Đan Mạch chi 6 tỷ USD cho vũ khí ở Bắc Cực

Dưới áp lực Mỹ, Đan Mạch tăng cường quân sự tại Greenland , khiến Bắc Cực trở thành điểm nóng chiến lược, làm gia tăng nguy cơ đối đầu với Nga và NATO mở rộng hiện diện.

Quang cảnh thị trấn Kulusuk thuộc đảo Greenland, Đan Mạch, ngày 16/8/2019. Ảnh: Getty Images/TTXVN

Đan Mạch đã chi 6 tỷ USD mua sắm vũ khí để tăng cường sự hiện diện tại Bắc Cực, Đại sứ Nga tại Copenhagen Vladimir Barbin nói với báo Izvestia (Nga) ngày 11/11. Theo ông Barbin, chính quyền Đan Mạch đang quân sự hóa Greenland dưới áp lực từ Mỹ. Nhà ngoại giao Nga lưu ý rằng những hành động như vậy “đi ngược lại mục tiêu duy trì Bắc Cực như một khu vực ổn định”.

Đồng thời, các quan chức Mỹ đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của Greenland, và Tổng thống Donald Trump thậm chí còn đề cập đến khả năng mua hòn đảo này. Các chuyên gia nhận định rằng NATO sẽ tiếp tục mở rộng sự hiện diện của mình trong khu vực.

Nikita Lipunov, nghiên cứu viên tại Viện Nghiên cứu Quốc tế thuộc Đại học Quốc gia Quan hệ Quốc tế Moskva (MGIMO), phát biểu với Izvestia rằng bằng cách hối thúc Đan Mạch tăng cường sự hiện diện ở Bắc Cực, Mỹ chủ yếu theo đuổi lợi ích thương mại và sau đó mới đến lợi ích địa chính trị.

Theo ông Lipunov, kể từ nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, ông Trump đã liên tục và có hệ thống nêu vấn đề tăng chi tiêu quốc phòng với các đồng minh NATO. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ thậm chí còn đề xuất ý tưởng rời khỏi khối này. Đồng thời, tham vọng của Washington đối với Greenland vẫn chưa hề biến mất.

Tuy nhiên, Konstantin Sukhoverkhov, Giám đốc chương trình tại Hội đồng các vấn đề quốc tế của Nga, cho biết trong cuộc trao đổi với Izvestia rằng hiện tại, vấn đề Greenland tưởng chừng đã bị quên lãng đối với Tổng thống Trump.

“Vấn đề Greenland chỉ tạm thời bị gạt ra khỏi chương trình nghị sự hiện tại của Washington, bởi vì giờ đây việc giải quyết xung đột ở Gaza và Ukraine quan trọng hơn. Ngoài ra, Mỹ đang tiến hành các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc, và chúng ta thấy việc áp thuế liên tục, kể cả đối với các đối tác của Washington. Hiện tại, Tổng thống Trump và chính quyền của ông thực sự có những vấn đề cấp bách hơn là đàm phán về Greenland”, chuyên gia Sukhoverkhov nhận định.

Tuy nhiên, Greenland vẫn có ý nghĩa quan trọng đối với Washington. Việc kiểm soát Alaska giúp Mỹ trở thành một cường quốc Bắc Cực, nhưng riêng tiểu bang này lại khá khó khăn về mặt phát triển tiềm năng, ông Sukhoverkhov lưu ý. Địa hình hiểm trở khiến việc xây dựng cơ sở hạ tầng ở đó trở nên khó khăn hơn nhiều. Điều này cũng bị cản trở bởi đội tàu phá băng hạn chế so với Nga. Chuyên gia Sukhoverkhov nói thêm rằng Greenland thuận tiện hơn nhiều cho Mỹ về mặt này.

Trong khi đó Andrey Koshkin, Trưởng khoa Phân tích Chính trị và Tâm lý Xã hội tại Đại học Kinh tế Nga Plekhanov, cho biết sự phát triển của cơ sở hạ tầng NATO cũng là điều đáng lưu ý ở khu vực Bắc Cực. Hiện tại, 7 trong số 8 quốc gia Bắc Cực là thành viên của Liên minh Bắc Đại Tây Dương, và tất cả đều sẽ tìm cách đẩy Nga ra khỏi khu vực.

“Việc Đan Mạch mời NATO đến Bắc Cực làm gia tăng nguy cơ xung đột trong khu vực. Diễn biến này đặc biệt nguy hiểm do thiếu đối thoại giữa hai nước về các vấn đề quân sự và chính trị, và Đan Mạch không sẵn lòng nối lại hợp tác quốc tế mang tính xây dựng tại Bắc Cực với sự tham gia của Nga”, ông Barbin phát biểu.

Ngày nay, các nước phương Tây coi Nga là mối đe dọa thường trực, đặc biệt là ở những khu vực có tầm quan trọng chiến lược như Bắc Cực, chuyên gia Koshkin nhấn mạnh, vì ở đó lợi ích chung của phương Tây và Nga giao thoa với nhau.

Khu vực này đặc biệt quan trọng vì nhờ băng tan, nó có thể trở thành tuyến đường vận chuyển quanh năm từ Trung Quốc đến châu Âu, ông Leonid Markovich, Trưởng phòng Kinh tế Thế giới thuộc Trường Kinh tế Cao cấp HSE ở Moskva, giải thích trong cuộc trò chuyện với Izvestia, khẳng định rằng Bắc Cực cũng sở hữu một lượng lớn tài nguyên quý giá.