Đình chỉ New START, Nga vẫn cam kết điều đặc biệt về tên lửa với Mỹ

Thứ trưởng Ngoại giao Nga thông báo “tất cả các loại trao đổi thông tin, cũng như các yếu tố khác của hoạt động xác minh theo hiệp ước New START, đã bị đình chỉ”.

Hệ thống tên lửa đạn đạo liên lục địa Topol của Nga. Ảnh: Sputnik

RT đưa tin, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov hôm 30/3 tuyên bố Nga sẽ tiếp tục thông báo cho Mỹ về các vụ phóng tên lửa đạn đạo của mình bất chấp việc Moscow tạm dừng tham gia Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (New START)

Nga tạm dừng tham gia New START – hiệp ước hạt nhân cuối cùng còn lại với Washington – vào tháng 2 vừa qua.

Giải thích về động thái này, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết hiệp ước được ký kết năm 2010 trong những hoàn cảnh khác nhau, khi Nga và Mỹ không coi nhau là đối thủ.

Ông Putin tuyên bố, phương Tây cũng đã từ chối yêu cầu của Nga về việc kiểm tra các cơ sở hạt nhân mặc dù điều này được phép theo hiệp ước này.

Ngày 30/3, phát biểu về việc chia sẻ dữ liệu giữa Nga và Mỹ, Thứ trưởng Ryabkov tuyên bố “tất cả các loại trao đổi thông tin, cũng như các yếu tố khác của hoạt động xác minh theo hiệp ước New START, đã bị đình chỉ”.

Tuy nhiên, quan chức ngoại giao Nga lưu ý rằng Moscow sẽ “tuân thủ các hạn chế định lượng cơ bản được thiết lập trong hiệp ước New START và sẽ tiếp tục thực hiện thỏa thuận năm 1988 trao đổi thông báo về các vụ phóng tên lửa”. Ông Ryabkov nói thêm, Nga sẽ làm như vậy “với sự thiện chí”.

Hiệp ước New START được cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev và người đồng cấp Mỹ Barack Obama ký năm 2010, có hiệu lực từ năm 2011 và kéo dài đến năm 2026.

Theo hiệp ước New START, Nga và Mỹ cam kết cắt giảm kho vũ khí chiến lược xuống không quá 1.550 vũ khí hạt nhân sẵn sàng sử dụng; 700 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm (SLBM) và máy bay ném bom mang tên lửa chiến lược đã được triển khai; 800 bệ phóng ICBM, SLBM và máy bay ném bom hạng nặng đã triển khai và chưa triển khai; hai nước cũng thống nhất giám sát lẫn nhau tại các căn cứ ICBM, tàu ngầm và căn cứ không quân.

Theo Thứ trưởng Ryabkov, Nga đã thông báo cho Mỹ về quyết định tạm dừng tham gia hiệp ước New START bằng cả lời nói và văn bản, nhưng Moscow chưa nhận được bất kỳ thông báo nào như vậy từ Washington.

Điều này có nghĩa là Mỹ đã vi phạm các cam kết của mình theo hiệp ước New START khi từ chối cung cấp cho Nga báo cáo định kỳ 6 tháng về kho dự trữ hạt nhân vào đầu tuần này – ông Ryabkov lập luận.

Trước đó, ngày 29/3, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby cho biết Mỹ sẵn sàng tiếp tục trao đổi thông tin với Nga theo hiệp ước New START, nhưng chỉ trên cơ sở có đi có lại. “Vì Nga từ chối tuân thủ… nên chúng tôi cũng đã quyết định không chia sẻ dữ liệu đó” – ông Kirby khẳng định.