Đôi điều về khẩu súng trường phổ biến nhất thế giới – AK-47

Súng trường AK-47 là một trong những loại vũ khí phổ biến nhất thế giới kể từ khi được đưa vào sử dụng năm 1949. Ước tính, khoảng 100 triệu khẩu súng AK các loại đã được chế tạo cho tới nay và được quân đội của khoảng 55 quốc gia khắp thế giới sử dụng.

Huyền thoại vũ khí Nga Mikhail Kalashnikov, người phát minh ra AK-47.

AK-47 là con đẻ của nhà chế tạo vũ khí huyền thoại Nga Mikhail Kalashnikov, người vừa qua đời hôm 23/12 ở tuổi 94.

Vào năm 1941, Trung sĩ Kalashnikov đã bắt đầu sự nghiệp thiết kế súng từ trong khi đang nằm điều trị trong một bệnh viện do bị thương khi tham gia chiến đấu trong Thế chiến II. Ông đã chế tạo ra súng cacbin nạp nhiều đạn vào năm 1944 và sau đó là chế tạo súng trường AK-47 năm 1945.

Đến năm 1946, AK-47 đã chính thức vượt qua hàng loạt cuộc thử nghiệm trước khi được đưa vào hàng sản xuất hàng loạt vào tháng 2/1947.

“Tôi đã được nghe kể chuyện rằng khi Stalin thấy khẩu súng AK-47 lần đầu tiên, ông ấy đã cầm lên và không đặt xuống trong khi đi vòng quanh điện Kremlin suốt cả ngày hôm đó”, Kalashnikov viết trong hồi ký.

Hai năm sau khi được đưa vào sản xuất hàng loạt, quân đội Liên Xô bắt đầu sử dụng rộng rãi AK-47 và Kalashnikov, khi đó mới 30 tuổi, được tặng Giải thưởng Stalin vì phát minh quan trọng.

Những chiếc AK-47 được chế tạo ban đầu là những chiếc đầu tiên của thế hệ súng trường thứ 2 sau StG 44 của Đức. AK-47 được khen ngợi vì thiết kế đơn giản, dễ sử dụng, chi phí thấp, độ bền và độ tin cậy cao.

Súng trường AK-47 thế hệ đầu.

AK-47 có thể được tháo dỡ chỉ trong chưa tới một phút và dễ lau chùi trong bất kỳ điều kiện thời tiết nào. Chỉ với 8 bộ phận có thể được tách rời, AK-47 dễ chế tạo và dễ sử dụng. Vì vậy, người mới sử dụng có thể chỉ mất 1 giờ là có thể vận hành nó tương đối thành thạo.

Theo Trung tâm phân tích công nghệ và chiến lược tại Mátxcơva, ước tính có khoảng 100 triệu khẩu súng trường AK được chế tạo khắp thế giới kể từ khi nó ra đời. Trong khi đó, chỉ có khoảng 7 triệu súng trường M-16 – đối thủ chính của AK-47 tại phương Tây – được chế tạo.

Sau 6 thập niên, AK-47 và các biến thể của nó vẫn được sử dụng rộng rãi và là những súng trường phổ biến nhất trên thế giới. Nó được chế tạo tại nhiều nước và được quân đội của khoảng 55 quốc gia khắp thế giới sử dụng.

Súng trường AK cũng có mặt trong sách kỷ lục Guinness là loại vũ khí phổ biến nhất thế giới.

Các biến thể

Dù mang lại hỏa lực mạnh, độ tin cậy cao nhưng nhược điểm chính của AK-47 là độ chính xác thấp khi bắn ở tốc độ liên thanh, do lực giật mạnh nên hỏa lực tản mát khá nhiều, không phù hợp với nhiều chiến thuật chiến tranh hiện đại. Do vậy, Nga vẫn liên tục cải tiến và đưa ra các thế hệ sau của kiểu súng này như AKM, AK-74, AK-103, AK-107… với trọng lượng nhẹ hơn, giảm lực giật và tăng độ chính xác, trong khi kết cấu cơ bản của súng và độ tin cậy vẫn được đảm bảo.

Một phiên bản cải tiến của AK-47 là AKM ra đời vào năm 1959 và được sử dụng rộng rãi vào năm 1961. Năm 1974, kiểu AK-74 ra đời với nhiều cải tiến. Sau đó là các phiên bản AK-103, AK-107, AK-108.

Các biến thể của AK-47.

Biến thể mới nhất của AK-47 là là AK-12 với nhiều tính năng tiên tiến trong khi vẫn có được độ tin cậy cao, dự kiến sẽ được trang bị cho quân đội Nga từ năm 2014.

AK-12 có khả năng sử dụng linh hoạt hơn và có gần 20 chi tiết cải tiến so với loại cũ. Các quan chức của Izhmash, hãng chế tạo súng trường AK, cho biết AK-12 có những tính năng đặc biệt, tạo ra sự khác biệt lớn với các loại súng khác và có thể trở thành mô hình cho sự phát triển của súng trường tấn công trong tương lai.

Súng trường AK-47 cũng là nền tảng để phát triển nhiều loại vũ khí khác. Trên cơ sở súng trường AK, đã xuất hiện khoảng 150 nguyên mẫu vũ khí quân sự và dân sự các kích cỡ khác nhau, trong đó có các súng máy hạng nhẹ, súng trường và súng ngắn Saiga.

Sao chép nhiều nhất

Các phiên bản chính thức của AK-47 được Nga cấp phép chế tạo tại khoảng 30 nước, trong đó có Ai Cập, Bulgaria, Trung Quốc, Israel, Hà Lan, Phần Lan, Thụy Sĩ, Nam Phi và Ấn Độ.

Tuy nhiên, do kết cấu đơn giản và dễ chế tạo, AK-47 là loại súng bị sao chép trái phép nhiều nhất trên thế giới. Nga khẳng định rằng nước này bị tổn thất lớn từ việc chế tạo súng trường AK giả tại ít nhất 15 quốc gia.

Theo Izhmash, nhà sản xuất súng trường AK, Nga chỉ chiếm khoảng 10-12% súng AK được bán ra trên toàn cầu mỗi năm và phần còn lại là những sao chép không giấy phép.

Giá của một khẩu súng AK ở “chợ đen” dao động chỉ từ 10 USD tại Afghanistan cho tới 4.800 USD tại Ấn Độ.

Theo Dantri