Mỹ – Nhật – Hàn cam kết tham vấn trước các mối đe dọa chung

Xuân Phong - Đào Lâm07:08 19/08/2023

Hãng tin Yonhap của Hàn Quốc đưa tin Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã nhất trí tham vấn với nhau trong trường hợp xuất hiện các mối đe dọa chung, nâng quan hệ đối tác ba bên lên một tầm cao mới, như một phản ứng trước những thách thức về an ninh và kinh tế đặt ra.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida (từ trái sang) tại Hội nghị thượng đỉnh ba bên ở Trại David, bang Maryland (Mỹ) ngày 18/8/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Ba nhà lãnh đạo đã đạt được thỏa thuận trên trong hội nghị thượng đỉnh được tổ chức tại Trại David, bang Maryland, Mỹ với tên gọi “Cam kết Tham vấn giữa Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ”. Thỏa thuận này nhấn mạnh sự cấp thiết của phản ứng trước những thách thức chung, như mối đe dọa hạt nhân và gián đoạn chuỗi cung ứng, sau lịch sử nhiều năm căng thẳng giữa Seoul và Tokyo đã ngăn chặn hợp tác ba bên sâu hơn.

Cam kết Tham vấn là một trong số nhiều thỏa thuận đạt được tại hội nghị thượng đỉnh. Thỏa thuận bao trùm, nằm trong một tuyên bố chung có tiêu đề “Tinh thần của Trại David”, kêu gọi tổ chức các cuộc họp ba bên thường niên giữa các nhà lãnh đạo, các bộ trưởng ngoại giao, quốc phòng và cố vấn an ninh quốc gia, cũng như cuộc gặp ba bên đầu tiên giữa các bộ trưởng tài chính.

Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo đã công bố kế hoạch tiến hành các cuộc tập trận phòng thủ ba bên, triển khai chia sẻ dữ liệu thời gian thực về cảnh báo tên lửa Triều Tiên trong năm nay, và thành lập một nhóm làm việc để chống lại các mối đe dọa trên mạng.

Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo cũng thảo luận về an ninh kinh tế và cam kết hợp tác về khả năng phục hồi chuỗi cung ứng và ngăn chặn xuất khẩu bất hợp pháp hoặc đánh cắp các công nghệ tiên tiến.

Video đang HOT

Trong ảnh (từ trái sang): Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida trong cuộc họp báo chung sau Hội nghị thượng đỉnh ba bên ở Trại David, bang Maryland (Mỹ) ngày 18/8/2023. Ảnh: YONHAP/TTXVN

Ngoài ra, tuyên bố chung bày tỏ mối quan ngại chung của ba nước về “những hành động không phù hợp với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ”, nhắc lại lập trường đã được công bố riêng của mỗi bên về an ninh ở Biển Đông cũng như khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Tuyên bố nêu rõ: “Chúng tôi phản đối mạnh mẽ bất kỳ nỗ lực đơn phương nào nhằm thay đổi hiện trạng ở vùng biển Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”. Đồng thời, các nhà lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.

Phép thử tương lai của một liên minh chính thức

Theo kế hoạch, ngày 18/8, Tổng thống Mỹ Biden sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh ba bên với Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Trại David gần thủ đô Washington.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (giữa), Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida (phải) và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid, Tây Ban Nha, ngày 29/6/2022. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Đây sẽ là lần đầu tiên ba nhà lãnh đạo này cùng nhau tiến hành một hội nghị thượng đỉnh ba bên độc lập. Các bên dự kiến sẽ ra tuyên bố chung với những nội dung như đồng ý thiết lập các cuộc họp ba bên thường niên, phác thảo sự hợp tác ba bên trong các lĩnh vực phát triển tên lửa, an ninh mạng, an ninh kinh tế và vấn đề CHDCND Triều Tiên...

Tháng 5/2023, Tổng thống Biden đã đề xuất tổ chức hội nghị thượng đỉnh ba bên trong bối cảnh quan hệ Nhật - Hàn đang ấm lên. Washington muốn tạo ra một khuôn khổ hợp tác bền vững và ổn định trước những thay đổi về lãnh đạo tại ba nước cũng như những thay đổi trong cộng đồng quốc tế. Chính vì vậy, có thể thấy mục tiêu đầu tiên của hội nghị thượng đỉnh lần này là "thể chế hóa" hợp tác ba bên thành một khuôn khổ chính thức.

Bà Ellen Kim, Phó Giám đốc Ban nghiên cứu Hàn Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington, nhận định hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nhật - Hàn lần này có tầm quan trọng chiến lược đối với cả ba nước, cho phép các nhà lãnh đạo mở rộng và thể chế hóa hợp tác ba bên trước "những bất ổn ngày càng tăng" trong môi trường an ninh khu vực và toàn cầu.

Theo bà, với việc đạt được những bước đột phá trong việc hàn gắn quan hệ, cả Seoul và Tokyo đều có nhiều không gian chính trị hơn để thảo luận và điều hướng hợp tác song phương cũng như phối hợp ba bên với Washington.

Tuy nhiên, Phó Giáo sư Liu Lin thuộc Trung tâm Nghiên cứu chính trị quốc tế, Đại học Hữu Hà Tử ở Tân Cương (Trung Quốc), cho rằng vẫn còn một chặng đường dài phía trước để mối quan hệ Mỹ - Nhật - Hàn phát triển thành một liên minh ba bên chính thức, về cơ bản đây vẫn là hình thức của một quan hệ đối tác hoặc hợp tác an ninh ba bên. Theo chuyên gia này, quan hệ giữa ba nước sẽ trở nên thân thiết hơn trong thời gian ngắn nhưng những thách thức thực tế như mâu thuẫn lịch sử, lợi ích của các bên khác nhau và sự khác biệt về nhu cầu lợi ích đối với Trung Quốc sẽ là yếu tố cản trở sự phát triển của liên minh.

Chuyên gia Shihoko Goto, quyền giám đốc Chương trình châu Á tại Trung tâm Wilson, đánh giá thành công của hội nghị thượng đỉnh ba bên sẽ phụ thuộc vào tính bền vững của mối quan hệ đối tác giữa hai nền kinh tế hùng mạnh ở châu Á. Trong khi cả Washington và Tokyo đều công khai hoan nghênh các đề nghị do Tổng thống Yoon Suk Yeol khởi xướng, nhà lãnh đạo Hàn Quốc tiếp tục đối mặt với sự phản đối chính trị đáng kể đối với tầm nhìn của ông nhằm tăng cường quan hệ với Nhật Bản. Bên cạnh những căng thẳng liên tục về ký ức lịch sử, kế hoạch xả nước đã qua xử lý từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima của Nhật Bản đã trở thành một nguồn xung đột mới giữa hai bên. Trong khi đó, chủ quyền đối với quần đảo mà Nhật Bản gọi là Takeshima còn Hàn Quốc gọi là Dokdo vẫn là nguồn gốc căng thẳng chính trị giữa hai nước.

Chủ tịch Viện Nghiên cứu Hòa bình và An ninh (RIPS) có trụ sở tại Tokyo, ông Hideshi Tokuchi, cũng thừa nhận cơ sở để thể chế hóa sự hợp tác ba bên này vẫn chưa đủ mạnh, trong đó đáng chú ý là mối quan hệ Nhật - Hàn vẫn còn tiềm ẩn các yếu tố rủi ro. Chính vì vậy, chuyên gia Hideshi cho rằng không nên kỳ vọng quá lớn vào cuộc gặp tại Trại David.

Dự kiến ba nhà lãnh đạo sẽ đạt được nhất trí đối với vấn đề hợp tác an ninh, trong đó có việc tiến hành các cuộc tập trận chung thường niên chống tàu ngầm và phòng thủ tên lửa có sự tham gia của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF), quân đội Mỹ và quân đội Hàn Quốc.

Junichi Takase, Giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nghiên cứu đối ngoại Nagoya, nhận định quốc tế đang chứng kiến sự gia tăng các khuôn khổ do Mỹ dẫn đầu. Đối thoại ba bên này cũng theo hình thức tương tự đối thoại an ninh bốn bên giữa Nhật Bản, Mỹ, Australia và Ấn Độ.

Ông Daniel Sneider, giảng viên nghiên cứu về Đông Á tại Đại học Stanford, đánh giá chính quyền của Tổng thống Biden đã thúc đẩy rất nhiều để Tokyo và Seoul khôi phục quan hệ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hợp tác an ninh ba bên, bởi vì ba nước càng có thể hợp tác với nhau trong nhiều lĩnh vực, từ phòng thủ tên lửa đến an ninh hàng hải, thì Mỹ càng dễ dàng thực hiện mục tiêu an ninh rộng lớn hơn của mình.

Tuy nhiên, hợp tác trong lĩnh vực an ninh vẫn sẽ đối mặt trở ngại. Một cựu quan chức Mỹ cho rằng Washington đang dự kiến "những động thái nhằm kéo ba nước xích lại gần nhau hơn trong lĩnh vực an ninh" nhưng "Mỹ có thể đang đòi hỏi quá nhiều vì việc đạt được một khuôn khổ an ninh tập thể của ba nước là một chặng đường rất xa". Mỹ có các hiệp ước an ninh riêng rẽ với Nhật Bản và Hàn Quốc nhưng không có thỏa thuận nào để liên kết cả Hàn Quốc và Nhật Bản vào các hoạt động an ninh chung. Các quan chức lưu ý rằng Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật không cho phép thực hiện các hoạt động phòng thủ tập thể ba bên.

Bên cạnh đó, việc ba nước thống nhất để có thể chia sẻ dữ liệu về các hoạt động tên lửa của Triều Tiên trong thời gian thực được cho là một diễn biến có thể châm ngòi phản ứng từ Trung Quốc. Trước đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân (Wang Wenbin) tuyên bố những nỗ lực của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc nhằm tích hợp hệ thống radar để theo dõi tên lửa của Triều Tiên "làm tổn hại đến lợi ích an ninh chiến lược của các quốc gia khác", đồng thời chỉ trích quan hệ hợp tác quân sự ba bên này.

Phó Giáo sư Liu Lin cho rằng mức độ hợp tác an ninh giữa Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ sẽ phụ thuộc vào mối quan hệ giữa Tokyo với Seoul và đây chính là yếu tố tiềm ẩn rủi ro. Theo chuyên gia này, Hàn Quốc là quốc gia không muốn tham gia vào cuộc cạnh tranh kinh tế với Trung Quốc vì Bắc Kinh là đối tác kinh tế quan trọng của Seoul. Hàn Quốc cũng không muốn can dự sâu vào vấn đề Đài Loan vì mối lo ngại về an ninh của nước này chủ yếu đến từ Triều Tiên. Thứ ba, mỗi quốc gia có ưu tiên chiến lược riêng và quan điểm khác nhau đối với Trung Quốc trong hợp tác Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Chiến lược của Mỹ và Nhật Bản đối với Trung Quốc nhấn mạnh đến sự cạnh tranh và thậm chí là đối đầu, trong khi Hàn Quốc tin rằng có cơ hội hợp tác trong quan hệ với Trung Quốc.

Có thể nói, bài kiểm tra thực sự của cuộc gặp tại Trại David sẽ là kết quả dàn xếp những khác biệt trong mục tiêu chiến lược của ba nước và mức độ thể chế hóa quan hệ ba bên để đảm bảo sự hợp tác ổn định trước những thay đổi chính trị tại mỗi nước.

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã gọi Nhật Bản là "đối tác cùng chung các giá trị phổ quát". Vào một thời điểm rất thuận lợi như hiện nay để nâng quan hệ lên một tầm cao mới, Washington kỳ vọng hội nghị thượng đỉnh ba bên đầu tiên này sẽ trở thành cơ hội lịch sử, mở ra một chương mới cho quan hệ Mỹ-Nhật-Hàn.

Một cuộc gặp lịch sử Hội nghị Thượng đỉnh ba bên Mỹ - Nhật Bản - Hàn Quốc sẽ lần đầu tiên diễn ra tại Trại David, gần Thủ đô Washington DC vào ngày 18/8 tới. Đây sẽ là thời điểm lịch sử chứng kiến sự hợp nhất giữa hai liên minh Mỹ-Nhật và Mỹ-Hàn trở thành một khuôn khổ hợp tác vững chắc và không thể đảo...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Hàng ngàn binh sĩ Ukraine bỏ trốn giữa chiến sự căng thẳng?09:11

Ông Trump tận dụng cơ hội ông Biden ân xá cho con trai?01:28

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Ukraine 'chấp nhận số phận', Nga có chiến thắng?08:20

Mỹ tấn công mục tiêu ở Syria, Iran cân nhắc triển khai quân08:28

2024 sẽ trở thành năm nóng nhất lịch sử00:53

Trung Quốc triển khai gần 90 tàu, Đài Loan nâng mức báo động?19:25

Ông Trump nói Canada, Mexico nên thành tiểu bang Mỹ vì đang nhận 'trợ cấp'08:37

Xuồng không người lái Ukraine 'gây thảm họa' cho hạm đội Nga?09:18

Thủ tướng Đức mang gì trong vali khi thăm Ukraine?17:21

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Người dân Hàn Quốc tổ chức biểu tình trên toàn quốc yêu cầu luận tội Tổng thống

05:57:12 15/12/2024

Các cuộc biểu tình bổ sung cũng đã diễn ra tại Jeju, Incheon, Daejeon và trên khắp các tỉnh Chungcheong Bắc và Nam, cho thấy làn sóng bất mãn đã lan rộng trên quy mô toàn quốc.

Người đứng đầu Bộ tư lệnh Phản gián Quốc phòng Hàn Quốc bị bắt

05:54:11 15/12/2024

Lực lượng điều tra của cơ quan công tố đã tiến hành bắt giữ ngay sau khi được sự phê chuẩn của tòa án có thẩm quyền. Ông Yeo trở thành nhân vật chủ chốt thứ hai bị cơ quan điều tra bắt giữ sau cựu Bộ trưởng Quốc phòng Kim Yong-hyun.

Ứng dụng Viber bị hạn chế truy cập ở Nga

05:49:38 15/12/2024

Theo công ty nghiên cứu công nghệ Mediascope, tính đến tháng 10 vừa qua, khoảng 26% dân số Nga trên 12 tuổi sử dụng ứng dụng Viber, 14% trong số đó sử dụng ứng dụng hằng ngày.

Các 'đại gia' công nghệ Mỹ tìm cách cải thiện quan hệ với ông Trump

05:47:59 15/12/2024

Mối quan hệ giữa ông Trump và các tập đoàn công nghệ từng không mấy êm thấm. Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của mình, ông Trump từng chỉ trích các tập đoàn công nghệ lớn của Mỹ về vấn phân biệt đối xử với ông.

Hơn 2/3 số gia đình phải di dời ở miền Đông Sudan thiếu lương thực

05:46:00 15/12/2024

Báo cáo cũng cho thấy 92% gia đình tiếp nhận và 76% người phải di dời trong nước trong khu vực không nhận được viện trợ lương thực trong 6 tháng qua. Các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cũng đang bị quá tải nghiêm trọng.

Tàu chiến Mỹ quay lại căn cứ Ream ở Campuchia sau 8 năm

22:10:42 14/12/2024

Theo giới quan sát, động thái trên đánh dấu nỗ lực của chính quyền Washington trong việc xây dựng lại quan hệ với Campuchia sau khi Mỹ vào năm 2019 nghi ngờ Campuchia ký kết thỏa thuận bí mật với Trung Quốc liên quan đến căn cứ hải quân...

Nhật Bản thử nghiệm thuốc mọc răng

20:47:35 14/12/2024

Những người bị mất răng có thể mọc lại răng mới, theo các nha sĩ Nhật Bản đang thử nghiệm loại thuốc tiên phong trong tương lai có thể thay thế việc trồng răng giả.

Xác định lại lợi ích

20:43:49 14/12/2024

Định hướng mới này được Ngoại trưởng Thụy Điển thể hiện ở sự chuyển dịch từ mục tiêu đề ra lâu nay là nỗ lực trở thành một cường quốc thế giới về đạo lý sang mục đích tập trung thuần túy và trước hết cho lợi ích và an ninh của Thụy Điển...

Trung Quốc ra tuyên bố sau những hoạt động quân sự quanh Đài Loan

20:26:41 14/12/2024

Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm nay 13.12 đã phá vỡ sự im lặng về hoạt động quân sự quanh Đài Loan gần đây, nói rằng có tổ chức tập trận hay không là do Trung Quốc quyết định, theo Reuters.

Moldova sắp áp đặt tình trạng khẩn cấp toàn quốc

20:22:14 14/12/2024

Quốc hội Moldova ngày 13.12 đã bỏ phiếu thông qua việc áp đặt tình trạng khẩn cấp toàn quốc trong 60 ngày, từ ngày 16.12, khi Nga dự kiến sẽ dừng cung cấp khí đốt cho Moldova qua Ukraine từ ngày 1.1.

Thêm những nước nào sẽ trở thành đối tác chính thức của BRICS trong năm tới?

17:10:13 14/12/2024

Quy chế quốc gia đối tác mới đã được thông qua tại hội nghị thượng đỉnh BRICS vào tháng 10, do Nga đăng cai tổ chức tại Kazan, và được coi là giải pháp thay thế cho tư cách thành viên sau khi hơn 30 quốc gia nộp đơn xin gia nhập tổ chức...

Liệu cam kết không can dự Syria của ông Trump có được thực hiện?

16:25:16 14/12/2024

Về phần mình, ông Trump cũng thừa nhận tình hình chính sách đối ngoại mà ông sẽ phải thừa hưởng vào năm 2025 có thể phức tạp hơn những gì ông thấy trong nhiệm kỳ đầu tiên, đặc biệt là ở Trung Đông.