Nga cảnh báo: Ukraine dồn quân về miền Đông ngày càng nhiều, sẽ tấ.n côn.g lớn đêm 21/2
Moskva cảnh báo lực lượng vũ trang Ukraine có thể tăng cường tấ.n côn.g trong đêm nay, 21/2 sau khi di chuyển ngày càng nhiều về khu vực Donbass.
Binh sĩ Ukraine bắt đầu ca gác tại vị trí tiề.n tuyến ở ngoại ô Popasna, Luhansk, ngày 20/2. Ảnh: D.M
Hãng tin TASS dẫn lời Phó Chủ tịch thứ nhất Hạ viện Nga (Duma Quốc gia), ông Viktor Vodolatsky nhận định các lực lượng vũ trang Ukraine có thể tăng cường tấ.n côn.g gần các nước Cộng hoà tự xưng Donetsk và Lugansk vào đêm 21/2.
“Right Sector (tổ chức bị cấm ở Liên bang Nga – TASS) và các Lực lượng Vũ trang Ukraine đang di chuyển ngày càng nhiều về phía Lugansk và Donetsk. Điều này cho thấy rằng trong tương lai gần, vào đêm nay, cuộc tấ.n côn.g sẽ được tăng cường”, ông Vodolatsky nói.
Tình hình dọc theo ranh giới liên lạc ở miền đông Ukraine trở nên xấu đi nhiều từ sáng 17/2. Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR) và Donetsk (DPR) đã báo cáo về một số cuộc pháo kích dữ dội nhất của lực lượng Kiev trong những tháng gần đây. Các cuộc pháo kích đã làm hư hại một số cơ sở dân sự. Về phần mình, phía chính phủ Ukraine cũng cáo buộc các lực lượng đòi độc lập vi phạm thỏa thuận ngừng bắ.n.
Xe bị phá huỷ ở Donetsk đêm 19/2.
Ngày 18/2, LPR và DPR tự xưng đã thông báo sơ tán công dân sang vùng Rostov ở miền nam Nga do căng thẳng leo thang dọc theo đường liên lạc và nguy cơ bị quân đội Ukraine tấ.n côn.g chính thức.
Theo phái bộ của DPR tại Trung tâm Kiểm soát và Điều phối chung về chế độ ngừng bắ.n (JCCC), các lực lượng Ukraine đã pháo kích vào nhiều khu định cư ở DPR, sử dụng sún.g cối cỡ nòng 120 mm bị cấm theo các thỏa thuận Minsk.
Trước đó trong đêm, phái bộ của DPR cho biết lực lượng Kiev đã bắ.n 12 quả cối 120 mm vào thành phố Donetsk và 4 quả đạn 122 mm vào vùng ngoại ô Donetsk của Oleksandrivka. Vùng ngoại ô Donetsk cũng bị nhắm mục tiêu sau đó trong đêm. DPR báo cáo rằng lực lượng Kiev đã bắ.n 4 đạn cối cỡ 120 mm vào khu định cư Staromykhailivka và 24 quả đạn cối cỡ nòng 120 mm tại Spartak, một vùng ngoại ô khác. Khu định cư Zaitseve cũng bị oanh tạc.
Video đang HOT
Ngày 19/2, các nhà chức trách của DPR và LPR tự xưng bắt đầu sơ tán dân thường sang Nga. Họ cũng tuyên bố tổng động viên trong khu vực.
Thường dân ở Donbass sơ tán sang miền nam Nga. Ảnh: D.M
Trước đó hôm 17/2, quân đội Ukraine đã phát động một cuộc tấ.n côn.g nhằm vào lực lượng đòi độc lập. Các chính quyền tự xưng ở Donbass cảnh báo rằng Tổng thống Ukraine Zelensky có thể ra lệnh tấ.n côn.g toàn diện bất cứ lúc nào.
Trong khi đó, Nga và các bên tham gia Thoả thuận Minsk 2015 tích cực đẩy mạnh nỗ lực ngoại giao nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng ở miền đông Ukraine. Tối 20/2 (theo giờ Paris), Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã có cuộc điện đàm kéo dài khoảng 1 giờ đồng hồ. Đây là cuộc điện đàm thứ hai của hai nhà lãnh đạo Pháp và Nga trong ngày 20/2, sau cuộc thảo luận kéo dài gần 2 giờ đồng hồ trước đó, trong khuôn khổ một loạt những cuộc trao đổi giữa Tổng thống Emmanuel Macron với các nhà lãnh đạo châu Âu và Mỹ nhằm tránh một cuộc xung đột lớn tại Ukraine.
Ngoài các cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Pháp cũng có các cuộc trao đổi riêng rẽ với Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelenskiy.
Trước đó, trong cuộc điện đàm đầu tiên, Tổng thống Pháp và Tổng thống Nga thống nhất rằng cần tăng cường các nỗ lực ngoại giao nhằm hạ nhiệt căng thẳng tại Ukraine. Theo thông báo từ Điện Kremlin, trong cuộc điện đàm, Tổng thống Putin cho rằng chính quyền ở Kiev đã khiến căng thẳng leo thang ở miền Đông Ukraine, song nhấn mạnh cần tăng cường nỗ lực ngoại giao nhằm tìm ra hướng đi cho cuộc khủng hoảng nói chung.
Ông Putin nhắc lại lời kêu gọi “Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) xem xét một cách nghiêm túc các yêu cầu bảo đảm an ninh mà Nga đưa ra”.
Về phần mình, các nguồn tin tình báo Mỹ vẫn cho rằng quân đội Nga đang chuẩn bị tấ.n côn.g Ukraine, với khoảng 190.000 binh sĩ đã sẵn sàng. Các nguồn tin cáo buộc các chỉ huy Nga trên thực địa đã nhận được lệnh tiến hành cái được gọi là “một cuộc xâm lược” Kiev và hiện họ đang lên kế hoạch tác chiến cụ thể về cách thức tấ.n côn.g.
Xe tăng thuộc Quân khu miền Tây Nga trở về sau cuộc tập trận tại Belarus. Ảnh: D.M
Đài CBS dẫn nguồn tin tình báo cho rằng Moskva sẽ bắt đầu chiến dịch bằng một cuộc tấ.n côn.g mạng trước khi tiến hành một chiến dịch tấ.n côn.g tên lửa và không kích mở đường cho bộ binh chiếm các thành phố và thị trấn của Ukraine.
Trước hàng loạt cáo buộc cho rằng Nga đang chuẩn bị một cuộc tấ.n côn.g nhằm vào Ukraine, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Peskov ngày 20/2 tái khẳng định rằng Nga không có kế hoạch xâm lược bất kỳ quốc gia nào.
“Chúng tôi đang kêu gọi phương Tây nêu lý do. Nga sẽ tấ.n côn.g ai và vào thời điểm nào? Chúng tôi nhắc lại rằng Nga chưa bao giờ tấ.n côn.g bất kỳ ai trong suốt lịch sử của mình. Và Nga, đất nước đã trải qua rất nhiều cuộc chiến tranh, là quốc gia cuối cùng ở châu Âu muốn nhắc đến từ ‘chiến tranh’”, đài Sputnik (Nga) dẫn lời ông Peskov trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình Nga hôm 20/2.
Trong một diễn biến liên quan đến căng thẳng Nga – Ukraine, ngày 20/2, Bộ trưởng Quốc phòng Belarus Viktor Khrenin tuyên bố Nga và Belarus sẽ tiếp tục các cuộc tập trận do tình hình an ninh ở Donbass ngày càng xấu đi.
Bộ trưởng Quốc phòng Belarus nêu rõ rằng các cuộc tập trận này sẽ liên quan đến các vấn đề huấn luyện tác chiến – không nằm trong khuôn khổ cuộc tập trận quy mô lớn mang tên Quyết tâm Đồng minh Nga-Belarus 2022, nhưng trọng tâm không thay đổi – nhằm đảm bảo khả năng phản ứng đầy đủ và ngăn chặn bất kỳ hành động gây hấn nào của những kẻ xấu.
Ba kịch bản tiếp theo cho cuộc khủng hoảng Ukraine-Nga
Giới lãnh đạo chính trị Ukraine không nên để các cường quốc bên ngoài quyết định tương lai của nước mình.
Ông Volodymyr Ishchenko, cộng tác viên nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Đông Âu, Đại học Freie Berlin bình luận trên trang Al Jazeera mới đây rằng, vào cuối tháng 1/2022, khi các nước phương Tây tăng cường đưa tin về một "cuộc xâm lược sắp xảy ra" từ Nga, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nghi ngờ về vấn đề này trong một cuộc họp báo với các phóng viên nước ngoài. "Tôi là Tổng thống Ukraine và tôi đang sống ở đây, tôi nghĩ tôi nắm tình hình cụ thể ở đây tốt hơn", ông Zelensky nói sau cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Nga triển khai các phương tiện tham gia cuộc tập trận ở vùng Rostov cuối tháng 1/2022. Ảnh: Reutes
Theo ông Ishchenko, cho đến nay, các sáng kiến ngoại giao của Ukraine khá "thiện cận", khai thác nỗi sợ hãi về "cuộc xâm lược sắp xảy ra" để có thêm vũ khí từ phương Tây hoặc chiến dịch tìm kiếm các biện pháp trừng phạt Nga. Tuy nhiên, các loại vũ khí hiện đang được cung cấp cho Ukraine sẽ không thể cứu nước này trong trường hợp bị Nga tấ.n côn.g tổng lực. Tương tự, các biện pháp trừng phạt do phương Tây đề xuất khó có thể làm tổn thương Nga nặng nề.
"Liên minh" với Anh và Ba Lan được công bố vào ngày 1/2, được cho là một biện pháp của Thủ tướng Anh Boris Johnson, người đang gặp rắc rối sâu sắc ở trong nước, hơn là một hiệp ước hiệu quả có thể đảm bảo sự bảo vệ cho Ukraine.
Triển vọng trở thành thành viên NATO của Ukraine cũng có vẻ khá mờ mịt, mặc dù thực tế là các cường quốc phương Tây đã bác bỏ yêu cầu của Nga để Kiev có thể chính thức trở thành thành viên NATO. Lúc này, cánh cửa vào NATO coi như đã đóng lại, như chính ông Zelensky đã từng nói về tư cách thành viên NATO: "Tôi không bao giờ đi thăm trừ khi được mời. Tôi không muốn cảm thấy mình kém cỏi, một kẻ hạng hai".
Một trong những thắng lợi của Nga trong trong thời gian vừa qua là vấn đề Ukraine trở thành thành viên NATO trở nên nguy hiểm và gây chia rẽ hơn đối với châu Âu. Giờ đây, một số nước có thể nghi ngờ rằng liệu việc chấp nhận Ukraine có làm cho tất cả các nước NATO khác kém an toàn hơn hay không.
Bối cảnh này có thể dẫn đến ba kịch bản cơ bản trong dài hạn. Đầu tiên là Ukraine gia nhập NATO, có nghĩa là Nga thất bại và mất vị thế cường quốc ở Âu-Á. Đây là hy vọng của phong trào dân tộc chủ nghĩa Ukraine. Các thành viên của phong trào này coi Ukraine không chỉ đấu tranh cho chủ quyền của mình mà còn là một phần của việc loại bỏ "Đế chế Nga". Họ hy vọng sẽ chứng kiến các cuộc xung đột kiểu Chechnya nổ ra trên khắp đất nước Nga.
Vấn đề là những người theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine không quan tâm phần lớn người Ukraine sẽ nghĩ gì về những tổn thất trong một cuộc thập tự chinh lâu dài để khiến Nga trở nên bất ổn. Họ cũng không tính đến việc liệu phần còn lại của thế giới có thực sự muốn chứng kiến sự sụp đổ của Nga và dẫn đến cuộc nội chiến trên lãnh thổ của một cường quốc hạt nhân hay không.
Kịch bản thứ hai là một thỏa thuận quốc tế về sự trung lập của Ukraine, hay cái gọi là "Phần Lan hóa" Ukraine, đề cập đến quyết định lịch sử của Phần Lan trong việc liên kết với châu Âu, nhưng tránh gây thù địch với Nga bằng cách không gia nhập NATO.
Vấn đề đặt ra với đề xuất này là nó không thể thực thi được khi có sự phản đối ở trong nước, trong khi quốc tế có rất ít niềm tin rằng Điện Kremlin sẽ cam kết tình trạng trung lập nhưng có chủ quyền của Ukraine. Ukraine cần những đảm bảo mạnh mẽ hơn một hiệp ước có thể bị Nga phá vỡ bất cứ lúc nào.
Điều này dẫn đến kịch bản thứ ba, bao gồm việc xây dựng một cấu trúc an ninh bao trùm cho toàn bộ châu Âu, bao gồm cả Ukraine và Nga. Các bên liên quan có thể bắt đầu bằng các cuộc tham vấn an ninh khu vực thường xuyên, xây dựng các chuẩn mực hành vi mới giữa các cường quốc, đồng minh của họ và các quốc gia không liên kết, đồng thời đưa ra các đảm bảo an ninh đa phương chi tiết được khẳng định lại bằng các biện pháp kiềm chế quân sự sâu rộng và xây dựng lòng tin minh bạch.
Chi tiết về cấu trúc như vậy đã được đưa ra trong một đề xuất toàn diện gần đây do một nhóm các chuyên gia phi chính phủ từ Mỹ, EU, Nga và 5 quốc gia nằm giữa Nga và NATO, trong đó có Ukraine, đưa ra. Một thỏa thuận như vậy có thể thiết lập không gian kinh tế và an ninh chung từ Lisbon (hoặc thậm chí là Vancouver) đến Vladivostok, như một số người hy vọng vào cuối Chiến tranh Lạnh. Ukraine có lợi ích quan trọng là nằm trong số những nước khởi xướng và tham gia tích cực vào quá trình này và định hình các kết quả của nó.
Khôi phục tình trạng không liên kết của Ukraine sẽ là bước đầu tiên cần thiết, điều này đòi hỏi phải sửa đổi hiến pháp Ukraine. Năm 2019, để tái đắc cử, ông Poroshenko đưa mục tiêu "hội nhập Châu Âu" vào hiến pháp Ukraine.
Không kém phần quan trọng, Ukraine cũng cần một cách tiếp cận mang tính xây dựng hơn đối với các thoả thuận Minsk mà việc thực hiện đã bị đình trệ trong 7 năm, mặc dù chúng tuân theo logic cơ bản của tất cả các thỏa thuận hòa bình lớn trong những thập kỷ qua. Điều này sẽ đòi hỏi các cuộc đàm phán trực tiếp với đại diện của các khu vực đòi độc lập ở Donbass.
Mỹ tin Nga sắp đán.h thẳng Kiev, ông Putin nói Ukraine đối thoại gấp với miền Đông Tổng thống Mỹ tin rằng đồng cấp người Nga Vladimir Putin đã "có quyết định" tấ.n côn.g Ukraine. Tổng thống Mỹ Joe Biden tin rằng phía Nga đã có kế hoạch tấ.n côn.g Ukraine. Ảnh: AP Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 18/2 cáo buộc Moskva đang tìm cách "tạo cơ" để mở đường can thiệp quân sự, tấ.n côn.g Ukraine trong những...