Cô gái khiếm thị với ước mơ trở thành Nhà báo
Gia đình khó khăn, một mình lên Hà Nội để đi học, cô gái khiếm thị Hải Anh đã sớm phải tự lập và làm mọi việc trong bóng tối. Em phải cảm nhận mọi vật bằng các giác quan khác của mình nhưng không vì thế mà cô bé ấy từ bỏ ước mơ trở thành một Nhà báo.
Bà Nguyễn Thị Doan, Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam trao học bổng cho Hải Anh.
Cộng đồng người khiếm thị có nhiều tấm gương về sự vươn lên “tàn nhưng không phế” và Vũ Thị Hải Anh là một trong số đó. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghèo ở Nam Định, Hải Anh bị khiếm thị bẩm sinh do ảnh hưởng chất độc da cam của bố. Nhưng vượt qua tất cả những trở ngại, cô bé luôn có nụ cười tươi trên môi và có một khát khao cháy bỏng là được làm Biên tập viên. Em đã nhiều năm liền là học sinh giỏi của trường PTCS Nguyễn Đình Chiểu (Hà Nội).
Là môt hoc sinh khiêm thi đươc nhiêu ngươi biêt đên vơi nhưng nô lưc không ngưng vươn lên trong cuôc sông, Hai Anh vưa đươc Hôi Khuyên hoc trao tăng hoc bông “Hoc không bao giơ cung”. Ngoai nô lưc hoc tâp, em con tich cưc tham gia cac hoạt động xã hội va đa đươc Chương trinh Phat triên Liên hơp quôc trao giai nhât trong cuôc thi anh “Thât tư hao, tôi cung ban vươt rao”.
Không những thế, Hải Anh còn nhận được nhiều giải thưởng lớn khác: Giải Đặc biệt trong “Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 48 năm 2019″; Giải Đại sứ Văn hóa đọc Thủ đô năm 2019… Và mới sáng nay (20/6), Hải Anh đã được tuyên dương là một trong những học sinh giỏi tiêu biểu của Thủ đô năm học 2019-2020. Em đã trở thành nguồn cảm hứng cho những người không may mắn không thể nhìn được ánh sáng.
“Người khiếm thị có thể mất đi khả năng nhìn nhưng không mất đi “tầm nhìn trong suy nghĩ” về mọi thứ xung quanh chúng ta; chỉ cần chúng ta nỗ lực, sau tất cả sẽ thành công” – Vũ Thị Hải Anh.
Hải Anh là một trong những thí sinh đã gửi bài tham gia Cuộc thi “Gia đình đọc sách – Gắn kết yêu thương” do Vụ Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phôi hơp vơi Hội Người mù Việt Nam tổ chức.
Trong bai dư thi, em đa khăng đinh vai tro cua văn hoa đoc trong gia đinh “Đọc sách chính là một cách giáo dục con toàn diện và đa dạng nhất. Mỗi cuốn sách hay đều là những chắt lọc từ cuộc sống của tác giả, thậm trí là kinh nghiệm của cả một cuộc đời, cả một thế hệ. Ta thử làm một phép tính đơn giản: một người vấp ngã rất nhiều lần và cần tới vài chục năm để chiêm nhiệm, giác ngộ và đúc kết ra những kinh nghiệm của bản thân. Trong khi, ta chỉ cần đọc cuốn sách do người đó viết là đã hiểu được phần nào những điều mà người đó trải qua, hơn nữa chỉ cần một khoảng thời gian rất ngắn”.
Video đang HOT
Đông thơi, em đa nêu y nghia cua sach noi vơi ngươi khiêm thi: “Với những trẻ là khiếm thị, việc đọc một cuốn sách chữ sáng là vô cùng khó khăn không phải lúc nào cũng có người mắt sáng bên cạnh cả ngày để đọc sách cho nghe. Bởi vậy, cho trẻ khiếm thị nói riêng và người khiếm thị nói chung nghe sách nói vừa để tăng hiểu biết, vừa tránh khỏi nguy cơ mắc chứng tự kỉ, tự cô lập mình ở lứa tuổi của trẻ nhỏ”.
Trong bai dư thi, em đa chia se nhưng trai nghiêm cua minh khi nghe kênh “Cung ban đoc sach”: “Tôi biết đến kênh qua trang web của Vụ Thư viện và qua sự giới thiệu của một người bạn. Thông qua lời giới thiệu của người bạn ấy, cộng với việc trực tiếp trải nghiệm kênh, tôi thấy đây là một ý tưởng rất hay và có ích cho cộng đồng, đặc biệt là những người khiếm thị như tôi – những người không thể tự mình đọc được một cuốn sách bình thường mà phải nhờ đến sự hỗ trợ của người sáng mắt.
Qua một thời gian trải nghiệm, đón nghe những clip của kênh, tôi ấn tượng nhất là chuyên mục “Giới thiệu những cuốn sách”. Trong đó, tôi rất xúc động với phần giới thiệu cuốn sách “Những tấm gương ham đọc sách và tự học thời đại Hồ Chí Minh”.
Cuốn sách với hai phần:
Phần 1: Hồ Chủ Tịch với đọc sách và tự học. Bao gồm các nội dung viết về Hồ Chí Minh như: Sách báo, người bạn đường tri kỉ của Hồ Chí Minh, quan điểm của Hồ Chủ Tịch về vai trò và tác dụng của sách báo, phương pháp đọc sách báo của Hồ Chủ Tịch, các nguồn tư liệu Chủ tịch Hồ Chí Minh thường sử dụng,…
Phần 2: Một số tấm gương ham đọc sách và tự học thời đại Hồ Chí Minh. Đây là những tấm gương cụ thể đã đạt được nhiều thành tựu trong việc tự học, tự đọc. Đó là chân dung các vị lãnh đạo như: Tổng bí thư Lê Duẩn, Đại tướng Võ Nguyên Giáp và một số nhà khoa học, toán học, y khoa,…
Là một người khiếm thị đã tốt nghiệp Trung học Cơ sở và không có cơ hội được đi học Trung học Phổ thông, sau khi nghe phần giới thiệu về cuốn sách này, tôi đã hiểu ra rằng, việc mình tự đọc, tự học, tự trau dồi tri thức cũng là điều rất cần thiết và quan trọng. chỉ cần chúng ta có quyết tâm, tin tưởng vào sách báo thì sách báo sẽ là người bạn đồng hành thiết thực, mang lại cho ta những kiến thức và kinh nhiệm quý giá.
“Với sự nỗ lực của các tình nguyện viên đang cộng tác với kênh “Cùng bạn đọc sách”, tôi tin rằng, mình sẽ có rất nhiều cơ hội biết đến các cuốn sách hay và bổ ích. Nguồn tài liệu ấy sẽ góp phần giúp những người khiếm thị như tôi nắm được chiếc chìa khóa mở ra cánh cửa tương lai của mình”, Hải Anh khẳng định.
Thông qua bai dư thi cua minh, em cung bay to mơ ươc trở thành một Biên tập viên va mong muôn đươc tiêp cân se đươc tiếp cân nhiêu hơn vơi thông tin va tài liệu thông qua kênh “Cung ban đoc sach”. Em đa viêt: “Tôi là một người khiếm thị mong muốn trở thành một Biên tập viên nên nguồn tài liệu về Văn học, Lịch sử, sách truyền cảm hứng, sách kĩ năng sống, kĩ năng mềm, tài liệu chuyên ngành là vô cùng quan trọng. Tất cả đối với tôi đều là một kho tàng tri thức quý báu. Những audio sách nói của Vụ Thư viện chính là chiếc chìa khóa mở cánh cửa kho tàng ấy. Sách nói sẽ đưa tôi đến gần hơn với tri thức. Những người khiếm thị như tôi sẽ có thể tiếp cận nguồn tài liệu như những người mắt sáng bình thường”.
20 năm sống trong bóng tối, điều khiến cho Hải Anh mạnh mẽ như ngày hôm nay chính là tình yêu của những người xung quanh. Không những thế em còn truyền năng lượng tích cực đến cho mọi người bằng nụ cười và bằng cả trái tim yêu thương. Hôm nay, trên hành trình biến ước mơ thành hiện thực của Hải Anh đi sẽ còn nhiều chướng ngại, nhưng em luôn tin vào một ngày mai tươi sáng hơn cho em và cho tất cả mọi người kém may mắn.
Dạy gì cho các nhà báo tương lai?
Đào tạo báo chí truyền thông đang phải đối mặt với những biến động chưa từng có khi phải giải quyết thách thức kép: kỳ vọng mới của sinh viên về những gì nên và không nên dạy trong nhà trường, cũng như sự kết hợp giữa dạy học thuật và thực tế.
Sinh viên Viện Đào tạo báo chí - truyền thông (ĐH KHXH&NV, ĐHQG Hà Nội) trong giờ học thực hành môn truyền hình - Ảnh: H.L.
Bởi các trường học đang đào tạo các "nhà báo công dân" thành các "nhà báo chuyên nghiệp".
Đề thi không bao giờ quên
Tôi không bao giờ quên đề thi hết môn của khóa cao học về báo chí quốc tế năm 2007. Người ra đề và cũng là giảng viên môn viết báo - Peter Eng, lúc đó đang làm việc cho Hãng thông tấn AP. Đề thi hết môn khoảng 10 trang, gồm câu hỏi nhiều lựa chọn (multiple choice) và câu hỏi mở. Thực sự rất khó để vượt qua!
Peter cảnh báo từ đầu môn học rằng môn này cần nhiều nỗ lực. Bài thi về cách viết báo, nhưng chúng tôi phải nhớ rất nhiều nguyên tắc như thế nào là tin tức, cách tư duy về đề tài và nhiều dữ kiện liên quan tới hành xử, thậm chí phải tính tới cả tác động đối với công chúng. Nhiều điều từ đề thi này cứ mãi theo chúng tôi trong công việc giảng dạy, nghiên cứu cũng như các cuộc nói chuyện, diễn thuyết sau này.
Nhiều nhà báo và nhà giáo dục báo chí coi những thập kỷ trước là đỉnh cao của báo chí chuyên nghiệp bởi vì đó là thời đại mà nguồn lực dồi dào hỗ trợ các tổ chức tin tức và các tòa soạn mạnh mẽ. Các nhà báo và tòa soạn gần như độc quyền trong việc cung cấp tin tức hằng ngày.
Khi mà ai cũng có thể tự gọi mình là "nhà báo công dân" hay "tổng biên tập" trang của mình, logo của Facebook hay Google trở nên gần gũi với hơn nửa dân số trên toàn cầu thì nhu cầu đọc tin tức từ các phương tiện truyền thông đại chúng đã giảm nhiệt.
Ông Alan Rusbridger với kinh nghiệm 20 năm làm tổng biên tập của tờ báo uy tín The Guardian gần đây cảnh báo: "Lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, chúng ta phải đối mặt với viễn cảnh xã hội sẽ tồn tại như thế nào nếu không có tin tức đáng tin cậy".
Thích ứng với sự thay đổi
Sự quan tâm dư luận và tranh luận đã chuyển sang phương tiện truyền thông kỹ thuật số. Các bạn trẻ sinh sau năm 1995, thường được gắn liền với các biệt danh như "Người bản địa kỹ thuật số" (Digital natives), "Nhóm tuổi luôn trực tuyến" (Instantly online age group), "Những đứa trẻ dotcom" (Dotcom children), đã có một thời thơ ấu dài sống trên mạng xã hội và tiếp cận các thiết bị điện tử.
Việc nắm bắt công nghệ không còn cần nhiều thời gian khi bước chân vào trường đại học như trước đây.
Một giảng viên ở Đại học Boston (Mỹ) nói chuyện với một đồng nghiệp về cách dạy báo chí. Ông nhấn mạnh không phải các công nghệ mới mà là những giá trị truyền thống trong đưa tin mới làm cho một người trở thành một nhà báo giỏi, giúp nâng công việc của họ lên trên mức tầm thường.
Việc dạy một loạt các kỹ năng sẽ bị lỗi thời trong 5 năm không còn là điều ưu tiên ở các trường báo, mà chính là gây dựng cho họ cách suy nghĩ và tự dạy bản thân trong một thời gian dài.
Hôm nay tài khoản Twitter của ông Donald Trump có gần 75 triệu người theo dõi và New York Times có khoảng 4 triệu người trả tiền để đọc tin tức. Hai thế giới này vẫn đang song hành.
Điều đó chỉ cho thấy khi nào còn công chúng thì phương tiện đó vẫn luôn tồn tại và nhà báo vẫn luôn có trách nhiệm với nhóm công chúng của mình. Carl Bernstein từng nói: "Báo chí tốt nên thách thức mọi người, không chỉ vô tư giải trí cho họ". Mạng xã hội đang và sẽ làm vế thứ 2 tốt hơn.
Công nghệ có thể cùng lớn lên với chúng ta, nhưng có lẽ tư duy làm báo chuyên nghiệp thì vẫn cần "khởi thủy" từ trường học và được mài giũa ở các cơ quan báo chí.
Bài thi của tôi 13 năm về trước đều chạm đến đạo đức, trách nhiệm của nhà báo, dù phương tiện hay nền tảng nào; khả năng kiểm chứng thông tin, dù ở thời đại nào; và cả sự nhạy cảm với thông tin, dù ở dòng thời gian lịch sử nào.
Chiếc hộp không còn tồn tại
Giáo dục báo chí chỉ có thể tồn tại và thành công nếu nó trở nên tích cực hơn trong việc tìm kiếm sự thay đổi. Nó phải trở nên sáng tạo hơn nhiều so với trước đây. Đó không phải là vấn đề suy nghĩ bên ngoài chiếc hộp, bởi vì chiếc hộp không còn tồn tại.
Nghề của sự tích lũy tri thức Có thể gọi nghề báo là nghề của sự tích lũy tri thức, nghề của sự trui rèn bản lĩnh, nghề của sự khéo léo, nghề của sự thuyết phục, của sự tự tin từ cách nghĩ cho đến câu, từ. Hơn ai hết, tự thân nhà báo phải luôn đi, tìm, hiểu trước tất cả những gì cần cho tác phẩm của...