Kỳ vọng tỉ lệ sinh gia tăng ở Trung Quốc trong năm Giáp Thìn
Giới chuyên gia dự đoán sẽ có thêm 1 triệu trẻ sơ sinh được sinh ra ở Trung Quốc vào năm 2024 – năm con Rồng.
Linh vật rồng tại hội chợ năm mới ở Bắc Kinh. Ảnh: AFP
Theo trang The Guardian (Anh), Tết Nguyên đán 2024 đã đánh dấu sự khởi đầu của năm con Rồng trong lịch hoàng đạo. Rồng là con vật thần thoại duy nhất trong số 12 con giáp và được coi là loài động vật tốt lành nhất. Những người sinh ra trong năm năm con Rồng được cho là có số mệnh rất thành công.
Năm Giáp Thìn 2024 còn mang ý nghĩa quan trọng hơn khi nhiều quốc gia châu Á đang phải đối mặt với tỷ lệ sinh giảm, dẫn đến dân số già đi và những dự đoán về những hậu quả kinh tế thảm khốc. Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cho biết trong thông điệp năm mới: “Bây giờ là thời điểm thích hợp nhất để các cặp vợ chồng trẻ có thêm một ‘bé rồng nhỏ’ cho gia đình mình”.
Trung Quốc, nơi sinh sống của gần 1/5 dân số thế giới, gần đây đã bước vào giai đoạn suy giảm dân số. Chính phủ đang nỗ lực đưa ra các biện pháp nhằm tăng tỷ lệ sinh bằng các ưu đãi tài chính và các chính sách khuyến khích khác, song hầu như đều không có tác dụng.
Hank, chàng trai trẻ sinh năm Canh Thìn 2000 tại một thị trấn nhỏ thuộc tỉnh Thiểm Tây, miền Trung Bắc Trung Quốc, nhớ lại cảm giác áp lực.
“Tôi là cậu bé Rồng duy nhất. Vì vậy, trong gia đình, bố tôi đặt kỳ vọng rất lớn vào tôi”, Hank nói từ Vương quốc Anh, nơi anh đang du học.
Những năm Thìn trước đây cũng chứng kiến số ca sinh tăng đột biến ở Trung Quốc đại lục, Đài Loan, Hong Kong và Singapore. Một nữ hộ sinh ở Đài Bắc kể lại vào năm Nhâm Thìn 2012, số ca sinh bùng nổ khiến bệnh viện thiếu giường bệnh, buộc nhiều phụ nữ phải sinh con ở hành lang.
Nhân viên y tế chăm sóc em bé sơ sinh tại bệnh viện ở tỉnh An Huy, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN
Nghiên cứu năm 2020 của các nhà kinh tế, Giáo sư Naci H Mocan và Han Yu đã tìm thấy sự khác biệt rõ ràng về kết quả học tập và thậm chí cả chiều cao ở trẻ em Trung Quốc sinh vào năm con Rồng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy năm con Rồng có thể mang lại tỷ lệ sinh tăng đột biến, nhưng ông Mocan nói rằng họ đã lường trước điều đó sẽ dẫn đến kết quả tồi tệ hơn cho trẻ em.
Video đang HOT
“Với tư cách là các nhà kinh tế, chúng tôi nghĩ rằng năm Rồng sẽ chứng kiến nhiều đứa trẻ ra đời hơn, trường lớp sẽ đông hơn, tỷ lệ học sinh – giáo viên sẽ cao hơn. Điều đó sẽ có tác động tiêu cực đến việc học tập trong thực tế. Sau đó, khi những đứa trẻ này đến thời điểm đi xin việc làm, sẽ có nhiều sự cạnh tranh hơn”, ông Mocan nói.
Tuy nhiên, thay vào đó, Giáo sư Mocan và Yu nhận thấy những học sinh tuổi Rồng có điểm thi đại học và tỷ lệ tốt nghiệp cao hơn ở Trung Quốc. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra cha mẹ của những đứa trẻ tuổi Rồng cũng đầu tư nhiều thời gian và tiền bạc hơn để đảm bảo con cái họ phát huy được tiềm năng.
“Cha mẹ của những đứa trẻ sinh năm Thìn thường có kỳ vọng cao hơn ở con mình, điều này thúc đẩy họ đầu tư nhiều hơn và thúc đẩy chúng nhiều hơn. Những kỳ vọng tự thỏa mãn này đã trở thành một chuẩn mực văn hóa. Không có lý do khoa học hay sinh học nào nói rằng những người tuổi Thìn sẽ thành công hơn, nhưng nó thể hiện sức mạnh của niềm tin văn hóa”, ông Mocan nói.
William Yang, phóng viên nước ngoài người Đài Loan (Trung Quốc), chia sẻ anh cảm thấy áp lực khi sinh năm Thìn, dù gia đình anh không hoàn toàn cho rằng điều này là mê tín.
“Nhiều người nghĩ rằng sinh năm Rồng sẽ rất may mắn. Tôi sẽ có một cuộc sống êm đẹp và có một tương lai tuyệt vời phía trước. Điều đó đã ảnh hưởng đến cách tôi quyết định theo đuổi một số điều trong cuộc sống. Bởi vì tôi là một chú rồng, nên tôi nên đi khám phá, thử những điều lớn lao, đón nhận những thử thách lớn hơn”, anh nói.
Lu Yuan, nhà tư vấn giáo dục ở Hàng Châu, đang mang thai đứa con thứ hai, đứa bé sẽ chào đời vào những ngày đầu năm Giáp Thìn. Lu cho biết cô quyết định sinh con năm nay vì con lớn của cô đã 4 tuổi, nên gánh nặng nuôi dạy con cái đã trở nên nhẹ nhàng hơn. Cô cảm thấy giờ là lúc để chào đón một đứa con nữa.
“Đó là lý do chính. Tôi hoàn toàn không xem xét đến ảnh hưởng của lịch hoàng đạo Trung Quốc”, cô nói.
Cô cũng tin rằng những đứa trẻ sinh năm Thìn tốt lành sẽ ít ảnh hưởng đến số lượng người chọn không sinh con ngày càng tăng.
Đèn lồng và hệ thống ánh sáng rực rỡ tại Tường thành ở Tây An, tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc. Ảnh: Stringer/VCG/Getty
Cho đến nay, bằng chứng cho thấy số ca sinh sẽ bùng nổ trong năm 2024 vẫn chỉ là giả thuyết. Nhưng nhiều người vẫn hy vọng rằng niềm tin về lịch hoàng đạo vẫn đủ mạnh để thúc đẩy điều đó.
Ông Zhai Zhenwu, Giáo sư tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, dự đoán tỷ lệ sinh sẽ tăng đột biến.
Giáo sư Mocan cũng kỳ vọng sẽ có thêm một triệu trẻ sơ sinh được sinh ra ở Trung Quốc vào năm 2024.
Các cuộc thảo luận trên mạng xã hội ở Trung Quốc cũng ghi nhận sự gia tăng rõ rệt về số lượng phụ nữ đang mang thai. Truyền thông nước này đưa tin doanh số bán các sản phẩm liên quan đến thai kỳ đã tăng lên, bắt đầu từ cuối năm ngoái.
Tại Đài Loan (Trung Quốc), Trung tâm Chăm sóc Điều dưỡng Sau sinh Eugene cho biết số lượt đặt lịch sinh và khám sức khỏe hàng tháng cao hơn những năm trước. Tuy nhiên, nguyên nhân khiến nhiều cặp vợ chồng trì hoãn sinh con – như chi phí sinh hoạt cao, tiền lương và triển vọng nghề nghiệp trì trệ, những kỳ vọng cố hữu về giới tính – vẫn còn là vấn đề rất nan giải.
“Có con vào năm Thìn có khiến việc nuôi dạy chúng ít tốn kém hơn không?”, một người bình luận trên Weibo trong tuần này.
“Dự đoán rằng năm tới các chuyên gia sẽ nói con rắn là một con Rồng nhỏ, cũng rất tốt lành”, một người khác bình luận.
Còn đối với Hank, anh cho rằng thế hệ trẻ sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi các niềm tin truyền thống.
“Những người trẻ xung quanh tôi đang phải chịu áp lực rất lớn. Có thể chúng tôi không chết đói, nhưng không gian để chúng tôi làm bất cứ điều gì thì khá là hạn hẹp”, anh chia sẻ.
'Năm góa phụ' 2024 đe dọa tỷ lệ kết hôn ở Trung Quốc
Quan niệm dân gian cho rằng kết hôn vào năm Giáp Thìn có thể mang lại điều xui xẻo đã gây xôn xao dư luận Trung Quốc trong bối cảnh nước này đang chật vật tìm giải pháp giúp tăng tỷ lệ kết hôn.
Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, Bộ Dân chính Trung Quốc cho biết giới chức đang theo dõi vấn đề này sau khi một người dùng mạng xã hội cảnh báo về hậu quả tiềm ẩn từ quan niệm dân gian cho rằng năm Giáp Thìn 2024 là "năm góa phụ".
"Quan niệm này đi chệch hướng nghiêm trọng so với lẽ thường trong cuộc sống và nhận thức khoa học", một người dân giấu tên đăng tải trong mục tư vấn công chúng trên trang web của Bộ Dân chính vào ngày 11/1. Bài đăng kêu gọi giới chức lên tiếng chống lại niềm tin phi khoa học này để người dân không bị ảnh hưởng bởi những quan niệm và tin đồn dân gian sai lệch.
Lời cảnh báo trên được đưa ra trong bối cảnh thanh niên Trung Quốc đang có xu hướng trì hoãn kết hôn và sinh con, khiến xã hội già hoá nhanh chóng, khiến tổng dân số giảm rõ rệt trong 2 năm qua.
"Chúng tôi đang lưu tâm đến những đề xuất mà bạn nêu ra", Bộ Dân chính trả lời vào ngày 22/1.
Quan niệm "năm góa phụ" xuất phát từ niềm tin sai lệch xung quanh tên gọi - Gua nian (goá niên), có nghĩa là năm không có tiết Lập xuân.
Trong các nền văn hoá Á Đông, tiết Lập xuân thường rơi vào khoảng ngày 4/2 hàng năm và được cho là đánh dấu sự khởi đầu của mùa xuân.Tiết Lập xuân sắp tới sẽ diễn ra trước mùng 1 Tết Giáp Thìn (ngày 10/2/2024 dương lịch), trong khi tiết Lập xuân năm sau diễn ra sau mùng 1 Tết Ất Tị (ngày 29/1/2025 dương lịch). Vì vậy, dân gian Trung Quốc cho rằng năm Giáp Thìn sắp tới là năm không có mùa xuân.
Mùa xuân được coi là thời điểm sôi động nhất trong năm, tượng trưng cho sự sinh sôi và nảy nở. Theo quan niệm dân gian Trung Quốc, "năm không có xuân" được coi là "năm góa bụa". Do đó, kết hôn vào những năm này bị coi là không may mắn.
Nhân viên y tế chăm sóc em bé sơ sinh tại bệnh viện ở tỉnh An Huy, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo số liệu chính thức, tỷ lệ kết hôn của Trung Quốc đã giảm trong thập kỷ qua, với 6,83 triệu cuộc hôn nhân được ghi nhận vào năm 2022, gần bằng một nửa mức kỷ lục 13,47 triệu vào năm 2013.
Thống kê năm 2023 vẫn chưa được công bố, nhưng có dấu hiệu cho thấy con số này có thể đã phục hồi so với năm trước đó do Trung Quốc áp dụng các biện pháp phòng dịch COVID-19 nghiêm ngặt hồi năm 2022.
Trong nỗ lực tuyên truyền và trấn an công chúng, Đài truyền hình quốc gia Trung Quốc CCTV cho biết trong một bản tin tuần trước rằng không có mối liên hệ nào giữa vận xui với "năm không xuân".
CCTV cho biết năm âm lịch không có tiết Lập xuân không phải là một hiện tượng hiếm gặp, đồng thời chỉ ra năm 2019 và 2021 cũng là những "năm không xuân".
Quan niệm truyền thống vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc kết hôn và sinh con ở Trung Quốc. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, chính quyền đã kêu gọi loại bỏ những tập tục có ảnh hưởng tiêu cực, bao gồm cả việc nhà trai phải chuẩn bị sính lễ hậu hĩnh cho nhà gái.
Trong khi đó, một số người lại tin rằng năm 2024 là một năm tuyệt vời để sinh con, mặc dù được coi là thời điểm không tốt cho việc kết hôn.
Sinh con năm rồng thường được coi là điều may mắn. Con rồng thường gắn liền với những quan niệm tích cực, vì rồng - con vật thần thoại duy nhất trong cung hoàng đạo Trung Quốc - đại diện cho quyền lực và sự vĩ đại trong văn hóa truyền thống của nước này. Quan niệm này có khả năng thúc đẩy số ca sinh ở Trunng Quốc, vốn đạt mức thấp kỷ lục 9,02 triệu ca vào năm 2023.
Trung Quốc: Xuất hiện nhiều cách âm thầm khuyến khích người dân sinh con Tỷ lệ sinh Trung Quốc giảm đến mức kỷ lục trong những năm gần đây khiến nước này phải cố gắng tìm mọi cách để thúc đẩy việc sinh đẻ của người dân. Tác phẩm điêu khắc ở Vũ Hán đã được chỉnh sửa từ gia đình có 1 trẻ em lên 3 trẻ em. Ảnh: Sixthtone Nhiều năm qua, người dân thành...