Đám tang Thanh Nga: Con cháu bị đạp xuống đường mương, có người còn suýt lọt xuống huyệt
“Tôi và các anh chị em đi cùng nhau nhưng vì còn nhỏ nên bị người ta đạp hết xuống đường mương” – nghệ sĩ Hồng Loan kể.
Nghệ sĩ ưu tú Thanh Nga được mệnh danh là Nữ hoàng sân khấu, với một tên tuổ.i nổi danh lừng lẫy. Bởi vậy, khi Thanh Nga bị á.m sá.t, biết bao người từ khắp mọi miền cả nước đã đổ tới đưa tiễn, khóc thương cô.
Vừa qua, tại phần tiếp theo của chương trình Hồi ký Thanh Minh – Thanh Nga, nghệ sĩ cải lương Hồng Loan (cháu của Thanh Nga) đã kể lại những điều không thể quên trong đám tang Thanh Nga.
Chúng tôi bị người ta đạp hết xuống đường mương
Lúc đám tang má Ba Thanh Nga, bố Bảo Quốc không cho tôi đi vì sợ đông quá, mình còn nhỏ sẽ bị đạp chế.t hoặc lạc đường nhưng tôi và các anh chị em trong nhà vẫn chạy ra tang lễ để đưa tiễn má Ba.
Vô được tới nơi, tôi nhìn toàn người là người. Ba tôi la tôi quá trời. Sau đó, chúng tôi chạy lên xe quảng cáo để đi theo mọi người đưa tiễn má Ba.
Lúc xe quành vào con đường nhỏ dẫn tới chùa Nghệ sĩ (nơi an nghỉ của Thanh Nga), người ta dồn tới đông tới mức xe không đi được, phải dừng lại. Chúng tôi phải xuống xe để đi bộ vào trong.
Tôi và các anh chị em đi cùng nhau nhưng vì còn nhỏ nên bị người ta đạp hết xuống đường mương. Họ giẫm đạp lên chúng tôi.
May quá, có mấy người lớn nhìn chúng tôi đeo khăn tang mới nhận ra và hô lên: “Trời ơi, con cháu của Thanh Nga này, dạt ra cho chúng nó đi”. Nói rồi họ kéo chúng tôi từ dưới mương lôi lên rồi tự dạt đường chúng tôi vào chùa ngồi.
Bà nội và ba mẹ la chúng tôi quá trời, không cho ra chỗ hạ huyệt, chỉ được ngồi gần đó.
Tôi còn nhớ, lúc chuẩn bị hạ huyệt cho má Ba Thanh Nga, người ta quá đông, chen lấn nhau một cách kinh khủng. Có những người suýt bị lọt xuống huyệt mộ luôn vì người phía sau cứ dồn lên phía trước.
Ba Bảo Quốc không chịu nổi nữa, liền chạy ngay tới bàn thờ má Ba rồi gục xuống
Tới đêm đầu tiên đoàn diễn lại vở Thái hậu Dương Vân Nga, ba Bảo Quốc cũng có một vai. Ba vừa nói: “Muôn tâu thái hậu” rồi ngẩng lên thì chỉ toàn thấy hình ảnh của má Ba Thanh Nga.
Ba bị điếng người trong một giây phút, cổ họng nghẹn lại, không thể nói ra một lời nào nữa.
Mãi một lúc sau, ba mới sực tỉnh và nhận ra chị mình không còn nữa. Ba phải cố gắng hết sức, nuốt hết mọi thứ vào trong lòng để hoàn thành vai diễn của mình.
Tới khi bước vào sân khấu, ba không chịu nổi nữa, liền chạy ngay tới bàn thờ má Ba rồi gục xuống. Rất nhiều cô chú, anh chị trong đêm hôm đó cũng bị tình trạng giống như vậy.
Đó là cả một giai đoạn đau thương của gia đình tôi
Ai cũng biết, bác Thanh Sang ngày xưa diễn cặp với má Ba, gây ấn tượng sâu sắc cho khán giả. Sau khi má Ba mất, bác Thanh Sang phải chuyển sang diễn với những người khác.
Bác diễn biết bao nhiêu đêm, tới một ngày không thể chịu nổi sự dồn nén nữa, liền chạy vào ban thờ má Ba khóc: “Bà Nga ơi bà Nga, sao bà bỏ tôi mà đi như vậy. Tôi không thể nào diễn được với những nghệ sĩ khác nữa”.
Những người xung quanh nghe bác Thanh Sang nói vậy không ai có thể cầm lòng được. Rất nhiều cô chú, anh chị nghệ sĩ đều yêu thương má Ba nên bị cú sốc lớn.
Thời gian đó kéo rất dài, chứ không hề ngắn. Cứ mỗi đêm diễn, cả đoàn lại diễn trong không khí chẳng khác nào đưa đám ma. Chẳng ai còn vui vẻ, đùa giỡn nhau trong sân khấu.
Cả đoàn yên lặng, mọi người lúc nào cũng nhớ về má Ba. Đó là cả một giai đoạn đau thương của gia đình tôi.
Rất nhiều nghệ sĩ dù ở nước ngoài như Pháp, Đức, Mỹ đều tỏ lòng thương tiếc má Ba. Ông Hữu Phước thời điểm đó còn viết cả một bài vọng cổ khóc má Ba Thanh Nga.
Bài vọng cổ đó đến giờ tôi nghe lại vẫn thấy từng câu, từng từ đều sâu sắc, giống như cả trái tim, linh hồn ông gửi đến má Ba Thanh Nga.
Đám tang Thanh Nga: Sư thầy đang đọc kinh thì nhiều phát sún.g vang lên, ai nấy đều sợ hãi
Hơn 30 người tình nguyện giữ một phần, bàn tính với nhau chia từng tốp. 6 giờ chiều họ lên mộ, trải chiếu ngủ cạnh mộ Thanh Nga, đến tận sáng hôm sau.
NSƯT Thanh Nga được biết đến là nữ hoàng cải lương Việt Nam, từng nổi danh lẫy lừng với nhiều vở cải lương kinh điển. Cô cũng là nhân vật chủ chốt của gia tộc cải lương Thanh Minh - Thanh Nga (gia tộc có nhiều nghệ sĩ lớn như Bảo Quốc, Hữu Châu, Hữu Lộc...).
Ở thời đỉnh cao, Thanh Nga nổi tiếng hơn cả một minh tinh màn bạc, với sức ảnh hưởng to lớn.
Tại chương trình Hồi ký Thanh Minh - Thanh Nga, cháu gái Thanh Nga là nghệ sĩ cải lương Hồng Loan đã kể lại về sự nổi tiếng của cô qua cảnh đưa tiễn đám tang và giữ mộ.
Mấy chục ngàn người tiễn đưa Thanh Nga, đứng lấp cả lòng đường
Ngày đưa tang Thanh Nga, hàng vạn nghệ sĩ, người dân đã có mặt tại số 81 đường Trần Quốc Thảo, tụ tập hai bên để tiễn đưa vợ chồng nghệ sĩ. Giờ động quan, nhiều nghệ sĩ và khán giả đều rơi nước mắt khóc thương một nghệ sĩ đã góp sức làm rạng danh nghệ thuật cải lương nước nhà.
Số người đi theo sau quan tài Thanh Nga về nơi an nghỉ cuối cùng tại chùa Nghệ Sĩ rất đông, không thể đếm hết. Họ đứng lấp cả lòng đường Võ Thị Sáu.
Đoàn đưa tang đi tới tận đường Đa Kao rồi mà số người nối đuôi vẫn chưa rời hết khỏi nơi quàn ở trụ sở Hội Văn nghệ. Có thể ước tính đến mấy chục ngàn người đã tới đưa tiễn Thanh Nga.
Ở đường Điện Biên Phủ, người ta đứng tràn hai bên đường. Khắp các nẻo đường, già trẻ đều đứng chờ để đón xe tang.
Tới đoạn đường rẽ vào chùa Nghệ Sĩ, người dân đứng bịt kín, không để cho xe vào. Công an phải kêu người dân đứng nép vào cho xe qua, sợ kẹt lại sẽ trễ giờ hạ quan.
Trước chùa, người ta vây chặt kín cổng, phải khó khăn lắm mới đưa được quan tài vợ chồng nghệ sĩ Thanh Nga vào.
30 người tình nguyện ở lại giữ mộ, ngủ cạnh mộ Thanh Nga
Giữa lúc sư thầy đang tụng kinh để chuẩn bị hạ huyệt thì bất ngờ nhiều phát sún.g vang lên, khiến ai nấy đều sợ hãi ngồi rợp xuống. Hóa ra đó là sún.g chỉ thiên đón chào một ai đó.
Cùng lúc ấy, trên trời xuất hiện một chiếc trực thăng bay vài vòng rồi đi mất. Chắc một lãnh đạo nào đó cũng đến để tiễn đưa Thanh Nga.
Lấp đất mộ vợ chồng Thanh Nga xong, bà bầu Thơ cùng gia đình và một số diễn viên múa ở lại chùa. Bà bầu Thơ bảo các con:
"Má vừa nghe tin có người đồn rằng, gia đình mình chôn theo con Nga rất nhiều nữ trang, mà hiện tại chỉ mới lấp đất. Má lo có người tin lời đồn rồi đào mộ con Nga lên quá".
Gia đình còn đang suy nghĩ, lo lắng thì người đại diện các diễn viên múa nói với bà bầu Thơ: "Dạ thưa bác Năm, tụi con có nghe lời đồn này nên bàn với nhau chia từng tốp 6 người để túc trực ở đây, giữ mộ cho vợ chồng chị Ba".
Hữu Thìn cũng nói: "Má yên tâm, con sẽ ở hẳn đây cùng lo với anh em".
Lúc chôn Thanh Nga ở chùa Nghệ sĩ, xung quanh vẫn còn nhiều đồng không mông quạnh, chưa nhiều nhà cửa như bây giờ nên rất hoang vắng. Anh em vẫn tự nguyện ở lại trông coi, giữ gìn mộ vì khi còn sống, Thanh Nga hết lòng với anh em, luôn giúp đỡ mọi người.
Chính vì vậy, họ cảm thấy cần phải làm gì đó để đáp lại cái tình của Thanh Nga. Hữu Thìn thì túc trực hẳn tại chùa để lo ăn uống cho anh em ở lại.
Hơn 30 người tình nguyện giữ một phần, bàn tính với nhau chia từng tốp. 6 giờ chiều họ lên mộ, trải chiếu ngủ cạnh mộ Thanh Nga, đến tận sáng hôm sau. Họ thay phiên nhau canh giữ vợ chồng Thanh Nga cho đến tận khi xây mộ vững chắc.
Nghệ sĩ Hồng Loan: Đám tang Thanh Nga, Ánh Mai la lên "Má ơi, chị Ba mở mắt má ơi!" "Bà bầu Thơ đưa tay vuốt mắt Thanh Nga nhưng chỉ khép lại chứ không nhắm hẳn. Cảnh tượng đó khiến mọi người xung quanh không ai cầm được nước mắt", nghệ sĩ Hồng Loan kể. NSƯT Thanh Nga được biết đến là nữ hoàng cải lương Việt Nam, từng nổi danh lẫy lừng với nhiều vở cải lương kinh điển. Cô cũng...