Cẩn trọng với bệnh lí tuyến vú

Tuyến vú phát triển nhanh ở tuổi dậy thì dưới tác dụng của nội tiết tố sinh dục nữ. Người ta phân chia hai loại bệnh của tuyến vú: Các bệnh lành tính của tuyến vú và ung thư vú.

Các bệnh lí lành tính của vú

1. U xơ tuyến vú: Là loại u đặc bởi sự tăng sinh của biểu mô tuyến vú. Thường gặp ở phụ nữ trẻ tuổi. Người bệnh tự sờ thấy khối u tròn, mặt nhẵn, di động, không đau. Chuẩn đoán dựa vào siêu âm, chọc hút sinh thiết tế bào. Khi có chuẩn đoán cụ thể, có thể phẫu thuật bóc bỏ u.

2. U nang tuyến vú: U thường bắt nguồn từ các tuyến sữa, có thể gặp ở em gái 10 – 15 tuổi, phụ nữ mãn kinh; khối u mềm, di động, có giới hạn rõ rệt. Chuẩn đoán u nang dựa vào siêu âm vú và chọc hút nang. Nếu dịch có lẫn máu phải sinh thiết và làm xét nghiệm tế bào.

3. Tiết dịch núm vú: Tiết dịch vú thời kì không nuôi con có thể gặp do các nguyên nhân ung thư vú, vô kinh tiết sữa, dùng thuốc tránh thai, vô sinh do prolactin cao… Cần chú ý khi thấy vú tiết dịch: Dịch màu gì, có lẫn máu không có khối u ở vú không, có liên quan đến kinh nguyệt không, có uống thuốc tránh thai không, tiết dịch trước hoặc sau mãn kinh? Khi thấy vú tiết dịch cần phải đến khám và được điều trị sớm.

4. Tuyến vú xơ hóa: Khối u ở vú thường khuếch tán, mật độ thường gặp ở phụ nữ tiền mãn kinh. Nguyên nhân thường do mất cân bằng nội tiết nữ. Khối u thường xuất hiện nửa sau của chu kỳ kinh, có thể một hoặc hai bệ vú. Chọc hút khối u để làm xét nghiệm tế bào loại tìm u ác tính. Điều trị bằng điều chỉnh cân bằng nội tiết tố nữ.

Viêm tuyến vú thường xảy ra ngoài thời kì sinh đẻ và cho con bú khiến vùng vú sưng to, đau, có khi tiết dịch mủ ở núm vú. (Ảnh minh họa)

5. Viêm tuyến vú: Xảy ra ngoài thời kì sinh đẻ và cho con bú; vùng vú sưng to, đau, có khi tiết dịch mủ ở núm vú. Điều trị bằng thuốc giảm đau và kháng sinh toàn thân.

6. Viêm vú cấp sau sinh: Thường xảy ra sau sinh một tuần hoặc vài tuần. Vú sưng to, sưng huyết, có thể sốt cao, rét run, đau nhức vú bị viêm. Nguyên nhân thường gặp do vi khuẩn đi qua các khe hở ống dẫn sữa, do những vết xước ở núm vú hoặc do tắc ống dẫn sữa. Nếu muộn có thể dẫn đến apxe vú. Điều trị: Giai đoạn đầu có thể chườm nóng tại chỗ bằng khăn tắm nước ấm, vắt sữa, không cần phải cai sữa cho bé, dùng kháng sinh. Nếu apxe vú phải chọc hút, dẫn lưu mủ và tiềm kháng sinh liều cao.

Ung thư vú

Ung thư vú là bệnh liên quan nhiều đến nội tiết. Bệnh thường gặp và đứng thứ 2 sau ung thư cổ tử cung. Nếu phát hiện sớm sẽ đem lại kết quả điều trị tốt. Có nhiều yếu tố thuận lợi gây ung thư vú: rối loạn hoóc môn, tia xạ, chế độ ăn uống, tiền sử gia đình, dùng thuốc tránh thai kéo dài,… Bệnh nhân thường sờ thấy khối u ở vú, cứng đường kính từ 1 – 3cm, không đau, bờ không rõ, khối u tăng nhanh về kích thước, xâm lấn vào da phía trên, tuyến vú kém di động, nếu muộn da có thể bị loét, và có hạch ở nách. Bệnh tiến triển rất đa dạng, phụ thuộc vào các loại ung thư. Chuẩn đoán ung thư vú dựa vào chụp vú, chọc hút khối u để xét nghiệm tế bào học.

Điều trị: Tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh, kết hợp giữa phẫu thuật, tia xạ, hóa chất. Tiên lượng bệnh liên quan đến giai đoạn ung thư vú. Nếu phát hiện ở giai đoạn sớm tiên lượng tốt.

Các bệnh về vú thường gặp trong phụ khoa phát hiện và khám bệnh thường muộn. Nếu người phụ nữ tự phát hiện được, đến khám và điều trị sớm sẽ mang lại kết quả tốt.

Theo Eva