Vụ "đại án" liên quan đến "bầu" Kiên vừa kết thúc sau hơn nửa tháng xét xử khiến người dân càng thêm tin tưởng vào quyết tâm chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia luật, luật sư và dư luận cho rằng ngoài Nguyễn Đức Kiên, các bị cáo còn lại của vụ án đã được hưởng một mức án quá nhẹ so với tội danh.

Các bị cáo nghe tuyên án

Sau hơn nửa tháng xét xử, TAND TP Hà Nội tuyên phạt Nguyễn Đức Kiên tổng cộng 30 năm tù cho các tội danh: Kinh doanh trái phép, trốn thuế, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Tuy nhiên, cùng bị VKS truy tố tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản như Nguyễn Đức Kiên, nguyên Giám đốc ACBI Trần Ngọc Thanh lại chỉ bị TAND TP Hà Nội tuyên phạt 5 năm 6 tháng tù và nguyên kế toán Nguyễn Thị Hải Yến chỉ bị tuyên mức án 5 năm tù. Tương tự, cùng bị cáo buộc với tội danh cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, các cựu lãnh đạo ACB lại chỉ bị tuyên phạt mức án cáo nhất là 8 năm và thấp nhất là 2 năm tù.

Với việc bị tuyên phạt 20 năm tù cho cáo buộc lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Công ty thép Hòa Phát, Nguyễn Đức Kiên đã bị khép vào Khoản 4, Điều 139 Bộ luật Hình sự (từ 12 đến 20 năm hoặc chung thân). Theo đó, Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải Yến là đồng phạm trong vụ án cũng phải chịu mức khung hình phạt ở Khoản 4 Điều 139 Bộ luật Hình sự. Trong trường hợp có tình tiết giảm nhẹ, Tòa sẽ áp dụng theo quy định của Điều 47 Bộ luật Hình sự: "Khi có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ, Toà án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt mà điều luật đã quy định, nhưng phải trong khung hình phạt liền kề...". Trong trường hợp này nguyên Giám đốc ACBI Trần Ngọc Thanh và nguyên kế toán Nguyễn Thị Hải Yến phải bị xét xử theo Khoản 3 Điều 139 Bộ luật Hình sự (từ 7 năm đến 15 năm).

Với tội danh cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Nguyễn Đức Kiên bị TAND TP Hà Nội xử theo Khoản 3 Điều 165 Bộ luật Hình sự: "Phạm tội gây thiệt hại từ một tỷ đồng trở lên hoặc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng khác, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm". Trong trường hợp các bị cáo khác có các tình tiết giảm nhẹ, TAND TP Hà Nội chiếu theo quy định của Điều 47 Bộ luật Hình sự, giảm khung hình phạt của các đồng phạm với "bầu" Kiên xuống Khoản 2 Điều 165 Bộ luật Hình sự: "Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 3 năm đến 12 năm: Vì vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác; có tổ chức; dùng thủ đoạn xảo quyệt; gây thiệt hại từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng hoặc gây hậu quả rất nghiêm trọng khác".

Như vậy, có thể thấy các bị cáo trong vụ "đại án" liên quan đến "bầu" Kiên đã được TAND TP Hà Nội kết tội nhẹ hơn so với các quy định của pháp luật. Đơn cử như trường hợp của các bị cáo Trần Ngọc Thanh và Nguyễn Thị Hải Yến, nếu chiếu theo quy định tại Điều 47 Bộ luật Hình sự thì không thể được hưởng mức án 5 năm 6 tháng tù và 5 năm tù được, bởi như vậy là còn dưới cả mức tối thiếu của khung hình phạt liền kề (7 năm đến 15 năm). Hoặc như bị cáo Huỳnh Quang Tuấn cũng không thể nhận mức án 2 năm tù, trong khi khung hình phạt liền kề nhẹ nhất là 3 năm. Các bị cáo khác mặc dù đã bị tuyên đúng khung hình phạt liền kề, nhưng với mức án chênh lệch gấp từ hơn 2 lần tới 6 lần là không thỏa đáng.

Song song với sự phấn khởi, tin tưởng của nhân dân vào quyết tâm phòng chống tham nhũng, không có "vùng cấm" trong việc điều tra, truy tố, xét xử của Đảng và Nhà nước, dư luận còn băn khoăn với mức án của các bị cáo đồng phạm trong "đại án" "bầu" Kiên vì sao quá nhẹ? Một câu hỏi được đặt ra là việc lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng... làm thất thoát tới hơn 1.400 tỷ đồng lại chỉ phải ngồi tù 2 năm, 3 năm, 4 năm thì liệu có đủ sức răn đe những người đã, đang và sẽ có ý định tham nhũng?

Theo Đại Đoàn Kết