Nga tuyên bố thẳng thừng về số phận nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, Nga sẽ không chuyển quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia lớn nhất châu Âu ở Ukraine cho bất cứ bên nào.

Binh sĩ Nga gác ở nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, Ukraine (Ảnh: AFP).

Trong một cuộc phỏng vấn với CBS, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov được hỏi liệu có phải Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra đề nghị với Nga về việc Mỹ sẽ kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia ở Ukraine hay không.

Ngoại trưởng Lavrov nói: “Chúng tôi chưa bao giờ nhận được lời đề nghị như vậy. Nếu nhận được, chúng tôi sẽ giải thích rằng nhà máy này được điều hành bởi tập đoàn nhà nước của Liên bang Nga có tên là Rosatom. Nó nằm trong tay những người rất giỏi. Nhà máy này cũng được giám sát bởi nhân viên IAEA thường trực tại địa điểm”.

Nhà ngoại giao Nga cho biết thêm: “Nếu không có những nỗ lực thường xuyên của Ukraine nhằm tấn công nhà máy điện và gây ra thảm họa hạt nhân cho châu Âu và Ukraine, các yêu cầu về an toàn sẽ được thực hiện đầy đủ”.

Ông cũng nhấn mạnh, việc chuyển giao lại quyền kiểm soát, vận hành nhà máy cho một bên nào khác là “không thỏa đáng”.

“Chúng ta không thể suy đoán về điều thực sự không được đề cập trong các cuộc đàm phán”, ông kết luận.

Trước đó, các nguồn tin giấu tên nói rằng phía Mỹ đã trình bày với đại diện của Ukraine “lời đề nghị cuối cùng” của Tổng thống Donald Trump về việc chấm dứt xung đột Ukraine trong các cuộc đàm phán ở Paris hồi giữa tháng này. Đề xuất bao gồm việc chỉ định khu vực xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia là lãnh thổ trung lập dưới sự quản lý của Mỹ.

Tháng trước, ông Trump cũng tuyên bố, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề xuất Mỹ sẽ tiếp quản quyền sở hữu các nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia. Tuy nhiên, ông Zelensky lên tiếng bác bỏ, cho biết hai nhà lãnh đạo chỉ thảo luận về các khoản đầu tư tiềm năng của Washington vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia.

Đáp lại những đồn đoán xung quanh số phận của nhà máy này, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố ngày 25/3: “Việc tích hợp nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia vào ngành công nghiệp hạt nhân của Nga là một sự thật đã được xác lập và cộng đồng quốc tế không có lựa chọn nào khác ngoài việc công nhận điều đó. Việc chuyển giao quyền kiểm soát nhà máy cho Ukraine hoặc bất kỳ quốc gia nào khác là điều không thể”.

Moscow cũng loại trừ khả năng vận hành chung, với lý do việc đảm bảo an toàn vật lý và hạt nhân của nhà máy là điều không thể.

Nga tuyên bố kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia lớn nhất châu Âu, không lâu sau khi mở “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine hồi tháng 2/2022. Nhà máy nằm ở tỉnh Zaporizhia, một trong 4 tỉnh của Ukraine mà Nga đã tuyên bố sáp nhập sau các cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi.

Moscow cáo buộc Kiev tiếp tục tấn công vào khu vực nhà máy gây nguy hiểm cho các khu vực xung quanh.