Bình Phước từng dập tắt ổ bệnh sán dây lợn như thế nào?

Trước thực trạng hàng trăm em học sinh ở huyện Thuận Thành, Bắc Ninh nhiễm bệnh sán dây lợn được phát hiện gây hoang mang dư luận những ngày qua, chúng tôi đã tìm hiểu kinh nghiệm ứng phó căn bệnh nguy hiểm của tỉnh Bình Phước – địa phương mà giữa năm 2018, đã phát hiện ổ dịch bệnh sán dây lợn xảy ra ở huyện biên giới giáp Campuchia…

Hiểu nguyên nhân để biết cách phòng ngừa

Bác sĩ Quách Ái Đức, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bình Phước cho biết, sau khi nắm được thông tin về ổ dịch bệnh sán dây lợn xảy ra ở huyện Bù Gia Mập, tháng 6-2018, Đoàn công tác Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TP Hồ Chí Minh phối hợp với các đơn vị y tế địa phương tỉnh Bình Phước tiến hành điều tra xét nghiệm máu chẩn đoán huyết thanh bệnh ấu trùng sán dây lợn tại các xã Phú Nghĩa, Đắk Ơ, huyện Bù Gia Mập.

Qua khám và xét nghiệm 904 người xác định có 108 người dương tính với ấu trùng sán dây lợn (bệnh heo gạo), chiếm 11,95%. Qua đó cho thấy, tỉ lệ mẫu máu nhiễm ấu trùng sán dây lợn là cao so với tỉ lệ chung trên toàn quốc (2-6% số liệu từ một số nghiên cứu tại Việt Nam). “Đây mới chỉ là ổ bệnh chứ không phải dịch. Kết quả xét nghiệm cho thấy tỉ lệ nhiễm bệnh là cao do điều tra này không phải là ngẫu nhiên mà tập trung vào điểm đích”, bác sĩ Đức khẳng định.

Về nguyên nhân, bác sĩ Đức cho biết do Bình Phước là vùng lưu hành, tập quán chăn nuôi thả rông và gia đình tự làm thịt heo. “Việc mắc bệnh liên quan đến tập quán ăn uống, ăn thịt lợn chưa nấu chín. Đối với người, tùy thuộc ăn hay nuốt phải trứng, hoặc nang ấu trùng mà bị các thể bệnh khác nhau. Trong đó, bệnh sán trưởng thành ở ruột nếu ăn phải thịt lợn sống hay chưa chín có chứa các nang sán (lợn gạo), khi đến dạ dày ấu trùng sán sẽ thoát nang và bám dính vào ruột non rồi phát triển thành sán dây trưởng thành”, bác sĩ Đức nói.

Một mẫu thịt lợn nhiễm bệnh sán dây lợn.

Về các biện pháp phòng ngừa bệnh, bác sĩ Đức cho hay, sau khi phát hiện, Sở Y tế đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn giám sát các hộ nuôi lợn, đặc biệt các hộ nuôi lợn thả rông để phát hiện và xử lý kịp thời những trường hợp nhiễm bệnh. Mặt khác, tuyên truyền đến người dân về chăn nuôi gia súc đúng cách, vệ sinh môi trường, ăn uống. Đặc biệt không nên ăn thịt lợn, trâu, bò và các sản phẩm từ thịt lợn, trâu, bò sống hoặc chưa nấu chín để tránh các bệnh về giun sán.

“Sau khi phát hiện bệnh sán dây lợn, Sở Y tế đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn cung cấp thuốc điều trị cho 108 trường hợp bị phát hiện uống. Đồng thời, hướng dẫn người dân đến các cơ sở y tế chuyên điều trị loại bệnh này để được điều trị đúng cách”, bác sĩ Đức nói. “Đây là loại bệnh tương đối phổ biến ở nhiều địa phương. Tuy nhiên, sau khi phát hiện bệnh, người dân trong vùng rất hoang mang, lo lắng bởi tràn ngập báo chí thông tin về ổ bệnh này”, bác sĩ Đức cho biết thêm.

Bệnh nguy hiểm

Theo Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TP Hồ Chí Minh, tại Việt Nam, theo số liệu được báo cáo qua các nghiên cứu, qua các cơ sở điều trị đến nay có ít nhất 55 tỉnh, thành có ca bệnh sán dây/ấu trùng sán lợn. Bệnh ấu trùng sán lợn nếu người ăn phải trứng sán dây lợn nhiễm trong thức ăn nếu nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày, nở ra ấu trùng, đến ruột non, ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại các cơ vân, não, mắt,…

Nếu nang sán nằm trong cơ sẽ thấy có những u nhỏ, chắc, kích thước khoảng 1-2 cm, di động dễ, không ngứa, không đau. Nếu nang sán nằm trong não, người bệnh có thể bị động kinh, liệt tay, chân hay liệt nửa người, nói ngọng, rối loạn trí nhớ hoặc đau đầu dữ dội. Nếu nang sán nằm trong mắt hoặc có thể tăng nhãn áp, giảm thị lực hoặc mù. Các bác sĩ khuyến cáo, để điều trị bệnh sán dây và ấu trùng sán dây lợn cần chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời ngay khi phát hiện có đốt sán để tránh bị bệnh ấu trùng sán lợn.

Ông Phạm Hồng Khanh – Phó Chủ tịch UBND huyện Bù Gia Mập cho biết, khi biết thông tin trên báo chí về tình trạng bệnh sán lợn xảy ra ở địa phương, lúc đó người dân rất hoang mang, lo lắng, ngại ăn thịt lợn vì sợ mắc căn bệnh này. Điều này đã ảnh hưởng đến ngành chăn nuôi của huyện nói riêng và của tỉnh nói chung.

Trước thực trạng đó, chính quyền địa phương đã yêu cầu các cơ quan báo chí cần thông tin chính xác, khách quan về tình trạng bệnh, không thổi phồng, dùng những từ ngữ giật gân gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng xấu đến tình hình kinh tế xã hội địa phương.

Đức Trí

Theo cand