EU quyết định hoãn thực hiện luật chống phá rừng thêm một năm

Ngày 3/12, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí trì hoãn một năm việc triển khai luật chống phá rừng, một trong những trụ cột chính của Thỏa thuận Xanh.

Rừng Amazon bị đốt phá nặng nề tại Brazil. Ảnh: Getty Images/ TTXVN

Quyết định này được đưa ra sau những tranh cãi kéo dài giữa các nước thành viên, Nghị viện châu Âu và Ủy ban châu Âu. Thỏa thuận đồng thuận xác định thời điểm luật có hiệu lực sẽ là ngày 30/12/2025 đối với các công ty lớn và ngày 30/6/2026 đối với các doanh nghiệp nhỏ.

Mặc dù thời hạn thực hiện được kéo dài, nội dung cốt lõi của luật vẫn được giữ nguyên, bất chấp những nỗ lực của Đảng Nhân dân châu Âu ( EPP) trung hữu nhằm điều chỉnh các quy định. EPP đã đưa ra đề xuất tạo danh mục “không rủi ro” nhằm giảm nhẹ yêu cầu thẩm định đối với các sản phẩm xuất xứ từ các khu vực có nguy cơ phá rừng thấp. Tuy nhiên, sáng kiến này đã gặp phải sự phản đối mạnh mẽ từ Ủy ban châu Âu và nhiều quốc gia thành viên, buộc EPP phải rút lại đề xuất. Đây được coi là thất bại đáng kể đối với nỗ lực giảm bớt các quy định quản lý của EPP.

Theo luật, các sản phẩm như cà phê, ca cao, dầu cọ, gỗ, đậu nành và cao su sẽ phải đáp ứng tiêu chí bền vững, không góp phần vào nạn phá rừng trước khi được phép bán tại EU.

Đây là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực giảm phát thải carbon, phá rừng được xác định là nguồn phát thải lớn thứ hai sau nhiên liệu hóa thạch.

Quyết định hoãn một năm nhằm đáp ứng những lo ngại từ các nước xuất khẩu như Brazil, Indonesia và Bờ Biển Ngà. Các quốc gia này lo ngại luật sẽ gây khó khăn cho nông dân nhỏ lẻ và gián đoạn chuỗi cung ứng. Trong khi đó, một số quốc gia thành viên EU như Đức và Áo cũng đã ủng hộ việc trì hoãn để giảm áp lực cho doanh nghiệp trong nước.

Tuy nhiên, các tổ chức bảo vệ môi trường đã nhanh chóng lên tiếng phản đối quyết định này. Bà Giulia Bondi – nhà vận động vì môi trường thuộc tổ chức Global Witness, cảnh báo rằng với tốc độ tàn phá rừng hiện tại, việc trì hoãn chỉ làm tăng nguy cơ mất thêm diện tích rừng mỗi năm tương đương với diện tích một quốc gia như Bồ Đào Nha. Trong khi đó, Greenpeace – tổ chức hòa bình xanh, cho rằng động thái này sẽ kéo dài thêm một năm để các khu rừng trên thế giới tiếp tục bị phá hủy, đồng thời kêu gọi EU giữ vững cam kết đối với Thỏa thuận Xanh và thể hiện vai trò tiên phong trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Ủy ban châu Âu đã cam kết sẽ đánh giá các biện pháp đơn giản hóa và giảm gánh nặng hành chính khi luật được xem xét vào năm 2028. Dù vậy, giới phân tích cho rằng việc hoãn thi hành luật là sự nhượng bộ trước áp lực từ các bên liên quan, làm giảm tính cấp bách trong việc bảo vệ tài nguyên rừng toàn cầu.

Văn bản cuối cùng sẽ cần được Nghị viện châu Âu và Hội đồng EU phê chuẩn chính thức trước khi ban hành để có hiệu lực pháp lý. Quyết định này đánh dấu một bước lùi trong nỗ lực xây dựng một môi trường bền vững, đồng thời đặt ra thách thức lớn cho EU trong việc cân bằng giữa lợi ích kinh tế và trách nhiệm bảo vệ môi trường.