Căng thẳng pháp lý tiếp tục leo thang giữa Tổng thống Trump và giới học thuật Mỹ

Hải Trần11:17 17/09/2025

Hệ thống Đại học California kiện Tổng thống Donald Trump , cáo buộc các biện pháp đóng băng quỹ và điều tra của chính phủ vi phạm quyền tự do học thuật và ngôn luận trong trường đại học.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: IRNA/TTXVN

Theo Reuters ngày 16/9, các công đoàn lao động, giảng viên và sinh viên trong hệ thống Đại học California (UC) đã khởi kiện chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, cáo buộc Nhà Trắng sử dụng việc đóng băng nguồn quỹ liên bang và các biện pháp khác nhằm kìm hãm tự do học thuật. Đơn kiện được nộp tại Tòa án Liên bang khu vực Bắc California, yêu cầu ngăn chính phủ áp dụng biện pháp tài chính gây thiệt hại và khôi phục các khoản hỗ trợ đã bị đình chỉ.

Nhóm khởi kiện cho rằng chính quyền Trump đã áp dụng một loạt biện pháp có hệ thống nhằm gây sức ép lên các trường đại học, nhắm đến chương trình giảng dạy, các hoạt động tự do ngôn luận và bày tỏ quan điểm trong khuôn viên trường, cũng như các sáng kiến thúc đẩy đa dạng, công bằng và hòa nhập.

Trong thời gian qua, chính phủ Mỹ đã mở các cuộc điều tra về cách các trường đại học xử lý cáo buộc bài Do Thái trong các cuộc biểu tình phản đối chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza , đồng thời đóng băng nguồn quỹ tài trợ liên quan đến vấn đề này và một số vấn đề khác. Các nhà hoạt động dân quyền chỉ trích đây là nỗ lực đưa các đại học Mỹ đi theo định hướng chính trị của ông Trump, đe dọa quyền tự do ngôn luận và tự do học thuật.

Hệ thống UC, với 10 cơ sở chính, gần 300.000 sinh viên cùng 265.000 giảng viên và nhân viên, là một trong những hệ thống giáo dục đại học lớn nhất nước Mỹ, mỗi năm nhận hơn 17 tỷ USD từ ngân sách liên bang. Chủ tịch UC James Milliken cảnh báo đây là một trong những thách thức nghiêm trọng nhất trong lịch sử của trường.

Tháng 8/2025, Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu Đại học California tại Los Angeles (UCLA), một trường thuộc hệ thống UC, chi trả 1 tỷ USD để dàn xếp một vụ điều tra trước đó. Thống đốc bang California Gavin Newsom lên án động thái này và gọi đây là hành vi tống tiền. UCLA cho biết chính phủ đã đóng băng 584 triệu USD quỹ liên bang trước khi một thẩm phán liên bang ra quyết định yêu cầu khôi phục một phần nguồn quỹ.

Video đang HOT

Cũng liên quan đến loạt cuộc điều tra nhằm vào các trường đại học, một thẩm phán liên bang vừa qua đã tuyên bố việc chính quyền Tổng thống Trump chấm dứt hơn 2 tỷ USD viện trợ cho Đại học Harvard là trái pháp luật .

Các nhà hoạt động nhân quyền tại Mỹ cho biết tình trạng bài Do Thái, định kiến chống người Arab và Hồi giáo đang gia tăng do căng thẳng tại Trung Đông. Tuy vậy, chính quyền Trump chỉ tập trung mở các cuộc điều tra liên quan đến bài Do Thái, trong khi chưa có động thái đáng kể nào đối với các hành vi kỳ thị người Hồi giáo.

Phán quyết mới nhất về vụ chính quyền Tổng thống Trump cắt tài trợ cho trường Harvard

Ngày 3/9, Thẩm phán liên bang Allison Burroughs ra phán quyết rằng chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chấm dứt trái pháp luật khoảng 2,2 tỷ USD tài trợ cấp cho Đại học Harvard và không còn được phép cắt nguồn kinh phí nghiên cứu dành cho ngôi trường danh tiếng này.

Khuôn viên Đại học Harvard ở Cambridge, bang Massachusetts, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN

Theo hãng tin Reuters, phán quyết được đưa ra tại Boston của Thẩm phán Burroughs đánh dấu thắng lợi pháp lý lớn cho Harvard khi trường này tìm cách đạt được thỏa thuận để chấm dứt cuộc xung đột nhiều mặt với Nhà Trắng.

Harvard trở thành tâm điểm trong chiến dịch rộng khắp của chính quyền Mỹ khi sử dụng nguồn tài trợ liên bang để buộc các trường đại học Mỹ phải thay đổi. Ông Trump cho rằng các trường này đang bị chi phối bởi tư tưởng chống Do Thái và cực tả cấp tiến.

Chính quyền Mỹ đã hủy hàng trăm khoản tài trợ cấp cho các nhà nghiên cứu của Harvard với lý do trường không hành động đủ để xử lý tình trạng quấy rối sinh viên Do Thái.

Harvard đã khởi kiện, lập luận rằng chính quyền Tổng thống Trump đang trả đũa trường này và vi phạm quyền tự do ngôn luận sau khi trường từ chối yêu cầu của các quan chức phải cải tổ quản trị, tuyển dụng và chương trình học theo định hướng tư tưởng của họ.

Bà Burroughs, người được Tổng thống đảng Dân chủ Barack Obama bổ nhiệm, đồng tình và cho rằng mặc dù Harvard đã dung túng hành vi thù ghét quá lâu, nhưng chính quyền Tổng thống Trump đã lấy vấn đề chống Do Thái làm bình phong cho một cuộc tấn công có chủ đích, mang động cơ ý thức hệ nhằm vào những trường đại học hàng đầu của Mỹ.

Bà nói chiến dịch gây sức ép của chính quyền Mỹ đã dẫn tới việc chấm dứt trái luật các khoản tài trợ cho Harvard và trả đũa trường, vi phạm quyền tự do ngôn luận được Tu chính án thứ nhất Hiến pháp Mỹ bảo vệ.

Bà Burroughs nhấn mạnh nhiệm vụ của tòa án là bảo vệ tự do học thuật và đảm bảo rằng nghiên cứu quan trọng không bị chấm dứt tùy tiện và sai quy trình, ngay cả khi điều đó có nguy cơ khiến chính quyền tức giận.

Bà đã ngăn chặn chính quyền Mỹ chấm dứt hoặc đóng băng thêm khoản tài trợ liên bang cho Harvard và ngăn chặn chính quyền tiếp tục giữ lại các khoản chi trả trong những gói tài trợ hiện có hoặc từ chối cấp kinh phí mới cho trường.

Trong một tuyên bố, người phát ngôn Nhà Trắng Liz Huston cho biết sẽ kháng cáo phán quyết trên, nói rằng Harvard không có quyền hiến định để được nhận tiền thuế của dân và vẫn không đủ điều kiện nhận tài trợ trong tương lai.

Trong thông điệp gửi cộng đồng trường, Hiệu trưởng Harvard Alan Garber nói: "Phán quyết này khẳng định lập luận của chúng ta trong bảo vệ tự do học thuật, nghiên cứu khoa học quan trọng và những nguyên tắc cốt lõi của giáo dục đại học Mỹ".

Ông Garber không đề cập tình trạng của các cuộc đàm phán dàn xếp với chính quyền Mỹ. Tuần trước, tại cuộc họp nội các, ông Trump nói muốn Harvard trả "không dưới 500 triệu USD" vì trường "đã rất tệ hại".

Ông Garber nói rằng dù trường công nhận những nguyên tắc trọng yếu trong phán quyết của bà Burroughs, nhưng Harvard vẫn sẽ thận trọng trước bối cảnh thay đổi khi thực hiện sứ mệnh của mình.

Ba trường đại học nổi tiếng khác đã đạt thỏa thuận với chính quyền Mỹ, trong đó có Đại học Columbia. Hồi tháng 7, trường này đã đồng ý trả 220 triệu USD để khôi phục nguồn tài trợ nghiên cứu liên bang bị cắt vì cáo buộc trường đã để chủ nghĩa chống Do Thái lan rộng.

Tương tự, chính quyền Tổng thống Trump cũng hành động nhằm vào trường Harvard liên quan phong trào biểu tình ủng hộ Palestine bùng phát tại trường và nhiều đại học khác sau vụ Hamas tấn công Israel ngày 7/10/2023 và cuộc chiến của Israel ở Gaza.

Harvard nói đã thực hiện các biện pháp đảm bảo khuôn viên thân thiện với sinh viên Do Thái và Israel, thừa nhận họ từng phải chịu sự đối xử hung hăng và đáng lên án sau khi chiến tranh ở Gaza nổ ra.

Quyết định hủy tài trợ chỉ là một trong nhiều động thái mà chính quyền nhắm vào Harvard. Chính quyền cũng tìm cách cấm sinh viên quốc tế theo học; cảnh báo rút quy chế công nhận chất lượng của trường; mở đường cắt thêm kinh phí với cáo buộc Harvard vi phạm luật dân quyền liên bang.

Trong một vụ khác, Thẩm phán Burroughs đã ngăn chính quyền chặn Harvard tiếp nhận sinh viên quốc tế, vốn chiếm khoảng 1/4 số sinh viên của trường.

Harvard đã theo đuổi vụ kiện về tài trợ cùng với chi nhánh giảng viên thuộc Hiệp hội Giáo sư đại học Mỹ. Hiệp hội này phản đối ý tưởng nhà trường đạt thỏa thuận với ông Trump.

Luật sư Joseph Sellers và Corey Stoughton của nhóm này nói trong tuyên bố: "Chúng tôi hy vọng phán quyết này làm rõ với ban lãnh đạo Harvard rằng việc đem quyền lợi cộng đồng Harvard ra mặc cả trong một thỏa hiệp với chính quyền là không thể chấp nhận".

Pháp bất ngờ triệu tập Đại sứ Mỹ để phản ứng về bức thư gửi Tổng thống Macron Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Pháp vào hôm 24/8, nước này đã triệu tập Đại sứ Mỹ Charles Kushner sau khi ông viết thư gửi Tổng thống Emmanuel Macron, cáo buộc Paris không làm đủ để ngăn chặn bạo lực bài Do Thái. Đại sứ Mỹ tại Pháp, ông Charles Kushner. Ảnh: Getty Images. Ông Kushner là người gốc Do Thái...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Trump nhảy cùng lính Mỹ trên tàu sân bay ở Nhật Bản10:12

Khoảnh khắc nhóm cướp trộm trang sức ở bảo tàng Louvre03:20

Bí mật phi hành gia NASA tiết lộ sau 340 ngày ngoài vũ trụ, khiến TG kinh ngạc02:37

Dị tượng phủ kín Trung Quốc, tuyết rơi sớm, quạ bay rợp trời, Vu Mông Lung sắp trở về!02:30

Nổ rung chuyển nhà máy đạn dược của Nga, 9 người chết09:44

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Ukraine dồn dập phóng hỏa lực, tập kích cơ sở năng lượng trong lãnh thổ Nga

22:15:50 02/11/2025

Các kênh truyền thông Telegram của Nga đưa tin quân đội Ukraine đã tấn công một cầu tàu bốc dỡ hàng của một cảng dầu ở vùng Krasnodar của Nga vào đêm 1/11.

Tổng thống Trump dọa hành động quân sự với Nigeria

20:57:13 02/11/2025

Tổng thống Donald Trump cảnh báo sẽ điều quân đội Mỹ đến Nigeria nếu quốc gia châu Phi không ngăn chặn các cuộc tấn công của phần tử Hồi giáo cực đoan nhằm vào người Thiên chúa giáo.

Mỹ đưa 16.000 quân tới vùng biển gần Venezuela, Nga phản ứng cứng rắn

20:23:26 02/11/2025

Truyền thông Mỹ đưa tin Washington đang triển khai lực lượng lên tới khoảng 16.000 quân tới khu vực gần Venezuela.

Điện Kremlin nói chưa vội tổ chức thượng đỉnh Nga - Mỹ

20:18:56 02/11/2025

Cuộc gặp thượng đỉnh thứ hai giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump là hoàn toàn có thể, nhưng hiện tại chưa cần thiết, một quan chức Nga cho biết

Mỹ - Trung đạt thỏa thuận lịch sử sau nhiều tháng căng thẳng

20:14:59 02/11/2025

Nhà Trắng công bố thỏa thuận thương mại lịch sử với Trung Quốc, mở ra đình chiến không chỉ về thuế quan mà còn xoay quanh những con bài chiến lược như đất hiếm, chip và nông sản.

Nga mở rộng trừng phạt quan chức và doanh nhân Ukraine

17:47:49 02/11/2025

Danh sách cũng bổ sung thêm các cựu quan chức cấp cao như cựu Bộ trưởng Tư pháp Denys Malyuska và cựu Phó Chánh Văn phòng Tổng thống Rostislav Shurma, nâng tổng số người bị trừng phạt mới lên 10 cá nhân.

Malaysia truy bắt 7 nghi phạm tham gia lừa đảo trực tuyến tại Campuchia

17:44:32 02/11/2025

Đây là động thái mới nhất của chính quyền Malaysia sau khi cảnh sát Singapore ban hành lệnh bắt giữ 34 người, bao gồm 27 người Singapore và 7 người Malaysia.

Hamas gặp Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ, tìm cách cứu vãn thỏa thuận ngừng bắn Gaza

17:43:06 02/11/2025

Phía Israel trước đó cáo buộc Hamas tấn công binh sĩ tại Rafah và trì hoãn bàn giao thi thể con tin, trong khi Thủ tướng Benjamin Netanyahu ra lệnh không kích đáp trả khiến trên 100 người Palestine thiệt mạng.

Một thị trưởng của Mexico bị ám sát trong dịp lễ 'Ngày của Người chết'

17:39:23 02/11/2025

Vụ sát hại Thị trưởng Manzo xảy ra chỉ vài ngày sau khi đại diện nông dân của bang Michoacan - ông Bernardo Bravo, người thường lên tiếng phản đối nạn tống tiền của các băng đảng tội phạm - bị bắn chết.

Chuyện về phượt thủ đầu tiên thế giới: Sống nhờ người lạ, ngủ chuồng ngựa

17:31:43 02/11/2025

Được ví như phượt thủ đời đầu trên thế giới, hơn 400 năm trước, một người đàn ông người Anh có tên Thomas Coryat đã đi bộ từ châu Âu tới Ấn Độ để thỏa mãn giấc mơ muốn trải nghiệm, khám phá.

Mỹ ngừng sản xuất đồng 1 xu, các nhà bán lẻ gặp khó

16:05:28 02/11/2025

Mặc dù Tổng thống Trump đã khởi xướng việc ngừng sản xuất đồng penny, nhưng Quốc hội vẫn nắm quyền kiểm soát việc đúc tiền, đồng nghĩa với việc cần có luật để ngừng sản xuất vĩnh viễn.

Nga lên tiếng sau khi Lầu Năm Góc bật đèn xanh về việc cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine

16:03:47 02/11/2025

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Liên bang Nga nhấn mạnh: "Hơn nữa, những hành động như vậy sẽ mâu thuẫn với các cam kết vận động tranh cử mà chính quyền hiện tại đã đưa ra".