Điều gì khiến trường học hiệu quả, học sinh hạnh phúc?

Mới đây, FAROS Education& Consulting – đơn vị đưa các giải pháp và mô hình giáo dục tiến bộ về Việt Nam đã tổ chức hội thảo “Trường học kiến tạo : Điều gì khiến trường học hiệu quả, học sinh hạnh phúc?” với mong muốn mang đến cho những người làm giáo dục và các phụ huynh hiểu hơn về những giải pháp mang đến một trường học hiệu quả, học sinh hạnh phúc.

Thế nào là một trường học hiệu quả, học sinh hạnh phúc?

“Hiệu quả” nghĩa là giúp con trẻ chạm được đến những mục tiêu thiết yếu, quan trọng trên hành trình học tập và phát triển của các em. “Hạnh phúc”nghĩa là các em sẽ đạt được những mục tiêu ấy một cách lành mạnh và giữ được niềm vui khi đến trường, chứ không phải vùi mình trong những cuộc chạy đua thành tích hay bị biến thành những “cỗ máy học tập” vô hồn.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Thúy Uyên Phương, người đưa mô hình “Trường học kiến tạo” về Việt Nam, trường giữ vai trò như một ngọn hải đăng để dẫn dắt cộng đồng của mình. Trường học kiến tạo hoạt động theo 5 giá trị, muốn gieo trồng trong học sinh mình biết đồng cảm, quan tâm; biết tử tế, hành động theo những giá trị đúng đắn; hướng đến sự ưu tú, chất lượng cao trong mỗi việc mình làm; biết giúp đỡ, hỗ trợ người khác; biết lắng nghe, không ngừng học hỏi để đổi mới bản thân.

Thạc sĩ Nguyễn Thúy Uyên Phương cũng nhấn mạnh 6 trụ cột không thể thiếu để kiến tạo một trường học hiệu quả và học sinh hạnh phúc chính là: Chương trình chuyên môn; Đào tạo con người; Quan hệ nhà trường – phụ huynh; Vận hành; Lãnh đạo; Quan hệ nhà trường – cộng đồng.

Các chuyên gia tham gia Hội thảo: “Trường học kiến tạo: Điều gì khiến trường học hiệu quả, học sinh hạnh phúc?”. Ảnh: An nhiên

Yếu tố văn hóa tác động mạnh mẽ đến giáo dục

Thạc sĩ Nguyễn Thúy Uyên Phương nhấn mạnh yếu tố văn hóa vô hình mà chúng ta hấp thụ mỗi ngày, tất cả chúng ta đều đang hít thở nó giống như hít thở khí trời, chính nó có khả năng dẫn dắt và tác động rất lớn đến việc giáo dục con trẻ.

Mặc dù phụ huynh không nắm bắt về chương trình giáo dục, phương pháp giáo dục nhưng họ cũng góp phần kiến tạo ra ra bầu không khí văn hóa vô hình mà con trẻ hít thở mỗi ngày.

Bởi, cho dù nhà trường có dạy học sinh 100 bài học về lối sống, đạo đức,… nhưng khi trở về nhà, các em phải nghe những lời chửi bậy, chứng kiến những hành động thiếu chuẩn mực của người lớn trong gia đình thì những bài học ở trường sẽ trở nên vô nghĩa.

Theo quan điểm của cô Nguyễn Thúy Uyên Phương, mối quan hệ giữa nhà trường và phụ huynh là vô cùng quan trọng trong việc xây dựng một ngôi trường hiệu quả, học sinh hạnh phúc. Sự kết nối giữa nhà trường và phụ huynh thể hiện ở việc hai bên cùng tôn trọng, lắng nghe ý kiến, mong muốn của nhau để cùng tìm ra hướng giải quyết hiệu quả nhất, để học sinh được học trong môi trường lành mạnh, nhân văn.

Giáo viên rất cần có sự dũng cảm, kỹ năng đối thoại để hóa giải những xung đột tồn tại trong gia đình, nhà trường và xã hội, truyền đạt những thông điệp cần thiết mà không gây căng thẳng, để phụ huynh hiểu rằng, nhà trường cần phụ huynh đồng hành, hợp tác.

TS Nguyễn Quốc Vương – một nhà nghiên cứu giáo dục nổi tiếng chia sẻ, giáo dục nói chung và trường học nói riêng có hai nhiệm vụ. Nhiệm vụ thứ nhất là trao chuyển, duy trì những giá trị văn hóa, dạy trẻ học cách yêu thương, những đức tính tốt đẹp, rèn luyện, phát huy phẩm chất của trẻ, dạy học kiến thức có sẵn từ trước. Nhiệm vụ thứ hai là kiến tạo nên những giá trị mới, những con người biết thay đổi, biết tiếp nhận cái mới, có năng lực giải quyết các vấn đề phát sinh trong xã hội.

Theo TS Nguyễn Quốc Vương, cuộc sống đang thay đổi từng ngày và giáo dục cần thích nghi với những thay đổi đó. Nếu trường học quên đi nhiệm vụ thứ hai, không có tinh thần kiến tạo giá trị mới thì trường học sẽ tạo nên những bức tường cản trở sự phát triển. Các thầy cô giáo sẽ trở nên chuyên chế trong lớp học của chính mình.

TS Vương nhấn mạnh trường học kiến tạo hướng đến giáo dục giải quyết vấn đề, tạo nên con người công dân hành động. Khi đó, giáo dục không chỉ chú trọng “rót đầy” kiến thức mà quan trọng là khơi dậy được tiềm năng, khát khao học tập, năng lực, phẩm chất học sinh.