Mặt trái của công nghệ hỗ trợ lái mà các hãng hay cố tình lờ đi

Các hãng thường chỉ tập trung giới thiệu sự tiến bộ của các công nghệ hỗ trợ lái mà không nhắc đến, hoặc chỉ nhắc qua loa mặt trái, trong khi đây có thể là mối nguy về an toàn cho người sử dụng xe .

Hệ thống lái xe bán tự động đang ngày càng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới đây cho thấy, người lái đang ngày càng trở nên phụ thuộc quá mức vào công nghệ này.

Nghiên cứu được thực hiện bởi Viện Bảo hiểm an toàn đường bộ Mỹ (IIHS) và AgeLab của Viện Công nghệ Massachusetts, tập trung tìm hiểu về “sự thoải mái của người lái xe ” trên các phương tiện trang bị hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến.

Nghiên cứu dựa trên kết quả quan sát của một nhóm 20 tình nguyện viên; trong đó, 10 người sẽ lái chiếc Range Rover Evoque được trang bị hệ thống kiểm soát hành trình chủ động (ACC); 10 người còn lại sử dụng chiếc Volvo S90 cũng được trang bị hệ thống kiểm soát hành trình chủ động, cùng hệ thống hỗ trợ xe chạy đúng làn đường – Pilot Assist.

Theo đó, trong lần đầu sử dụng xe , có “rất ít hoặc không có sự khác biệt” về tần suất người lái xe có dấu hiệu chủ qua, chẳng hạn như bỏ cả hai tay ra khỏi vô lăng hoặc rời mắt khỏi đường.

Tuy nhiên, sau một tháng, hành vi của người lái đã thay đổi đáng kể; họ dễ mất tập trung hoặc bỏ tay khỏi vô lăng khi sử dụng chế độ tự động. Đặc biệt, nghiên cứu cũng cho thấy mức độ tự động hóa cao hơn dẫn đến mức độ thoải mái cao hơn, do “chức năng của hệ thống lái tự động cấp độ 2 của Volvo tiên tiến hơn so với hệ thống kiểm soát hành trình chủ động.”

Nhà nghiên cứu cấp cao Ian Reagan của IIHS lưu ý rằng “sau một tháng sử dụng hệ thống hỗ trợ người lái, những người lái xe có mức độ chủ quan cao hơn gấp đôi so với khi bắt đầu nghiên cứu”. Ông cũng cho biết thêm: “So với việc điều khiển xe bằng tay, người lái có xu hướng bỏ cả hai tay ra khỏi vô lăng cao hơn 12 lần sau khi đã quen với cách hoạt động của công cụ căn chỉnh làn đường”.

Nghiên cứu cũng cho thấy, những người lái xe Evoque thường xuyên sử dụng hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng, dễ bị phân tâm bởi điện thoại di động trong khi đang sử dụng công nghệ này. Theo IIHS, “xu hướng này tăng lên đáng kể khi người lái đã quen với ACC”.

Kết quả của nghiên cứu cho thấy tầm quan trọng của việc đảm bảo người lái xe phải tập trung và không “bị ru ngủ trong cảm giác an toàn giả theo thời gian.” Do đó, IIHS kêu gọi người lái xe phải tập trung hơn để đảm bảo sẵn sàng kiểm soát xe khi cần.

Người lái có xu hướng chủ quan khi sử dụng hệ thống tự lái

Mặc dù hệ thống lái xe bán tự động đang rất được ưa chuộng, nghiên cứu mới đây khẳng định người lái xe nhanh chóng trở nên quá phụ thuộc vào tính năng này.

Được thực hiện bởi Viện Bảo hiểm An toàn Xa lộ và AgeLab của Viện Công nghệ Massachusetts, nghiên cứu tập trung vào "sự chủ quan của người lái " trên phương tiện được trang bị hệ thống tự lái tiên tiến.

Một nhóm 20 người tình nguyện tham gia nghiên cứu, trong đó 10 người lái chiếc Range Rover Evoque được trang bị hệ thống điều khiển hành trình thích ứng. Mười người còn lại lái chiếc Volvo S90 được trang bị điều khiển hành trình thích ứng cũng như hỗ trợ thí điểm, chức năng định tâm làn đường.

Chiếc Volvo S90 trong cuộc nghiên cứu được trang bị nhiều tính năng tự lái hiện tại

Theo nghiên cứu, có "rất ít hoặc không có sự khác biệt" về tần suất người lái xe có dấu hiệu bỏ cả hai tay ra khỏi vô lăng hoặc rời mắt khỏi cuộc hành trình khi đối tượng thử nghiệm lần đầu tiên.

Tuy nhiên, hành vi của họ đã thay đổi đáng kể trong một tháng vì "về cơ bản có nhiều khả năng để mất trọng tâm hay rời tay khỏi bánh xe khi sử dụng tự động hóa." Đặc biệt, nghiên cứu cho thấy mức độ tự động hóa cao hơn tỉ lệ thuận tới mức độ chủ quan của người lái vì "tác động của hệ thống Cấp độ 2 của Volvo mạnh hơn tác động của riêng ACC, bộ phận điều khiển hành trình thích ứng."

Nhà khoa học nghiên cứu cấp cao của IIHS Ian Reagan cũng lưu ý "Những người lái xe có dấu hiệu chán nản sau một tháng sử dụng Pilot Assist cao hơn gấp đôi so với khi bắt đầu nghiên cứu. Bên cạnh đó, khả năng người lái bỏ cả hai tay ra khỏi vô lăng cao hơn 12 lần sau khi họ đã quen với cách hoạt động của hệ thống căn giữa làn đường."

Nghiên cứu tiếp tục phát hiện những người lái xe Evoque thường xuyên sử dụng hệ thống điều khiển hành trình thích ứng, có nhiều khả năng bị phân tâm bởi điện thoại di động trong khi sử dụng công nghệ này. IIHS tiết lộ "xu hướng này ngày càng tăng mạnh khi họ đã quen với ACC."

Hệ thống tự động của Evoque có khả năng khiến người lái chủ quan

Qua cuộc nghiên cứu, IIHS muốn khẳng định tầm quan trọng của việc đảm bảo người lái chú ý và không "bị ru ngủ trong cảm giác an toàn sai lầm." Do đó, họ kêu gọi giám sát chặt chẽ hơn các tài xế để đảm bảo họ có thể kiểm soát hành vi trong vài tình huống nhất định."