Cá thát lát ơi, đâu rồi một thủa vàng son-câu nói đầy chua xót của nông dân nuôi cá Nàng Hai ở tỉnh Hậu Giang
Cá thát lát đâu rồi một thời “vàng son” là câu nói đầy chua xót của nông dân quanh năm gắn bó với nghề nuôi cá Nàng Hai ở tỉnh Hậu Giang.
Đại dịch Covid-19 kéo giá cá thát lát thấp kỷ lục, bó hẹp đầu ra, trong khi giá thức ăn nuôi thủy sản tăng cao ngất ngưởng.
Giá cá thát lát, trong đó có cá thát lát cườm (cá Nàng Hai) rớt thấp kỷ lục, người nuôi kém vui. Ảnh: LÝ ANH LAM.
Giá cá thát lát thấp kỷ lục
Sau thời gian dài giá cá thát lát thương phẩm ở mức thấp, nhiều hộ không “đủ sức” mua thức ăn, cho cá ăn cầm chừng chờ giá lên hoặc đành chấp nhận bán với giá thấp.
Hiện giá cá thát lát ngoài thị trường là 40.000 đồng/kg cá 200-700 gram/con, cá lớn hơn có giá khoảng 39.000 đồng/kg. Đây là mức giá thấp nhất từ đầu năm 2021 đến nay, tính ra mỗi ký cá thát lát sau khi trừ hết chi phí nông dân lỗ khoảng 15.000 đồng.
Chị Mỹ Thông, ở xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp (tỉnh Hậu Giang), từng ăn nên làm ra nhờ con cá Nàng Hai (thát lát cườm) buồn bã tâm sự, chưa năm nào giá cá tuột dốc như năm nay. Không riêng gì gia đình chị mà nhiều hộ trong xóm thua lỗ nặng, thiếu vốn tái sản xuất cộng với giá cá thương phẩm hiện ở mức thấp nên phải treo ao.
Nhìn hầm cá rộng hơn 700m2, chị Mỹ Thông đượm buồn: “Vụ rồi bán kêu lái khó khăn, neo biết bao lâu rồi bán lỗ luôn. Tôi tính nuôi lại nhưng cá giống không có, đành chờ qua tết mới thả nuôi tiếp”.
Chuyên nuôi cá thát lát giống và cá thát lát thương phẩm, nhận thấy tình hình giá cá đang tuột dốc, khi giá ở mức 47.000 đồng/kg, ông Phạm Văn Khởi, ở huyện Phụng Hiệp (Hậu Giang) đã bán hết số cá lớn khoảng 40.000 con nuôi trong 4 ao, trong đó có 2 ao cá bố mẹ, mỗi ao khoảng 500m2.
Sau khi bán xong, ông Khởi tiếp tục tái đàn, nuôi khoảng 10.000 con, hiện cá đạt trọng lượng khoảng 100 gram/con.
“Năm nay, tỷ lệ thả lại ít lắm, khoảng 1/3 số ao, cá giống cũng rẻ. Treo ao là một, số hộ còn nuôi thì cá quá lứa không bán được dẫn đến thua lỗ. Thức ăn lên mấy chục ngàn đồng một bao”, ông Khởi chia sẻ.
Bà Nguyễn Kim Thùy, Giám đốc HTX Kỳ Như, ở xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Do giá cá thát lát rẻ nên thương lái lựa mua cá tốt. Một số người chờ giá nên chưa chịu bán, dẫn đến thua lỗ nặng. Còn trong HTX, có hợp đồng nên bắt buộc phải bán, nhiều người thấy giá sụt giảm cũng chia sẻ với chúng tôi nên họ giảm giá chút đỉnh so với hợp đồng”.
Video đang HOT
Lý giải tình trạng giá cá rớt thấp, chị Kim Thùy cho hay là do đầu ra yếu cộng với lượng thả nuôi nhiều nên ùn ứ. Với giá cá thát lát như hiện nay, người nuôi cầm chắc thua lỗ.
Cá thát lát quá lứa, đầu ra bị bó hẹp trong khi giá thức ăn lại ở mức cao khiến nhiều bà con lâm vào cảnh khó khăn là điều dễ nhận thấy ở các vùng nuôi cá trong tỉnh Hậu Giang. Qua rà soát của ngành nông nghiệp, đến giữa tháng 11, toàn tỉnh đang tồn đọng hơn 400 tấn cá thát lát, phần lớn chưa được thương lái thu mua và người dân chờ giá.
Để cá thát lát vươn xa
Ông Nguyễn Thanh Phong, Phó Giám đốc Công ty TNHH nuôi trồng, chế biến thực phẩm sạch Tân Phát, ở xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp, thông tin: Công ty đang bao tiêu cá thát lát với giá 60.000 đồng/kg, cao hơn giá thị trường thời điểm này khoảng 20.000 đồng/kg, nếu cá đúng size từ 300-600 gram, còn lại là 50.000 đồng/kg.
Vùng nguyên liệu của công ty chủ yếu ở xã Thạnh Hòa, với diện tích nuôi khoảng 30ha. Ông Phong nhận định, với giá cá thát lát đang ở mức như hiện nay, những hộ nuôi nhỏ lẻ đứng trước nguy cơ không cầm cự nổi do chi phí sản xuất tăng cao.
“Việc liên kết giữa người nuôi, HTX với công ty là hướng đi tất yếu và bền vững. Công ty không thể tự phát triển đơn độc một mình mà phải liên kết. Một người có sản phẩm nuôi, người có công nhân làm, người có nhà máy chế biến, bao bì, gộp lại liên kết với nhau để phát triển mạnh hơn, hướng đến xuất khẩu. Công ty mỗi tháng tiêu thụ khoảng 100 tấn cá nguyên liệu”, ông Nguyễn Thanh Phong bộc bạch.
Ông Trần Văn Tuấn, Trưởng phòng NNPTNT huyện Phụng Hiệp, nhìn nhận: Không có vùng nguyên liệu, người dân tự phát nuôi, thiếu sự liên kết nên chưa bền vững. Thời gian qua, địa phương cũng hỗ trợ tập huấn, xây dựng một số mô hình nuôi cá thát lát lồng ghép với các loại cá khác, nếu lỡ đứt gãy cũng còn con cá khác đừng bị lỗ.
Thực tế cho thấy, giá cá thát lát đang được bao tiêu trong tỉnh cao hơn giá ngoài thị trường và quan trọng là đầu ra ổn định, người nuôi có lãi.
"Bà trùm" cá thát lát ở Hậu Giang có 8 sản phẩm OCOP, được các siêu thị lớn tìm đến tận nơi đặt hàng
Trong lúc dịch bệnh Covid-19 bùng phát, ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống của người dân, nhưng ở tỉnh Hậu Giang có một HTX có 8 sản phẩm OCOP từ cá thát lát vẫn hoạt động kinh doanh ổn định, đặc biệt dù đang trong lúc dịch bệnh vẫn được siêu thị lớn tìm đến tận nơi đặt hàng.
"Bà trùm" cá thát lát có 8 sản phẩm OCOP đạt 4 sao
"Bà trùm" đó là chị Nguyễn Kim Thùy - Giám đốc HTX Kỳ Như, (có địa chỉ ấp tại Tầm Vu 1, xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang), được người dân trong vùng gọi là "bà trùm" cá thát lát vì HTX của chị có 8 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 4 sao, thì trong đó có 7 sản phẩm từ cá thát lát.
Chị Nguyễn Kim Thùy - Giám đốc HTX Kỳ Như, xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang. (Ảnh: Hồng Cẩm)
Chia sẻ với phóng viên Dân Việt, chị Thùy cho biết: Trong thời gian dịch bệnh Covid-19 bùng phát, các tỉnh phía Nam thực hiện giãn cách xã hội, lúc đầu HTX Kỳ Như có gặp một chút khó khăn về việc vận chuyển, nhưng khi quy định về vận chuyển hàng hóa theo luồng xanh thì hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX cũng dần ổn định trở lại.
Để việc kinh doanh ổn định trong mùa dịch, theo chị Thùy chia sẻ tất cả là nhờ HTX có 8 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao, nên được các đại lý, hệ thống siêu thị lớn nhỏ trong cả nước tín nhiệm hợp tác ổn định từ nhiều năm nay.
8 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao của HTX Kỳ Như, gồm: cá thát lát rút xương tẩm gia vị, cá thát lát rút xương tẩm gia vị sả ớt, chả cát thát lát tẩm gia vị, chả cá thát lát tươi, cá thát lát nạo, bánh phồng cá thát lát, khổ qua rừng dồn chả cá thát lát và khô cá sặc rằn một nắng (khô lạc).
Công nhân tại HTX Kỳ Như đang phân loại cá thát lát. (Ảnh: Hồng Cẩm)
Để có được 8 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao được thị trường đón nhận như ngày nay là cả một quá trình dài, trong đó có cả thành công và thất bại của chị Thuỳ.
Chị nhớ lại, chị gắng bó với nghề nuôi cá hơn 20 năm và cũng từng nhiều lần thất bại nhưng vì yêu thích nghề nuôi cá mà sau nhiều lần thất bại chị vẫn bám giữ. Khoảng năm 2000, sau khi thua lỗ đợt cá rô đầu vuông và cá thát lát chị gần như sạch vốn.
Nhờ sự giúp đỡ của người thân, chị Thùy đã chuyển sang mở quán ăn. Quán của chị chuyên phục vụ các món từ cá, trong đó món chả cá thát lát tẩm gia vị và cá thát lát rút xương tẩm gia vị được thực khách rất yêu thích. Từ phục vụ tại quán, chị làm thêm sản phẩm để khách mang về, nhận đặt hàng phục vụ đám tiệc...
Chả cá thát lát tươi đạt chuẩn OCOP 4 sao của HTX Kỳ Như. (Ảnh: HTX Kỳ Như)
Đến năm 2015, sau khi tìm hiểu các tiêu chuẩn, chị quyết tâm đăng ký thương hiệu độc quyền cá thát lát Kỳ Như với một số sản phẩm đặt thù: Chả cá thát lát, cá thát lát nạo, chả cá tẩm gia vị, cá thát lát rút xương tẩm gia vị...
Và từ đó chị bắt đầu hành trình tiếp thị, chào hàng sản phẩm của mình tại các cửa hàng đặc sản, siêu thị, hội chợ... Nhưng lúc này những đối tác còn e dè, chỉ đặt hàng số lượng ít, chủ yếu là cá thát lát nạo.
Cá thát lát rút xương tẩm gia vị của HTX Kỳ Như là một trong những sản phẩm được thực khách ưa chuộng. (Ảnh: HTX Kỳ Như)
Năm 2018, sau khi đi tham quan mô hình sản phẩm OCOP tại Bến Tre, chị Thùy đã học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm quý báu và năm 2019 chị thành lập HTX Kỳ Như với 11 thành viên ban đầu.
Đến năm 2020 khi tỉnh phát động tham gia sản phẩm OCOP, chị Thùy mạnh dạn đăng ký 5 sản phẩm trong đợt 1 và 3 sản phẩm trong đợt 2 và tất cả 8 sản phẩm (7 sản phẩm từ cá thát lát, 1 sản phẩm cá sặc rằn) của chị đều được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao.
Được siêu thị lớn, nhỏ tìm đến đặt hàng cá thát lát
Chị Thùy cho biết, hiện nay HTX Kỳ Như đang hợp tác và cung ứng cho khoảng 20 đại lý, cửa hàng đặc sản trong cả nước và hệ thống các siêu thị Coopmart, Bách hóa xanh, Mega, Vinmart, Tứ Sơn... với sản lượng khoảng 400 tấn (sản phẩm các loại từ cá thát lát, cá sặc rằn)/năm.
Theo chị Nguyễn Kim Thùy các sản phẩm của HTX Kỳ Như được đối tác tin tưởng đặt hàng là nhờ được công nhận đạt chuẩn OCOP. (Ảnh: Hồng Cẩm)
"Phải thừa nhận một điều từ ngày 8 sản phẩm của HTX được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao thì sản lượng tăng rõ rệt. Đặc biệt, các hệ thống cửa hàng đặc sản và siêu thị lớn nhỏ cả nước tự tìm đến mình đặt hàng với số lượng lớn và ổn định, chứ mình không còn phải vất vả chạy đi chào hàng như trước kia"- chị Thùy chia sẻ.
Về nguồn nguyên liệu, Giám đốc HTX Kỳ Như, cũng cho biết: HTX Kỳ Như hiện có 31 thành viên, với diện tích nuôi cá thát lát nguyên liệu phục vụ sản xuất là 5,7ha. Trung bình mỗi tháng cung ứng từ 30-35 tấn cá thát lát nguyên liệu để phục vụ chế biến thành 11 dòng sản phẩm các loại.
Thêm sản phẩm khô cá lóc một nắng của HTX Kỳ Như sắp đăng ký sản phẩm OCOP. (Ảnh: Hồng Cẩm)
Cá thát lát nguyên liệu được các thành viên HTX chủ yếu nuôi bằng thức ăn tự nhiên như cá tạp, ốc. Trong phòng trị bệnh chỉ sử dụng những loại thuốc trong danh mục cho phép và có cách ly thức ăn, thuốc một thời gian trước khi bắt để chế biến các món ăn. Vì vậy, sản phẩm làm ra từ cá thát lát đều tự nhiên, không sử dụng chất bảo quản, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Chị Thùy cũng cho biết thêm, trong tháng 7 vừa qua, mặc dù đang trong tình hình dịch bệnh khó khăn, nhưng đại diện siêu thị Mega Cần Thơ đã đến HTX, trực tiếp gặp chị đặt hàng một số dòng sản phẩm mới, như: Ếch, cá điêu hồng, cá lóc...
Để đáp ứng nguồn hàng theo kế hoạch, chị đã quy hoạch thêm vùng nuôi tại huyện Phong Điền (TP.Cần Thơ). Kế hoạch của HTX Kỳ Như là từ nay đến cuối năm 2021 sẽ đăng ký VietGAP cho các dòng sản phẩm mới này để đáp ứng điều kiện ký kết hợp tác với đối tác.
Hậu Giang: Trồng thứ cây lạ trong vườn sầu riêng, hái 1 tấn trái bán, ông nông dân lời 150 triệu ngon ơ Thời gian gần đây nông dân ở xã Tân Bình, huyện Phụng Hiệp (tỉnh Hậu Giang) đã thực hiện chuyển đổi diện tích trồng cam kém hiệu quả sang trồng cây sầu riêng và cây vú sữa, trong đó có vú sữa Hoàng Kim. Đặc biệt với những mô hình trồng xen canh bước đầu đã mang lại hiệu quả. Điển hình là...
