Điện thoại trong lớp học: Thách thức của chính người lớn
Việc cho phép sử dụng điện thoại trong lớp học không phải là thách thức với trẻ mà chính là một thách thức với người lớn, với giáo viên và phụ huynh.
Báo TG&VN trích đăng ý kiến của hai phụ huynh về những băn khoăn khi giao chiếc smart phone cho con.
Biên kịch Hà Anh Thu: Biết tận dụng điện thoại một cách thông minh để giáo dục con cái
Biên kịch Hà Anh Thu cho rằng, dù cấm sử dụng điện thoại trong lớp học, các em vẫn có thể sử dụng vào giờ ra chơi, cuối giờ, ngoài sân trường. (Ảnh: NVCC)
“Thật ra nếu cấm sử dụng điện thoại trong lớp học thì tụi nhỏ vẫn có thể sử dụng vào giờ ra chơi, vào đầu hoặc cuối giờ. Việc mang điện thoại đến trường giờ trở nên quá bình thường vì dường như ai cũng có một chiếc điện thoại thông minh (smart phone), biết bao cách liên lạc, kể cả với gia đình hay bạn bè đều ở trong chiếc điện thoại đó.
Thậm chí, ở nhà phụ huynh còn “bó tay” với tần suất dùng smart phone của các con. Quan trọng là quản lý và hướng dẫn bọn trẻ cách dùng đúng. Muốn vậy, cha mẹ cũng phải làm gương cho con.
Thật khó để tìm ra một chiếc điện thoại đơn giản chỉ nghe và gọi trong cặp sách đám trẻ cấp 2 và cấp 3 bây giờ. Hầu hết đều là smart phone. Vì thế, cá nhân tôi cho rằng, cho trẻ sử dụng điện thoại trong lớp học là chuyện bình thường.
Rủi ro hay không đều do người sử dụng, hay đúng hơn là người quản lý. Biết bao lời khuyên “hãy là người sử dụng điện thoại thông minh một cách thông minh” trên báo đài hay mạng xã hội. Giờ trẻ con rất rành, chúng ta phải rành hơn bọn trẻ nếu muốn giáo dục chúng.
Ngay tại nhà tôi, con trai lớn (18 tuổi) có một ipad riêng để tra cứu bài vở, những bài giảng trên mạng, vì những điều thầy cô giảng trên lớp là chưa đủ. Đồng thời, con nghe nhạc, lấy bài nhạc trên mạng và của bố gửi để học đàn và tập đàn với bố, hai bố con trao đổi công việc; xem phim vào những lúc được giải trí; liên lạc với bạn bè và thầy cô qua chat nhóm và cá nhân.
Còn con gái (15 tuổi) có một iphone để liên lạc, gọi điện, nhắn tin cho bố mẹ, bạn bè, thầy cô giáo qua nhóm chat hoặc chat cá nhân. Ngoài ra, con còn sử dụng điện thoại thông minh để học vẽ, tham khảo các trang mạng về mỹ thuật, tham gia các trang mạng về thời trang, lập nhóm với bạn bè trên thế giới về thời trang… Đặc biệt, cả hai con đều có facebook nhưng hầu như ít sử dụng.
Tôi nghĩ, việc cho phép sử dụng điện thoại trong lớp học không phải là một thách thức với trẻ mà chính là một thách thức với người lớn, với giáo viên và phụ huynh. Chúng ta phải hiểu biết hơn, rạch ròi hơn, là người dùng thông minh hơn thì mới có thể quản lý, giáo dục và hạn chế rủi ro từ chiếc điện thoại thông minh. Thực tế, rủi ro thì đầy rẫy, quan trọng là cách hạn chế nó thôi, điều này chắc ai cũng biết.
Hơn nữa, cho dùng hay không thì các bạn trẻ vẫn dùng. Không dùng ở lớp thì ở nhà, ở chỗ học thêm, ở chỗ học ngoại khóa… Vẫn phải nhắc lại là cho dùng như thế nào để hiệu quả thì mới là vấn đề. Không nên cấm mà nên học cách quản lý cho tốt.
Video đang HOT
Và các thầy cô giáo sẽ đối mặt với việc phải giỏi hơn trò một cách thực sự, cả trường học và trường đời. Không chỉ là dạy trên sách vở mà còn phải để chúng tâm phục khẩu phục cả trên thực tế cuộc sống nữa. Thầy cô nào phản đối chắc cũng một phần e ngại việc phải thay đổi.
Tôi cho rằng, người lớn, bao gồm cả nhà trường và phụ huynh nên học cách là những người biết tận dụng chiếc điện thoại một cách thông minh để hướng dẫn con cái và học trò. Thực tế, lớp trẻ bây giờ thông minh hơn chúng ta rất nhiều. Nếu không chịu đổi mới, chính chúng ta sẽ tụt hậu. Không thể và không nên cấm điều mà nó vẫn đang vận động và xảy ra xung quanh ta mỗi ngày”.
Chị Kim Thoa (một phụ huynh): Lỗi đâu phải tại cái điện thoại?
Chị Kim Thoa (Ảnh: NVCC)
“Tôi khá bất ngờ khi có người cho rằng, cấm học sinh sử dụng điện thoại trong lớp học là đóng cửa tương lai. Bởi thực tế, học sinh đâu chỉ ở trên lớp? Các em còn ở nhà, tham gia các hoạt động bên ngoài.
Rõ ràng, cái quan trọng là dạy trẻ cách tự lập, biết sử dụng điện thoại, mạng xã hội một cách thông minh, biết quản lý chính mình chứ không phải cấm cho xong.
Đồng thời, dạy các em khai thác thông tin ra sao, sử dụng những thông tin ấy hiệu quả như thế nào, làm chủ được công nghệ trong học tập mới là điều quan trọng. Trong bối cảnh công nghệ, chúng ta không thể đứng ngoài và chẳng thể “nói suông”.
Chúng ta không thể phủ nhận được tầm quan trọng của thiết bị, công nghệ thông minh ứng dụng vào việc học. Do vậy, chẳng lý do gì chúng ta phải “cấm cửa” các em.
Ở nhà tôi, 2 con đều đang tuổi học sinh. Tôi cho các con tiếp cận với máy tính, laptop từ khi còn nhỏ, tất nhiên không phải tôi phó mặc con cho công nghệ. Tôi muốn các con sử dụng nghiêm túc, thông minh và biết sàng lọc, biết khai thác thông tin để phục vụ cho việc học của mình.
Thật may mắn, cùng với sự đồng hành của cha mẹ, cùng những quy tắc nghiêm khắc, các con tôi đều đã và đang sử dụng công nghệ vào việc học tập rất hiệu quả. Đặc biệt, các con có vốn kiến thức xã hội khá phong phú từ việc tìm kiếm, khám phá, sáng tạo khi sử dụng công nghệ.
Vậy hà cớ gì, chúng ta cứ đổ lỗi cho công nghệ làm hỏng các con? Tại sao chúng ta không cùng tìm ra cách quản lý và sử dụng như thế nào để hiệu quả và an toàn, ngay từ ở nhà?
Việc trẻ lạm dụng máy tính, điện thoại vào những trò chơi giải trí là có thật, không ít bạn trẻ nghiện điện thoại cũng đúng. Nhưng cái lỗi này đâu phải ở cái điện thoại? Nó là trách nhiệm của người lớn.
Thứ đến, ngay trong nhiều gia đình, những chiếc điện thoại vẫn len lỏi trong bữa ăn, trên bàn ăn. Khi các bậc cha mẹ vẫn còn dán mắt vào điện thoại, làm sao để con cái tạm rời cái điện thoại? Lỗi này hẳn là từ phía cha mẹ đấy thôi.
Tôi cho rằng, giữa cha mẹ và con cái cần có những bản giao ước, quy định rõ ràng về mục đích, thời gian, giờ giấc, thời lượng sử dụng điện thoại và máy tính hằng ngày; đồng thời được và không được truy cập vào những trang nào.
Khi có sự thống nhất giữa đôi bên, việc sử dụng khoa học cùng sự giám sát chặt chẽ từ phụ huynh, một cái điện thoại hay mười cái điện thoại cũng chẳng làm hỏng các con được. Thiếu những bản “khế ước” này, trẻ rất dễ bị lôi kéo vào điện thoại, sống ảo, lạc lối. Đó rõ ràng là trách nhiệm của người lớn chứ nào phải tại cái điện thoại?
Thay vì chúng ta cứ hết lời đổ lỗi cho cái điện thoại, hoang mang, lo lắng điện thoại sẽ “ru ngủ” con em mình, hãy học cùng con, chia sẻ với con cách sử dụng sao cho phù hợp nhất, an toàn và hiệu quả nhất. Chỉ có như vậy chúng ta mới giúp được con chứ không phải lo sợ thì cấm điện thoại. Bởi thực tế, ngay cả trong gia đình, phụ huynh có ra rả cấm con thì trẻ vẫn “lách luật”, có cách sử dụng lén lút đấy thôi.
Báo cáo của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) cho thấy, có 72% học sinh các nước thành viên OECD sử dụng máy tính cá nhân hoặc máy tính bảng tại trường. Ở Hàn Quốc và Thượng Hải – Trung Quốc (xếp thứ nhất và thứ năm môn toán PISA 2012), tỉ lệ này chỉ là 42% và 38%. Nhìn chung, kết quả PISA 2012 của những nước sử dụng nhiều công nghệ số trong trường học (đặc biệt là Tây Âu) đều bị thụt lùi so với 2009. Ngược lại, những nước sử dụng có chừng mực công nghệ số đều có kết quả PISA tốt.
Australia và Na Uy (thứ 19 và 30 môn toán PISA 2012) là ngoại lệ dù đã đưa công nghệ số vào nhà trường từ 5 đến 10 năm nay. Theo OECD, Australia và Na Uy thành công vì sử dụng công nghệ số để thay đổi phương pháp giảng dạy, tác động đến cả ba đối tượng học sinh (khá, giỏi; trung bình; yếu, kém) và tạo ra sự tương tác thật sự giữa người dạy và người học.
Cho phép học sinh sử dụng điện thoại trong lớp học: Đừng để lợi bất cập hại
Theo Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học, học sinh sẽ được sử dụng điện thoại di động khi đang học tập trên lớp nếu phục vụ cho việc học tập và được giáo viên cho phép.
ây là một trong những giải pháp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong học tập, phù hợp xu hướng phát triển của xã hội. Tuy nhiên, để triển khai tốt quy định này đòi hỏi cả giáo viên và học sinh đều phải tuân thủ theo những nội quy chặt chẽ.
Nhiều ý kiến trái chiều
Giữa tháng 9/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học. Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 1/11/2020 và thay thế Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học.
Học sinh sẽ được sử dụng điện thoại di động khi đang học tập trên lớp nếu phục vụ cho việc học tập và được giáo viên cho phép. Ảnh minh họa: P.T
Một trong những thay đổi đáng chú ý trong Thông tư liên quan đến quy định sử dụng điện thoại trong giờ học. Cụ thể, nếu Điều lệ ban hành kèm Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT quy định một trong những hành vi học sinh không được làm là "sử dụng điện thoại di động hoặc máy nghe nhạc trong giờ học", thì nội dung này được thay đổi tại Điều lệ ban hành kèm theo Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT là "sử dụng điện thoại di động, các thiết bị khác khi đang học tập trên lớp không phục vụ cho việc học tập và không được giáo viên cho phép". Như vậy, học sinh sẽ được sử dụng điện thoại di động khi đang học tập trên lớp nếu phục vụ cho việc học tập và được giáo viên cho phép.
Ngay lập tức, quy định này đã gây ra những ý kiến trái chiều. Theo đó, một phần đánh giá là hợp lý với yêu cầu đổi mới giáo dục, những cũng không ít người cho rằng, quy định này tích cực nhưng chưa phù hợp với nhận thức của học sinh.
Là phụ huynh của 2 học sinh, anh Bùi Văn Kỹ (phường Đức Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ: "Tôi không phủ nhận những giá trị mà thiết bị công nghệ thông minh mang lại trong thời đại công nghệ số nhưng nó chỉ phù hợp với từng lứa tuổi. Trên mạng xã hội còn đầy rẫy những tệ nạn chưa thể kiểm soát.
Cấp học Trung học cơ sở và Trung học phổ thông là độ tuổi các con tò mò tìm hiểu về cuộc sống, nhu cầu sinh lý. Liệu có bao nhiêu phần trăm học sinh sử dụng các thiết bị công nghệ cho việc học sau giờ học bắt buộc và trong giờ học bắt buộc, có bao nhiêu phần trăm các con học thực sự?".
Đồng quan điểm, chị Nguyễn Thị Lê Quỳnh (phường Đội Cấn, quận Ba Đình, Hà Nội) cho rằng: Các em học sinh thường rất hào hứng, thậm chí rất dễ "nghiện" điện thoại. Do đó, nếu không kiểm soát tốt sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy. Trong giờ học, những vấn đề chưa biết, chưa hiểu, thay vì tập trung suy nghĩ thì các em lập tức tra cứu thông tin trên mạng.
Điều này vô tình khiến các em trở nên thụ động và lười tư duy. Hay thay vì tập trung nghe cô giảng bài thì các em lại sử dụng điện thoại để nhắn tin, nói chuyện với nhau và không phải lúc nào giáo viên cũng có thể kiểm soát tốt việc này. Đó còn chưa kể đến việc những em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, nhà nghèo không được mua điện thoại thông minh sẽ cảm thấy mặc cảm, tự ti với bạn bè của mình.
Trách nhiệm từ 3 phía
Chia sẻ quan điểm về vấn đề này, Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm (Chủ tịch Hội đồng Giáo dục Trường Trung học phổ thông Đinh Tiên Hoàng, quận Ba Đình, Hà Nội) cho biết: Sự đổi mới phương pháp giáo dục hiện nay khiến học sinh không phải chỉ cần nghe thầy giảng, mà còn phải kiến tạo nên kiến thức để nhận thức. Do đó, các em được quyền đi tìm những nguồn tư liệu và không có nguồn nào nhanh chóng, phong phú bằng Internet. Điện thoại di động là một công cụ giúp học sinh có điều kiện học tốt hơn, vì vậy không nên cấm học sinh sử dụng điện thoại.Tuy nhiên, bài toán đặt ra ở đây là làm thế nào để việc sử dụng điện thoại trong trường học được đúng mục đích là giúp cho việc học tập của học sinh chứ không phải để chiều học sinh, để học sinh dùng điện thoại và muốn làm gì thì làm. Hai khái niệm phải tách biệt.
"Để làm được điều này, trước hết, chúng ta cần giáo dục để học sinh tự nhận thức ra việc phải sử dụng điện thoại cho mục đích học tập. Theo đó, các nhà trường nên tổ chức hội thảo cho học sinh được nói hết những suy nghĩ của mình về việc được sử dụng điện thoại hiện nay, những mặt tích cực cũng như tiêu cực và đặt ra bài toán cho học sinh tự giải là làm thế nào để giảm đi được những hạn chế trong sử dụng điện thoại.
Ngoài ra, chúng ta cũng phải tạo điều kiện để giúp thầy cô giáo có đủ năng lực và làm chủ được việc sử dụng công nghệ thông tin. Đối với những thầy cô giáo chưa nắm công nghệ thì nhà trường cần hướng dẫn, đào tạo để thầy cô làm chủ được công nghệ. Có như vậy mới hướng dẫn được học sinh. Song song với đó, thầy cô giáo phải có năng lực sư phạm, biết cách tổ chức lớp học trong những giờ cho phép học sinh sử dụng điện thoại di động. Trên cơ sở tạo điều kiện để giáo viên làm tốt thì giáo viên sẽ sáng tạo ra những cách dạy, cách quản lý mới" - Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm chia sẻ.
Cũng theo Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm, phụ huynh nên tạo điều kiện cung cấp thiết bị học tập cho các con, vì đây là phục vụ cho việc học; đồng thời tham gia cùng nhà trường, giáo viên để động viên, khuyến khích và ngăn chặn những biểu hiện chưa đúng khi sử dụng điện thoại của học sinh.
"Để học sinh sử dụng điện thoại đúng mục đích dành cho việc học, cần trách nhiệm của cả ba phía, từ bản thân học sinh, thầy cô giáo và phụ huynh học sinh. Tôi cho rằng, chúng ta hoàn toàn có thể làm tốt được việc này chứ không phải vì ngại khó mà chúng ta không làm" - Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm bày tỏ
Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) Đoàn Minh Châu cũng cho rằng, học sinh có thể sử dụng điện thoại di động ở một số môn học học đòi hỏi tra cứu, tìm thông tin trên mạng, chụp lại bài giảng... Tuy nhiên, giáo viên phải kiểm soát được việc sử dụng điện thoại di động của học sinh, đặc biệt là trong kiểm tra, nếu không sẽ dẫn đến mặt trái.
Việc cho học sinh sử dụng điện thoại trong giờ học không chỉ có những ý kiến trái chiều ở Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới cũng như vậy. Nhưng phải thừa nhận, nếu học sinh làm chủ được công nghệ, làm chủ được cách sử dụng điện thoại thông minh của mình thì lợi ích về kiến thức và kỹ năng thu về là không nhỏ. Vì vậy, có lẽ đã đến lúc chúng ta nên tiếp cận, nhìn nhận việc này ở góc độ tích cực và tìm cách giảm bớt những tác hại, những tiêu cực do dùng điện thoại gây nên./.
Học sinh dùng điện thoại trong lớp: Phó hiệu trưởng - con gái cố PGS Văn Như Cương nói gì? Bà Văn Liên Na (con gái cố PGS Văn Như Cương) - Phó hiệu trưởng trường THCS và THPT Lương Thế Vinh cho rằng, bà không ủng hộ quy định học sinh được sử dụng điện thoại trong giờ học trong thời điểm này khi chưa có một sự chuẩn bị gì cả. Mới đây, Bộ GD&ĐT ban hành thông tư 32 về...