Học sinh Hà Nội tranh biện ‘nảy lửa’ vấn đề xã hội theo mô hình nghị viện Anh

Trường Phổ thông song ngữ liên cấp Wellspring vừa tổ chức thành công giải tranh biện theo mô hình nghị viện Anh dành cho học sinh THCS và THPT tại Việt Nam.

Đây là năm thứ hai trường tổ chức giải tranh biện và thu hút nhiều trường khu vực miền Bắc tham dự. Với 84 đội thi (40 đội bảng Anh và 44 đội bảng Việt), tương ứng với 168 tranh biện viên, gần 60 giám khảo khách mời trên toàn quốc.

Tranh biện theo luật nghị viện Anh vốn đem lại nhiều thử thách cho tranh biện viên hơn là các luật đang tương đối phổ biến tại Việt Nam, như nghị viện châu Á hay World School. Do đó, giải tranh biện mở ra cơ hội cho các em học sinh phát huy các thế mạnh trong việc lập luận logic , tư duy hệ thống , tư duy phản biện và những chiến thuật đặc biệt của mình.

Một vòng đấu sẽ có sự góp mặt của 4 đội thi, mỗi đội 2 người. Một kiến nghị về vấn đề trong xã hội sẽ được đưa ra. Các đội thi sẽ được chia làm 2 phe: Ủng hộ và phản đối kiến nghị. Nhiệm vụ của các đội là bảo vệ được quan điểm của phe mình, và đồng thời chứng minh đội mình làm tốt hơn đội còn lại cùng phe.

Giải đấu diễn ra liên tục trong 2 ngày 16- 17/1 với 5 vòng thi loại, tứ kết, bán kết và cuối cùng là chung kết của hai bảng Anh và Việt. Trong suốt giải đấu, các tranh biện viên nỗ lực vượt qua những đề thi đầy thử thách, đó là những vấn đề mang tính toàn cầu đang nóng trong thời gian gần đây, và cả những đề thi mang tính giả tưởng về các vấn đề của xã hội .

Cô Hyewon Rho, Trưởng ban giám khảo bảng Anh, đồng thời là huấn luyện viên trưởng đội tranh biện quốc gia bày tỏ sự ấn tượng: “So với mùa trước, các bạn học sinh có nhiều tiến bộ cả về chuyên môn, kiến thức nền, “có lửa” hơn cả năm ngoái rất nhiều. Tôi rất ngạc nhiên khi năm nay chất lượng giữa hai bạn tranh biện viên trong một đội thi đồng đều hơn. Tham gia mùa giải không chỉ có các bạn học sinh cấp THPT mà còn có các tranh biện viên nhỏ tuổi ở lớp 7, 8 mà đã tranh biện rất giỏi”.

Đồng quan điểm với cô Hyewon Rho, anh Vũ Tuấn Anh, Trưởng ban giám khảo bảng Việt nhấn mạnh: “Không bao giờ là quá trễ để học tranh biện. Thông thường các bạn tranh biện viên THCS khi gặp các anh chị THPT lớn hơn thì run sợ, song chúng tôi khuyến khích các bạn trẻ tham gia và có giải thưởng dành cho thí sinh nhỏ tuổi xuất sắc.

Sau hai ngày thi đấu nảy lửa, giành ngôi vị quán quân bảng Việt là đội CNN Lối Nhỏ (Nguyễn Đức Hà Nam, Đoàn Đức Huy), THPT chuyên Ngoại ngữ Hà Nội; Á quân bảng Việt là đội DSOW C (Nguyễn Phương Linh, Nguyễn Danh Ngọc), trường Wellspring. Ngôi vị Quán quân bảng Anh là đội UNIS Blue (Jeongha Kim, Donghoon Shin), trường Quốc tế Liên Hiệp Quốc Hà Nội, Á quân bảng Anh là đội WSDC Vietnam Sen (Dũng Trần, Đặng Khánh Linh), đội tuyển Quốc gia Việt Nam.

Trong niềm vui chiến thắng với vị trí Quán quân, bạn Jeongha Kim và Donghoon Shin (đội UNIS Blue) đến từ trường Quốc tế Liên Hiệp Quốc Hà Nội chia sẻ: “Chúng mình thấy đề thi vòng chung kết rất khó, thế mạnh của chúng mình là các vấn đề kinh tế, chính trị… Đứng trước đề bài giả tưởng chúng mình rất cố gắng để tìm ra hướng đi đúng nhất cho trận đấu. Bí quyết của một tranh biện viên giỏi đó là niềm đam mê mãnh liệt đối với bộ môn này. Chúng mình đã tập luyện hằng ngày, hằng giờ, thậm chí là có khi tập luyện đến đêm khuya để tranh biện tốt hơn”.

Đứng thứ 2 trong top 10 người nói tốt nhất bảng Việt, bạn Nguyễn Phương Linh, trường THPT Wellspring tiết lộ bí quyết: “Đến với giải tranh biện năm nay, mình thật sự không đặt nhiều áp lực lên bản thân. Tranh biện là một bộ môn thúc đẩy chúng ta nghĩ thoáng hơn, mở mang hơn, chính vì vậy, chúng ta cần để cho bộ não mình thoải mái và sẵn sàng cho các ý tưởng được “bộc phá”. Tuy rất “thoải mái”, nhưng mình vẫn luôn nghiêm túc trong việc tiếp thu các kiến thức mới từ các giám khảo, từ các đội thi khác. Mình đã học được rất nhiều điều thú vị”.

Những trận tranh biện 'nảy lửa' giúp 10X trúng học bổng hơn 5 tỷ

Từng trải qua những trận tranh biện "nảy lửa", điều đó đã rèn cho Linh cách tư duy, tiếp cận vấn đề bằng góc nhìn đa chiều. Những đam mê, cá tính ấy được thể hiện đồng nhất trong hồ sơ, giúp Linh thuyết phục được các trường ĐH Mỹ.

Với hồ sơ 'sáng' cùng thành tích học tập tốt và hoạt động ngoại khóa nổi bật, nữ sinh lớp chuyên Anh của Trường THPT Chuyên Hà Nội-Amsterdam nhận được thư báo trúng tuyển của ĐH Washington and Lee (xếp thứ 9 trong số các trường đại học giáo dục khai phóng ở Mỹ) cùng mức học bổng 220.000 USD cho 4 năm học.

Nguyễn Hoàng Phương Linh từng giành được huy chương Đồng kỳ thi Olympic Toán học khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (APMOPS 2016), huy chương Đồng giải Violympic Toán Tiếng Anh cấp Quốc gia.

Bí kíp để luôn có một tinh thần thoải mái trong suốt "mùa apply", theo Linh, là phải quản lý thời gian thật tốt, vạch ra và giải quyết lần lượt từng vấn đề theo các mốc thời gian.

"Em biết nhiều bạn trong khoảng thời gian 'apply' áp lực rất nhiều, có khi chỉ ngủ vài tiếng mỗi ngày. Nhưng em thấy đó không phải là cách để đi đường dài. Vì thế, em luôn giữ cho mình một tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc và luôn có thời gian biểu chặt chẽ hàng ngày. Cách làm này em thấy rất hiệu quả".

Nữ sinh cũng lên thời khóa biểu chi tiết theo từng khung giờ và làm theo kế hoạch đã đặt ra.

"Ví dụ, em luôn vạch chi tiết khoảng thời gian 2 - 4 giờ, 4 - 5 giờ, 5 - 6 giờ em sẽ phải làm gì. Khi đặt ra cường độ như thế, mình làm việc cũng sẽ tập trung hơn rất nhiều. Và khi nắm được khối lượng công việc của một tuần, mình cũng có thể phân bổ thời gian hợp lý hơn".

Nhờ có chiến lược cụ thể, điểm các bài thi chuẩn hóa của Linh ở mức khá cao. Em đạt điểm 1550 SAT 1 (superscore), 800 SAT 2 Toán và 110 TOEFL IBT.

Phương Linh (ngoài cùng bên trái, hàng đầu tiên) cùng các bạn trong câu lạc bộ.

Niềm đam mê với Tranh biện

Bên cạnh đó, Phương Linh cũng nhấn mạnh việc cần phải thể hiện cá tính, đam mê một cách đồng nhất để thuyết phục hội đồng tuyển sinh. Niềm đam mê với tranh biện đã được Phương Linh thể hiện xuyên suốt trong hồ sơ của mình. Đây là hoạt động mà Linh nói đã thể hiện rõ ràng nhất con người mình trong suốt ba năm THPT.

Tại trường Ams, Phương Linh là Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Tranh biện, Phó Trưởng ban tổ chức Giải Tranh biện Hà Nội mở rộng (Hanoi Debate Tournament).

Nữ sinh 18 tuổi cũng "ẵm" một vài giải thưởng về tranh biện như quán quân và top 3 người nói xuất sắc nhất của giải Hanoi Debate Tournament 2019; lọt vào bán kết giải National Novice Debating Championship 2018.

Ngoài ra, Linh cũng là nhân vật tham gia chương trình Trường Teen 2019 của VTV7 với chủ đề từng "gây bão": Học sinh có lỗi hay không khi điểm Lịch sử thấp.

Không chỉ tham gia với tư cách tranh biện viên (debater), Phương Linh còn tham gia nhiều giải trong vai trò giám khảo.

Linh (ngoài cùng bên phải) làm giám khảo trong trận chung kết Hanoi Debate Tournament

Dù vậy, Linh thừa nhận, bản thân không phải là người có năng khiếu về tranh biện. "Em bắt đầu từ con số 0, từng luyện tập tranh biện để thử thách giới hạn của bản thân".

Giai đoạn đầu, Phương Linh chủ yếu ngồi xem các video đấu tập; cập nhật thông tin liên tục và xây dựng cho bản thân một nền tảng kiến thức đủ dày. Nữ sinh cũng thường xuyên phải tự tập luyện nói một mình trước gương.

Sau này, khi đã tự tin hơn, Linh đi đấu tập với những người bạn trong câu lạc bộ. Dần dần, nữ sinh trường Ams kết nối với các bạn trường khác để tổ chức những buổi giao lưu, làm quen với không khí thi đấu.

"Để chuẩn bị cho một buổi tranh biện có khi phải tập luyện suốt cả một tháng trời. Nhưng điều này đã giúp em học được cách thể hiện quan điểm bản thân rõ ràng hơn mỗi khi lên 'sàn' tranh biện".

"Tranh biện đã tạo cơ hội cho em hiểu biết hơn về các vấn đề trong đời sống và có cái nhìn đa chiều. Khi đã quen với tư duy phản biện thì không chỉ trong một trận tranh biện mà trong bất cứ hoàn cảnh nào, trước một hiện tượng trong đời sống, em cũng sẽ có xu hướng nhìn bao quát hơn, từ các góc độ khác nhau thay vì chỉ nghĩ mình luôn đúng.

Ngoài ra, tranh biện còn khiến em tự tin hơn vào bản thân. Trước đây, khi mới vào cấp 3, em không có kinh nghiệm về tranh biện. Nhưng em đã dám thử một lĩnh vực mà em chưa từng thử. May mắn, sau rất nhiều cố gắng và nỗ lực tập luyện, em lại có những dấu mốc khẳng định mình trong lĩnh vực ấy.

Việc ấy khiến em cảm thấy tự tin hơn và nó đã thôi thúc em đi ra khỏi vùng an toàn của mình, dám thử những thứ mới", Phương Linh nói.

Bảng dày các hoạt động ngoại khóa.

Đó là dự án Life Shield (dự án Tấm chắn) do Linh khởi xướng. Trong 21 ngày cách li xã hội, dự án đã làm được 12.000 tấm chắn bảo hộ gửi đến 18 bệnh viện, trong đó có Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TW, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức...

Ngoài ra, Linh còn là đồng sáng lập, Trưởng ban tổ chức của dự án "Phù thủy Kinh tế" - một dự án từng gây được "tiếng vang" tại trường Ams.

Linh cho rằng, nhiều học sinh mong muốn tìm hiểu những kiến thức về kinh doanh nhưng trong chương trình chính khóa lại không có bộ môn này. Các tài liệu trên mạng hầu hết lại bằng tiếng Anh, do đó rất khó để tiếp cận.

Vì vậy, dự án ra đời với mục đích đưa những kiến thức về kinh tế trở nên gần gũi hơn với những học sinh cấp 3. Tại đây, học sinh có thể lắng nghe các chuyên gia tài chính chia sẻ kiến thức thông qua các buổi talkshow, với các chủ đề chính như về thị trường chứng khoán Việt Nam, các công việc trong ngành tài chính và triển vọng phát triển Fintech tại Việt Nam. Hoạt động này cũng đã thu hút đông đảo học sinh tham dự.

Làm nhiều hoạt động một lúc, nữ sinh trường Ams cho rằng điều đó không làm em cảm thấy "lộn xộn" vì "quan trọng nhất vẫn là sắp xếp thời gian để làm được nhiều việc một cách hiệu quả".

Hiện tại, ngoài việc học, Phương Linh còn làm trợ lý cho một tiến sĩ nghiên cứu về các vấn đề vaccine. Thời gian tới, nữ sinh 18 tuổi dự định sẽ chuẩn bị thật tốt cho kỳ thi tốt nghiệp THPT và thử sức thêm một vài lĩnh vực mới trước khi sang Mỹ.