Cần làm gì đầu tiên ngay sau khi thức dậy vào mùa đông?

Thức dậy vào mỗi sáng mùa đông thực sự là cơn ác mộng với nhiều người, đặc biệt là trong thời tiết lạnh , rét của Việt Nam hiện tại. Vậy, bạn đã biết điều đầu tiên cần làm sau khi mở mắt thức dậy trong thời tiết này chưa?

Ảnh: AFP.

Tiếp tục “nằm yên”

Đúng vậy, nghe có vẻ vô lý nhưng đây là sự thật. Thay vì quan niệm phải bật dậy thật nhanh khỏi giường để cơ thể đỡ “ngại” vận động, thì điều đầu tiên chúng ta cần làm là tiếp tục nằm thêm 5 phút sau khi vừa mở mắt dậy.

Nguyên do là vì khi bật dậy luôn, vị trí cơ thể thay đổi nhanh chóng dẫn đến huyết áp cũng thay đổi đột ngột, dễ xuất hiện tình trạng chóng mặt và tim đập nhanh . Nếu kiểm soát không tốt, điều này còn khiến bạn gặp nguy hiểm như tăng huyết áp, nguy cơ té ngã do không tỉnh táo, hoặc tình huống xấu nhất là đột tử, đặc biệt là trong thời tiết không khí lạnh và rét như hiện nay.

Thực hiện một số động tác giãn cơ ở trên giường để cơ thể tỉnh táo. Ảnh: AFP.

Chính vì vậy, trong 5 phút tiếp theo sau khi mở mắt tỉnh dậy hãy nằm yên trên giường cho tinh thần hoàn toàn tỉnh táo. Sau đó từ từ nâng người dậy ngồi trên giường khoảng 2 phút, thực hiện một số động tác giãn cơ ở trên giường khoảng 1 phút. Việc vận động cơ bắp và xương giúp đánh thức các bộ phận cơ thể, sau đó tiếp tục dùng 2 tay xoa mặt trong 2 phút.

Hãy chắc chắn rằng mình đã hoàn toàn tỉnh táo và có thể kiểm soát tất cả các bộ phận của cơ thể trước khi từ từ rời khỏi giường. Cấm kỵ không bật dậy đột ngột và rời khỏi giường ngay. Đặc biệt là đối với những người mắc bệnh tim mạch và mạch máu não, cần phải có thời gian dựa vào giường. Việc bật dậy sau khi thức giấc sẽ khiến huyết áp tăng đột ngột và tăng cao nguy cơ đột quỵ.

Đảm bảo mặc đủ ấm

Sau khi thức dậy và rời khỏi giường, hãy chắc chắn là cơ thể đủ ấm ngay sau đó. Đây là biện pháp đơn giản và hữu hiệu nhất để giữ ấm cơ thể. Tuy nhiên không nên ních thật nhiều quần áo dày, mà nên mặc quần áo mỏng, nhiều lớp, ngăn cản gió lạnh luồn vào cơ thể.

Mặc quá nhiều quần áo cồng kềnh người lên người để giữ ấm cũng ảnh hưởng đến việc xoay xở vệ sinh cá nhân, đánh răng rửa mặt. Và điều này cũng quan trọng không kém, nhớ đi tất ấm và dép trong nhà để giữ ấm cho đôi chân của mình.

Uống một cốc nước ấm

Mùa đông thời tiết lạnh , rét khiến khả năng trao đổi chất và hệ tiêu hóa hoạt động chậm lại. Và bất kể mùa nào cũng vậy, việc uống một cốc nước ấm vào mỗi buổi sáng khi thức dậy giúp đẩy nhanh quá trình thải độc của cơ thể, cải thiện tuần hoàn máu, tiêu hóa và hỗ trợ giảm cân. Ngoài ra, chúng cũng có tác dụng ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa trên da.

Mùa đông ngứa ngáy cào xước da, dễ nhiễm khuẩn: Chuyên gia chỉ 6 cách đơn giản để hết ngứa

Tình trạng ngứa ngáy vào mùa đông rất hay gặp ở nhiều người, nếu cố gãi mạnh làm xước da thì nguy cơ vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm khuẩn là rất lớn.

Các bệnh về da hay gặp phải vào mùa đông

BSCK II Đặng Bích Diệp - Trưởng Phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Da liễu Trung ương cho biết, mùa đông ngoài vấn đề khô da gây ngứa thì thời tiết lạnh, khô hanh cũng làm bùng phát các bệnh da mạn tính như viêm da cơ địa (chàm), mày đay, vảy nến... Trong đó, có những trường hợp trẻ em bị viêm da cơ địa nặng, vảy nến thể nặng (vảy nến thể mảng, vảy nến thể mủ, đỏ da toàn thân vảy nến) cần điều trị nội trú.

Ngứa do lạnh

Là vấn đề rất thường gặp, thông thường biểu hiện ngứa có thể từ lâm râm đến dữ dội, nhất là vào ban đêm khi ngủ, đặc biệt trời càng lạnh thì càng ngứa dữ dội.

Thực tế, có nhiều người ngứa không chịu được nên gãi làm trầy xước da, chảy máu, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng.

Tình trạng ngứa da rất nhiều người gặp phải trong mùa đông.

Lý giải về nguyên nhân gây tình trạng ngứa mùa đông, bác sĩ Diệp cho biết, đó là do chức năng điều tiết của tuyến mồ hôi, tiết bã bị hạn chế nên làm cho da bị khô. Bình thường da tiết ra những chất hữu cơ (chất béo tự nhiên) cùng với mồ hôi giúp da nhờn, đàn hồi chống lại sự xâm nhập của các loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, bụi bẩn... Khi thời tiết khô lạnh, da ít tiết mồ hôi và các chất béo tự nhiên khiến da bị khô và nứt nẻ sinh ngứa.

Bệnh chàm (hay viêm da cơ địa)

Thường gặp ở những người có tiền sử dị ứng, biểu hiện của bệnh là tổn thương khô da chân, mặt, tróc vảy, đỏ. Vào mùa đông, bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Bệnh này hay gặp ở trẻ nhỏ từ 2 tháng đến 2 tuổi, còn gọi là chàm.

Khi bị chàm, trẻ có biểu hiện khởi đầu là đỏ da, sẩn, mụn nước, tiết dịch, đóng vảy, rồi bong vảy. Vị trí thường ở hai má, có thể lan đến cằm, da đầu, trán. Bệnh nặng có thể lan đến mặt, dưới cánh tay, khuỷu, da đầu, thân mình, tứ chi.

Bệnh mày đay

Là bệnh ngoài da hay gặp với triệu chứng là những mảng sẩn phù, kích thước và số lượng thay đổi, có thể ở bất cứ vị trí nào trên da, khi mày đay khỏi không để lại dấu vết gì. Tuy nhiên người bệnh rất ngứa, khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Trường hợp nặng, người bệnh có thể kèm theo đau bụng, khó thở, sốt.

Bệnh vảy nến

Là bệnh về da thường gặp vào mùa đông, tổn thương là các dát đỏ có vảy trắng, vảy dày, dễ bong. Vị trí hay gặp là khuỷu tay, đầu gối, rìa tóc, vùng xương cùng, mông.

Tuy nhiên sau một thời gian tiến triển các thương tổn có thể lan ra toàn thân. Mùa đông da khô dễ ngứa, chà xát nhiều, có thể là điều kiện thuận lợi làm bệnh phát triển lên.

Ths. BSCK II Đặng Bích Điệp cho biết bảo vệ da đúng cách nhất là vào mùa đông là vô cùng quan trọng.

Làm sao để bảo vệ da mùa đông?

- Mọi người cần giữ ấm cho cơ thể, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tránh tiếp xúc với hoá chất tẩy rửa, hạn chế tiếp xúc với môi trường lạnh, giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ.

- Không nên mặc quần áo quá chật, bằng vải len, sợi tổng hợp vì dễ gây kích ứng da. Đeo khẩu trang, găng tay và mặc quần áo bảo hộ lao động khi tiếp xúc với môi trường có nhiều hoá chất độc hại. Hạn chế gãi, cắt ngắn móng tay để tránh gãi khi ngứa làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da.

- Không tắm nước lá, nước quá nóng, xà phòng. Không tự ý điều trị tránh làm nặng bệnh. Bôi dưỡng ẩm thường xuyên và đúng cách để bảo vệ làn da. Khi đã tuân thủ hướng dẫn mà bệnh diễn biến nặng hơn, người bệnh cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được điều trị phù hợp.

Mùa đông nên dưỡng ẩm da để chống khô da, ngứa ngáy.

- Sử dụng các sản phẩm làm sạch nhẹ nhàng hơn bằng cách chọn sử dụng một sản phẩm có khả năng làm sạch nhưng vẫn giữ lại được độ ẩm cần thiết để bảo vệ và chăm sóc da tốt hơn.

Với da khô, ngoài việc tập trung vào các loại sữa rửa mặt chứa nhiều thành phần dưỡng ẩm thì tần suất rửa mặt cũng có thể được điều chỉnh xuống 1 lần/ ngày (buổi tối) nếu quá nhạy cảm.

- Tẩy tế bào chết ít hơn: Tần suất tẩy tế bào chết có thể được giảm xuống vào mùa đông vì lúc này da dễ nhạy cảm hơn. Có thể tẩy da chết 1 lần/tuần để tăng tốc độ tái tế bào đồng thời tạo điều kiện cho các sản phẩm hấp thụ tốt hơn. Tuy nhiên, vì tẩy tế bào chết vật lý có thể khiến da bị tổn thương nên có thể cân nhắc lựa chọn sản phẩm tẩy tế bào chết hóa học.

- Sử dụng dưỡng ẩm phù hợp với từng loại da, vị trí cơ thể, thời điểm: Dưỡng ẩm dạng mỡ có hiệu quả dưỡng ẩm hơn dạng cream và dạng lotion. Tuy nhiên, dạng mỡ gây cảm giác khó chịu, dính và nhờn. Dưỡng ẩm dạng mỡ nên bôi vào buổi tối, dạng cream hoặc dạng lotion vào ban ngày. Khi tổn thương khô nhiều nên dùng dạng mỡ.

Với tổn thương ở mặt nếu thuộc loại da nhờn hay có mụn trứng cá thì không nên dùng các loại dưỡng ẩm có khả năng gây mụn (hay dùng là glycerin). Với tổn thương khô da nhiều ở bàn tay, bàn chân thì nên sử dụng dưỡng ẩm có ure.

Cách bôi dưỡng ẩm: Bôi dày, ít nhất 2 lần/ngày, nên bôi ngay sau tắm hay rửa mặt 5 phút. Có thể phối hợp với các phương pháp điện di, siêu âm dẫn thuốc, mesotherapy để tăng cường tạo ẩm cho da, giúp làn da khỏe mạnh, hồng hào. Cùng với đó, không quên sử dụng chống nắng đầy đủ, đúng cách; chú ý uống đủ nước, ăn rau xanh, hoa quả, tập luyện thể dục đều đặn.