Đặc phái viên Mỹ tới Moskva giữa các nỗ lực thúc đẩy hòa bình Ukraine

Một quan chức cấp cao của Điện Kremlin ngày 26/11 xác nhận đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff sẽ đến Moskva vào tuần tới trong bối cảnh các nỗ lực tìm kiếm sự đồng thuận nhằm chấm dứt xung đột kéo dài gần bốn năm giữa Nga và Ukraine đang được đẩy nhanh.

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin trong chuyến thăm Moskva hồi tháng 4/2025. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, cố vấn đối ngoại của Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Yuri Ushakov, khẳng định các quan chức Điện Kremlin vẫn chưa chính thức nhận được đề xuất hòa bình ban đầu của Mỹ, mặc dù họ thừa nhận đã xem một bản sao chuyển đến thông qua các kênh mật.

Theo hãng tin AP, các đại diện của Mỹ, Nga và Ukraine đã có các cuộc đàm phán vào đầu tuần này tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

“Các tiếp xúc vẫn đang diễn ra, bao gồm cả qua điện thoại, nhưng chưa có bên nào ngồi vào bàn và thảo luận từng điểm một. Điều đó vẫn chưa xảy ra”, cố vấn Ushakov nói với truyền thông nhà nước Nga.

Về phần mình, các quan chức Ukraine không xác nhận liệu Bộ trưởng Lục quân Mỹ Dan Driscoll, người đóng vai trò nổi bật trong các nỗ lực hòa bình những tuần gần đây, có đến Kiev trong những ngày tới hay không, theo một tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi đầu tuần.

Kế hoạch chấm dứt xung đột giữa Nga và Ukraine của Tổng thống Trump đã được công khai vào tuần trước, gây ra những phản ứng ngoại giao. Phiên bản ban đầu gồm 28 điểm dường như bao gồm các điều kiện đáp ứng yêu cầu của Nga về việc chấm dứt chiến dịch quân sự đặc biệt.

Tuy nhiên, sau cuộc đàm phán cuối tuần tại Geneva giữa quan chức Mỹ và Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết các điểm trong kế hoạch ban đầu đã được thu hẹp và phiên bản mới có thể “khả thi”, mặc dù các bất đồng chính vẫn chưa được giải quyết. Một quan chức Ukraine cho biết Tổng thống Zelensky hy vọng sẽ gặp người đồng cấp Mỹ trong những ngày tới.

Vai trò của đặc phái viên Witkoff trong các nỗ lực hòa bình đã trở thành tâm điểm chú ý sau khi xuất hiện thông tin cho rằng chính ông là người gợi ý một đề xuất hòa bình. Tổng thống Trump mô tả cách tiếp cận của đặc phái viên Witkoff với phía Nga trong các cuộc điện đàm là quy trình đàm phán “chuẩn mực”.

Đối với Nga, khi được hỏi liệu một thỏa thuận hòa bình có đang đến gần hơn bao giờ hết hay không, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov trả lời các phóng viên: “Còn quá sớm để nói điều đó”.

Trong khi đó, các nước châu Âu, vốn đang lo ngại trước mối đe dọa từ Nga, đang tìm cách có được tiếng nói trong các cuộc đàm phán do Washington dẫn đầu.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz ngày 26/11 cho biết châu Âu muốn xung đột kết thúc càng sớm càng tốt.

“Nhưng một thỏa thuận được đàm phán bởi các cường quốc mà không có sự chấp thuận của Ukraine và không có sự chấp thuận của châu Âu sẽ không phải là cơ sở cho một nền hòa bình thực sự và bền vững ở Ukraine”, Thủ tướng Merz phát biểu trước các nhà lập pháp tại Berlin.

Người đứng đầu cơ quan hành pháp của Liên minh châu Âu, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, tỏ ra lạc quan về những diễn biến gần đây, cho rằng “có một cơ hội để đạt được tiến bộ thực sự” hướng tới hòa bình.

Bà nhấn mạnh bất kỳ giải pháp nào cũng phải bao gồm các đảm bảo an ninh trong tương lai cho Ukraine. Đồng thời, bà cho biết một thỏa thuận không thể bao gồm các hạn chế đối với lực lượng vũ trang của Ukraine hoặc cản trở con đường gia nhập NATO của nước này. Những hạn chế này là một phần của đề xuất ban đầu.

Còn Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của EU, tỏ ra hoài nghi về thiện chí của Nga trong việc tham gia các cuộc đàm phán hòa bình.