Gương người tốt việc tốt: Chuyên gia giải mã tội phạm

“Chuyên viên tâm lý”, “chuyên gia giải mã tội phạm” là biệt danh của đại úy Trần Quang Hải ở Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội CAQ11.

ĐAM MÊ NGHỀ ĐIỀU TRA

Nghe biệt danh của đại úy Hải, mường tượng một sĩ quan công an dày dạn phong trần, nên tôi khá bất ngờ khi thấy anh có vóc dáng thư sinh, nụ cười cởi mở. Anh và đồng đội vừa kết thúc một vụ án lừa tiền qua điện thoại do người nước ngoài thực hiện. Nạn nhân bị đe dọa, nộp 230 triệu đồng vào tài khoản xong mới trình báo công an. Nghe xong, anh Hải phóng như bay xuống hiện trường, yêu cầu ngân hàng phong tỏa tài khoản. Nhờ vậy nên đối tượng mới chỉ kịp rút được 100 triệu qua máy ATM. Ngày hôm sau kẻ gian đến chi nhánh ngân hàng ở Gò Vấp rút tiền thì bị bắt quả tang. Khám trong người đối tượng, công an thu thêm ba thẻ ATM.

Đại úy Trần Quang Hải lấy lời khai đối tượng

Khai thác nhanh tại chỗ các anh bắt tiếp tên Long, Long khai làm thuê cho người Đài Loan không rõ địa chỉ. Mặc dù đã thu hồi toàn bộ số tiền trả cho bị hại, nhưng đại úy Hải vẫn trăn trở: “Mỗi khi xảy ra một vụ án mới, công an quận chỉ đạo các đội nghiệp vụ phối hợp với công an phường, CSKV họp tổ dân phố phổ biến phương thức thủ đoạn của bọn tội phạm, nhắc nhở người dân cảnh giác đề phòng. Vậy mà nhiều người vẫn bị lừa mất tài sản rất oan uổng”.

Theo kinh nghiệm của anh Hải, xử lý tin nhanh là yếu tố quan trọng quyết định thành công của mỗi vụ án. Muốn vậy, từng CBCS phải có ý thức trách nhiệm, luôn đoàn kết, phối hợp vì công việc chung. Bất cứ lúc nào, hễ nhận được tin báo tội phạm là anh Hải cùng đồng đội xuống ngay hiện trường giúp đỡ nạn nhân, vây bắt tội phạm, thu thập tin tức liên quan. Không ít vụ án các anh bắt được tội phạm ngay tại chỗ hoặc khám phá án chỉ trong một ngày. Cũng có vụ đối tượng ngoan cố, bất hợp tác. Người cán bộ điều tra phải vừa đấu trí vừa khéo léo khai thác tâm lý, khiến thủ phạm tâm phục khẩu phục, thành khẩn khai báo.

Hơn 15 năm đam mê nghề điều tra, anh Hải rút ra một bí quyết cũng là sở trường được anh phát huy hiệu quả, đó là khai thác tâm lý tội phạm. Anh em trong đội bảo nhau, vụ nào bí giao cho Hải thế nào cũng xong. Có lần đối tượng phạm tội là người đàn ông trung niên, dùng dao khống chế để lấy cắp tài sản. Trong trại giam, ông ta gây sự đánh nhau với phạm nhân, bị kỷ luật càng tỏ ra lỳ lợm. Anh Hải vào trại đưa cho ông bao thuốc lá, tỉ tê tâm sự. Hóa ra vì gia đình bỏ bê không thăm nuôi, nên ông đánh các phạm nhân khác bắt họ cống nạp đồ tiếp tế. Nhờ anh Hải động viên mà cả gia đình lẫn phạm nhân đều thông suốt, ổn định tâm lý, hợp tác điều tra.

ĐIỂM TỰA THÀNH CÔNG

Đại úy Hải bộc bạch, ước mơ làm đồng nghiệp của ba được anh ấp ủ từ thời niên thiếu. Tốt nghiệp Trường Trung cấp Cảnh sát và nhận công tác từ năm 1999, sau 3 năm điều tra xử lý hơn 60 vụ án, anh được kết nạp Đảng. Ngoài nỗ lực bản thân và sự động viên của gia đình, anh Hải may mắn có một người vợ luôn hiểu và thông cảm với công việc của chồng. Nghề này rất áp lực và nguy hiểm. Thường thì hai tháng phải hoàn tất hồ sơ điều tra, nhưng tháng nào án xảy ra nhiều, vụ trước chưa xong đã phải nhận vụ mới. Nhiều đêm con ốm, nhận lệnh đi đánh án, anh chỉ kịp nắm tay vợ rồi lao ra đường. Nhiều lần rượt đuổi, truy bắt cướp, các anh gặp tai nạn, thương tích hoặc khi khống chế phát hiện đối tượng nhiễm HIV giai đoạn cuối. Anh Hải xúc động: “Cô ấy giấu sự lo lắng trong lòng, quán xuyến việc gia đình và chăm sóc các con, động viên chồng yên tâm công tác. Mỗi thành tích của tôi đều có sự đóng góp thầm lặng của gia đình và của vợ”.

Nhận xét về cán bộ của mình, thượng tá Nguyễn Văn Nhà – Trưởng công an quận 11 – cho biết: “Đại úy Hải là một cán bộ điều tra tính tình hiền lành, phong cách quần chúng, bình tĩnh, mềm mỏng, nhưng luôn cương quyết và sáng tạo trong xử lý công việc, tinh thần trách nhiệm cao, ý thức tổ chức kỷ luật tốt. Nhiều năm liền, đồng chí Hải luôn đạt danh hiệu Chiến sĩ Thi đua, được Bộ Công an tặng bằng khen và được Thành ủy TPHCM tuyên dương trong việc thực hiện tốt cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.

Đặng Hiền (Theo CATP)