Mắm cáy Bình Lục
Học tập nơi đô thị phồn hoa, tôi đã có dịp thưởng thức không ít món ăn: lạ có, quen có, thế nhưng tôi đã không thể nào dứt được nỗi nhớ về hương vị mằn mặn của vị phù sa sông, mùi hăng hăng đặc trưng của mắm cáy quê nhà, hương vị của mắm cáy chỉ ăn một lần là nhớ mãi…
Hà Nam không chỉ nổi tiếng là quê hương gạo đồng phù sa, mà còn nổi tiếng bởi một loại mắm đặc biệt có vị hăng hăng, cay cay, thơm thơm. Đó chính là mắm cáy. Trên địa bàn tỉnh Hà Nam, cáy có nhiều ở các vùng nước lợ như Thanh Liêm, Bình Lục, Kim Bảng….nhưng nghề làm mắm cáy phát triển mạnh nhất ở huyện Bình Lục. Chú Nguyễn Văn Thành, người có thâm niên chế biến mắm cáy hơn chục năm nay ở xã Trịnh Xá, huyện Bình Lục tâm sự: “làm mắm cáy đơn giản nhưng muốn mắm có hương vị đậm đà, thơm ngon thì cũng phải làm công phu lắm”.
Để làm nên loại mắm cáy thơm ngon đặc biệt, người làm mắm phải chọn được những con cáy tươi ngon nhất. Cáy sau khi bắt từ đồng về, được rửa sạch rồi đem giã nhuyễn trong cối đá. Trong quá trình nêm giã sẽ nêm muối tinh đủ độ mặn, cho tất cả vào một hũ sành cùng với giềng hoặc gừng đậ.p dập. Tiếp theo lấy vải màn bịt chặt hũ lại phơi nắng một ngày rồi đem chôn dưới đất, để càng lâu mắm cáy càng có mùi vị thơm ngon, hấp dẫn. Mắm cáy khi thành phẩm sẽ có màu sắc rất bắt mắt, mắm hội đủ mùi vị, có vị mằn mặn của muối, vị béo, bùi của giềng, vị ấm nóng của gừng… Mắm cáy Bình Lục đã trở thành một sản phẩm độc đáo. Nhiều đoàn khách du lịch đi qua Hà Nam đều không quên ghé chân mua mắm cáy Bình Lục về làm quà. Mắm cáy rất thích hợp dùng để chấm thịt luộc, rau luộc và xào nấu thức ăn…
Lần nào về thăm nhà, tôi cũng được thưởng thức món rau lang luộc xanh nõn chấm với nước mắm cáy pha một chút ớt tỏi mẹ làm, tôi ăn đến cạn cả cháy mà vẫn còn thòm thèm. Mẹ thấy vậy thì cười rất tươi rồi ngân nga: “Ăn thịt bò lo ngay ngáy – Ăn mắm cáy ngáy o o”. Như vậy, có thể nói mắm cáy đã đi vào cuộc sống của người dân, là món quà mà ai đã từng gắn bó với tuổ.i thơ mình với nó, hẳn khó có thể nào quên.
Video đang HOT
Theo Tạp Chí Ẩm Thực
"Nếm ra mới biết rằng em ngọt bùi"...
Tháng 8 mùa thu cũng là mùa của loại củ xấu xí-củ ấu. Gọi là củ nhưng thực ra đó là quả của cây ấu. Loại củ có lớp vỏ ngoài đen xù xì và phần thịt trắng mịn bên trong là thứ quà vặt khá được ưa chuộng của dân Hà thành bởi vị thơm thơm, bùi bùi rất đặc trưng.
Ảnh: home.noitro.com
Mùa ấu không kéo dài như những loại của, quả khác. Nó bắt đầu vào đúng khi tiết trời đậm sắc thu nhất. Chỉ trong vòng hơn một tháng, từ tháng 8 đến tháng 9 âm lịch loại củ đen đúa này có rất nhiều ở trong các chợ cóc Hà Nội và trên những gánh hàng rong của các bà, các chị trên đường phố.
Chính vì mùa ấu ngắn ngủi quá nên cứ mỗi mùa ấu về là những người chuộng thứ quà vặt này lại không quên mua về một túi mỗi buổi đi chợ về. Người nào rảnh rỗi, nhiều thời gian thì mua củ ấu còn sống về luộc chín, người bận rộn hay "lười" thì mua củ ấu đã được luộc sẵn về ăn.
Ảnh: vnthuquan.net
Luộc củ ấu cũng như luộc khoai, từ. Có biết cách luộc thì vủ ấu ăn mới ngon ngọt và bở. Nếu luộc không kĩ khi ăn sẽ bị sượng. Luộc kĩ quá thì bị nhão, nhạt nhẽo và mất hết vị ngọt thơm.
Củ ấu có một vị ngọt bùi rất đặc trưng và một hình dáng cũng thật đặc biệt. Chắc vì thế mà nó cũng là hình ảnh để nhiều người ví von: "đen như củ ấu", "thương nhau củ ấu cũng tròn",...Không chỉ đen đủi, xấu xí củ ấu trông giống như những chiếc sừng trâu nên được lũ trẻ con rất thích ngắm nghía vì trông thật ngộ nghĩnh. Khi bổ đôi ra và lấy hết ruột ấu ra, bọn trẻ con còn có sở thích chọn nửa củ ấu to lồng vừa ngón tay út vào và chơi như một trò thú vị.
Ảnh: myopera.com
Không chỉ được các bà, các chị và đám trẻ con ưa chuộng củ ấu còn là món ăn vặt khoái khẩu của lũ học trò. Chúng giấu dưới ngăn bàn, đang trong giờ học mà thòm thèm quá không cưỡng lại được. Chờ lúc thầy đang say sưa giảng bài, cúi xuống gầm bàn cắn nhanh một miếng củ ấu mà thấy đầu lưỡi một cảm giác ngọt bùi. Đưa tay lên miệng chùi nhanh đi những lớp vỏ mỏng đen mà vẫn còn bám lem nhem. Chúng bạn nhìn thấy mà không nhịn được cười.
Củ ấu có bốn loại: ấu đỏ, ấu hai sừng, ấu ba sừng và ấu bốn sừng. Nhưng dù loại nào thì thịt củ ấu cũng có màu trắng đục, ăn ngọt mát, bùi, dễ ăn nên được nhiều người ưa thích. Khi mua nên chọn những củ có vỏ khô, cứng, cầm chắc tay, khi lắc nhẹ không thấy có chuyển động bên trong là củ ngon, thịt chắc.
Heo hầm củ ấu bổ dưỡng... Ảnh: muivi.com
Củ ấu ngoài cách luộc để ăn vặt thì người ta còn dùng củ ấu để nấu các món ăn mặn rất bổ dưỡng khi kết hợp với những nguyên liệu quý như: ba ba hầm củ ấu; giò heo hầm củ ấu, thịt heo quay nấu củ ấu, hành gừng...Món ăn ngọt có chè củ ấu tán nhuyễn nấu đường phèn hoặc món sương sa hạt lựu với củ ấu, hạt sen, rong biển khá ngon và lạ miệng.
Chè củ ấu hấp dẫn...Ảnh: xaluan.com
Không có vẻ ngoài đẹp đẽ và hương vị cao sang, củ ấu đen đúa, xấu xí nhưng vỏ bề ngoài ấy cùng với hương vị ngọt bùi nguyên sơ lại khiến người ta phải "nghiện" nó mỗi độ thu về.
Theo Monngonhanoi.com
Chè sen long nhãn - Hương mùa hè Trong ẩm thực, người Hà Nội có quan niệm "mùa nào thức nấy", mỗi môt mùa sẽ có món ăn đặc trưng và đến đúng thời điểm đó thì người Hà Nội mới bắt đầu chế biến và thưởng thưc. Bởi, họ rất coi trọng hương vị riêng đặc trưng của món ăn, và chỉ có đến đúng mùa người ta mới có...