Chiến dịch bí mật của CIA tại Colombia

CIA bị tố can thiệp vào chuyện nội bộ Colombia khi bí mật giúp chính phủ nước này làm suy yếu quân nổi dậy FARC.

Cảnh sát Colombia trong một đợt huấn luyện truy lùng FARC – Ảnh: Reuters

Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC), từng được xem là một trong những lực lượng nổi dậy hùng mạnh nhất thế giới, hiện trong tình trạng suy yếu nhất trong nhiều thập niên. Tình cảnh ảm đạm hiện nay của FARC một phần do chương trình hành động bí mật của CIA. Tờ The Washington Post mới đây dẫn nguồn từ hơn 30 quan chức về hưu lẫn đương nhiệm của Mỹ và Colombia tiết lộ chính CIA đã giúp Bogota tiêu diệt ít nhất 24 thủ lĩnh khét tiếng của FARC.

Nghe lén và bom thông minh

Theo tờ The Washington Post, chương trình bí mật bao gồm việc hỗ trợ nghe lén từ Cơ quan An ninh quốc gia (NSA), được tài trợ thông qua một quỹ đen trị giá nhiều tỉ USD.

Do CIA không được phép trực tiếp tham gia hoạt động chống FARC ở Colombia, nên chương trình của CIA là hoàn toàn bí mật và không nằm trong gói viện trợ quân sự trị giá 9 tỉ USD mà Washington công khai giúp Bogota từ năm 2000. Theo The Washington Post, chương trình được tiến hành từ thời Tổng thống George W.Bush và vẫn tiếp diễn dưới thời người kế nhiệm Barack Obama.

CIA hỗ trợ chính phủ Colombia chống FARC và một nhóm nổi dậy nhỏ hơn là Quân đội Giải phóng quốc gia (ELN), thông qua hai nguồn lực thiết yếu: thông tin tình báo giúp săn lùng các thủ lĩnh FARC và thiết bị định vị GPS giúp biến bom thông thường thành “những quả bom thông minh” có thể tiêu diệt mục tiêu với độ chính xác tuyệt đối. Thiết bị GPS trị giá 30.000 USD/bộ bắt đầu được triển khai từ năm 2006. Theo tờ The Washington Post, chính nhờ thông tin tình báo và công nghệ do Mỹ cung cấp mà không quân Colombia đã tiêu diệt được thủ lĩnh số 2 của FARC, Raul Reyes, tại quốc gia láng giềng Ecuador vào năm 2008. Vai trò gián tiếp của Mỹ trong vụ tấn công này chưa từng được tiết lộ trước đây. Công nghệ của Mỹ cũng giúp Colombia tiêu diệt thêm một số nhân vật quan trọng khác của FARC ngay tại sào huyệt ở rừng sâu. Đó là Gustavo Rueda Diaz, còn được gọi là Martin Caballero và Tomas Medina Caracas, với biệt danh là El Negro Acacio.

Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia Được thành lập vào năm 1964 dưới dạng phong trào nông dân tìm công lý cho người nghèo, tài chính để FARC hoạt động chủ yếu nhờ buôn bán ma túy. Tuy nhiên, với chiến thuật kiểu du kích, FARC thường lẩn trốn ở vùng núi Andes và các khu rừng rậm, khiến quân chính phủ khó tìm diệt. Cuộc chiến chống FARC do Tổng thống Alvaro Uribe phát động trong thời gian cầm quyền từ năm 2002 – 2010 đã gây tổn thất nặng nề cho FARC, từ 18.000 thành viên hồi năm 2007 giảm xuống còn khoảng 9.000 người trong hiện tại.

Có mặt ở mọi nơi

Chương trình hành động bí mật của CIA không chỉ diễn ra ở Colombia. TheoThe Washington Post, hầu hết các chương trình thuộc dạng này được phát triển tại những quốc gia đang nỗ lực chống lại các tập đoàn ma túy, chẳng hạn như Mexico, nơi các vụ bạo lực có bàn tay của tội phạm ma túy xảy ra như cơm bữa. Theo The Washington Post, ngoại trừ Afghanistan, Mexico là nơi tình báo Mỹ hỗ trợ với quy mô lớn hơn bất cứ quốc gia nào khác. Cũng theo tờ này, CIA còn “vươn vòi” sang Trung Mỹ và Tây Phi, nơi các tập đoàn tội phạm đang tan rã do không chịu nổi sự truy đuổi gắt gao dưới sức ép của Mỹ.

Khi được hỏi về thông tin trên, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos nói với The Washington Post rằng ông không muốn đi sâu vào chi tiết vì “đây là vấn đề nhạy cảm”. “Đó là sự giúp đỡ”, ông Santos nói, đồng thời cho biết thêm phía Mỹ đã giúp đào tạo và hỗ trợ quân đội Colombia. Phát ngôn viên CIA cũng từ chối bình luận về vấn đề này.

Chính phủ Colombia và FARC hiện đang tiến hành các cuộc đàm phán hòa bình trong một năm qua. Cho đến nay, hai bên đã đồng ý về khuôn khổ cải cách ruộng đất, phát triển nông thôn và cho phép quân nổi dậy tham gia tiến trình chính trị một khi nội chiến kết thúc. Theo các chuyên gia, chính vì bị mất mát quá nhiều thủ lĩnh cấp cao mà FARC đã chịu ngồi vào bàn hòa đàm với chính phủ hồi năm ngoái.

Theo TNO