Gần 20.000 nam giới đã rời Ukraine để tránh nghĩa vụ quân sự

Dữ liệu cho thấy gần 20.000 nam giới đã rời khỏi Ukraine để tránh bị bắt tòng quân kể từ khi xung đột với Nga nổ ra vào tháng 2/2022.

Một binh sĩ Ukraine ở Mariupol ngày 12/3/2022. Ảnh: AP

Theo tờ Dailymail, cụ thể, từ tháng 2/2022 đến tháng 8/2023, có tới 19.740 người rời Ukraine bất hợp pháp vào Romania, Moldova, Ba Lan, Hungary và Slovakia. Hàng chục người tiếp tục rời đi hàng ngày.

Theo Ukraine, trên 21.000 người cũng đã tìm cách rời khỏi nước này từ tháng 2/2022 nhưng đã bị giới chức từ chối.

Trong khi hầu hết nam giới ở độ tuổi 18 – 60 bị cấm rời khỏi Ukraine, một số người thậm chí còn sẵn sàng bơi qua biên giới để đoàn tụ gia đình, học tập hoặc làm việc ở nơi khác.

Vlad, người đã bỏ trốn qua sông Tisa cùng một người bạn, cho biết mình rời đi vì không có cơ hội làm việc khả thi ở Ukraine. Vlad nói rằng qua mạng Telegram, anh biết có những người vượt biên cùng những kẻ buôn lậu. Với khoảng 4.300 USD, những tổ chức bất hợp pháp có thể cấp giấy chứng nhận miễn trừ y tế, cho phép người Ukraine rời đi và quay trở lại tùy ý.

Ông Fedir Venislavskyi, một nghị sĩ Ukraine, cho biết Ukraine không quá lo ngại về việc người dân rời đi, khẳng định: “Những người cố trốn tránh nghĩa vụ chỉ chiếm khoảng 1 – 5%. Họ chắc chắn không quan trọng đối với việc phòng thủ của Ukraine”.

Tuy nhiên, ông cho rằng các ủy ban quân y tham nhũng đang dễ dãi với việc miễn trừ, để cho hàng nghìn người tránh phải phục vụ trong lực lượng vũ trang.

Ở Ukraine, có những trường hợp miễn nghĩa vụ quân sự đối với nam giới có vấn đề về sức khỏe, có trách nhiệm chăm sóc người thân hoặc có từ ba con trở lên.

Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine đã cảnh báo rằng số trường hợp miễn trừ đã tăng gấp 10 lần kể từ tháng 2/2022 mà theo ông là do tình trạng tham nhũng trong các ủy ban quân y.

Ông Venislavskyi nói với đài BBC: “Chính phủ nhận ra rằng hiện tượng này không chỉ riêng lẻ mà còn lan rộng. Nhưng thật không may, tôi phải nhấn mạnh rằng tham nhũng rất dai dẳng”.

Ông nói thêm rằng số lượng người dân tìm cách rời khỏi Ukraine cũng không ảnh hưởng đến cuộc chiến: “Tôi tin chắc rằng tinh thần kiên cường và sẵn sàng của người Ukraine trong việc bảo vệ độc lập, chủ quyền và tự do của mình là 95 – 99%”.

Trước đó, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã sa thải tất cả giám đốc các trung tâm tuyển quân khu vực của Ukraine vào ngày 11/8. Ông Zelensky cho biết, một cuộc điều tra cấp nhà nước về các trung tâm tuyển quân trên khắp Ukraine đã vạch trần tình trạng lạm dụng của các quan chức này. Họ đã làm giàu bất hợp pháp và đưa nam giới đủ điều kiện nhập ngũ qua biên giới bất chấp lệnh cấm rời khỏi Ukraine trong thời chiến.

Tổng thống Zelensky cũng cho biết Ukraine đã mở 112 vụ án hình sự nhằm vào các quan chức trong ban tuyển quân bị tình nghi nhận hối lộ và tham gia vào các hành vi tham nhũng. Ông tuyên bố: “Những người điều hành hệ thống này cần là những người biết chính xác chiến tranh là gì và tại sao tình trạng tư lợi, hối lộ trong chiến tranh là phản quốc”. Ông Zelensky cũng cho biết thêm các cựu chiến binh và binh lính bị thương ở mặt trận sẽ thay thế những người bị sa thải.

Trước đây, Tổng thống Zelensky đã sa thải các quan chức cấp cao bị nghi ngờ tham nhũng.

Trong khi đó, Ukraine đang phải chịu tổn thất trong cuộc chiến tiêu hao liên tục với Nga trong những tháng gần đây. Vào tháng 8, Mỹ ước tính có tới 70.000 người có thể đã thiệt mạng – một tỷ lệ đáng kể trong số 800.000 người thuộc lực lượng vũ trang Ukraine vào tháng 9.

Cả Nga và Ukraine đều không báo cáo số lượng thương vong.

Ukraine đang tìm cách phá vỡ thế bế tắc bằng cách thiết lập một bãi đổ bộ ổn định ở phía bị Nga kiểm soát của sông Dnipro, tạo điều kiện cho một đường tấn công mạnh mẽ hơn từ phía Nam.

Trước đó, thủy quân lục chiến Ukraine cho biết họ đã thực hiện một loạt cuộc tấn công vào bờ Đông do Nga kiểm soát gần thành phố Kherson ở phía Nam.

Tuyến đường thủy này trên thực tế là tiền tuyến ở phía Nam Ukraine, nhưng Nga lần đầu tiên thừa nhận trong tuần này rằng lực lượng Ukraine đã giành lại một số lãnh thổ ở bờ đối diện.

Lực lượng Nga và Ukraine đã cố thủ ở hai bên bờ sông Dnipro kể từ khi Nga rút khỏi khu vực phía Tây vùng Kherson vào tháng 11/2022.