Trước hết, ở thời điểm hiện nay, một trong những bước đi quan trọng để giải quyết vấn đề liên quan tới việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển của Việt Nam là có thể khởi kiện kiện TCty Dầu khí Hải Dương - Trung Quốc (CNOOC) ở một tòa án của Việt Nam với lý do CNOOC đã không xin phép cơ quan pháp lý Việt Nam khi đặt giàn khoan trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và vi phạm luật pháp Việt Nam, không đóng thuế...

Vì sao tôi lại khuyên Việt Nam lựa chọn giải pháp được cho là lý tưởng này, có ba lý do như sau:

Thứ nhất, việc khởi kiện CNOOC là một bước đi quan trọng không chỉ đơn thuần là một vụ kiện giữa một Cty với một Cty mà nó còn tăng thêm sức nặng trong đấu tranh ngoại giao của Việt Nam trong việc chống lại hành động có thể xem là ngang ngược của Trung Quốc khi đưa giàn khoan vào vùng biển Việt Nam. Việc này cũng sẽ khiến CNOOC hao tốn tiền của khi tham gia tranh kiện, nó cũng hạn chế khả năng của COONC kinh doanh ở Việt Nam trong tương lai. Hơn nữa, điều này cũng mang lại cho Việt Nam cơ sở pháp lý hợp pháp thu giữ, tịch thu giàn khoan này như tài sản thế chấp nếu CNOOC bị tòa án phán quyết là có tội.

Ông James Manicom, chuyên gia thuộc Trung tâm sáng kiến quản trị toàn cầu (CIGI) ở Canada chuyên nghiên cứu về Đông Á và an ninh hàng hải

Thứ hai, việc kiện CNOOC cũng củng cố thêm uy tín, vị thế của Việt Nam trong việc cam kết tuân thủ các quy định của pháp luật quốc tế giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình.

Cuối cùng, và cũng là quan trọng nhất, việc khởi kiện của Việt Nam hoàn toàn được sự ủng hộ của Hoa Kỳ và các nước trong khu vực trước hành động ngang ngược của Trung Quốc. Điều này được thể hiện rất rõ trong chuyến công du các nước Châu Á gần đây của Tổng thống Barack Obama. Như vậy, Hoa Kỳ và các nước trong khu vực như: Nhật Bản, Malaysia, Phillipines... đều thống nhất quan điểm các tranh chấp hàng hải trong khu vực cần phải được giải quyết bằng biện pháp hòa bình theo luật pháp quốc tế và trọng tài quốc tế. Ngay cả Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng đã kêu gọi việc lập một trật tự hàng hải trong khu vực dựa trên các quy định của pháp luật quốc tế.

Vì vậy, động thái khởi kiện của Việt Nam sẽ hoàn toàn phù hợp với các tuyên bố của các lãnh đạo các nước trên thế giới và khu vực.

Nguyễn Anh (Tổng hợp)

Theo NTD