Ghế “nóng” cho Thủ tướng Noda
Thủ tướng Nhật Yoshihiko Noda đang đứng bên bờ vực. Đảng của ông đang chia rẽ quanh dự luật tăng thuế tiêu dùng. Cùng với việc cải tổ nội các, ông lại đang bắt tay với phe đối lập.
Nếu phe đối lập từ chối, ông sẽ phải đối mặt với khả năng từ chức.
Người Nhật biểu tình chống tăng thuế thu nhập và kế hoạch tái khởi động các lò phản ứng hạt nhân tại Tokyo ngày 10-6 – Ảnh: Reuters
“Đây là thời điểm để đưa ra quyết định vì người dân và tôi đang đánh cược số phận chính trị của mình vào việc thông qua dự luật này” – Kyodo dẫn lời Thủ tướng Noda tuyên bố.
Một trợ lý của ông Noda cho biết thủ tướng đang rất quyết tâm và “bây giờ không ai có thể ngăn cản ông nổi”. Thậm chí khi bị một chính trị gia đối lập chất vấn liệu hạ viện có bị giải tán nếu luật này không thông qua, ông Noda liền khẳng định: “Tôi sẽ không nói nhiều nữa, nhưng mọi người hẳn đã có thể hiểu rõ ý định của tôi rồi”.
Chia rẽ trong đảng cầm quyền
Ông Noda thề sẽ thúc đẩy việc thông qua đạo luật trước khi kết thúc kỳ họp quốc hội vào ngày 21-6. Ông nhấn mạnh “nếu không tăng thuế, Nhật cũng sẽ đi đến kết cục sụp đổ tài chính y như Hi Lạp”. Theo kế hoạch của Thủ tướng Noda, thuế tiêu dùng sẽ tăng mạnh từ 5% hiện tại lên 8% vào năm 2014 và 10% vào năm 2015 (nhằm bù vào khoản nợ đã chiếm 200% GDP). Tuy nhiên, nhiều ý kiến lo ngại việc tăng thuế sẽ làm mất niềm tin kinh doanh và sức tiêu dùng dẫn đến giảm phát, thất nghiệp… Một khảo sát cho thấy chỉ 17% ủng hộ quốc hội thông qua dự luật thuế trong kỳ họp này.
Trở ngại lớn nhất đối với ông Noda là sự phản đối của nghị sĩ Ichiro Ozawa, cựu chủ tịch và là người đứng đầu phái lớn nhất với hơn 100 nghị sĩ của Đảng Dân chủ (DP). Ông Ozawa chỉ trích việc tăng thuế sẽ phá vỡ cam kết từng giúp DP giành chiến thắng trong cuộc bầu cử hạ viện năm 2009. Khi đó, DP hứa sẽ tìm cách cắt giảm mọi khoản chi lãng phí trước khi nói đến chuyện tăng thuế.
Video đang HOT
Lo ngại dự luật tăng thuế có nguy cơ bị phủ quyết nếu hầu hết các nghị sĩ theo phe ông Ozawa bỏ phiếu chống, ông Noda đã cảnh báo “khi bỏ phiếu về dự luật, mọi thành viên DP đều phải tuân theo quyết định của đảng”. Song song đó, ông Noda đang vận động sự ủng hộ của phe đối lập để cứu vãn đạo luật tại thượng viện, nơi LDP chiếm đa số.
Phân tích tình thế của Thủ tướng Noda, báo Asahi Shimbun viết: Thủ tướng Noda đang đứng bên bờ vực. Đảng DP đang chia rẽ giữa những người ủng hộ và những người chống lại việc tăng thuế tiêu dùng. Tổng thư ký của đảng Azuma Koshiishi, người được đưa vào vị trí này để thúc đẩy sự tập hợp đoàn kết trong nội bộ DP, rõ ràng đã không hoàn thành được sứ mệnh này. Trách nhiệm này không phải do ông Koshiishi mà do thủ tướng. Ông đã làm như thể trong nội bộ DP đạt được một thỏa thuận, nhắm mắt làm ngơ trước số thành viên DP chống lại dự luật này đang tăng lên. Hơn nữa, ông lại không nắm chắc Đảng Dân chủ tự do (LDP) mà ông đang đưa tay ra bắt có sẵn sàng cứu hộ ông không.
Giải tán hạ viện hay từ chức?
Thủ tướng Noda hiện đối mặt với hai khả năng: hoặc kêu gọi bầu cử hoặc từ chức, điều sẽ đẩy chính trường Nhật rơi vào hỗn loạn.
Nếu dự luật thuế không được thông qua vào ngày 21-6, Thủ tướng Noda vẫn có khả năng đưa vấn đề ra để người dân quyết định bằng cách giải thích cho họ hiểu rõ mục tiêu của ông khi thúc đẩy đạo luật tăng thuế. Còn nếu thay vì làm như thế, ông lại chần chừ và gác lại vấn đề, cứ tiếp tục nhắm mắt làm ngơ trước những chia rẽ trong nội bộ đảng cầm quyền thì ông sẽ gây nên cảm giác bất lực, không có khả năng đưa ra các quyết định và hậu quả logic không gì khác hơn là phải từ chức.
Trong trường hợp đạo luật được thông qua, như giới phân tích nhận định, phe đối lập vẫn có thể yêu cầu ông Noda tổ chức bầu cử để đổi lại sự ủng hộ của họ đối với cải cách luật thuế. Hậu quả là Đảng DP của ông có khả năng sẽ bị thay thế. “Việc tăng thuế tiêu dùng giữa lúc giảm phát sẽ khiến GDP sụt giảm và đẩy Nhật khỏi câu lạc bộ các nền kinh tế phát triển. Một chính sách sai lầm có thể dẫn đến một hậu quả thảm khốc” – chuyên gia kinh tế vi mô Toichiro Asada thuộc Đại học Chuo ở Tokyo nhận định.
Theo Tuổi Trẻ
Chính trường Thái Lan lại nổi sóng
Một dự luật mang tên hòa giải bị cho là liên quan tới cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra đã khiến Thái Lan lâm vào tình trạng chia rẽ sâu sắc.
Biểu tình chống dự luật ân xá tại Bangkok - Ảnh: Minh Quang
Vài ngày trước, tại Thái Lan lại rộ lên tin đồn lực lượng Liên minh nhân dân vì dân chủ (PAD, hay còn gọi là phe áo vàng) sắp khởi xướng đảo chính lật đổ Thủ tướng Yingluck Shinawatra. Theo đó, PAD sẽ tiến hành đảo chính với sự trợ giúp của quân đội vì cho rằng chính phủ đang tìm cách giúp cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, anh trai bà Yingluck, trở lại chính trường. Cuối tuần qua, phe áo vàng đã tổ chức biểu tình lớn nhằm phản đối quốc hội Thái Lan thảo luận về dự luật hòa giải, ân xá cho các tù nhân chính trị liên quan đến tình trạng bất ổn từ năm 2006 đến nay, bao gồm cả ông Thaksin. Phó thủ tướng Yuthasak Sasiprapha tuy phủ nhận nguy cơ đảo chính nhưng vẫn chỉ thị tăng cường an ninh.
Bà Yingluck chưa đọc dự luật Đến nay, Thủ tướng Yingluck Shinawatra và cả ông Thaksin chưa đưa ra phát biểu gì liên quan đến vụ này. Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn của một đài truyền hình địa phương, bà Yingluck tiết lộ là bà chưa đọc qua bản dự luật hòa giải.
Cần nhắc lại là chính các cuộc biểu tình rầm rộ của PAD, chủ yếu bao gồm tầng lớp trung lưu và giàu có, đã góp phần dẫn tới cuộc đảo chính của quân đội lật đổ ông Thaksin hồi năm 2006. Từ đó đến nay, Thái Lan nhiều lần xảy ra bất ổn với các cuộc đại biểu tình liên miên của PAD và đối thủ là Mặt trận Dân chủ chống độc tài (UDD tức phe áo đỏ). Thành phần chính của UDD chủ yếu là nông dân ở các vùng nông thôn và người có thu nhập thấp ủng hộ ông Thaksin và chính phủ hiện nay của đảng Puea Thai.
Hòa giải hay chia rẽ
Chính trường Thái Lan đang phân thành 2 phe quyết liệt phản đối hoặc bảo vệ dự luật ân xá nói trên. Phe ủng hộ là đảng Puea Thai, các đảng liên minh và đông đảo thành viên phe áo đỏ. Bên chống gồm phe áo vàng và một số nhóm "đa sắc màu" khác được sự hậu thuẫn của đảng Dân chủ đối lập và một số đảng khác trong quốc hội. Phe này cáo buộc dự luật thực chất là nhằm mở đường cho ông Thaksin trở lại và một lần nữa "tàn hại" Thái Lan.
Cuối tuần trước, PAD kéo đến bao vây trụ sở quốc hội trong nhiều ngày để phản đối việc thảo luận 4 dự luật, trong đó có dự luật hòa giải, và đã ẩu đả với cảnh sát. Bên trong phòng họp, không khí cũng căng như dây đàn. Chủ tịch Quốc hội Somsak Kiatsuranont, vốn thuộc đảng Puea Thai, liên tục thúc giục các đại biểu thảo luận dự luật. Tức khí, một số ông nghị đảng Dân chủ ào lên lôi ông chủ tịch ra khỏi cửa. Hậu quả là cuộc họp phải tạm ngưng.
Lẽ ra họ nên quan tâm đến cuộc sống của hơn 60 triệu dân thay vì quyền lực
Chuyên gia Taweesub Namkhagonroj thuộc Hội đồng Luật sư Thái Lan
Sau đó, đảng Dân chủ của cựu Thủ tướng Abhisit Vejjajiva huy động gần 10.000 người "đa sắc phục" xuống đường phản đối dự luật và "ủng hộ chính nghĩa" của phe áo vàng. Đảng này còn tác động khiến Tòa hiến pháp yêu cầu quốc hội tạm ngưng thảo luận dự luật. Các nghị sĩ đảng Dân chủ cũng dọa sẽ tẩy chay nếu quốc hội tiếp tục đưa dự luật ra bàn thảo trong phiên tới, dự kiến vào tháng 8.
Không thể ngồi yên, UDD tổ chức biểu tình rầm rộ với những lời ủy lạo của chính ông Thaksin qua cầu truyền hình. Cùng lúc, đảng Puea Thai khởi kiện 5 nghị sĩ Dân chủ vì "hành xử thô lỗ" với ông chủ tịch quốc hội. Lãnh đạo của đảng này còn cho rằng việc Tòa Hiến pháp can thiệp vào chuyện của quốc hội là vi hiến. Dự kiến trong hôm nay (7.6), khoảng 30.000 - 40.000 người áo đỏ sẽ xuống đường phản đối phán quyết của Tòa Hiến pháp.
"Trò chơi" chính trị
Trả lời phỏng vấn của Báo Thanh Niên, phát ngôn viên của phe áo đỏ Natthawut Saikua nói ông rất "ngạc nhiên" về phản ứng của các đảng phái và một bộ phận người dân. "Dự luật là một trong những giải pháp giúp hòa giải những xung đột lâu nay và điều đó có lợi cho đất nước", ông Natthawut, vốn đang giữ chức Thứ trưởng Nông nghiệp Thái Lan, nói.
Thật ra, đáng ngạc nhiên hơn là việc dự luật hòa giải lại do ông Sonthi Boonyaratglin, lãnh đạo đảng Matibhum đề xuất. Ông Sonthi từng giữ chức Tổng chỉ huy Quân đội Hoàng gia Thái Lan và chính là người lãnh đạo chính biến lật đổ ông Thaksin trước đây. Nhiều người đã đặt nghi vấn về việc ông này "đổi quan điểm". Phe phản đối cáo buộc tướng Sonthi bị đảng Puea Thai và chính phủ của Thủ tướng Yingluck "mua chuộc" hoặc ông đề xuất dự luật để tránh bị "phe Thaksin trả thù".
Chuyên gia Taweesub Namkhagonroj, thuộc Hội đồng Luật sư Thái Lan, nói nền chính trị Thái Lan giống một trò chơi tranh giành quyền lực giữa các đảng phái. "Lẽ ra họ nên quan tâm đến cuộc sống của hơn 60 triệu dân thay vì quyền lực. Tất cả những xung đột đó chính là do ông Thaksin quá nóng vội trở lại", ông nhận định với Thanh Niên. Cùng quan điểm này, chuyên gia Sulat Suwalat cho rằng ông Thaksin đã muốn về nước tham gia vào chính phủ với em gái sau một thời gian bị cho là "chỉ đạo từ xa". "Tuy nhiên, ý định này khó thành hiện thực vì phe áo vàng sẽ quyết liệt không cho ông Thaksin đạt mục đích", ông Sulat phân tích.
Theo Thanh Niên
Thái Lan "khẩu chiến" về Dự luật hòa giải dân tộc 4 phương án của Dự luật hòa giải dân tộc được trình lên Quốc hội Thái Lan để xem xét đang là tâm điểm mà các đảng phái chính trị "đấu khẩu" với nhau. Ngày 3/6, người phát ngôn đảng cầm quyền Vì nước Thái, ông Prompong cho rằng, những cáo buộc của đảng Dân chủ về việc Chính phủ Thái lan đứng...