Bùng phát nạn ‘treo đầu dê, bán thịt chó’ khi mua online
Lợi dụng chính sách không đồng kiểm và tâm lý không kiểm tra mã đơn hàng của người mua, kẻ gian tung chiêu ‘treo đầu dê, bán thịt chó’.
Chị Mỹ Hạnh (quận Bình Thạnh, TP HCM) cho biết, ngày 18/10 có đặt mua chiếc áo croptop in hình cờ đỏ sao vàng tại một gian hàng thời trang trên ứng dụng Shopee, với giá 141.000 đồng, bao gồm phí vận chuyển. Theo dõi tiến độ đơn hàng các ngày sau đó, ứng dụng báo đơn vị vận chuyển đang chờ lấy hàng của người bán.
Đến ngày 22/10, chị Hạnh nhận được điện thoại báo nhận hàng từ nhân viên giao hàng. “Bên ngoài gói hàng ghi là một áo croptop, không đồng kiểm, giá trị thanh toán 141.000 đồng. Với những thông tin đó, tôi nghĩ chính là chiếc áo mà mình đã đặt mua nên nhận hàng và trả tiề.n cho người giao”, chị Hạnh kể lại.
Tuy nhiên, khi mở gói hàng, bên trong không phải chiếc áo croptop cờ đỏ sao vàng mà chị Hạnh đã đặt. Thay vào đó là 2 chiếc áo thun mỏng màu trắng. “Tôi thật sự bất ngờ vì đó là hai chiếc áo mỏng, xấu và rất kém chất lượng, hoàn toàn không phải món hàng tôi đã đặt”, chị nói.
Chị Mỹ Hạnh mua lại chiếc áo croptop cờ đỏ sao vàng khác sau khi bị lừa nhận hai chiếc áo thun trắng trơn (bên trái).
Ngay lập tức, chị Hạnh kiểm tra lại đơn hàng của mình thì thấy đã bị hủy và gian hàng chị đặt mua cũng chặn không cho nhắn tin phản hồi. Chị báo cáo lừ.a đả.o lên Shopee vào ngày 22 và 23/10. “Tôi bức xúc không phải vì số tiề.n đã bỏ ra mua mà là hành vi lừ.a đả.o rõ ràng, có tính toán của người bán. Họ đã lợi dụng việc không đồng kiểm và chặn người mua phản hồi để giao hàng không đúng”, chị nói.
Phản hồi về trường hợp của chị Mỹ Hạnh, Shopee cho biết đơn hàng của chị đã bị hệ thống hủy vào đúng ngày nhận món hàng “đểu”, vì người bán không giao hàng cho đơn vị vận chuyển trong thời gian chuẩn. Hình ảnh kiện hàng mà chị Hạnh phản ánh về công ty cho thấy đơn vị giao hàng cũng không phải là đơn vị vận chuyển được Shopee chỉ định cho đơn hàng này.
“Sau khi xem xét khiếu nại của người tiêu dùng và đối chiếu các thông tin do người tiêu dùng cung cấp với thông tin được ghi nhận trên hệ thống, bộ phận chăm sóc khách hàng của Shopee xác định sản phẩm khách đã nhận không thuộc đơn hàng đã đặt ở Shopee”, thông tin phản hồi của sàn này nêu.
Video đang HOT
Tuy nhiên, với trường hợp của chị Hạnh, sau khi tra soát, sàn này đã thông báo về việc hỗ trợ hoàn tiề.n. Đồng thời, gian hàng mà chị Hạnh đặt mua chiếc áo croptop cờ đỏ sao vàng cũng đã bị khóa.
Trên mạng xã hội và hội nhóm của những người mua hàng trực tuyến cũng được chia sẻ bởi không ít nạ.n nhâ.n như trên. Theo đó, chiêu lừa tương tự, với công thức chung 4 bước là cửa hàng không giao hàng cho đơn vị vận chuyển để chờ sàn hủy đơn khi quá hạn; cùng lúc đó, giao hàng “đểu” qua một kênh khác; lợi dụng chính sách không đồng kiểm để người mua phải nhận, thanh toán tiề.n và sau đó chặn liên lạc của khách hàng.
Đơn cử như vào tháng 8, một khách hàng tên Vĩnh Tường đặt mua đôi giày lining size 39 giá 347.000 đồng cũng bị lừa với công thức này, để nhận về một đôi dép nhựa size 43.
“Thấy giày vẫn báo trên ứng dụng là chờ lấy hàng, tôi hỏi thì shop bảo đã gửi. Không ngờ họ gửi một kiện hàng qua đơn vị vận chuyển không do sàn chỉ định, với mã vận đơn khác và khi nhận tôi không để ý”, anh nói và cho biết, vì chính sách của sàn không cho đồng kiểm nên anh không nghi ngờ. Khi phát hiện bị lừa, anh cảm thấy rất ức chế.
Bà Nguyễn Trần Bích Ngọc, Nhà sáng lập kiêm CEO EComEasy (ECE) và là một chuyên gia trong lĩnh vực thương mại điện tử cho biết, mánh khóe lừ.a đả.o này không mới và diễn ra khá phổ biến. Do kẻ gian lợi dụng chính sách không đồng kiểm và tâm lý không xem kỹ mã đơn hàng của khách nên họ “rao bán một đằng rồi giao sản phẩm một nẻo” để trục lợi.
“Chính tôi cũng từng là nạ.n nhâ.n và cách an tâm hơn cả là phải mua ở các gian hàng chính hãng”, bà Ngọc nói.
Trao đổi với VnExpress, đại điện Shopee cho biết, gần đây sàn này cũng đã gửi thông báo “mua đúng đơn, nhận đúng hàng” đến toàn bộ người dùng hiện hữu nhằm phòng tránh các hành vi trục lợi có tính chất tương tự.
Shopee khuyến nghị, khách hàng hoàn toàn có thể từ chối nhận hàng bằng cách đối chiếu thông tin trong bưu kiện gửi đến với thông tin đơn hàng đã đặt, bao gồm mã đơn hàng, tình trạng đơn hàng hiển thị trên ứng dụng, đơn vị vận chuyển đã được chỉ định.
Shopee cũng cho hay đang tiến hành các giải pháp khác như cho nhân sự đặt mua sản phẩm ngẫu nhiên từ các nhà bán hàng trên sàn và tiến hành xử lý (khóa tài khoản, ngừng hợp tác) ngay khi phát hiện vi phạm.
Các tài khoản nhà bán hàng mới khởi tạo nhưng có đăng bán giá thấp bất thường và phát sinh nhiều đơn hàng cũng sẽ được cho vào tầm ngắm để rà soát.
Hàng giả, hàng nhái trên chợ mạng làm mất lòng tin người tiêu dùng
Vấn nạn hàng giả, hàng hóa kém chất lượng trên môi trường thương mại điện tử có dấu hiệu gia tăng đang làm mất lòng tin người tiêu dùng.
Hiện nay, các sàn giao dịch thương mại điện tử (TMĐT) là nơi tập trung phần lớn giao dịch TMĐT B2C và C2C, nhưng đây cũng là nơi mà vấn nạn hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ được phản ánh rõ nét nhất. Thực tiễn cho thấy, mọi hoạt động từ xét duyệt thông tin người bán, đăng tải thông tin hàng hóa, giao dịch, thanh toán đều thông qua đơn vị vận hành sàn giao dịch TMĐT.
Trong khi đó, nhiều sàn TMĐT do có doanh thu từ việc thu phí giao dịch, đã thả lỏng việc xét duyệt hồ sơ của đối tượng tham gia sàn, dẫn đến hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả, hàng nhái tràn lan trên mạng mà không có biện pháp kiểm soát; nhiều mặt hàng còn đăng tải bằng ngôn ngữ bản địa như tiếng Trung, tiếng Hàn... khiến người tiêu dùng lúng túng khi tiếp cận thông tin.
Theo ông Lê Đức Anh, Giám đốc Trung tâm tin học và Công nghệ số (Bộ Công thương), trong vòng 5 năm trở lại đây, nhất là sau khi dịch bệnh bùng phát, người tiêu dùng thay đổi thói quen mua sắm truyền thống sang tiêu dùng online nhiều hơn, với 80% người tiêu dùng đã từng mua hàng online.
Sản phẩm pate Minh chay gây bức xúc cho người tiêu dùng đã bị xử phạt.
Theo khảo sát mua sắm trực tuyến tại Việt Nam năm 2019, mua sắm quần áo chiếm 24%; hàng cá nhân 21%, hàng điện tử 18%; vé máy bay, xem phim 17%; nội dung online 19%... Tuy nhiên, thực trạng hàng gian, hàng giả, hàng lậu xuất hiện tràn lan trên các kênh bán hàng này đang khiến người tiêu dùng mất niềm tin vào sàn thương mại điện tử.
Điều này được thể hiện rất rõ ở những con số vụ việc mà cơ quan chức năng phát hiện và xử phạt. Trong cả năm 2019, lực lượng thanh tra chuyên ngành về TMĐT, cùng với lực lượng QLTT cả nước đã thực hiện kiểm tra trên 2.400 vụ việc, xử lý trên 2.200 vụ việc vi phạm về TMĐT và các hành vi lợi dụng TMĐT để kinh doanh hàng hoá nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng giả, xử phạt trên 16,9 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm trên 40 tỷ đồng.
Tiếp đó, 9 tháng năm 2020, cơ quan thanh tra chuyên ngành về TMĐT, Cục TMĐT và Kinh tế số đã phối hợp với Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an trực tiếp tiến hành kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính với các đối tượng vi phạm với tổng mức phạt 173 triệu đồng. Trong đó nổi bật vụ xử phạt pate Minh chay của Công ty TNHH Hai thành viên Lối sống mới vì hành vi thiết lập website TMĐT không thông báo với Bộ Công Thương theo quy định của pháp luật.
Lấp lỗ hổng quản lý, tăng chế tài xử phạt
Từ vụ việc mà cơ quan chức năng phát hiện và xử phạt các hành vi vi phạm trên môi trường TMĐT có thể thấy, vấn nạn hàng giả, hàng nhái trên các kênh bán hàng trực tuyến vẫn đang rất nhức nhối, từng ngày, từng giờ đ.e dọ.a đến an ninh đời sống người dân cũng như làm ảnh hưởng đến uy tín, thương hiệu của các DN làm ăn chân chính.
Nêu nguyên nhân của thực trạng này, chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành cho rằng,việc thực hiện xử lý vi phạm đối với các DN gian lận cũng rất khó khăn do việc thực hiện kiểm tra, truy tìm được những doanh nghiệp "ảo" này không đơn giản. Trong khi đó, chế tài xử phạt cũng mới chỉ dừng lại ở xử phạt vi phạm hành chính, trong khi lợi nhuận thu được là rất lớn, bởi vậy vi phạm vẫn khá tràn lan.
Bộ Công Thương cho biết, từ đầu năm 2020, Bộ này đã yêu cầu các sàn giao dịch TMĐT rà soát, gỡ bỏ tổng số gần 223.600 gian hàng và hơn 1 triệu sản phẩm, qua đó đã xử lý trên 30.000 gian hàng với gần 48.000 sản phẩm vi phạm.
Bộ Công Thương sẽ đưa ra những quy định chặt chẽ hơn đối với các sàn giao dịch TMĐT.
Theo Bộ Công Thương, để xử lý vấn nạn hàng giả, hàng nhái cũng như siết chặt kinh doanh trên sàn TMĐT, xây dựng niềm tin cho người tiêu dùng, Bộ này đã và đang nghiên cứu, lập dự thảo điều chỉnh Nghị định 52, theo hướng hoàn thiện khung khổ pháp lý, lấp những lỗ hổng trong quản lý TMĐT.
Trong đó sẽ đưa ra những quy định chặt chẽ hơn về những thông tin bắt buộc phải có khi bán hàng trên sàn giao dịch TMĐT, tăng trách nhiệm của chủ sàn trong việc gỡ bỏ thông tin hàng hóa vi phạm; Bổ sung quy định riêng với mạng xã hội có hoạt động giao dịch TMĐT, tăng chế tài xử lý...
Bên cạnh đó, Cục TMĐT và KTS đã chủ động đăng tải cảnh báo đến người dùng trên các phương tiện truyền thông về các hành vi lừ.a đả.o, giả mạo khi thực hiện mua sắm, đặt hàng trên môi trường điện tử, các dấu hiệu, chiêu trò lừ.a đả.o bán các sản phẩm, thiết bị y tế kém chất lượng như khẩu trang, nước rửa tay trên mạng xã hội.
Nhiều ý kiến cho rằng, để người tiêu dùng thực sự tin tưởng các kênh giao dịch online, cần củng cố lòng tin của người tiêu dùng đối với chính các cửa hàng trong hệ thống. Theo đó, khi chất lượng hàng hoá và dịch vụ đi kèm như giao nhận, giải quyết tranh chấp... được nâng lên thì niềm tin của người tiêu dùng mới được nâng cao./.
Hội sách online giảm tới 50% - Cơ hội vàng cho hội mọt sách Các mọt sách giờ đây không phải lo lắng với niềm đam mê đọc sách nữa vì hội sách online giảm giá đến 50% từ Shopee sẽ giúp bạn thoải mái mua sắm mà không lo "cháy túi". Ngay hôm nay trên Shopee đang diễn ra chương trình khuyến mãi hấp dẫn mang tên "Sách xịn vô đối - Sale kín lối", với...