Bài thơ ‘Lời không ghi trong giáo án’, đã thể hiện được trách nhiệm thiêng liêng của người thầy đối với cuộc đời.
Câu chuyện được kể ở đây là chuyện của một người thầy giáo dạy Văn phổ thông, rất yêu Văn và rất tâm huyết với nghề…
![Đọc bài thơ Lời không ghi trong giáo án nghĩ về nghề dạy học - Hình 1]()
ADVERTISEMENT
“Trời mưa bong bóng phập phồng
Mẹ đi lấy chồng con ở với ai? “
Trước mắt tôi một cơn mưa dài không dứt
Một người mẹ ru con tiếng chìm, tiếng nấc
Một cơn mưa nước mắt trong hồn
Tràn lên nỗi cô đơn và lòng thương con của chị.
Video đang HOT
Cả lớp lặng đi, một em bé nhất
Đôi vay gầy nức nở cứ rung lên
Tôi biết mình không thể giảng gì thêm…
Trong đời dạy học của tôi
Tôi đã nói nhiều về vinh quang của người ngã xuống
Tôi hết lời ngợi ca sự cao cả của người chờ đợi
Nhưng có lẽ chưa bao giờ
Tôi nói về nỗi cô đơn của đứa trẻ
Nỗi nhớ cha và lòng thương mẹ
Cứ chất đầy trên vai nhỏ dường kia.
Và từ phút đó trở đi
Thầm cất lên trong tôi lời gì thiêng liêng trang trọng lắm.
Lời không ghi trong giáo án
Còn cao hơn cả trách nhiệm người thầy…
Đặng Hiển
(Báo Người giáo viên nhân dân, tháng 5/1990)
Bài thơ “Lời không ghi trong giáo án” của thầy giáo Đặng Hiển được đăng trên báo Người giáo viên nhân dân, số ra tháng 5/1990. Bài thơ ra đời trong lúc cả hệ thống giáo dục nước nhà đang từng bước chuyển mình về mọi mặt, nhất là chuyển biến về nội dung, phương pháp dạy học nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước.
Bài thơ “Lời không ghi trong giáo án”, đã thể hiện được trách nhiệm thiêng liêng của người thầy đối với cuộc đời. Câu chuyện được kể ở đây là chuyện của một người thầy giáo dạy Văn phổ thông, rất yêu Văn và rất tâm huyết với nghề…
” Trời mưa bong bóng phập phồng/Mẹ đi lấy chồng con ở với ai…?”. Tiết học bắt đầu, thầy mở bài bằng hai câu ca dao quen thuộc nói về thân phận người phụ nữ…Lời thơ, lời bình của thầy mượt mà, lắng đọng, giọng văn của thầy hết sức truyền cảm nên không chỉ lôi cuốn các cô cậu học trò, mà còn giúp các em cảm thông và sẻ chia với cảnh ngộ của người mẹ bất hạnh, tội nghiệp trong câu chuyện. Từ bài giảng trên lớp, người thầy giáo đã tác động đến nhận thức, tình cảm của các em, giúp các em hiểu thêm về thân phận những người phụ nữ lỡ làng, rẻ rúng trong xã hội xưa…
Nếu như giờ dạy Văn hôm ấy chỉ dừng lại ở đó, thì người thầy giáo sẽ rất hạnh phúc, vì bao nhiêu tâm huyết, bao nhiêu sự chuẩn bị kỹ càng của mình đã được đền đáp. Nhưng rồi bất ngờ đã có một tình huống sư phạm xẩy ra : “… Cả lớp lặng đi, một em bé nhất/Đôi vay gầy nức nở cứ rung lên”. Nghe thầy đọc thơ, bình thơ, dưới lớp có một em học sinh đã bật khóc “nức nở”. Có lẽ bao nhiêu cảm xúc, bao nhiêu tủi hờn, bao nhiêu nỗi cô đơn kìm nén bấy lâu, đến giờ phút này em mới “nức nở” thành lời. Bởi vì câu chuyện trong bài ca dao thầy giảng lại rất giống với hoàn cảnh đáng thương của chính cuộc đời em.
Lời “nức nở” của em học sinh tội nghiệp ấy đã kéo người thầy dạy Văn trở lại với thực tại cuộc đời: “Trong đời dạy học của tôi/Tôi đã nói nhiều về vinh quang của những ngưòi ngã xuống/Tôi hết lời ngợi ca sự cao cả của người chờ đợi/Nhưng có lẽ chưa bao giờ/Tôi nói về nỗi cô đơn của đứa trẻ”. Vốn yêu nghề, tấm huyết với văn chương, ngày đêm người thầy ấy đã dồn gần như tất cả sức lực, trí tuệ và tình yêu cho từng trang giáo án. Và thầy cho đó là hạnh phúc, là thành công mỹ mãn.
Vì đâu, một thầy giáo dạy Văn đầy kinh nghiệm lại rơi vào một tình huống sư phạm thật “trớ trêu” như vậy? Bởi vì từ trước đến giờ, thầy vẫn vốn quen dạy Văn và bắt các em học sinh tư duy văn chương theo kiểu “một chiều” - thầy giảng, trò chép, đến khi kiểm tra, làm bài, thì trò chỉ việc chép lại những gì thầy đã “nhả ngọc phun châu”, rồi trả lại cho thầy. Nếu như cái giờ Văn hôm ấy, sau khi đọc thơ và bình thơ, người thầy giáo cho học sinh phát biểu ý kiến, bày tỏ cảm xúc của mình, thì chắc rằng, có em sẽ phát hiện ra trong bài ca dao, ngoài nỗi đau của người mẹ lỡ làng, còn có một nỗi đau khác gấp bội phần, một thân phận khác rất đáng thương, đó là một đứa con xa mẹ, một đứa trẻ bơ vơ, tội nghiệp khi mẹ phải “đi bước nữa”, mà trong bài giảng thầy đã bỏ quên.
Bởi vì trong dạy Văn nói riêng và dạy học nói chung, người thầy giáo không được phép áp đặt hoàn toàn những suy nghĩ, tư duy, hiểu biết của bản thân mình cho học sinh, mà phải thường xuyên quan tâm hơn và biết lắng nghe tiếng lòng, sự cảm nhận và suy nghĩ của các em, cũng như luôn động viên, khuyến khích các em tư duy, sáng tạo đa chiều, để cùng thầy phát hiện ra những điều lý thú của mỗi bài học. Dạy và học như thế mới thực sự đổi mới, hiệu quả và thành công mỹ mãn.
“Và từ phút đó trở đi/ Thầm cất lên trong tôi lời gì thiêng liêng trang trọng lắm/Lời không ghi trong giáo án/Còn cao hơn cả trách nhiệm người thầy…“. Vâng, nhà trường không chỉ là nơi dạy chữ, dạy người cho cho học sinh, mà mỗi ngôi trường, mỗi lớp học còn là những tổ ấm thực sự để chở che, giúp đỡ các em vươn lên trong cuộc đời. Trong mỗi hoàn cảnh, điều kiện khác nhau, ngoài thiên chức “làm thầy”, có lúc người thầy giáo còn là một người bố, người mẹ, người chị, người anh và người bạn tin cậy của các em. Ta phải biết quan tâm đến hoàn cảnh, tâm tư, tình cảm của từng em học sinh mà ta dạy dỗ, ta gắn bó hàng ngày. Đó là “lời không ghi trong giáo án” nhưng chính là điều thiêng liêng, cao cả nhất, mà những ai làm nghề dạy học phải luôn khắc ghi trong trái tim mình.
Phải không ngừng đổi mới phương pháp dạy học, phải thực sự lấy học sinh làm trung tâm; không chỉ làm tốt công việc dạy chữ, dạy người, người thầy giáo còn có một thiên chức khác thiêng liêng, cao cả hơn, đó là phải biết đồng cảm, sẻ chia những niềm vui, nỗi buồn của các em học sinh trong cuộc sống.
Những năm tháng ấy và cả cho đến bây giờ, khi nền giáo dục của nước nhà đang chấn hưng và đổi mới từng ngày, thì những lời tâm sự của người thầy giáo dạy Văn, nhà thơ Đặng Hiển vẫn còn có ý nghĩa là một tiếng chuông cảnh tỉnh, một lời tâm tình nghề nghiệp tác động mạnh vào nhận thức và tình cảm của những ai làm nghề dạy học, giúp mỗi người vượt qua những khó khăn trở ngại để vươn lêm làm tròn trách nhiệm thiêng liêng, cao cả của mình: làm nghề dạy học.
Ước gì giáo viên đến trường chỉ cần lo việc dạy học Khi thầy cô đến trường với một tâm thế thoải mái, nhẹ nhàng sẽ có những bài giảng hay, sẽ có nhiều thời gian gần gũi để yêu thương học trò nhiều hơn. Ai cũng biết, nhiệm vụ chính của giáo viên là dạy học. Tuy nhiên hiện nay, ngoài trách nhiệm giảng dạy và giáo dục học sinh trên lớp thì các...
Tin mới nhất
Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao
13:01:46 21/12/2022
Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này
Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn
12:01:38 21/12/2022
Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...
Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại
11:01:38 21/12/2022
Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)
Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ
10:45:40 21/12/2022
Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ
Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày
10:36:43 21/12/2022
Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm
Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023
10:01:37 21/12/2022
Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...
Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non
08:06:29 21/12/2022
Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...
Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp
07:59:41 21/12/2022
UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...
Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội
07:59:05 21/12/2022
Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023
07:58:36 21/12/2022
Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy
Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh
07:57:38 21/12/2022
Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế
Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi
07:56:12 21/12/2022
Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...
Chuyển đổi số trong giáo dục: Đã gắn mã định danh của gần 24 triệu hồ sơ học sinh
07:55:49 21/12/2022
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã số hóa, gắn mã định danh của gần 24 triệu hồ sơ học sinh, hơn 1,5 triệu hồ sơ giáo viên, nhân viên và cán bộ quản lý
Nhiều khó khăn trong thực hiện chương trình, SGK mới
07:54:20 21/12/2022
Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , ngày 20/12, Đoàn ĐBQH tỉnh...
Nâng cao chất lượng đào tạo và giải quyết việc làm cho học sinh, sinh viên
07:54:03 21/12/2022
Năm 2022, Ban Giám hiệu trường tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện kịp thời các chủ trương của ảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước cho cán bộ, viên chức, học sinh, sinh viên (HSSV); thực hiện phong trào thi đua dạy tốt học tố...
Giáo viên khốn khổ vì phụ huynh 'canh' camera
10:59:19 20/12/2022
Sao cô cho bé đứng sau cùng? , Cô ơi cái chân bé nó thò ra kìa , đó là nội dung những cuộc gọi điện thoại của phụ huynh khi họ vừa canh camera sáng chiều, vừa gọi liên tục cho cô giáo mầm non
Đừng để kỳ thi học sinh giỏi là sân chơi của một số thầy cô
07:49:02 20/12/2022
Khi tham gia ra đề thi học sinh giỏi, có giáo viên lưu ý trước cho học sinh của mình nội dung sẽ ra đề để ôn tập. Vậy tác dụng của chọn học sinh giỏi ở đâu?
Hướng nghiệp sớm để gỡ khó tuyển sinh
07:48:36 20/12/2022
Nhiều năm qua, một số ngành nghề như khoa học cơ bản, y tế công cộng, dịch vụ xã hội, khoa học tự nhiên, thủy sản hay môi trường… rất khát nhân lực nhưng lại vô cùng khó tuyển sinh
Chậm tiến độ mua sắm thiết bị dạy học, GĐ Sở Giáo dục Vũng Tàu nêu vướng mắc
07:48:18 20/12/2022
Trang thiết bị các trường hiện có cơ bản đáp ứng yêu cầu dạy học nên việc chậm trong mua sắm các thiết bị bổ sung không ảnh hưởng quá nhiều
Lớp học chữ miễn phí giữa Sài thành của 'bà giáo'
07:48:00 20/12/2022
Suốt 9 năm qua, lớp học chữ miễn phí do cô Nguyễn Thị Anh (SN 1951), trú tại phường 5 (Quận 6, TPHCM) đã giúp nhiều trẻ em nghèo, khuyết tật
Huy chương bạc Olympic Tin học Châu Á - TBD kể chuyện vượt qua áp lực
07:47:38 20/12/2022
Trần Khôi Nguyên - HS lớp 12 Tin, Trường THPT Chuyên ĐH Sư phạm Hà Nội xuất sắc giành Huy chương bạc Olympic Tin học Châu Á - Thái Bình Dương 2022
Vòng xoáy dạy thêm, học thêm: tiền học thêm vài môn/tháng bằng học phí cả năm
07:47:08 20/12/2022
Vòng xoáy dạy thêm, học thêm như một ma trận từ năm này sang năm khác, kéo theo rất nhiều tiền bạc của phụ huynh và thời gian của học sinh phổ thông
Thầy say mê đổi mới dạy học, viết báo
07:02:00 19/12/2022
Thầy là một tấm gương sáng về đổi mới phương pháp giảng dạy và nghiên cứu. Trong gần 7 năm dạy học, thầy đã viết được trên 700 bài báo, trong đó có 100 bài nghiên cứu về đổi mới phương pháp giảng dạy
Dạy học tích cực – giải pháp đột phá góp phần đổi mới căn bản, toàn diện ở các trường đại học
06:11:29 19/12/2022
Dạy học hướng vào người học, lấy người học làm trung tâm là luận điểm then chốt của dạy học hiện đại và cũng chính là bản chất của đổi mới phương pháp dạy học hiện nay
Luật Nhà giáo tiếp thêm động lực cho giáo viên miền núi cống hiến
06:09:45 19/12/2022
Nhiều giáo viên bày tỏ, nếu Luật Nhà giáo được thông qua, sẽ là điểm tựa, tiếp thêm động lực cho giáo viên miền núi yên tâm công tác và cống hiến
TP HCM: GV cốt cán bức xúc vì đi bồi dưỡng CTGDPT 2018 mãi chưa được nhận chế độ
06:07:27 19/12/2022
Giáo viên tiểu học cốt cán tại Thành phố Hồ Chí Minh than chưa được nhận chế độ bồi dưỡng tập huấn chương trình giáo dục phổ thông 2018
Nữ sinh Hà Tĩnh chia sẻ bí quyết giành học bổng toàn phần Châu Âu
06:05:39 19/12/2022
Đỗ Hoàng Mai Linh (sinh năm 2003, Hà Tĩnh) xuất sắc giành học bổng toàn phần của Chính phủ Hungary. Đầu tháng 8/2022, Đỗ Hoàng Mai Linh (sinh năm 2003, Hà Tĩnh) giành học bổng toàn phần của Chính phủ Hungary. Hiện nữ sinh đang theo học ...
Cô giáo thắp sáng tương lai cho trẻ tự kỷ
06:03:59 19/12/2022
Tại khu tự trị Nội Mông, Trung Quốc, cô giáo Wang Xinhui ngày đêm miệt mài chăm lo và điều trị cho trẻ mắc chứng tự kỷ để các em có thể hòa nhập
Phong trào khuyến học huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam tiếp sức hàng nghìn học sinh, sinh viên học tốt
06:01:39 19/12/2022
Với những hỗ trợ thiết thực, phần thưởng kịp thời, Hội Khuyến học – Cựu giáo chức huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam đã tiếp sức hộc sinh, sinh viên học tốt, góp phần khơi dậy truyền thống hiếu học, thúc đẩy sự phát triển ngành giáo dục – đà...
Hợp tác trong lĩnh vực quốc tế hóa giáo dục giữa 7 trường kỹ thuật
05:01:42 19/12/2022
Vừa qua, nhóm 7 trường đại học kỹ thuật hàng đầu Việt Nam ký kết hợp tác trong lĩnh vực Quốc tế hóa giáo dục với nội dung Kiểm định quốc tế và bảo đảm chất lượng đáp ứng yêu cầu đào tạo tạo nhân lực chất lượng quốc tế
ADVERTISEMENT 
