Green Med – phiên bản vượt trội của chế độ ăn Địa Trung Hải

Theo nghiên cứu vừa đăng trên Tạp chí Heart, Green Med – phiên bản “xanh hơn” của chế độ ăn Địa Trung Hải, khuyến khích ăn nhiều thực vật hơn nữa và giảm thịt đỏ, thịt gia cầm – có lợi cho sức khỏe tim mạch và quá trình trao đổi chất của cơ thể hơn cả phiên bản gốc.

Phiên bản “xanh hơn” của chế độ ăn Địa Trung Hải mang đến nhiều lợi ích sức khỏe hơn cả phiên bản gốc.

Lâu nay, chế độ ăn Địa Trung Hải nổi tiếng là một trong những chế độ ăn tốt nhất cho sức khỏe vì giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành, đột quỵ, tiểu đường và một số bệnh ung thư. Chế độ ăn này khuyến khích ăn nhiều trái cây, rau củ, các loại đậu và hạt, ngũ cốc nguyên cám , cá, hải sản và dầu ô liu , trong khi giảm tiêu thụ thịt đỏ.

Để tìm hiểu xem liệu Green Med có vượt trội hơn so với phiên bản gốc hay không, các chuyên gia tại Đại học Ben-Gurion Negev ở Israel đã ngẫu nhiên chia 294 tình nguyện viên (tuổi trung bình là 51), béo phì mức độ vừa và ít vận động, thành 3 nhóm có mức độ vận động như nhau nhưng chế độ ăn khác nhau. Cụ thể, nhóm 1 được yêu cầu tăng cường vận động thể chất và áp dụng chế độ ăn có lợi cho sức khỏe , nhóm 2 cũng tăng cường vận động nhưng dùng chế độ ăn Địa Trung Hải truyền thống và kiểm soát lượng calo dung nạp trong giới hạn 1.500-1.800 calo/ngày đối với nam và 1.200-1.400 calo/ngày đối với nữ, nhóm 3 vừa tăng cường vận động thể chất vừa theo đuổi Green Med và kiểm soát lượng calo dung nạp giống như nhóm 2. Ngoài tránh ăn thịt đỏ và thịt chế biến sẵn, nhóm 3 còn dùng thêm 28gr hạt óc chó, uống 3-4 ly trà xanh và ăn nhiều rau quả hơn mỗi ngày.

Sau 6 tháng, các chuyên gia nhận thấy nhóm 3 đã có thành quả giảm cân tốt hơn so với hai nhóm còn lại. Trung bình, nhóm 3 giảm 6,3kg, nhóm 2 giảm 5,4kg và nhóm 1 giảm 1,5kg. Tương tự, số đo vòng eo của các thành viên ở nhóm 3 trung bình giảm 8,6cm, nhóm 2 là 6,8cm và nhóm 1 là 4,3cm. Đáng chú ý, những người theo đuổi Green Med giảm gần 4% lượng cholesterol “xấu” LDL, nâng cao tỷ lệ cholesterol “tốt” HDL/cholesterol “xấu” LDL – dấu hiệu có lợi cho sức khỏe . Không chỉ vậy, thành viên nhóm 3 còn cải thiện chỉ số huyết áp, tình trạng kháng insulin và prôtêin phản ứng C – một chỉ dấu sinh học quan trọng cho tình trạng viêm.

“Thông điệp chính của nghiên cứu là một chế độ ăn Địa Trung Hải hạn chế tiêu thụ thịt đỏ hơn nữa, đồng thời tăng cường dung nạp prôtêin thực vật chứa hàm lượng polyphenol và phytosterol cao, có thể nâng cao khả năng bảo vệ tim mạch tốt hơn cả chế độ ăn Địa Trung Hải lành mạnh…” – Giáo sư Iris Shai, đồng tác giả nghiên cứu và là một chuyên gia dịch tễ học và sức khỏe cộng đồng, cho biết.

Các chuyên gia nói gì?

Theo chuyên gia dinh dưỡng Andy De Santis, nhờ dồi dào dưỡng chất thực vật polyphenol, vốn có đặc tính kháng viêm và chống ôxy hóa mạnh, chế độ ăn Địa Trung Hải giúp bảo vệ trí não, phòng chống các bệnh tim mạch, tiểu đường và ung thư. Trong khi đó, các nguồn prôtêin thực vật chính của chế độ ăn Green Med (các loại đậu, hạt và chế phẩm từ đậu nành) cung cấp những thành phần có lợi ích sức khỏe mà thực phẩm có nguồn gốc động vật không thể có – bao gồm các chất béo lành mạnh, chất xơ tiêu hóa, chất chống ôxy hóa cùng hàng loạt vitamin và khoáng chất thiết yếu khác. Tuy vậy, ông Santis cho rằng prôtêin động vật cũng cung cấp những thành phần dinh dưỡng quan trọng, gồm sắt và vitamin B12 cần thiết để tạo máu, do đó mọi người nên tiêu thụ cân bằng cả hai loại prôtêin này.

Chuyên gia dinh dưỡng Kristin Kirkpatrick cho biết thêm là có nhiều cách để tăng cường lượng polyphenol và prôtêin thực vật hằng ngày, bao gồm dùng thêm đậu nành nguyên hạt, các loại đậu và hạt, men dinh dưỡng và tảo xoắn. Đây đều là những nguồn prôtêin tốt cho sức khỏe, bao gồm duy trì khối cơ, cung cấp năng lượng và bảo vệ tất cả tế bào cơ thể.

Bất ngờ kiểu ăn đơn giản hóa giải nhiều bệnh nan y

Sự lão hóa nhanh chóng, bệnh tim, bệnh Alzheimer... có thể bắt nguồn từ vấn đề nan giải rất nhiều người đang gặp phải: căng thẳng. Nhưng điều đó có thể giải quyết bằng cách... ăn.

Công trình từ Trường Y khoa Wake Forest (Mỹ) đã tìm ra một lợi ích bất ngờ khác của chế độ ăn Địa Trung Hải, vốn được biết đến là có lợi trong việc phòng ngừa bệnh tim, các bệnh chuyển hóa và các rắc rối trong tình dục - sinh sản.

Bài công bố trên tạp chí khoa học Neurobiology of Stress đã tìm hiểu tác động của bữa ăn lên cortisol, loại hormone gây căng thẳng chính của cơ thể, thường được tăng tiết khi con người đối diện với các tình huống khó khăn.

Chế độ ăn Địa Trung Hải còn là "thần dược" chống căng thẳng, giúp ngăn ngừa lão hóa và nhiều bệnh - Ảnh minh họa từ Internet

Chế độ ăn Địa Trung Hải, với thành phần chủ yếu là ngũ cốc nguyên cám, cá, đậu, hạt, dầu ô liu, rất nhiều rau xanh và trái cây tươi... đã giúp phản ứng tiết cortisol khi căng thẳng giảm đáng kể. Khi sự kiện gây căng thẳng kết thúc, cơ thể cũng nhanh chóng phục hồi, kéo giảm mức hormonne đáng ngại này.

Trái lại, những người ăn theo "chế độ ăn uống phương Tây", vốn giàu bơ, thịt đỏ, thịt chế biển, phản ứng tiết cortisol khá nhạy, chưa kể mức hormone chậm về lại bình thường sau căng thẳng, khiến cho cảm giác căng thẳng của họ thường cao hơn và kéo dài hơn.

Một nghiên cứu động vật kéo dài 31 tháng, tương đương 9 năm tuổi ở con người, đã giúp xác nhận điều này. Chưa kể các tác giả còn phát hiện được khả năng làm chậm sự lão hóa tổng thể và lão hóa hệ thần kinh giao cảm ở người và động vật ăn kiểu Địa Trung Hải.

Căng thẳng là nguyên nhân lớn thúc đẩy nhanh quá trình lão hóa ở con người, kéo theo nhiều nhóm bệnh nan y như bệnh tim, Alzheimer và các bệnh chuyển hóa khác...