Biến đổi khí hậu đẩy châu Phi vào khủng hoảng nước nghiêm trọng
Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm tình trạng khan hiếm nước tại châu Phi, đặc biệt ở các lưu vực sông lớn như Zambezi .
Dù một số khu vực ghi nhận lượng mưa tăng nhẹ trong thời gian ngắn, tình trạng thiếu nước vẫn kéo dài và có xu hướng xấu đi.
Em nhỏ đi lấy nước tại Kilifi, Kenya . Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Trong năm qua, lượng mưa suy giảm khiến dòng chảy sông ngòi tại nhiều nơi giảm mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái, sản xuất nông nghiệp, sinh kế và đời sống hàng triệu người dân. Theo Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO), nhiệt độ trung bình trên khắp châu Phi đang tăng lên đáng kể, với khu vực phía Nam châu Phi có mức tăng cao nhất. Dự báo đến năm 2050, mức tăng nhiệt độ có thể lên tới 4C.
Video đang HOT
Người dân tại nhiều vùng như phía Nam và Trung Phi đang chứng kiến sự biến mất của các đầm lầy, suối ngầm và nguồn nước mặt do hạn hán kéo dài. Theo nông dân Robert Atugonza chia sẻ: “Trước kia, chúng tôi có mưa gần như mỗi ngày. Nay, cả tháng trời không có một giọt mưa”. Sự thay đổi khí hậu cũng làm cho mùa vụ trở nên thất thường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực.
Trái lại, vùng Sahel lại ghi nhận mưa lớn gây ngập lụt, cho thấy sự biến động khó lường của thời tiết. Trong khi đó, các vùng ven biển như Tây Phi và châu thổ sông Nile đang phải đối mặt với mực nước biển dâng. Từ năm 1900 đến nay, mực nước biển quanh châu Phi đã tăng khoảng 20 cm và dự kiến tăng thêm 35-50 cm vào năm 2050.
Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc Volker Trk cảnh báo: “Khủng hoảng khí hậu là khủng hoảng nhân quyền. Hạn hán, lũ lụt, cháy rừng và sóng nhiệt đe dọa nghiêm trọng đến quyền được sống, sức khỏe và môi trường an toàn của con người”.
Theo các nhà khoa học, các hiện tượng thời tiết cực đoan tại châu Phi đã tăng gấp 2-3 lần kể từ năm 1990. Họ kêu gọi nhanh chóng chấm dứt phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, tăng cường đầu tư vào năng lượng sạch và các giải pháp thích ứng bền vững nhằm giảm thiểu thiệt hại trong tương lai.
Đại dương toàn cầu tối dần, đe dọa nghiêm trọng đến sinh vật biển
Các nhà khoa học cảnh báo hiện tượng suy giảm ánh sáng trong lớp nước bề mặt đã ảnh hưởng tới hơn 1/5 diện tích đại dương toàn cầu, làm gia tăng nguy cơ đối với đa dạng sinh học và các hệ sinh thái biển quan trọng.
Bản đồ thể hiện vùng đại dương tối đi (đỏ) và sáng lên (xanh). Ảnh: The Guardian/Đại học Plymouth
Theo tờ The Guardian ngày 27/5, dữ liệu vệ tinh và mô hình tính toán cho thấy từ năm 2003 đến 2022, khoảng 21% diện tích đại dương toàn cầu đã tối đi - tức là ánh sáng xuyên xuống mặt nước giảm đáng kể. Điều này làm thu hẹp phạm vi sinh sống của nhiều loài sinh vật biển, đặc biệt là ở lớp nước bề mặt - nơi sinh sống của khoảng 90% sinh vật biển hiện nay.
Nghiên cứu do Tiến sĩ Thomas Davies, nhà bảo tồn biển tại Đại học Plymouth (Anh), dẫn đầu cho thấy vùng nước bị ảnh hưởng tương đương với diện tích cộng gộp của châu Âu, châu Phi, Trung Quốc và Bắc Mỹ. Ông Davies cho biết tình trạng này là lý do thực sự đáng lo ngại, không chỉ đe dọa đến các loài sinh vật biển mà còn ảnh hưởng tới nghề cá và quá trình chuyển hóa carbon, chất dinh dưỡng trong đại dương.
Theo các nhà khoa học, phần lớn sinh vật biển phụ thuộc vào vùng nước có đủ ánh sáng mặt trời - thường không vượt quá độ sâu 200 mét - để tồn tại và phát triển. Đây là khu vực mà các loài thực vật phù du thực hiện quang hợp, đóng vai trò nền tảng cho hầu hết các chuỗi thức ăn biển và sản xuất gần một nửa lượng oxy toàn cầu.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí Global Change Biology cho thấy ở 9% diện tích đại dương, vùng nước sáng đã bị thu hẹp hơn 50 mét; trong khi ở 2,6% đại dương, độ sâu vùng sáng giảm hơn 100 mét trong 20 năm qua. Nguyên nhân được xác định một phần do các yếu tố tự nhiên như nước giàu dinh dưỡng trồi lên gần bờ và dòng chảy cuốn theo phù sa, trầm tích. Tuy nhiên, ở khu vực ngoài khơi, tình trạng tối đi được cho là có liên hệ với biến đổi khí hậu và thay đổi trong lưu thông dòng hải lưu.
Ông Davies cho biết: "Những khu vực ghi nhận thay đổi đáng kể về nhiệt độ và lưu thông dòng hải lưu - như Nam Đại Dương hoặc vùng lân cận Dòng hải lưu Gulf Stream - đang chứng kiến hiện tượng nước biển tối dần rõ rệt".
Dù phần lớn đại dương có xu hướng tối dần, nhưng nghiên cứu cũng phát hiện khoảng 10% diện tích, tương đương 37 triệu km, lại sáng lên, điển hình như khu vực ngoài khơi bờ biển phía tây Ireland. Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh xu hướng tổng thể vẫn là tiêu cực và cần được theo dõi chặt chẽ.
Giáo sư Oliver Zielinski, Giám đốc Viện Nghiên cứu Biển Baltic Leibniz (Đức), nhận định hiện tượng tối đi của đại dương là một xu hướng đáng lo ngại, có thể làm gián đoạn chuỗi thức ăn biển, thay đổi phân bố sinh vật và suy yếu vai trò điều hòa khí hậu. Ông cảnh báo rằng các vùng biển ven bờ - khu vực chịu tác động trực tiếp từ hoạt động của con người - đặc biệt dễ bị tổn thương và cần được chú trọng bảo vệ nhằm duy trì cân bằng sinh thái và phúc lợi cộng đồng.
"Ánh sáng là yếu tố sống còn đối với sinh vật biển - từ việc săn mồi, sinh sản cho đến định hướng di chuyển. Khi đại dương ngày càng tối đi, các loài buộc phải di chuyển lên tầng nước nông hơn, làm gia tăng cạnh tranh sinh tồn và thay đổi toàn bộ cấu trúc sinh thái biển", Tiến sĩ Davies kết luận.
Thế giới năm 2024: Châu Phi ghi nhận hơn 200 đợt bùng phát dịch bệnh Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, ngày 17/1, Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) châu Phi đã lên tiếng báo động về sự gia tăng mạnh mẽ các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng trên khắp lục địa, với hơn 200 đợt bùng phát dịch bệnh được báo cáo vào năm 2024. Nhân viên y...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Mực nước của 25 con sông ở Trung Quốc vượt ngưỡng an toàn

Băng trong không gian chẳng giống như trên trái đất

Anh - Pháp sẽ phối hợp răn đe hạt nhân trong khủng hoảng

Mỹ trừng phạt quan chức Liên Hiệp Quốc điều tra các vụ lạm dụng ở Gaza

Volkswagen đóng cửa nhà máy tại Nam Kinh (Trung Quốc)

Nỗ lực tái khởi động hội nghị quốc tế về vấn đề Israel - Palestine

Tổng thống Liban bày tỏ hy vọng về 'mối quan hệ hòa bình' với Israel

Nga tập trận hạt nhân với tên lửa 'con trai quỷ Satan': Lời cảnh báo gửi tới NATO?

Tướng tình báo Ukraine: Kiev cần đạt được lệnh ngừng bắn trước cuối năm 2025

Các nước Đông Á nhất trí tăng cường hỗ trợ vì sự phát triển của Palestine

Bộ Ngoại giao Mỹ bắt đầu đợt sa thải trên 1.350 nhân viên

Hé lộ bí ẩn nghi lễ hiến tế lừa của người Canaan cổ tại Israel
Có thể bạn quan tâm

BLACKPINK xô đổ kỷ lục ngay khi comeback, cho đối thủ trực tiếp "hít khói" trên mọi mặt trận
Nhạc quốc tế
15:38:28 12/07/2025
Diva Hồng Nhung: "Trong một năm ung thư, tôi làm sản phẩm bằng nhiều năm hồi trẻ"
Nhạc việt
15:31:28 12/07/2025
Chùm ảnh: Thí sinh Mỹ thuật "tay xách nách mang" bước vào kỳ thi khác biệt nhất năm
Netizen
15:28:09 12/07/2025
Hôn nhân 8 năm hạnh phúc, vượt qua sóng gió của Trấn Thành - Hari Won
Sao việt
15:14:25 12/07/2025
"Em xinh" Tiên Tiên cắt tóc sau 12 năm, Bảo Anh bật khóc vì một câu nói
Tv show
15:10:31 12/07/2025
Lý Liên Kiệt phủ nhận tin đồn bệnh nặng: "Tôi đã bị đồn chết hàng chục lần"
Sao châu á
15:06:21 12/07/2025
Kỳ nghỉ hè đắt đỏ của Ronaldo
Sao thể thao
14:31:35 12/07/2025
Đến đảo Hoa, thả hồn vào bình yên
Du lịch
14:31:28 12/07/2025
6 cách giảm lão hóa da sớm
Làm đẹp
14:10:43 12/07/2025
Kia Sorento giảm giá sâu tại đại lý, cao nhất lên tới 80 triệu đồng
Ôtô
14:02:10 12/07/2025