Honda thống trị xe máy xăng, liệu có ‘dễ ăn’ với xe điện?

Honda đã có gần 30 năm huy hoàng ở phân khúc xe máy xăng tại Việt Nam, nhưng khi xu hướng điện hóa diễn ra, liệu nhà sản xuất Nhật Bản này có giữ được sức nóng như đã từng?

Honda, thương hiệu quen thuộc với người Việt, vừa chạm mốc 40 triệu xe máy xuất xưởng tại riêng thị trường Việt Nam. Doanh số xe máy của Honda mỗi năm chiếm tới hơn 80% thị phần, bỏ xa những đối thủ như Yamaha , Suzuki , SYM hay Piaggio .

Trên thế giới , tháng 5 vừa qua, Honda vừa vượt mốc 500 triệu xe xuất xưởng, thị trường Việt Nam chiếm khoảng 8% con số đó, với 40 triệu xe sản xuất.

Thành công trong quá khứ và hiện tại có giúp Honda trở thành “ông lớn” trong thị trường xe điện tại Việt Nam, trong bối cảnh xu hướng điện hóa xe máy đang diễn ra rất nhanh?

Sản xuất 40 triệu xe sau 29 năm=

Có thể nói, Honda đã xây dựng được một “đế chế” xe máy xăng trong suốt 29 năm kể từ khi nhà máy đầu tiên tại Việt Nam đi vào hoạt động.

Theo thống kê của Hiệp hội các Nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), trong năm 2024, thị trường ghi nhận doanh số xe máy khoảng hơn 2,6 triệu xe từ 5 nhà sản xuất thuộc hiệp hội là Yamaha Motor, SYM, Suzuki, Piaggio và Honda. Trong đó, Honda bán được hơn 2,14 triệu xe máy, chiếm gần 81% thị phần xe máy tại Việt Nam trong năm 2024.

Trước đó vào năm 2023, Honda cũng ghi nhận lượng xe máy bán ra thị trường đạt hơn 2 triệu chiếc, chiếm 83% thị phần.

Đến cuối tháng 6 năm nay, hãng xe Nhật chính thức xuất xưởng 40 triệu xe máy tại thị trường Việt, tương ứng với khoảng 40% dân số Việt Nam hiện tại.

Honda Vision , mẫu xe tay ga phổ thông ăn khách nhất của Honda tại Việt Nam hiện nay. Ảnh: Phúc Hậu.

Thành công ở lĩnh vực xe máy xăng của Honda không khó hiểu. Đây là hãng xe máy đầu tiên tiếp cận người dùng Việt một cách nghiêm túc, xây nhà máy và mang những mẫu xe sản xuất tại Việt Nam đến tay người dùng trước những năm 2000.

Ở từng thời kỳ, Honda có những sản phẩm chiến lược giúp hãng xe Nhật chiến thắng trong các cuộc đua với những đối thủ trực tiếp.

Ở giai đoạn đầu khi nhà máy mới đi vào hoạt động, những chiếc Super Dream sản xuất tại Việt Nam dần phổ biến và thay thế cho các mẫu xe máy nhập khẩu.

Trong giai đoạn xe máy Trung Quốc tràn vào Việt Nam với giá rẻ, Wave Alpha là chỗ dựa cho xe máy sản xuất trong nước tồn tại.

Yamaha là đối thủ lớn nhất của Honda tại Việt Nam, với nhiều cuộc đua hấp dẫn ở nhiều phân khúc.

Cuộc chạy đua xe số giữa Honda Wave , Future và Yamaha Sirius, Jupiter từng rất hấp dẫn trong nhiều năm. Khi Yamaha trình làng Nouvo với nhiều đột phá về thiết kế, Honda đáp trả bằng Air Blade.

Sau này, cuộc đối đầu giữa Honda Lead và Yamaha Grande hay Honda Vision với Yamaha Janus vẫn tồn tại, tuy nhiên không còn hấp dẫn như xưa, khi Yamaha dần bị bỏ lại phía sau.

Honda Super Dream (trái) và Super Cub (phải) là biểu tượng một thời của Honda tại Việt Nam vào những năm 2000. Ảnh: Bối Hạ.

Thị trường xe tay ga thời trang cao cấp vẫn còn sự cạnh tranh của nhà Piaggio, nổi bật với Liberty hay Vespa LX, Primavera. Đây là những cái tên nổi trội, thu hút một tệp khách hàng riêng biệt, nhưng cũng hụt hơi Honda SH.

Gần đây, với mục tiêu trung hòa carbon đến năm 2050 của Chính phủ, thị trường Việt đã bắt đầu mở ra cuộc đua mới ở nhóm xe máy điện. Đương nhiên Honda không thể nằm ngoài xu hướng.

Tuy nhiên, tương lai của Honda với dòng xe máy điện có thể sẽ không huy hoàng như thời kỳ thống trị xe máy xăng.

Tương lai đầy thử thách với xe điện

Từ cuối năm 2024 đến nay, Honda đã bắt đầu giới thiệu đến người dùng Việt những mẫu xe máy điện, bắt đầu bằng ICON e: và CUV e:. Theo kế hoạch, Honda sẽ tiếp tục mở rộng dải sản phẩm.

Thương hiệu cũng dự kiến đưa thêm 5 mẫu xe máy điện mới đến Việt Nam trong giai đoạn 2026-2027. Đây là những bước đi đầu tiên của hãng xe Nhật, trong kế hoạch trở thành cái tên dẫn đầu thị trường xe máy điện trong tương lai, cả ở Việt Nam lẫn thị trường toàn cầu.

Hiện tại, những mẫu xe máy điện của Honda tại các thị trường quốc tế chưa ghi nhận thành công quá rõ ràng. Trong khi đó ở Việt Nam, phân khúc xe máy điện đang được thống trị bởi hãng xe nội địa Việt – VinFast và một số cái tên khác.

VinFast Motio (trái) và Yadea Vekoo (phải) đều đang làm tốt tại phân khúc xe máy điện cho học sinh. Ảnh: VinFast, Đan Thanh.

Ở tầm giá dưới 20 triệu đồng, xe máy điện VinFast gồm Motio, Evo 200, Evo Neo hay Evo Lite đều đang ghi nhận doanh số bán tốt. Năm 2024, thương hiệu xe máy điện của ông Phạm Nhật Vượng đã bán ra 70.977 xe máy điện, dẫn đầu thị trường Việt.

Trong khi đó, Yadea, hãng xe máy điện Trung Quốc, cũng dần phổ biến với nhiều người dùng nhờ các sản phẩm bắt kịp xu hướng, giá thành rẻ và kiểu dáng thời trang. Đặc biệt, thương hiệu này cũng dần thu hút được thêm nhiều khách hàng mới nhờ các chiến dịch hợp tác với nghệ sĩ, KOLs.

Quay lại câu chuyện về xe máy điện Honda, 2 sản phẩm thuần điện đầu tiên là ICON e: và CUV e: dù sở hữu ưu điểm sức mạnh thương hiệu cũng như công nghệ nhưng có vẻ mới chỉ là bước đi thăm dò, khi cả 2 đều khó cho thấy tiềm năng bùng nổ doanh số và cạnh tranh với các đối thủ sẵn có.

Hai mẫu xe máy điện mới của Honda là ICON e: (trái) và CUV e: (phải) được ra mắt trong năm nay. Ảnh: Đan Thanh.

Có thể nói, Honda đã từng có một quá khứ huy hoàng tại thị trường xe máy xăng Việt Nam, và điều đó vẫn có thể tiếp diễn thêm vài năm nữa. Tuy nhiên tương lai sẽ là nhiều khó khăn, khi mà xe sử dụng động cơ đốt trong gần như chắc chắn sẽ dần bị hạn chế tại Việt Nam cũng như trên thế giới nhằm bảo vệ môi trường.

Khi “sân chơi” tốt nhất phải đối mặt với nguy cơ sụt giảm, Honda sẽ mất đi thế mạnh của mình, và phải bước vào sân chơi mới với tư cách “tân binh”, phải đối mặt với những đối thủ mạnh hơn.

Ở thời điểm hiện tại, có thể thấy hãng xe Nhật vẫn đang loay hoay tìm cách gia nhập thị trường xe máy điện, bằng nhiều cách như thuê bao, cho thuê xe – nhằm giảm áp lực cho người dùng khi giá xe máy điện Honda vẫn ở mức cao hơn đối thủ.

Honda sẽ gặp khó nếu không có các quân cờ đủ tốt, giống như những gì hãng xe Nhật từng làm với xe máy xăng.

Đương nhiên đây là câu chuyện của tương lai, còn thời điểm này, nhà sản xuất Nhật Bản vẫn đang nắm giữ thị phần lớn nhất và làm chủ cuộc chơi xe máy tại Việt Nam.