu vực Tây Bắc Syria. Quân đội Syria cho biết họ đang hợp tác với Nga và “các lực lượng thân thiện” để giành lại lãnh thổ đồng thời khôi phục tình hình như trước.

Nội chiến bùng phát tại Syria sau các cuộc biểu tình chống chính phủ năm 2011. Nội chiến đã khiến hơn 500.000 người thiệt mạng, hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa và gây tàn phá nặng nề cho cơ sở hạ tầng cũng như các ngành công nghiệp địa phương.