Giá điện bán lẻ tăng thêm 4,5%, lên mức hơn 2.000 đồng/kWh
Chiều 9/11, tại Hà Nội, Tập đoàn Điện lực Việt Nam ( EVN) tổ chức họp báo thông tin về việc điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân.
Đại diện EVN trao đổi thông tin về việc điều chỉnh giá bán lẻ điện chiều 9/11.
Tăng giá điện thêm 4,5%
Đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thông tin, đã có quyết định về việc điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân tăng thêm 4,5% từ 9/11. Theo đó, giá điện bán lẻ bình quân tăng từ 1.920,3732 đồng/kWh, lên 2.006,79 đồng/kWh, chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng.
Mức điều chỉnh này tương đương mức tăng 4,5% so với giá điện bán lẻ bình quân hiện hành.
Với lần tăng giá điện này, cộng với mức tăng giá hơn 55,9 đồng/kWh (tăng 3%) của ngày 4/5/2023, giá điện bán lẻ đã tăng thêm hơn 142,35 đồng/kWh, tính từ đầu năm đến nay.
Bộ Công Thương cũng quy định cụ thể giá bán điện cho từng nhóm khách hàng. Trong đó, với khách hàng sinh hoạt, mức giá bán lẻ điện được áp dụng cho 6 bậc: Bậc 1 áp dụng từ 0-50 kWh là 1.806 đồng/kWh; bậc 2 từ 51-100 kWh là 1.866 đồng/kWh; bậc 3 từ 101 – 200 kWh là 2.167 đồng/kWh; bậc 4 từ 201 – 300 kWh là 2.729 đồng/kWh; bậc 5 là 3.050 đồng/kWh; bậc 6 áp dụng cho 401 kWh trở lên có giá là 3.151 đồng/kWh.
Theo đại diện EVN, về cơ bản, việc điều chỉnh giá điện lần này sẽ bảo đảm các hộ nghèo, các gia đình chính sách bị ảnh hưởng ở mức không đáng kể. Theo số liệu thống kê, năm 2022, cả nước có trên 1,27 triệu hộ nghèo, hộ chính sách xã hội được hỗ trợ tiền điện theo chủ trương của Chính phủ. Các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội tiếp tục được hỗ trợ theo quy định tại Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg ngày 7/4/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, hộ nghèo được hỗ trợ với mức hỗ trợ hàng tháng tương đương số lượng điện sử dụng 30kWh/hộ/tháng. Hộ chính sách xã hội có lượng điện sử dụng không quá 50 kWh/tháng được hỗ trợ với mức hỗ trợ hàng tháng tương đương số lượng điện sử dụng 30kWh/hộ/tháng.
Cơ sở nào để tăng giá điện?
Về cơ sở để điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân, ông Nguyễn Đình Phước, Trưởng ban Tài chính Kế toán của EVN cho biết, căn cứ thực hiện là Quyết định 24/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Năm 2023 thông số đầu vào ảnh hưởng trực tiếp chi phí của EVN, gồm cơ cấu nguồn điện năm 2023 giảm mạnh, sản lượng thủy điện gần 17 tỉ kWh do hạn hán và Elnino nên sản lượng giảm.
Video đang HOT
Cùng với đó, giá nhiên liệu đầu vào duy trì ở mức rất cao. Cụ thể, giá than nhập khẩu tăng 186% so với năm 2020 và 25% so với năm 2021. Giá than pha trộn TKV và Đông Bắc đã tăng 29,6% đến 40%. Ngoài việc mua than nhập khẩu làm giá than tăng cao; giá dầu cao cũng làm ảnh hưởng chi phí từ các nhà máy điện từ khí, năm 2023 tăng 18%, đặc biệt là tỉ giá ngoại tệ tăng mạnh.
“Đó là những yếu tố đầu vào ảnh hưởng trực tiếp chi phí mua điện và giá thành của EVN, đủ căn cứ xem xét điều chỉnh giá điện. Giá bán lẻ điện bình quân tăng ngày 4/5 là 3%, nên đã đủ 6 tháng. Qua đánh giá tác động CPI, Bộ Công Thương đã xin ý kiến các bên liên quan”, ông Nguyễn Đình Phước cho hay.
Đại diện EVN cho hay, mức giá bán lẻ điện bình quân được thực hiện xét theo Quyết định 24, việc tăng giá này giúp tăng doanh thu 3.200 tỉ đồng, giảm phần khó khăn tài chính của EVN năm 2023.
Theo đại diện EVN, giá bán lẻ điện hiện nay đang thấp hơn giá thành, nhưng việc tăng giá cần tránh tác động nền kinh tế, chỉ tiêu an sinh xã hội. EVN cũng thực hiện tiết kiệm chi phí trong sản xuất kinh doanh để giảm chi phí.
Trao đổi thêm, ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) cho hay, theo chỉ đạo của Thủ tướng trong đảm bảo điều chỉnh giá điện, cần có lộ trình cụ thể, tránh giật cục, đồng thời phải phản ánh được “hơi thở” của thị trường, chu kỳ điều chỉnh giá điện giảm xuống từ 6 tháng xuống 3 tháng, đảm bảo tính linh hoạt.
Trong dự thảo Quyết định 24 sửa đổi cũng ghi rõ, việc điều chỉnh giá điện không chỉ điều chỉnh tăng, mà còn điều chỉnh giảm. Việc điều chỉnh tăng hay giảm giá điện phụ thuộc thông số đầu vào và việc điều chỉnh giá điện lần này căn cứ theo quy định của Quyết định 24/2017 là phù hợp.
Theo ông Hoà, việc điều chỉnh giá điện lần này vẫn chưa bao gồm các khoản chênh lệch tỷ giá hơn 14.000 tỷ đồng của các năm trước đây. Toàn bộ các khoản chênh lệch tỷ giá này vẫn đang được treo lại vì nếu tính vào giá điện sẽ khiến giá tăng rất mạnh.
Theo tính toán, với khách hàng kinh doanh dịch vụ (547.000 khách hàng), sau khi thay đổi giá, trung bình mỗi tháng sẽ trả thêm tiền điện là 230.000 đồng/tháng.
Khách hàng sản xuất (có 1.909 nghìn khách hàng), sau khi thay đổi giá trung bình mỗi tháng sẽ trả thêm tiền điện là 432.000 đồng/tháng. Với Khách hàng hành chính sự nghiệp (có 681 nghìn khách hàng) sau khi thay đổi giá trung bình mỗi tháng sẽ trả thêm tiền điện là 90.000 đồng/tháng.
Trong dự thảo Quyết định 24 sửa đổi cũng ghi rõ, việc điều chỉnh giá điện không chỉ điều chỉnh tăng, mà còn điều chỉnh giảm với mức đầu vào phụ thuộc thông số đầu vào theo biến động thị trường. Việc điều chỉnh tăng hay giảm giá điện phụ thuộc thông số đầu vào và việc điều chỉnh giá điện lần này căn cứ theo quy định của Quyết định 24/2017 là phù hợp.
Trước đó, hồi tháng 3/2023, Bộ Công Thương đã họp báo công bố kết quả kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2021 và 2022 của EVN. Tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện các năm như sau: Năm 2021 là trên 419.031 tỉ đồng; năm 2022 là trên 493.265 tỉ đồng. Chi phí này bao gồm chi phí sản xuất kinh doanh điện của các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối – bán lẻ điện và phụ trợ – quản lý ngành.
Giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2021 là 1.859,90 đồng/kWh, tăng 1,84% so với năm 2020. Giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2022 là 2.032,26 đồng/kWh, tăng 9,27% so với năm 2021.
Tuy vậy, mức tăng 3% hồi tháng 5 của tập đoàn chỉ mang lại doanh thu tăng thêm cho EVN là 8.000 tỉ đồng, nên chưa đủ bù đắp chi phí giá, khiến tập đoàn này gặp nhiều khó khăn về tài chính và tiếp tục gặp lỗ.
Tăng giá điện: Cần cân nhắc rất kỹ
Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) kiến nghị sớm được tăng giá điện để bù đắp chi phí đầu vào tăng cao.
EVN cũng muốn được áp dụng cơ chế thị trường đối với giá điện. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, việc tăng giá điện cũng như cơ chế tăng giá điện cần phải cân nhắc rất kỹ.
Đề xuất điều chỉnh giá điện như giá xăng liệu có khả thi?
Lỗ 31.000 tỷ, EVN xin tăng giá điện
Mới đây lãnh đạo EVN đã kiến nghị được áp dụng cơ chế thị trường cho giá điện, tức là khi các yếu tố đầu vào tăng thì giá điện tăng và ngược lại, tương tự điều hành giá xăng dầu hiện nay. Hiện giá bán lẻ điện bình quân được điều chỉnh theo Quyết định 24/2017/QĐ-TTg Quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân, dựa trên biến động đầu vào của tất cả khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, điều hành - quản lý ngành và dịch vụ phụ trợ hệ thống điện.
Ông Nguyễn Tài Anh - Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, giá bán lẻ điện đã được giữ ổn định gần 4 năm qua trong khi giá nhiên liệu sản xuất điện, tỷ giá đều tăng mạnh khiến EVN khó cân đối tài chính và chịu lỗ nặng trong năm 2022, ước tính là 31.360 tỷ đồng.
Liên quan đến kiến nghị tăng giá điện Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg, hàng quý EVN cập nhật chi phí phát điện của quý trước liền kề, dự kiến thông số đầu vào của khâu phát điện của các quý còn lại trong năm để tính toán lại giá bán lẻ điện bình quân.
Nếu thông số đầu vào trong khâu phát điện thay đổi, làm giá bán lẻ điện bình quân tính toán tăng từ 3% trở lên thì giá điện được phép điều chỉnh tăng, nếu giảm thì giá điện được điều chỉnh giảm. "Như vậy, quy định hiện hành đã có cơ chế đảm bảo giá điện theo sát với giá đầu vào, đảm bảo phản ánh biến động giá trên thị trường vào giá bán lẻ điện bình quân" - ông Hải nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo ông Hải, giá điện có đặc trưng khác với giá xăng dầu. Chi phí sản xuất kinh doanh điện có sự phụ thuộc cao vào các mùa trong năm là mùa mưa và mùa khô. Nên Quyết định 24 đã quy định rất rõ thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 6 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất, để phản ánh sự biến động khách quan của chi phí nêu trên. Nhưng lần điều chỉnh giá điện gần nhất vào ngày 20/3/2019. Như vậy, đến tháng 3/2023 sẽ là 4 năm giá điện chưa được điều chỉnh.
Ngoài ra, do giá điện có tác động lớn đến kinh tế vĩ mô và đời sống người dân, nên việc điều hành giá điện cần phải được tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng và đánh giá đầy đủ tác động. Tại Quyết định số 24 cũng đã quy định rõ việc báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét có ý kiến về phương án điều chỉnh giá điện trước khi thực hiện.
Khó khả thi
Xăng dầu và điện là hai ngành năng lượng đầu vào của sản xuất kinh doanh, có tác động rất lớn đến tăng trưởng kinh tế - xã hội. Vậy việc xin áp cơ chế điều hành giá điện như giá xăng được giới chuyên gia và người dân nhìn nhận như thế nào? Trước hết, cần hiểu rằng, xăng dầu hiện nay được điều hành theo chu kỳ giá 10 ngày/lần. Nếu giá điện cũng được điều hành như giá xăng dầu, có nghĩa là, cứ 10 ngày, giá điện sẽ được điều chỉnh tuỳ theo biến động chi phí đầu vào, có tăng, có giảm, có đứng yên.
TS. Lê Đăng Doanh - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM), đánh giá thực tế việc giá điện đứng im 3 năm nay không thay đổi cũng đang khiến EVN đứng trước thách thức lớn về chi phí, lợi nhuận, chỉ số lợi nhuận... Do vậy, khả năng trong thời gian tới, giá điện phải được điều chỉnh tăng. Không phản đối phương án giá điện sẽ tăng, tuy vậy vị chuyên gia này cho rằng mức tăng bao nhiêu cần phải dựa vào khả năng chịu đựng của doanh nghiệp, người dân và nền kinh tế.
Với đề xuất điều chỉnh giá điện như giá xăng, ông Doanh cho rằng rất khó khả thi bởi cơ chế vận hành của thị trường điện khác xăng dầu, nói cách khác là thị trường bán lẻ điện chưa có cạnh tranh. Vì vậy, nếu sắp tới, EVN đề xuất tăng giá điện thì cũng cần tới hội đồng độc lập gồm các chuyên gia có kinh nghiệm thẩm định những lý do, chi phí giá thành sản xuất, đầu tư của đơn vị này để tạo sự minh bạch.
Ở góc độ người dân, bà Nguyễn Thị Thái (Hà Nội) cho rằng, cần có cơ quan độc lập thẩm định việc tăng giá đến từ những yếu tố nào, chi phí đầu vào và các tính toán trong sổ sách của doanh nghiệp đưa ra có hợp lý không? Nếu không có cơ chế kiểm soát, giám sát chặt chẽ, có thể dẫn tới việc tăng giá không hợp lý, ảnh hưởng đến chi phí đầu vào của doanh nghiệp cũng như chi phí sinh hoạt của người dân.
Đề xuất giá điện sinh hoạt mới cao nhất hơn 3.300 đồng/kWh Bộ Công Thương đề xuất giá điện sinh hoạt mới, trong đó mức giá điện ở bậc thấp nhất là 1.678 đồng và cao nhất 3.356 đồng/kWh. Bộ Công Thương vừa lấy ý kiến các đơn vị liên quan về phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện theo đề án được chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam...